ART

 

.

Ο Οκρίβας (λατινικά: Pictor, συντομογραφία: Pic) είναι αστερισμός που σημειώθηκε για πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός, ορατός κατά το ήμισυ περίπου από την Ελλάδα, και συνορεύει με τους εξής αστερισμούς: Περιστερά, Γλυφείον, Δοράς, Ιπτάμενος Ιχθύς, Τρόπις και Πρύμνα. Ο LaCaille τον είχε ονομάσει αρχικώς Equuleus Pictoris, δηλαδή το τρίποδο υποστήριγμα ή «καβαλέτο» του ζωγράφου (pictor), όπου ο ζωγράφος στήνει τον πίνακα που ζωγραφίζει. Αυτό σημαίνει και η ελληνική λέξη οκρίβας ή οκρίβαντας (από το όκρις = άκρη, προεξοχή, και το ρήμα βαίνω). Επίσης, ο αστερισμός αποκλήθηκε και Pluteum Pictoris.
Οι φωτεινότεροι αστέρες

Μόνο δύο αστέρες είναι φωτεινότεροι του τέταρτου μεγέθους, και κανένας δεν έχει ιδιαίτερο όνομα, παρ'όλα αυτά ο Γκουλντ του απέδιδε 67 αστέρες μέχρι έβδομου μεγέθους, ενώ ο LaCaille 14 μέχρι 5,5 μεγέθους.

Ο α Οκρίβαντος είναι και ο φωτεινότερος του αστερισμού, με φαινόμενο μέγεθος 3,27 και φασματικό τύπο A7 IV (λευκός υπογίγαντας).
Ο β Οκρίβαντος έχει φαινόμενο μέγεθος 3,85 και φασματικό τύπο A5 V. Είναι αξιοσημείωτος εξαιτίας του περιαστρικού του δίσκου (βλ.παρακάτω).
Ο γ έχει φαιν.μέγεθος 4,51 και φασμ.τύπο K1 III.
Ο δ έχει φαιν.μέγεθος 4,81 και φασμ.τύπο B3III + O9V.

Αξιοσημείωτα στον αστερισμό

- Ο αστέρας β Οκρίβαντος περιβάλλεται από περιαστρικό δίσκο, ένα δίσκο σκόνης ακτίνας 190 ως 200 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων που ακτινοβολεί έντονα στο υπέρυθρο, ένα πιθανό πλανητικό σύστημα κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του. Η ηλικία του αστέρα υπολογίζεται σε 20 ως 100 εκατομμύρια χρόνια, ενώ η απόστασή του από τη Γη σε 56 έτη φωτός και το απόλυτο μέγεθος σε 2,85.

- Ο Αστέρας του Kapteyn, από τους κοντινότερους στη Γη, έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ιδία κίνηση από όλους τους αστέρες στον γήινο νυκτερινό ουρανό (τη μεγαλύτερη την έχει ο Αστέρας του Μπάρναρντ).

- Ο πάλσαρ J0437-4715 με περίοδο 5,76 χιλιοστά του δευτερολέπτου της ώρας είναι ένας από τους κοντινότερους στη Γη αστέρες νετρονίων, ίσως ο κοντινότερος, σε απόσταση 480 ετών φωτός. Αποτελεί διπλό σύστημα με λευκό νάνο και έχει ανιχνευθεί τόξο ωστικού κύματος μέσα στη διαστρική ύλη προς την κατεύθυνση προς την οποία κινείται.

Αετός - Αιγόκερως - Αλώπηξ - Ανδρομέδα - Αντλία - Ασπίς - Βέλος - Βόρειος Στέφανος - Βοώτης - Βωμός - Γερανός - Γλύπτης - Γλυφείον - Γνώμων - Δελφίν - Διαβήτης - Δίδυμοι - Δίκτυον - Δοράς - Δράκων - Εξάς - Ζυγός - Ηνίοχος - Ηρακλής - Ηριδανός - Θηρευτικοί Κύνες - Ινδός - Ιππάριον - Ιπτάμενος Ιχθύς - Ιστία - Ιχθύες - Καμηλοπάρδαλις - Κάμινος - Καρκίνος - Κασσιόπη - Κένταυρος - Κήτος - Κηφεύς - Κόμη Βερενίκης - Κόραξ - Κρατήρ - Κριός - Κύκνος - Λαγωός - Λέων - Λυγξ - Λύκος - Λύρα - Μεγάλη Άρκτος - Μέγας Κύων - Μικρά Άρκτος - Μικρός Κύων - Μικρός Λέων - Μικροσκόπιον - Μονόκερως - Μυία - Νότιον Τρίγωνον - Νότιος Ιχθύς - Νότιος Σταυρός - Νότιος Στέφανος - Οκρίβας - Οκτάς - Οφιούχος - Όφις - Παρθένος - Περιστερά - Περσεύς - Πήγασος - Πρύμνα - Πτηνόν - Πυξίς - Σαύρα - Σκορπιός - Ταύρος - Ταώς - Τηλεσκόπιον - Τοξότης - Τουκάνα - Τράπεζα - Τρίγωνον - Τρόπις - Ύδρα - Ύδρος - Υδροχόος - Φοίνιξ - Χαμαιλέων - Ωρίων - Ωρολόγιον

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License