.
Η Κόμη Βερενίκης ή απλά Κόμη ή και Πλόκαμος (Λατινικά: Coma Berenices ή Coma, συντομογραφία: Com) είναι αστερισμός του βορείου ουράνιου ημισφαιρίου που (κατόπιν εισήγησης του Τύχο Μπράχε 1602, εισήχθηκε για πρώτη φορά το 1603 στην Ουρανομετρία, αποχωριζόμενος έκτοτε από τον αστερισμό του Λέοντα. Αποτελεί έναν από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα.
Ο αστερισμός αυτός βρίσκεται μεταξύ των αστερισμών Λέοντος και Βοώτου, πάνω από την Παρθένο και νότια των Θηρευτικών Κυνών. Περιλαμβάνει συνολικά 37 ορατά με γυμνό μάτι αστέρες, από 3ου μέχρι 6ου μεγέθους, από τα οποία τα περισσότερα είναι πολύ αμυδρά, και τα οποία αποτελούν το άθροισμα εκείνων των αστέρων που ο Πτολεμαίος αναφέρει στον «Κατάλογο της Μαθηματικής Σύνταξής» του ως Πλόκαμον.
Αξιοσημείωτα στον αστερισμό
Ο με αριθμό 42 αστέρας του αστερισμού της Κόμης είναι διπλός και μάλιστα από τους πλέον αξιοσημείωτους. Ανακαλύφθηκε το 1827, οι δε συνιστώντες αυτόν αστέρες είναι ίσης λαμπρότητας, 5,2 μεγέθους. Αυτοί περιφέρονται γύρω από το κοινό κέντρου βάρους των εντός 25 και 1/3 γήινων ετών. Στη πραγματικότητα το σύνολο των αστέρων του αστερισμού αυτού αποτελεί ένα από τα καλούμενα ανοικτά σμήνη, δηλαδή άθροισμα αστέρων που περιστρέφονται γύρω από ένα κοινό κέντρο μάζας, που απέχει από τη Γη 264 έτη φωτός.
Επίσης προς την κατεύθυνση του αστερισμού τούτου βρίσκεται ένα μεγάλο σμήνος γαλαξιών, στο οποίο θεωρητικά περιλαμβάνονται περισσότεροι από 3.000 γαλαξίες.
Ετυμολογία
Ο αστερισμός οφείλει το όνομά του σε μια ιστορία που φτάνει ως τις μέρες μας από την πτολεμαϊκή Αίγυπτο, και συγκεκριμένα όταν στο θρόνο βρισκόταν ο Πτολεμαίος Γ΄ Ευεργέτης και η σύζυγός του Βερενίκη Β΄. Λίγο μετά το γάμο τους, ο Πτολεμαίος αναχώρησε από την Αίγυπτο για να υποστηρίξει την αδερφή του, που ονομαζόταν επίσης Βερενίκη, στον Τρίτο Συριακό πόλεμο. Ο Καλλίμαχος συγκεκριμένα αναφέρει πως την άφησε στο νυφικό της κρεβάτι. Ο θρύλος λέει πως η Βερενίκη αφιέρωσε στη θεά Αφροδίτη, και συγκεκριμένα στο ναό της στο Ζεφύριο, τα πλούσια και πανέμορφα μαλλιά της, προκειμένου ο Πτολεμαίος να επιστρέψει ασφαλής. Ο φαραώ επέστρεψε πράγματι έχοντας κατορθώσει μια σειρά από νίκες το 245 π.Χ., και η Βερενίκη εκπλήρωσε το τάμα της. Την άλλη μέρα όμως τα μαλλιά της είχαν εξαφανιστεί από το ναό. Ο Κόνων από τη Σάμο, ένας μαθηματικός και αστρονόμος που ζούσε στην αυλή του φαραώ, υποστήριξε πως οι θεοί τοποθέτησαν τη χαμένη κόμη ανάμεσα στα αστέρια[1]. Ο αστερισμός αυτός φέρει ακόμη και σήμερα το όνομα «Κόμη της Βερενίκης» (Coma Berenice) ή «Πλόκαμος της Βερενίκης». Το γεγονός μετέτρεψε σε ποίημα ο Καλλίμαχος από το οποίο σώζονται μικρά αποσπάσματα. Ωστόσο διασώζεται μια ρωμαϊκή μετάφρασή του από τον Κάτουλλο.
Παραπομπές
Ἐπίτομον Ἐγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν τῆς "Πρωΐας". Αθήνα: ΠΡΩΪΑ. 1932.
|
Οι 88 αστερισμοί
|
|
Αετός - Αιγόκερως - Αλώπηξ - Ανδρομέδα - Αντλία - Ασπίς - Βέλος - Βόρειος Στέφανος - Βοώτης - Βωμός - Γερανός - Γλύπτης - Γλυφείον - Γνώμων - Δελφίν - Διαβήτης - Δίδυμοι - Δίκτυον - Δοράς - Δράκων - Εξάς - Ζυγός - Ηνίοχος - Ηρακλής - Ηριδανός - Θηρευτικοί Κύνες - Ινδός - Ιππάριον - Ιπτάμενος Ιχθύς - Ιστία - Ιχθύες - Καμηλοπάρδαλις - Κάμινος - Καρκίνος - Κασσιόπη - Κένταυρος - Κήτος - Κηφεύς - Κόμη Βερενίκης - Κόραξ - Κρατήρ - Κριός - Κύκνος - Λαγωός - Λέων - Λυγξ - Λύκος - Λύρα - Μεγάλη Άρκτος - Μέγας Κύων - Μικρά Άρκτος - Μικρός Κύων - Μικρός Λέων - Μικροσκόπιον - Μονόκερως - Μυία - Νότιον Τρίγωνον - Νότιος Ιχθύς - Νότιος Σταυρός - Νότιος Στέφανος - Οκρίβας - Οκτάς - Οφιούχος - Όφις - Παρθένος - Περιστερά - Περσεύς - Πήγασος - Πρύμνα - Πτηνόν - Πυξίς - Σαύρα - Σκορπιός - Ταύρος - Ταώς - Τηλεσκόπιον - Τοξότης - Τουκάνα - Τράπεζα - Τρίγωνον - Τρόπις - Ύδρα - Ύδρος - Υδροχόος - Φοίνιξ - Χαμαιλέων - Ωρίων - Ωρολόγιον |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
