ART

 

.

Σαύρα (Λατινικά: Lacerta, συντομογραφία: Lac) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1690, στο Firmamentum Sobiescianum του Εβέλιου, και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Η Σαύρα βρίσκεται ολόκληρη στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, πλην όμως είναι αμφιφανής στην Ελλάδα.
Συνορεύει με τους εξής 5 αστερισμούς: Κηφέα, Κύκνο, Πήγασο, Ανδρομέδα και Κασσιόπη. Περνά από το ζενίθ όπως φαίνεται από την Ελλάδα τα φθινοπωρινά βράδια.

Ονομασίες και ιστορία

Ο Εβέλιος επέλεξε τη σαύρα ως απεικόνιση του νέου του αστερισμού «επειδή δεν υπήρχε χώρος για κάποιο διαφορετικό πλάσμα» (R.H. Allen), αλλά τη σχεδίασε παράδοξα, με στριφτή ουρά, και έδωσε τον εναλλακτικό τίτλο Stellio, ένα είδος σαλαμάνδρας των μεσογειακών χωρών με αστερόμορφες κηλίδες στη ράχη. Η απεικόνιση του Τζον Φλάμστηντ μοιάζει ωστόσο περισσότερο με λαγωνικό.

Στη θέση της Σαύρας ο Γάλλος αστρονόμος Augustin Royer σχημάτισε το 1679 τον αστερισμό Σκήπτρον και Χειρ της Δικαιοσύνης σε ανάμνηση του βασιλιά του, Λουδοβίκου ΙΔ΄, ενώ ένα αιώνα αργότερα ο Γερμανός αστρονόμος Γιόχαν Μπόντε σχημάτισε τον αστερισμό Frederici Honores προς τιμή του ηγεμόνα του Φρειδερίκου του Μέγα. Αλλά η Σαύρα κράτησε τη θέση της, ενώ οι μορφές των Royer και Bode έχουν λησμονηθεί.

Συμπτωματικώς, οι αρχαίοι Κινέζοι συνδύαζαν τους αστέρες της Σαύρας με αστέρες του ανατολικού τμήματος του Κύκνου και σχημάτιζαν τον Ουράνιο Όφι.
Οι φωτεινότεροι αστέρες

Ο Εβέλιος καταλογογράφησε στο δημιούργημά του, τη Σαύρα, δέκα αστέρες, ενώ ο Αργκελάντερ της απέδιδε 31 αστέρες ορατούς με γυμνό μάτι και ο Heis 48.

Ο α Σαύρας είναι και ο φωτεινότερος του αστερισμού, με φαινόμενο μέγεθος 3,77 και φασματικό τύπο A1 V.
Ο β Σαύρας έχει φαινόμενο μέγεθος 4,43 και φασματικό τύπο G8 IIIb.
Ο 1 Σαύρας έχει φαιν.μέγεθος 4,13 και φασμ.τύπο K3 II-III.
Ο 11 Σαύρας έχει φαιν.μέγεθος 4,46 και φασμ.τύπο K2 III.
Ο HR 8485 έχει φαιν.μέγεθος 4,49 και φασμ.τύπο K3 III.

Αξιοσημείωτα στον αστερισμό

Τα μεγάλα ανοικτά σμήνη NGC 7209, με φαινόμενη διάμετρο 25΄ και φαιν.μέγεθος 7,7, και NGC 7243, με φαιν.μέγεθος 6,4 και φαιν.διάμετρο 21΄, κυριαρχούν στον αστερισμό.
Το πλανητικό νεφέλωμα IC 5217 έχει φαιν.μέγεθος 12,6 ενώ το Merrill 2-2 έχει φαιν.μέγεθος 11,5.

Δείτε επίσης

Αστερισμοί του Εβέλιου

Αετός - Αιγόκερως - Αλώπηξ - Ανδρομέδα - Αντλία - Ασπίς - Βέλος - Βόρειος Στέφανος - Βοώτης - Βωμός - Γερανός - Γλύπτης - Γλυφείον - Γνώμων - Δελφίν - Διαβήτης - Δίδυμοι - Δίκτυον - Δοράς - Δράκων - Εξάς - Ζυγός - Ηνίοχος - Ηρακλής - Ηριδανός - Θηρευτικοί Κύνες - Ινδός - Ιππάριον - Ιπτάμενος Ιχθύς - Ιστία - Ιχθύες - Καμηλοπάρδαλις - Κάμινος - Καρκίνος - Κασσιόπη - Κένταυρος - Κήτος - Κηφεύς - Κόμη Βερενίκης - Κόραξ - Κρατήρ - Κριός - Κύκνος - Λαγωός - Λέων - Λυγξ - Λύκος - Λύρα - Μεγάλη Άρκτος - Μέγας Κύων - Μικρά Άρκτος - Μικρός Κύων - Μικρός Λέων - Μικροσκόπιον - Μονόκερως - Μυία - Νότιον Τρίγωνον - Νότιος Ιχθύς - Νότιος Σταυρός - Νότιος Στέφανος - Οκρίβας - Οκτάς - Οφιούχος - Όφις - Παρθένος - Περιστερά - Περσεύς - Πήγασος - Πρύμνα - Πτηνόν - Πυξίς - Σαύρα - Σκορπιός - Ταύρος - Ταώς - Τηλεσκόπιον - Τοξότης - Τουκάνα - Τράπεζα - Τρίγωνον - Τρόπις - Ύδρα - Ύδρος - Υδροχόος - Φοίνιξ - Χαμαιλέων - Ωρίων - Ωρολόγιον

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License