Η Αυτοκράτειρα Ματθίλδη (Empress Matilda, Γουίντσεστερ, 7 Φεβρουαρίου 1102 - 10 Σεπτεμβρίου 1167), αποκαλούμενη και Μαώ, ήταν η πρώτη γυναίκα κυρίαρχος της Βρετανίας στην αμφίβολη περίοδο αναρχίας, που είχε επικρατήσει το 1141. Ήταν κόρη του βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκου Α΄ και της πριγκίπισσας Ματθίλδης της Σκωτίας. Ήταν επίσης σύζυγος του Γοδεφρείδου Ε΄ κόμη του Ανζού, γενάρχη της μεγαλύτερης στην Αγγλική ιστορία δυναστείας των Πλανταγενετών και μητέρα του βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκου Β΄. Αρραβωνιάστηκε σε ηλικία εννέα ετών τον Ερρίκο Ε΄ της Γερμανίας και τον παντρεύτηκε τρία χρόνια αργότερα σε μεγαλοπρεπή τελετή. Με τον αυτοκράτορα σύζυγό της επισκέφθηκε τη Ρώμη και την Τοσκάνη, ενώ διετέλεσε και αντιβασίλισσα την περίοδο απουσίας του.
Διάδοχος του Αγγλικού θρόνου
Η Ματθίλδη με τον πρώτο σύζυγό της Ερρίκο Δ΄ της Γερμανίας το 1115
Ο σύζυγος της πέθανε το 1125 χωρίς να έχουν κατορθώσει να αποκτήσουν παιδιά, ενώ προηγουμένως ο αδελφός της Γουλιέλμος Άντελιν είχε χαθεί σε ναυάγιο το 1120, οπότε δημιουργήθηκε μεγάλο πρόβλημα διαδοχής στον Αγγλικό θρόνο. Ο τίτλος που κράτησε σαν αυτοκράτειρα είναι αμφίβολος, αφού η ίδια προσωπικά δεν είχε στεφθεί ποτέ, μονάχα στάθηκε σύντροφος στον Γερμανό αυτοκράτορα σύζυγό της. Όμως οι περισσότεροι μεταγενέστεροι ιστορικοί υποθέτουν, ότι έγινε η στέψη.
Επέστρεψε στην Αγγλία, όπου ο πατέρας της την όρισε διάδοχο του θρόνου και προχώρησε σε δεύτερο γάμο μαζί με τον γιο του Φούλκωνος Ε΄ του Ανζού (μετέπειτα Φούλκωνος των Ιεροσολύμων), Γοδεφρείδο Ε΄ Πλανταγενέτη το 1128. Εκείνη την εποχή ο νέος σύζυγός της —που ήταν κατά 11 χρόνια μικρότερός της— είχε τον τίτλο του κόμη του Μαιν, αφού δούκας του Ανζού ήταν ακόμη ο πατέρας του. Αμέσως μετά την παραίτηση τού πατέρα του, προκειμένου να φύγει στα Ιεροσόλυμα, πήρε τον τίτλο του δούκα. Ο γάμος δεν στάθηκε ευτυχής, αφού αμέσως η Ματθίλδη διαπληκτίστηκε με τον σύζυγό της και κατέφυγε στον πατέρα της στην Αγγλία. Όμως επέστρεψε στο Ανζού το 1131 και συμφιλιώθηκε μαζί του· λίγο αργότερα (1133) γεννήθηκε ο μεγαλύτερος γιος τους Ερρίκος.
Η γέννηση του δεύτερου γιου της, Γοδεφρείδου της Νάντης το 1134, ήταν τόσο πολύ δύσκολη, που η ζωή της και η ζωή τού βρέφους γλύτωσαν από θαύμα. Ο πατέρας της διαπληκτίστηκε άσχημα με τον σύζυγό της, σε βαθμό που πιστεύεται ότι ο θάνατος του Ερρίκου Α΄ από τροφική δηλητηρίαση με γαρίδες, ήταν έργο του Γοδεφρείδου Ε΄.
Διαμάχες με τον σφετεριστή του Αγγλικού θρόνου Στέφανο
Πήγε στην Αγγλία, προκειμένου να διαδεχθεί τον πατέρα της στον Αγγλικό θρόνο, αλλά ο εξάδελφός της Στέφανος του Μπλουά -έχοντας την υποστήριξη των βαρόνων- σφετερίστηκε τον θρόνο, με την ψεύτικη δικαιολογία ότι στο νεκρικό του κρεβάτι ο Ερρίκος Α΄ της Αγγλίας τον όρισε διάδοχο. Η Ματθίλδη είχε και την υποστήριξη του ισχυρότατου εκείνη την εποχή θείου της βασιλιά Δαυίδ Α΄ της Σκωτίας, που με τις επιδρομές του είχε λεηλατήσει σκληρά την επικράτεια του Στέφανου και του είχε καταφέρει σημαντικά πλήγματα. Μία μεγάλη σειρά εμφυλίων πολέμων εκτυλίχθηκε ως το 1139, οπότε η Ματθίλδη στάθηκε εξίσου ικανή να αντιμετωπίσει τον εξάδελφο της μέσα στο ίδιο το βασίλειό του.
Τελικά τον Απρίλιο τού 1141 η Ματθίλδη πέτυχε τον τελικό θρίαμβο απέναντι στον Στέφανο, όταν τον αιχμαλώτισε και πήρε την εξουσία, αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει τον τίτλο βασίλισσα, παρά μονάχα Κυρία σύμφωνα με την Αγγλοσαξονική συνήθεια. Αλλά τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου ο Στέφανος ελευθερώθηκε από την αιχμαλωσία, αφού έγινε ανταλλαγή του με τον Ροβέρτο του Γκλόστερ, ετεροθαλή αδελφό της Ματθίλδης. Την πολιόρκησε στην Οξφόρδη, όμως η Ματθίλδη κατόρθωσε να δραπετεύσει στην Γαλλία με τέχνασμα, μεταμφιεζόμενη σε πτώμα. Μετά τον θάνατο του Ροβέρτου το 1148 πιέστηκε να επιστρέψει στην Αγγλία. Αρχικά όλες οι ελπίδες της Ματθίλδης χάθηκαν, αλλά αναζωπυρώθηκαν με τις ικανότητες του μεγαλύτερου γιου της, Ερρίκου. Μετά τον θάνατο τού γιου τού Στέφανου, Ευστάθιου, και την επιτυχημένη στρατιωτική εκστρατεία του Ερρίκου κατά του Στεφάνου, αναγκάστηκε ο Στέφανος το 1153 να τον ανακηρύξει διάδοχό του.
Τελευταία χρόνια
Η Ματθίλδη επέστρεψε στη Ρουέν στη Νορμανδία, όπου έζησε το υπόλοιπο της ζωής της. Δεν επέστρεψε ξανά στην Αγγλία, όπου είχε γίνει μισητή από τον τοπικό πληθυσμό. Ο Ερρίκος Β΄ αντιμετώπισε έντονα προβλήματα με τον δεύτερο γιο της Ματθίλδης, Γοδεφρείδο της Νάντης, που εξεγέρθηκε επανειλημμένα κατά του αδελφού του ως τον απότομο θάνατό του το 1158. Αντίθετα, οι σχέσεις του με τον μικρότερο αδελφό του, Γουλιέλμο Ι΄, ήταν πολύ καλές και του παραχώρησε μεγάλες εκτάσεις στην Αγγλία, σχεδιάζοντας με τον γάμο του με την κόμισσα του Σάρεϊ να τον στέψει βασιλιά της Ιρλανδίας. Όμως ο αρχιεπίσκοπος Τόμας Μπέκετ αρνήθηκε να αναγνωρίσει τον γάμο και ο Γουλιέλμος Ι΄ συντετριμμένος ψυχολογικά επέστρεψε μαζί με την μητέρα του στην Νορμανδία, όπου πέθανε το 1164 από την τεράστια θλίψη του και την οργή του απέναντι στον Μπέκετ. Από τότε ο Ερρίκος Β΄, που θεώρησε τον Μπέκετ υπεύθυνο για τον θάνατο του αγαπημένου του αδελφού, ήταν σε συνεχή σύγκρουση μαζί του με αποκορύφωμα τη δολοφονία του το 1170.
|
Άγγλοι μονάρχες
|
|
| Βασίλειο των Άγγλων 886–1066 |
 Έθελσταν1 - Έντμουντ Α΄1 - Έντρεντ1 - Έντβιχ1 - Έντγκαρ1 - Εδουάρδος ο Μάρτυρας - Έθελρεντ ο Ανέτοιμος - Σβεν Α΄ της Δανίας - Έντμουντ ο σιδηρόπλευρος - Κνούτος1 - Χάρολντ ο Λαγόπους - Αρθακανούτος - Εδουάρδος ο Εξομολογητής - Χάρολντ Β΄ της Αγγλίας - Έντγκαρ Έθελινγκ |
| Βασίλειο της Αγγλίας 1066–1649 |
 |
| Κοινοπολιτεία της Αγγλίας, Σκωτίας και Ιρλανδίας 1653–1659 |
.svg/50px-Arms_of_the_Protectorate_(1653%e2%80%931659).svg.png) Όλιβερ Κρόμγουελ4 - Ρίτσαρντ Κρόμγουελ4 |
| Βασίλειο της Αγγλίας 1660–1707 |
.svg/50px-Royal_Arms_of_England_(1603-1707).svg.png) Κάρολος Β΄3 - Ιάκωβος Β΄3 - Γουλιέλμος Γ΄ και Μαίρη Β΄3 - Άννα3 |
| 1Επικυρίαρχος της Βρετανίας. 2Επίσης κυβερνήτης της Ιρλανδίας. 3Επίσης κυβερνήτης της Σκωτίας. 4Λόρδος Προστάτης. Συζητήσιμοι ή αμφισβητήσιμοι κυβερνήτες είναι με πλάγια γράμματα. |
|
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
