Ο Έθελρεντ του Ουέσσεξ ή Έθελρεντ ο Ανέτοιμος (Æthelred the Unready, 966 – 23 Απριλίου 1016) βασιλιάς της Αγγλίας (978-1013 και 1014-1016) από τον Οίκο του Ουέσσεξ. ήταν ο μικρότερος γιος του Έντγκαρ του ειρηνικού και της Έλφθράιθ, διάδοχος του μεγαλύτερου αδελφού του Εδουάρδου του μάρτυρα μετά τον τραγικό θάνατο του. Το προσωνύμιο "Ανέτοιμος" προέρχεται από την αρχαία Αγγλική γλώσσα και μεταφράζεται ως "κακή συμβουλή".
Διαδέχτηκε τον μεγαλύτερο αδελφό του Εδουάρδο τον Μάρτυρα σε ηλικία μόλις 12 ετών, οι δολοφόνοι του αδελφού του ήταν δικοί του οπαδοί οι οποίοι απαιτούσαν να ανέβει στον θρόνο της Δανίας ο Έθελρεντ αν και η ηλικία του ήταν πολύ μικρή γι'αυτή την θέση. Το βασικότερο πρόβλημα την περίοδο της βασιλείας του Έθελρεντ ήταν οι επιθέσεις των Δανών, μετά από πολλά χρόνια ειρήνης οι Δανοί ξεκίνησαν τις επιθέσεις την δεκαετία του 980. Οι Άγγλοι ηττήθηκαν στην μάχη του Μάλντον (991) και ο Έθελρεντ εξαναγκάστηκε να πληρώσει φόρο υποτέλειας στον Δανό βασιλιά. Το 1002 ο Έθελρεντ διέταξε να πραγματοποιηθεί το περίφημο μακελειό της νύχτας του Αγίου Μπράις με την σφαγή των Δανών εποίκων, το μακελειό αυτό ανάγκασε τον Σβεν Α΄ της Δανίας να ξεκινήσει δυναμικές επιθέσεις για την κατάληψη του Αγγλικού θρόνου. Στα τέλη του 1013 ο Σβεν προσωπικά ανέλαβε επίθεση στην Αγγλία, ο Έθελρεντ με όλη την οικογένεια του δραπέτευσε στην Νορμανδία, ο Σβεν ο Διχαλογένης ανακηρύχτηκε βασιλιάς αλλά πέθανε αμέσως μετά. Ο Έθελρεντ επέστρεψε και ανακατατέλαβε τον θρόνο από τον νεαρό γιο του Σβεν Κνούτο, η βασιλεία του Έθελρεντ ήταν η μεγαλύτερη σε μήκος βασιλεία Αγγλο-Σάξονα μονάρχη, την ξεπέρασε αργότερα ο Ερρίκος Γ΄ της Αγγλίας. Ο Κνούτος σε δυο χρόνια αποφάσισε να πραγματοποιήσει νέα εισβολή (1016), ο Έθελρεντ παραιτήθηκε για λογαριασμό του γιου του Έντμουντ του Σιδηρόπλευρου και πέθανε λίγους μήνες αργότερα την εποχή που ο Κνούτος πολιορκούσε την χώρα του.
Ονοματολογία
Το μικρό όνομα του Έθελρεντ είναι σύνθεση των λέξεων "ευγενής" και "συμβουλή".[1] Είναι συνηθισμένο όνομα στους Άγγλο-Σάξονες μέλη του Οίκου του Ουέσσεξ, παρεμφερή ονόματα συναντάμε σε όλους τους προγόνους του Έθελρεντ όπως Έθελσταν της Αγγλίας, Έλφγουιρντ του Ουέσσεξ, Έθελγουλφ του Ουέσσεξ.[2] Το προσωνύμιο του μεταφράζεται από την Αγγλική γλώσσα στην Ελληνική ως "Ανέτοιμος". [3] Στην πραγματικότητα όμως σύμφωνα με το Αγγλοσαξωνικό χρονικό το προσωνύμιο του προέρχεται από την αρχαία Αγγλική γλώσσα και μεταφράζεται ως κακή συμβουλή, μια εναλλακτική μετάφραση θα μπορούσε να είναι "κακώς προετοιμασμένος", πιθανότατα θα αναφέρεται στην επίθεση που δέχτηκε το βασίλειο του στα τέλη της ζωής του από τον Κνούτο. [4] Το όνομα "Ανέτοιμος" φαίνεται ότι καταγράφεται για πρώτη φορά την δεκαετία του 1180 περίπου 150 χρόνια μετά τον θάνατο του, αυτό πιθανότητα να σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιήθηκε κατά την διάρκεια της ζωής του.[5]
Πρώτα χρόνια
Περίοδος βασιλείας του αδελφού του Εδουάρδου του μάρτυρα
Ο συγγραφέας Φρανκ Στέντον (1880 - 1967) αναφέρει ότι ήταν περίεργες οι συνθήκες στις οποίες ο Έθελρεντ ανέβηκε στον θρόνο.[6] Ο πατέρας του Έντγκαρ πέθανε αιφνίδια τον Ιούλιο του 975 αφήνοντας δυο μικρούς ανήλικους γιους : ο μεγαλύτερος Εδουάρδος ο Μάρτυρας βρισκόταν στα πρόθυρα της ενηλικίωσης αλλά ήταν πιθανότατα νόθος αφού γεννήθηκε δυο χρόνια πριν τον γάμο του με την πρώτη νόμιμη σύζυγο του Έθελφλεντ της Μερκίας (964). Την εποχή του θανάτου του πατέρα του ο Έθελρεντ ήταν μικρότερος από 10 ετών, ο νεαρός Εδουάρδος είχε πολλές εκρήξεις βίαιης συμπεριφοράς κάτι που είχε δυσαρεστήσει έντονα πολλά μέλη της βασιλικής αυλής. [7] Μια ομάδα ευγενών ενώθηκε προκειμένου να υπερασπιστούν τα δικαιώματα του μικρού Έθελρεντ στον θρόνο και να ανατρέψουν τον Εδουάρδο με την κατηγορία ότι ήταν νόθος γιος του πατέρα του και δεν είχε δικαιώματα διαδοχής στον θρόνο. [8] Τα δυο παιδιά ήταν πολύ μικρά να αναλάβουν πολιτικό ρόλο, οι πρωτοβουλίες πραγματοποιήθηκαν περισσότερο από τους οπαδούς τους, εκ μέρους του Έθελρεντ επικεφαλής των διαπραγματεύσεων ήταν η ίδια η μητέρα του Έλφθράιθ η οποία υπεράσπιζε τα δικαιώματα του γιου της στον θρόνο και είχε την υποστήριξη του κόμη Έλφαιρ της Μερκίας και του επισκόπου Έθελγουλντ του Ουίντσεστερ.[9] Οι οπαδοί του Εδουάρδου από την άλλη πλευρά είχαν την υποστήριξη του Δουνστάνου, αρχιεπισκόπου του Καντέρμπερι και του Όσβαλντ αρχιεπισκόπου της Υόρκης.[10] Οι οπαδοί του Εδουάρδου του Μάρτυρα κατόρθωσαν να υπερισχύσουν, ο ίδιος στέφθηκε βασιλιάς πριν το τέλος της χρονιάς. Ο Εδουάρδος βασίλευσε περίπου 3 χρόνια και στην συνέχεια δολοφονήθηκε από μέλη του βασιλικού οίκου οι οποίοι ήταν οπαδοί του αδελφού του, από τις ελάχιστες πληροφορίες οι οποίες μας παρέχονται για την περίοδο της βασιλείας του είναι γνωστό ότι υπήρξαν μεγάλες πολιτικές αναταραχές.[11] Ο πατέρας τους Έντγκαρ είχε παραχωρήσει μεγάλες εκτάσεις γης στα μοναστήρια σε βάρος των ευγενών, οι ευγενείς βρήκαν την ευκαιρία με τον θάνατο του να ανακτήσουν την χαμένη εξουσία τους. Το γεγονός αυτό έφερε την αντίδραση του αρχιεπισκόπου Δουνστάνου, ο συγγραφέας Σίρυλ Χαρτ (1913 - 2009) τονίζει : "η ύπαρξη ιερέων ανάμεσα στους οπαδούς και των δυο νεαρών βασιλέων αποδεικνύει ότι η σύγκρουση είχε περισσότερο θρησκευτικά κίνητρα με σκοπό τον μεγαλύτερο έλεγχο της εκκλησιαστικής περιουσίας".[12]
Άνοδος στον θρόνο
Ο Εδουάρδος ωστόσο είχε αρκετά ισχυρότερους δεσμούς με την εκκλησία και τα μοναστήρια, όταν ο Εδουάρδος δολοφονήθηκε στο Ντόρσετ τον Μάρτιο του 978 το έργο της καταγραφής των γεγονότων και της δολοφονίας πραγματοποιήθηκε από τα μοναστήρια. Ο Στέντον βασισμένος στο έργο "Η ζωή του Αγίου Όσβαλντ" αναφέρει :
"Οι σχέσεις του Εδουάρδου με τον ετεροθαλή αδελφό του Έθελρεντ και την μητέρα του Έλφθράιθ επιφανειακά ήταν καλές, ο Εδουάρδος τους είχε επισκεφτεί την εποχή της δολοφονίας του, κάποια στιγμή οι αυλικοί τον περικύκλωσαν ύπουλα και τον έσφαξαν. Το έγκλημα πρέπει να είχε προσχεδιαστεί από τους οπαδούς του μικρού Έθελρεντ προκειμένου να ανεβάσουν τον εκλεκτό τους στον θρόνο, δεν υπάρχει ωστόσο καμιά απόδειξη ότι ο ίδιος ή η μητέρα του είχαν ζητήσει την δολοφονία του, ο Έθελρεντ στέφτηκε βασιλιάς περίπου έναν μήνα αργότερα σε ένα κλίμα μεγάλης καχυποψίας η οποία θα τον σημαδέψει σε ολόκληρη την υπόλοιπη ζωή του."[13]
Ο ίδιος όμως και οι σύμβουλοι του έγιναν δεκτοί με ενθουσιασμό από τον Αγγλικό λαό. [14] Ο συγγραφέας Σιμόν Κέινες (γεν. το 1952) αναφέρει : "ο νεαρός βασιλιάς αναγνωρίστηκε από τους αρχιεπισκόπους Δουνστάνο και Όσβαλντ, είχε τον σεβασμό της εκκλησίας για πολλά χρόνια, περιγράφεται σαν κομψός στην συμπεριφορά του με ωραία εμφάνιση και πρόσωπο". [15] Ο Έθελρεντ ήταν μόλις 13 ετών όταν έγινε βασιλιάς της Αγγλίας. Στην διάρκεια της βασιλείας του ο Έθελρεντ απέκτησε στενές σχέσεις με τον Έθελγουλντ, επίσκοπο του Ουίντσεστερ ο οποίος τον είχε βοηθήσει να ανέλθει στον θρόνο. Όταν ο Έθελγουλντ πέθανε στις 1 Αυγούστου 984 ο Έθελρεντ βαθύτατα θλιμμένος έγραψε ένα καταστατικό (994) στο οποίο τόνιζε ότι η προσφορά του επισκόπου Έθελγουλντ ήταν σημαντική όχι μονάχα στην εκκλησία αλλά και στους κάτοικους ολόκληρης της χώρας.[16]
Συγκρούσεις με τους Δανούς
Η μάχη του Μάλντον
Χρυσό νόμισμα του Έθελρεντ του Ανέτοιμου με τον οπλισμό του (1003 - 1006)
Η Αγγλία βρισκόταν σε μια περίοδο διαρκούς ειρήνης μετά την ανακατάληψη της Ντάνελοου στα μέσα του 10ου αιώνα από τον Έντγκαρ πατέρα του Έθελρεντ. Στις αρχές της δεκαετίας του 980 οι Δανοί εκμεταλλεύτηκαν το νεαρό της ηλικίας του βασιλιά Έθελρεντ για να ξεκινήσουν τις επιδρομές στις Αγγλικές ακτές, ξεκίνησαν με επιδρομές στο Χαμσάιρ και στο Τσεσάιρ (980), στο Ντέβον και στην Κορνουάλη (981) και στο Ντόρσετ (982). Ακολούθησε στην συνέχεια μια εξαετής περίοδος ειρήνης μέχρι να ξεκινήσουν οι νέες επιδρομές (988), ο Στέντον τονίζει ότι οι επιδρομές αυτές δεν προκάλεσαν τίποτα σοβαρό στην ζωή των Άγγλων πέρα από το ότι για πρώτη φορά ήρθαν σε διπλωματικές επαφές με την Νορμανδία. [17] Οι Νορμανδοί σαν απόγονοι Βίκινγκ συγγενείς με τους Δανούς τους πρόσφεραν τα λιμάνια για να τους εξυπηρετήσουν, αυτό έφερε την σφοδρή αντίδραση των Άγγλων οι οποίοι διαμαρτυρήθηκαν στον πάπα Ιωάννη ΙΕ΄. Ο πάπας ανέλαβε ισχυρές πρωτοβουλίες να τους συμφιλιώσει κάτι που έγινε τελικά και επικυρώθηκε με συμφωνία στην Ρουέν (991). Τον Αύγουστο του ίδιου έτους ένας ισχυρός Δανικός στόλος ξεκίνησε εκστρατεία στην νοτιοανατολική Αγγλία, έφτασε στο Κεντ, έκανε τον γύρο των νοτιοανατολικών ακτών και στην συνέχεια μέσω του ποταμού Μπλάκγουοτερ κατέλαβε την νήσο του Νόρθϊ. [18] Περίπου 2 χιλιόμετρα δυτικά του Νόρθϊ βρισκόταν η παραθαλάσσια πόλη του Μάλντον στην οποία ο Μπίρτνοθ, κόμης του Έσσεξ στρατοπέδευσε περιμένοντας να αντιμετωπίσει τους Δανούς. Η μάχη που ακολούθησε μεταξύ των Δανών και των Άγγλων περιγράφεται στο επικό ποίημα "Η μάχη του Μάλντον", περιγράφεται η ηρωική προσπάθεια του Μπίρτνοθ να υπερασπιστεί το Έσσεξ από τους Δανούς αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
"Για να έχουν πρόσβαση στην ηπειρωτική χώρα οι Δανοί αναγκάστηκαν λόγω μιας ισχυρής παλίρροιας απο το Νόρθϊ στις νότιες ακτές αναγκάστηκαν να εξαρτηθούν από την προκυμαία. Προτού φτάσουν στο νησί οι Δανοί ο Μπίρτνοθ είχε καταφέρει με ένα σώμα στρατού να αποκτήσει το νότιο άκρο της προκυμαίας συγκέντρωσε τους άντρες του και περίμενε να περάσει η παλίρροια. Όταν τα νερά έπεσαν ο Μπίρτνοθ επέτρεψε στους Δανούς να περάσουν προκειμένου να πολεμήσουν με ίσους όρους. Αυτό που έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το τεράστιο θάρρος με το οποίο πολέμησαν ο Μπίρτνοθ και οι άντρες του για να υπερασπιστούν τον βασιλιά τους αν και γνώριζαν ότι η μάχη είναι χαμένη."[19]
Επιδρομές των Δανών
Η μάχη του Μάλντον ήταν η πρώτη απο μια μεγάλη σειρά απο ήττες των Άγγλων απο τους Δανούς. Την επόμενη της μάχης του Μάλντον (991) ο Έθελρεντ υποχρεώθηκε να πληρώσει στους Δανούς ένα ποσό περίπου 10.000 λιρών προκειμένου να κλείσουν ειρήνη. Οι επιδρομές των Δανών συνεχίστηκαν την περίοδο (991 - 993), στην συνέχεια ο στόλος της Δανίας βάδισε κατά μήκος του Τάμεση για να καταλάβει το Λονδίνο, δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για την μάχη. Την ίδια εποχή ο Έθελρεντ έκλεισε συμφωνία με τον Όλαφ Τρίγκβασον ο οποίος είχε ανατρέψει από τον θρόνο της Νορβηγίας τον Δανό βασιλιά Σβεν τον Διχαλογένη (995), ένα ποσό 22.000 λιρών θα πλήρωναν στους επιδρομείς σαν τίμημα για την ειρήνη.[20] Την επόμενη χρονιά ο Όλαφ βαπτίστηκε χριστιανός και έγινε σύμμαχος με τον Έθελρεντ, αποφάσισε να αποσυρθεί οριστικά από την Αγγλία, μια ομάδα από άντρες του παρέμεινε στην υπηρεσία του Έθελρεντ στη Νήσο Γουάιτ. [21] Το 997 οι Δανοί επανήλθαν με νέες επιδρομές, ο Κέυνς σημειώνει :
"δεν υπάρχει καμιά απόδειξη ότι πρόκειται για νέο στρατό ή στόλο παρά πρόκειται για τα υπολείμματα του στρατού που έκανε τις επιδρομές το 991."[22] Λεηλάτησε την Κορνουάλη, το Ντέβον, το Σόμερσετ (997), το Χαμσάιρ και το Σάσσεξ (998), το Κεντ (999) και την επόμενη χρονιά οι Δανοί εγκατέλειψαν αιφνίδια την Δανία για την Νορμανδία. Οι λόγοι της αποχώρησης είναι άγνωστοι πιθανότατα επειδή οι Άγγλοι αρνήθηκαν επίμονα να πληρώσουν τους φόρους που απαιτούσαν οι Δανοί, η προσωρινή αυτή ανακούφιση από τους Δανούς επέτρεψε στον Έθελρεντ να ανασυντάξει τον στρατό του. [23] Ο στόλος των Δανών επέστρεψε ξανά (1001) και άρχισε την λεηλασία του Σάσσεξ, αργότερα έκαναν αιφνίδια επίθεση στο Ντέβον αφού οι Άγγλοι είχαν καταφέρει επιτυχώς να υπερασπιστούν το Έξετερ, ο Έθελρεντ μετά από την νέα του ήττα αναγκάστηκε ξανά να πληρώσει στους Δανούς το ποσό των 22.000 λιρών για να κλείσει ειρήνη. Οι συνεχείς πληρωμές στους Δανούς πολλοί ιστορικοί το θεωρούν σαν ένδειξη της ανικανότητας του Έθελρεντ να αντιμετωπίσει τους Δανους με άλλα μέσα. Η πρακτική αυτή όπως τονίζει ο Κέυνς "είχε χρησιμοποιηθεί και από άλλους μεγάλους βασιλείς όπως ο Αλφρέδος ο Μέγας και ο Κάρολος ο Φαλακρός προκειμένου να εξασφαλίσει την ζωή, την ασφάλεια και την προστασία τω καλλιεργειών των υπηκόων του γι'αυτό έγιναν αποδεκτά από τους κατοίκους."[24]
Σφαγή των Δανών και ανατροπή
Στις 13 Νοεμβρίου 1002 την ημέρα του Αγίου Μπράις ο Έθελρεντ διέταξε την σφαγή όλων των Δανών που βρίσκονταν στην Αγγλία, τα θύματα ήταν αναρίθμητα επειδή οι Δανοί ήταν ισχυρή περίπου στο ένα τρίτο της χώρας, ανάμεσα στα θύματα αναφέρεται ότι ήταν και η ίδια η αδελφή του Σβεν Γκινχίλντ. Την επόμενη χρονιά ο Σβεν αποφάσισε να επιτεθεί στην Αγγλία προκειμένου να εκδικηθεί για την σφαγή, ξεκίνησε με την λεηλασία του Νόριτς (1004). [25] Την ίδια χρονιά ένας Άγγλος κόμης ο Ούλφκιτελ αντιμετώπισε τον στρατό του Σβεν, αν και έχασε προκάλεσε σημαντικές απώλειες στους Δανούς, οι τραυματισμοί και η πείνα ανάγκασαν τον Σβεν να εγκαταλείψει τα Βρετανικά νησιά (1005).[26] Μια νέα εκστρατεία πραγματοποιήθηκε τα επόμενα χρόνια από τους Δανούς στις αρχές του 1007 αλλά εξαγοράστηκε ξανά με το ποσό των 36.000 λιρών με αποτέλεσμα τα επόμενα δυο χρόνια να μην ενοχληθεί η Αγγλία από επιθέσεις. Η κυβέρνηση της Αγγλίας δημιούργησε σε εθνική κλίμακα έναν νέο στόλο από πλοία αλλά όταν αποκαλύφτηκε ότι ένας από τους αρχηγούς συμμετείχε σε πειρατεία ο βασιλιάς αποφάσισε να μην θέσει σε κίνδυνο περισσότερο την χώρα. Ο Στέρτον αναφέρει : "τα επόμενα χρόνια μεταξύ 1009 - 1012 η πτώση ηθικού στην Αγγλική άμυνα προκάλεσε ανεπανόρθωτες ζημιές στην χώρα, η άμυνα της Αγγλίας είχε καταρρεύσει".
Ο στόλος των Δανών υπό την ηγεσία του Θόρκελ του υψηλού επιτέθηκε στην Αγγλία την περίοδο που ο Έθελρεντ ήταν ακόμα βασιλιάς (1009), εξανάγκασε τους Άγγλους να πληρώσουν ένα επιπλέον ποσό 48.000 λιρών τον Απρίλιο του 1012. [27] Ο Σβεν ο Διχαλογένης πραγματοποίησε την εκστρατεία του στα τέλη του 2013, αποδείχτηκε τότε ο ισχυρότερος πολιτικός αρχηγός από οποιονδήποτε άλλον Βίκινγκ ηγέτη στην εποχή του, κατέκτησε την Αγγλία στέφθηκε βασιλιάς και εξανάγκασε τον Έθελρεντ να εξοριστεί στην Νορβηγία.
Δεύτερη περίοδος βασιλείας του Έθελρεντ
Ασημένιο νόμισμα του Έθελρεντ του Ανέτοιμου
Η κατάσταση άλλαξε αμέσως μετά αφού ο Σβεν πέθανε μόλις πέντε βδομάδες μετά την ημέρα που στέφθηκε βασιλιάς της Αγγλίας στις 3 Φεβρουαρίου 1014. Οι Δανοί οπαδοί του Σβεν ορκίστηκαν αμέσως μετά πίστη στον γιο και διάδοχο του Σβεν Κνούτο αλλά Άγγλοι ευγενείς πιστοί στην δυναστεία του Ουέσσεξ πίεσαν τον Έθελρεντ να επανέλθει για να ανακαταλάβει την Αγγλία. Οι ίδιοι ευγενείς πίεσαν τον Έθελρεντ για να δηλώσουν την υποστήριξη τους απέναντι του να αποκηρύξει όλες τις προηγούμενες αρνητικές ρυθμίσεις οι οποίες τους είχαν δυσαρεστήσει έντονα την τελευταία περίοδο της βασιλείας του. Η συμφωνία ήταν η πρώτη που έχει ιστορικά καταγραφεί ανάμεσα στον Άγγλο βασιλιά και τους υπηκόους του αποδεικνύοντας ότι Άγγλοι ευγενείς αναγκάστηκαν να υποταχθούν στον Σβεν τον Διχαλογένη μόνο λόγω της δυσαρέσκειας του απέναντι στον Έθελρεντ. [28] Το Αγγλοσαξωνικό χρονικό αναφέρει :
"Οι λόρδοι έστειλαν επιστολή στον Έθελρεντ στην οποία ανέφεραν ότι δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να κυβερνήσει ξανά αν αποφασίσει να είναι ένας δίκαιος μονάρχης, εγκαταλείψει την προηγούμενη αυταρχική διακυβέρνηση και καταργήσει όλες τις ρυθμίσεις οι οποίες τον είχαν κάνει μισητό. Η συμφωνία επικυρώθηκε με όρκους και από τις δυο πλευρές, αποφασίστηκε ότι κάθε Δανός μονάρχης με ολόκληρη την οικογένεια του θα εξοριστεί από την Δανία για πάντα."[29]
Ο Έθελρεντ πραγματοποίησε εκστρατεία εναντίον του Κνούτου και των συμμάχων του, μονάχα το βασίλειο του Λίντσεϊ το σημερινό Λινκολνσάιρ υποστήριξε τον Κνούτο, η πρώτη προτεραιότητα του Έθελρεντ ήταν να ανακαταλάβει το Λονδίνο με την βοήθεια του Όλαφ Β΄ της Νορβηγίας. Τα Ισλανδικά Σάγκας και ο Σνόρρι Στούρλουσον αναφέρουν ότι ο Όλαφ ανέλαβε μια επιτυχή επιχείρηση στην γέφυρα του Λονδίνου με έναν στόλο από πλοία, με την βοήθεια του Όλαφ ο Έθελρεντ κατόρθωσε να ανακαταλάβει το Λονδίνο και πολλά άλλα μέρη της Αγγλίας. Ο Κνούτος εξαναγκάστηκε να αποχωρήσει από την Αγγλία εγκαταλείποντας τους οπαδούς του στο έλεος της εκδίκησης του Έθελρεντ, το 1016 ο Όλαφ αποφάσισε να πραγματοποιήσει επιδρομές στην δυτική Ευρώπη, την ίδια εποχή ο Κνούτος εκμεταλλεύτηκε τις ευνοϊκές γι'αυτόν συγκυρίες. [30] Ο γιος του Έθελρεντ Εδμόνδος ο Σιδηρόπλευρος επαναστάτησε εναντίον του πατέρα του, ο Κνούτος δεν δίστασε να ταχθεί αμέσως με το πλευρό του Εδμόνδου. Τους επόμενους μήνες ο Κνούτος κατάφερε να κατακτήσει το μεγαλύτερο τμήμα της Αγγλίας,ο Έθελρεντ συμμάχησε με τον γιο του να υπερασπίσουν το βασίλειο τους αλλά πέθανε στις 23 Απριλίου 1016. Ο πόλεμος που ακολούθησε έληξε με μια αποφασιστική νίκη για τον Κνούτο στις 18 Οκτωβρίου 1016 στην μάχη του Άσινγκτον, σύμφωνα με την συμφωνία που ακολούθησε μεταξύ τους ο Εδμόνδος πήρε το Ουέσσεξ και ο Κνούτος την υπόλοιπη Αγγλία. Ο Εδμόνδος πέθανε πρόωρα στις 30 Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου και ο Κνούτος ανακηρύχτηκε βασιλιάς ολόκληρης της Αγγλίας. [31] Ο Έθελρεντ τάφηκε στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο, ο τάφος του καταστράφηκε από την μεγάλη πυρκαγιά που έπληξε το Λονδίνο το 1666. [32]
Συμπεράσματα
Αναφορές
Διάταγμα του Έθελρεντ του Ανέτοιμου (1003)
Η βασιλεία του Έθελρεντ έμεινε γνωστή για την αναμόρφωση της νομοθεσίας του με έξι νέους νομικούς κώδικες. [33][34] Ένα από τα βασικά μέλη του συμβουλίου του ήταν ο Γούλφσταν Β΄, αρχιεπίσκοπος της Υόρκης ο οποίος ήταν εκδηλωμένος ομοφυλόφιλος, οι τρεις από τους κώδικες της βασιλείας του Έθελρεντ φαίνεται ότι είχαν συγγραφεί από τον Γούλφσταν.[35] Οι κώδικες αυτοί όπως φαίνεται είχαν σχέση με εκκλησιαστικές υποθέσεις και με τις ρητορικές ικανότητες του Γούλφσταν ο οποίος ανακύκλωσε τους κώδικες που χρησιμοποιούσε ο Έθελρεντ.[36] Ο Έθελρεντ έμεινε γνωστός επιπλέον για την σημαντική αναμόρφωση του νομισματικού συστήματος, βελτιώνοντας όλα τα νομίσματα που κυκλοφορούσαν μέχρι την εποχή του. [37] Οι μεταγενέστερες ιστορικές γνώμες για τον Έθελρεντ είχαν περισσότερο μορφές από ανέκδοτα, μια από αυτές από τον Γουλιέλμο του Μαλμεσμπουρι αναφέρει ότι όταν ήταν παιδί του είχαν αφαιρέσει την βασιλική σφραγίδα σαν ένδειξη ότι θα τον ανατρέψουν από την βασιλεία. Η ιστορία αυτή ήταν παρόμοια με αυτή του Βυζαντινού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Κοπρώνυμου ο οποίος με τον ίδιο τρόπο ήταν μισητός από τους υπηκόους του. Στην δεκαετία του 1980 ξεκίνησαν οι προσπάθειες από τους σύγχρονους συγγραφείς για την αποκατάσταση της φήμης του Έθελρεντ. Ο συγγραφέας Σιμόν Κέινες (γεν. το 1952) αναφέρει ότι οι αρνητικές γνώμες για τον Έθελρεντ βασίστηκαν σε μεταγενέστερους συγγραφείς οι οποίοι δεν είχαν καμιά σχέση με τη περίοδο που κυβερνούσε. Οι συγγραφείς όπως αναφέρει είναι συχνά προκατάληψη από τις συνεχείς ήττες των Άγγλων στην διάρκεια των 15 ετών που κυβερνούσε ο Έθελρεντ χωρίς να υπάρχουν συγκεκριμένες αποδείξεις σχετικά με την αφήγηση των γεγονότων στην εποχή του. Η αποτυχία του Έθελρεντ σαν βασιλιάς σύμφωνα με τον Κέινες και άλλους συγγραφείς δεν είχε αιτία μόνο την ανικανότητα του χαρακτήρα του αλλά μια σειρά από αρνητικές περιστάσεις οι οποίες έτυχε να ξεσπάσουν κατά την διάρκεια της βασιλείας του. [38]
Δικαιοσύνη
Ο Έθελρεντ πιστώνεται με την αναμόρφωση της παροχής δικαιοσύνης στην Αγγλία διορίζοντας 12 αριστοκράτες της βασιλικής αυλής που ονομάστηκαν "Θέγκν" σε 12 αντίστοιχα επαρχίες του βασιλείου με στόχο με στόχο να δημοσιοποιούν τα ονόματα των εγκληματιών στις αντίστοιχες επαρχίες που κυβερνούσαν. Τα μέλη καθενός από τα αντίστοιχα 12 δικαστικά συμβούλια έπαιρναν όρκο να εργαστούν για τον σκοπό αυτό με βάση τον νόμο και την συνείδηση τους, θεωρείται αυτό σαν πρόδρομος του σημερινού Αγγλικού μεγάλου σώματος των ενόρκων. [39] Ο νόμος που υπέγραψε ο Έθελρεντ στο Βαντάζ (997) αναφέρει :
"Σε κάθε μια από τις 12 μεγάλες επαρχίες θα τοποθετηθούν 12 Θέγκν και θα ορκιστούν κρατώντας τα ιερά λείψανα στα χέρια τους ότι ποτέ δεν θα κατηγορήσουν έναν αθώο άνθρωπο, ούτε θα προσπαθήσουν να προστατέψουν κάποιον ένοχο" [40]
Το νομοθετικό σύστημα του Έθελρεντ δεν ήταν το πρώτο που δημιουργήθηκε στην Αγγλία, ο ίδιος απλά βελτίωσε παλιότερα νομοθετικά συστήματα τα οποία βρισκόντουσαν σε εφαρμογή ιδιαίτερα στην Ντάνελοου, στους Δανούς κατοίκους του βορρά. Σε κάποιο παλιότερο νομοθετικό σύστημα ο βασιλιάς Έντγκαρ σημειώνει :[41]
"Επιθυμία μου είναι κάθε άνθρωπος να βρίσκεται σε ασφάλεια σε κάθε περιοχή και σε κάθε πόλη. Θα τοποθετήσω 36 μάρτυρες σε κάθε πόλη, στις μικρότερες 12 ή λιγότερους ανάλογα με τις ανάγκες, κάθε μάρτυρας θα βρίσκεται παρών σε όλες τις συναλλαγές και τις αγοραπωλησίες μέσα στην πόλη ή στην επαρχία. Ο καθένας από αυτούς τους μάρτυρες θα πραγματοποιήσει όρκο ότι ποτέ δεν θα αποκρύψει αν χρειαστεί αυτά που είδε ή άκουσε σε οποιαδήποτε πώληση αγαθών".
Ο μύθος ότι οι Άγγλο-Σάξονες ήταν οι πρώτοι που εισήγαγαν την δικαιοσύνη στην Αγγλία αμφισβητήθηκε έντονα από τον ιστορικό Χένρι Μπρούννερ (1840 - 1915), ο Μπρούννερ τόνισε ρητά το 1972 ότι ο Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας περίπου 200 χρόνια αργότερα ήταν ο βασιλιάς που εισήγαγε την δικαιοσύνη στην Αγγλία. Οι θέσεις του Μπρούννερ ότι δεν υπήρχε δικαιοσύνη στην Αγγλία πριν από την εποχή του Ερρίκου Β΄ αμφισβητήθηκαν έντονα από τους μετέπειτα ιστορικούς. Ο ιστορικός Πάτρικ Ουόρμαλντ (1947 - 2004) βρήκε έντονα ίχνη εφαρμογής της δικαιοσύνης στην Αγγλία την εποχή που κυβερνούσε ο Οίκος του Ουέσσεξ με σώματα μαρτύρων και ενόρκων παραπέμποντας την αρχή απονομής της δικαιοσύνης παλιότερα από το 975, πιθανώς έφτανε πίσω στον Καρλομάγνο. [42] Οι γνώμες των ιστορικών ωστόσο γι'αυτό το θέμα βρίσκονται σε σύγκρουση.
Οικογένεια
Με την πρώτη σύζυγο του Ελφγκίφου της Υόρκης κόρη του Θόρεντ της Νορθουμβρίας (985) απέκτησε:
Έθελσταν Έθελινγκ
Έκγκμπερτ Έθελινγκ (πέθανε περίπου το 1005)
Έντμουντ ο σιδηρόπλευρος
Έαντρεντ Έθελινγκ (πέθανε περίπου το 1012)
Έντουιγκ Έθελινγκ
Έντγκαρ Έθελινγκ ο πρεσβύτερος (πέθανε περίπου το 1008)
Ίντιθ (παντρεύτηκε τον Έντρικ Στρέονα και πιθανότατα τον Θόρκελ τον Ψηλό)
Ελφγκίφου (παντρεύτηκε τον Ούχτρεντ τον Ισχυρό, κόμη της Νορθουμβρίας)
Γούλφχιλντ (παντρεύτηκε τον Ούλφκιτελ Σνίλινγκρ)
Με την δεύτερη σύζυγο του Έμμα της Νορμανδίας απέκτησε:
Εδουάρδος ο Εξομολογητής
Άλφρεντ Έθελινγκ
Γκόντα της Αγγλίας
Παραπομπές
Bosworth-Toller, An Anglo-Saxon Dictionary, with Supplement. p.1124
Schroder, Deutsche Namenkunde.
"Ethelred the Redeless" e.g. in Hodgkin, Thomas (1808). The History of England from the Earliest Times to the Norman Conquest
Bosworth-Toller, An Anglo-Saxon Dictionary, with Supplement. p.1124
Keynes, "The Declining Reputation of King ?thelred the Unready", pp. 240–1. For this king's forebear of the same name, see ?thelred of Wessex.
Stenton, Anglo-Saxon England, p. 374.
Stenton, Anglo-Saxon England, p. 372.
Miller, "Edward the Martyr."
Higham, The Death of Anglo-Saxon England, pp. 7–8; Stafford, Unification and Conquest, p. 58.
Phillips, "St Edward the Martyr."
Keynes, The Diplomas of King ?thelred 'the Unready' 978-1016, p. 166.
Hart, Cyril (2007). "Edward the Martyr". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford: Oxford University Press. Retrieved 9 November 2008.
Stenton, Anglo-Saxon England, p. 373.
Keynes, "?thelred II (c. 966x8–1016)."
Keynes, "?thelred II (c. 966x8–1016)."
Keynes, "?thelred II (c. 966x8–1016)."
Stenton, Anglo-Saxon England, p. 375.
Keynes, "Æthelred II (c. 966x8–1016)."
Stenton, Anglo-Saxon England, pp. 376–77.
Stenton, Anglo-Saxon England, pp. 377–78.
Keynes, "Æthelred II (c. 966x8–1016)."
Keynes, "Æthelred II (c. 966x8–1016)."
Stenton, Anglo-Saxon England, p. 379.
Keynes, "Æthelred II (c. 966x8–1016)."
Stenton, Anglo-Saxon England, p. 380.
Keynes, "Æthelred II (c. 966x8–1016)."
Stenton, Anglo-Saxon England, pp. 381–4.
Stenton, Anglo-Saxon England, pp. 384–6.
Williams, Æthelred, p. 123
J. R. Hagland and B. Watson, 'Fact or folklore: the Viking attack on London Bridge', London Archaeologist, 12 (2005), pp. 328–33.
Stenton, Anglo-Saxon England, pp. 386–393.
The Burial of King Æthelred the Unready at St. Paul's, Simon Keynes, The English and Their Legacy, 900-1200: Essays in Honour of Ann Williams, ed. David Roffe, (Boydell Press, 2012), 129.
Wormald, "Æthelred the Lawmaker", p. 49.
Liebermann, ed., Die Gesetze der Angelsaschen, pp. 216–70.
Wormald, "Wulfstan (d. 1023)."
Wormald, The Making of English Law, pp. 356–60.
"Ethelred II". Encyclopædia Britannica. 2009.
Keynes, "A Tale of Two Kings", p. 217.
Turner, "The Origins of the Medieval English Jury", passim.
Note that this terms specifies the north and north-eastern territories in England which were at the time largely governed according to Danish custom; no mention is made of the law's application to the hundreds, the southern and English equivalent of the Danish wapentake.
"IV Edgar" 3–6.2, in Liebermann, ed., Die Gesetze, pp. 206–14.
Wormald, "Neighbors, Courts, and Kings", pp. 598–99, et passim.
Πηγές
Bosworth, J., & Toller, T. N., eds., An Anglo-Saxon Dictionary (1882–98); with Supplement (1908–21) .
Gilbride, M.B. "A Hollow Crown review". Medieval Mysteries.com "Reviews of Outstanding Historical Novels set in the Medieval Period". Retrieved 9 May 2012.
Godsell, Andrew "Ethelred the Unready" in "History For All" magazine September 2000, republished in "Legends of British History" (2008)
Hagland, J.R.; Watson, B. (2005). "Fact or folklore: the Viking attack on London Bridge" (PDF). London Archaeologist. 12. London: London Archaeologist Association. 10. Retrieved 27 July 2017.
Hart, Cyril, "Edward the Martyr", in C. Matthew, B. Harrison, & L. Goldman (eds.), Oxford Dictionary of National Biography (2007), http://www.oxforddnb.com [accessed 9 November 2008].
Higham, Nick, The Death of Anglo-Saxon England (1997).
Keynes, Simon, "The Declining Reputation of King Æthelred the Unready", in David Hill (ed.), Ethelred the Unready: Papers from the Millenary Conference, British Archaeological Reports, British Series 59 (1978), pp. 227–53.
Keynes, Simon, "A Tale of Two Kings: Alfred the Great and Æthelred the Unready", Transactions of the Royal Historical Society, Fifth Series 36 (1986), pp. 195–217.
Keynes, Simon, "Æthelred II (c. 966x8–1016)", in C. Matthew, B. Harrison, & L. Goldman (eds.), Oxford Dictionary of National Biography (2004), http://www.oxforddnb.com [accessed 12 June 2008].
Liebermann, Felix, ed., Die Gesetze der Angelsaschen, vol. 1 (1903).
Miller, Sean, "Edward the Martyr", in M. Lapidge, J. Blair, S. Keynes, & D. Scragg (eds.), The Blackwell Encyclopædia of Anglo-Saxon England (1999), p. 163.
Phillips, G. E., Wikisource-logo.svg Herbermann, Charles, ed. (1913). "St. Edward the Martyr". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.
Schröder, Edward, Deutsche Namenkunde: Gesammelte Aufsätze zur Kunde deutsche Personen- und Ortsnamen (1944).
Stafford, Pauline, Unification and Conquest: A Political and Social History of England in the Tenth and Eleventh Centuries (1989).
Skinner, Patricia, ed, Challenging the Boundaries of Medieval History: The Legacy of Timothy Reuter (2009).
Stenton, F. M. (1971). Anglo-Saxon England. The Oxford History of England. 2 (3rd ed.). Oxford: Clarendon Press.
Turner, Ralph V. (1968). "The Origins of the Medieval English Jury: Frankish, English, or Scandinavian?". The Journal of British Studies. 7 (2): 1–10.
Williams, Ann, Æthelred the Unready: The Ill-Counselled King (2003).
Wormald, Patrick, The Making of English Law – King Alfred to the Twelfth Century, vol. 1: Legislation and its Limits (1999).
Wormald, Patrick (1999). "Neighbors, Courts, and Kings: Reflections on Michael Macnair's Vicini". Law and History Review.
Wormald, Patrick, "Wulfstan (d. 1023)", in C. Matthew, B. Harrison, & L. Goldman (eds.), Oxford Dictionary of National Biography (2004).
Cubitt, Catherine (2012). "The politics of remorse: penance and royal piety in the reign of Æthelred the Unready". Historical Research. 85 (228): 179–192.
Hart, Cyril, ed. and tr. (2006). Chronicles of the Reign of Æthelred the Unready: An Edition and Translation of the Old English and Latin Annals. The Early Chronicles of England 1.
Keynes, Simon (1980). The Diplomas of King Æthelred ‘the Unready’ 978–1016. New York: Cambridge University Press.
Lavelle, Ryan (2008). Aethelred II: King of the English 978–1016 (New ed.). Stroud, Gloucestershire: The History Press.
Roach, Levi (2016). Æthelred the Unready. New Haven, Connecticut: Yale University Press.
|
Άγγλοι μονάρχες
|
|
| Βασίλειο των Άγγλων 886–1066 |
 Έθελσταν1 - Έντμουντ Α΄1 - Έντρεντ1 - Έντβιχ1 - Έντγκαρ1 - Εδουάρδος ο Μάρτυρας - Έθελρεντ ο Ανέτοιμος - Σβεν Α΄ της Δανίας - Έντμουντ ο σιδηρόπλευρος - Κνούτος1 - Χάρολντ ο Λαγόπους - Αρθακανούτος - Εδουάρδος ο Εξομολογητής - Χάρολντ Β΄ της Αγγλίας - Έντγκαρ Έθελινγκ |
| Βασίλειο της Αγγλίας 1066–1649 |
 |
| Κοινοπολιτεία της Αγγλίας, Σκωτίας και Ιρλανδίας 1653–1659 |
.svg/50px-Arms_of_the_Protectorate_(1653%e2%80%931659).svg.png) Όλιβερ Κρόμγουελ4 - Ρίτσαρντ Κρόμγουελ4 |
| Βασίλειο της Αγγλίας 1660–1707 |
.svg/50px-Royal_Arms_of_England_(1603-1707).svg.png) Κάρολος Β΄3 - Ιάκωβος Β΄3 - Γουλιέλμος Γ΄ και Μαίρη Β΄3 - Άννα3 |
| 1Επικυρίαρχος της Βρετανίας. 2Επίσης κυβερνήτης της Ιρλανδίας. 3Επίσης κυβερνήτης της Σκωτίας. 4Λόρδος Προστάτης. Συζητήσιμοι ή αμφισβητήσιμοι κυβερνήτες είναι με πλάγια γράμματα. |
|
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
