Οι εύθυμες Κυράδες του Ουίνδσορ

 

 

.

Οι εύθυμες Κυράδες του Ουίνδσορ (Αγγλικά: The Merry Wives of Windsor) είναι μια κωμωδία του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, όπου διακωμωδούνται σε μορφή φάρσας τα ερωτικά παθήματα του Φάλσταφ, ενός ξεπεσμένου ιππότη, γνωστού από το ιστορικό δράμα Ερρίκος Δ’.
Χαρακτήρες
Ο Φάλσταφ πίνακας του Έντουαρντ φον Γκρούτσνερ, 1910

Σερ Τζον Φάλσταφ
Κυρία Άλις Φορντ
Κυρία Μάργκαρετ Πέιτζ
Κύριοι Φρανκ Φορντ και Τζορτζ Πέιτζ – δυο τζέντλεμαν που κατοικούν στο Ουίνδσορ
Άννα Πέιτζ – κόρη του κυρίου Πέιτζ
Ουίλιαμ Πέιτζ – γιος του κυρίου Πέιτζ
Μπάρντολφ, Πίστολ, Νυμ – ακόλουθοι του Φάλσταφ
Ρόμπιν – Υπηρέτης του Φάλσταφ
Σερ Χιου Έβανς – Ουαλός κληρικός
Δόκτωρ Καγιού – Γάλλος γιατρός
Τζον Ράγκμπυ – υπηρέτης του δόκτορα Καγιού
Κυρά Κουΐκλι – στην υπηρεσία του δόκτορα Καγιού
Ρόμπερτ Σάλλοου – ειρηνοδίκης
Αβραάμ Σλέντερ – εξάδελφος του Σάλλοου
Πίτερ Σίμπλ – υπηρέτης του Σλέντερ
Φέντον – νεαρός τζέντλεμαν
Ιδιοκτήτης του «Ξενοδοχείου της Καλτσοδέτας»

Ιστορικό χαρακτήρων

Ο Σερ Τζον Φάλσταφ που εμφανίζεται σε τρία έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Δ' Μέρος 1ο, Ερρίκος ο Δ' Μέρος 2ο, Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ και γίνεται μνεία στο άτομό του στον Ερρίκο Ε’. Είναι ένας τετράπαχος, ματαιόδοξος, θρασύδειλος, γυναικοθήρας και καυχησιάρης ιππότης, που περνά τον περισσότερο χρόνο του μπεκροπίνοντας και ζώντας με κλεμμένα ή δανεικά χρήματα. Η σημασία του ως πλήρως ανεπτυγμένου χαρακτήρα διαμορφώνεται κυρίως στα έργα Ερρίκος ο Δ' Μέρος 1 και 2, ως σύντροφος του πρίγκιπα Χαλ, του μελλοντικού βασιλιά Ερρίκου του Ε' της Αγγλίας, όπου η κωμική του φιγούρα έρχεται σε αντιδιαστολή με τον χαρακτήρα του φιλόδοξου, βίαιου και ορμητικού βασιλιά σε μια αβίαστη εναλλαγή δραματικών και κωμικών στοιχείων. Ο Σαίξπηρ καταφέρνει με μεγάλη τόλμη και δεξιότητα να επισύρει τη συμπάθεια σε ένα υποκείμενο του λονδρέζικου υποκόσμου.[1] Στον Ερρίκο τον Ε' η κυρία Κουΐκλι περιγράφει πολύ συγκινητικά και δραματικά τον θάνατο του Φάλσταφ.

Ο Σαίξπηρ αρχικά είχε ονομάσει τον Φάλσταφ «Τζον Ολντκάστλ». Ο Λόρδος Κόμπαμ, απόγονος του πραγματικού Τζον Όλντκαστλ (π. 1417), παραπονέθηκε, αναγκάζοντας τον Σαίξπηρ να αλλάξει το όνομα. Το όνομα Φάλσταφ ίσως είναι εμπνευσμένο από τον σερ Τζον Φάλστοφ (1380 – 1459), Άγγλο γαιοκτήμονα και ιππότη του ύστερου Μεσαίωνα, που πολέμησε στον Εκατονταετή Πόλεμο.
Ο Φάλσταφ και η κυρά Κουΐκλι πίνακας του Φράνσις Φίλιπ Στέπανοφ, 1840

Η κυρά Κουΐκλι[σημ. 1] εμφανίζεται σε τέσσερα έργα του Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Δ' Μέρος 1ο , Ερρίκος ο Δ' Μέρος 2ο, Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ και Ερρίκος ο Ε' Στα δυο πρώτα διευθύνει την ταβέρνα Boar's Head, στην οποία συγκεντρώνονται ο Φάλσταφ και οι ανυπόληπτοι φίλοι του. Στις Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ είναι στην υπηρεσία του δόκτορα Καγιού, αλλά κυρίως ενεργεί ως αγγελιοφόρος μεταξύ των χαρακτήρων. Στο τέλος παίρνει το ρόλο της βασίλισσας των ξωτικών.

Ο ρόλος της Κουΐκλι στις Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ είναι αρκετά διαφορετικός από τον ρόλο της στα άλλα έργα έτσι ώστε ορισμένοι κριτικοί έχουν προτείνει ότι δεν μπορεί να είναι ο ίδιος χαρακτήρας. Στον Ερρίκο τον Ε' αναφέρεται ως Νελλ Κουΐκλι, βρίσκεται με τον Φάλσταφ στο νεκροκρέβατό του και περιγράφει τον θάνατό του στους φίλους του. Είναι παντρεμένη με τον ακόλουθο του Φάλσταφ, τον Πίστολ, παρόλο που είχε προηγουμένως αρραβωνιαστεί με τον δεκανέα Νυμ. Ενώ ο Πίστολ λείπει στη Γαλλία, λαμβάνει ένα γράμμα από το οποίο μαθαίνει ότι ο άντρας της πέθανε έχοντας υποκύψει στην σύφιλη.

Ο Πίστολ είναι ένας αλαζονικός στρατιώτης που εμφανίζεται σε τρία έργα του Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Δ' Μέρος 2ο, Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ και Ερρίκος ο Ε' . Καυχιέται για την ανδρεία του, αλλά είναι ουσιαστικά δειλός. Ο Πίστολ εμφανίζεται ως φίλος και ακόλουθος του Φάλσταφ στις Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ αλλά αρνείται να συμμετάσχει στο σχέδιο του Φάλσταφ για την αποπλάνηση των κυράδων και τον προδίδει. Συμμετέχει στην τελική σκηνή των ξωτικών παίζοντας το ρόλο του συζύγου της κυρά Κουΐκλι.
Ο δεκανέας Νυμ εμφανίζεται σε δύο έργα του Σαίξπηρ: Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ και Ερρίκος Ε' . Ο Νυμ είναι ακόλουθος του Φάλσταφ και φίλος και αντίζηλος του Πίστολ. Στο Ερρίκο τον Ε' μαθαίνουμε ότι ο Νυμ φλέρταρε την κυρά Κουΐκλι και στήνει καυγά με τον Πίστολ όταν μαθαίνει ότι αυτός την παντρεύτηκε. Ο Μπάρντολφ συμφιλιώνει τους δύο άντρες. Οι τρεις τους κατατάσσονται στον στρατό του Ερρίκου του Ε', έχοντας το νου τους στα λάφυρα στη Γαλλία. Αργότερα μαθαίνουμε ότι ο Νυμ οδηγήθηκε στην κρεμάλα με την κατηγορία της λεηλασίας.

Ο Φάλσταφ κοροϊδεύει τη μύτη του Μπάρντολφ πίνακας του Τζον Κωζ, 1820

Ο Μπάρντολφ εμφανίζεται σε τέσσερα έργα του Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Δ' Μέρος 1ο, Ερρίκος ο Δ' Μέρος 2ο, Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ και Ερρίκος Ε' . Αποτελεί μέρος της συνοδείας του Φάλσταφ. Η κόκκινη, πρησμένη μύτη του και το σπυριασμένο πρόσωπό του προσφέρουν ένα μόνιμο θέμα για τις κωμικές προσβολές του Φάλσταφ. Αν και ο ρόλος του σε κάθε έργο είναι μικρός, προσθέτει συχνά την απαραίτητη κωμική ανάπαυλα. Στις πρώτες δημοσιευμένες εκδόσεις του Ερρίκου του Δ' , Μέρος 1ο, ο χαρακτήρας ονομάζεται Ρόσιλ ή Ράσελ. Ο Σαίξπηρ μετονόμασε τον χαρακτήρα για να αποφύγει τις υποψίες ότι γελοιοποιούσε την τότε εξέχουσα οικογένεια Ράσελ. Στο τελευταίο έργο, τον Ερρίκο τον Ε' , ο Μπάρντολφ συμμετέχει στον Εκατονταετή πόλεμο και είναι καλός φίλος με τον Πίστολ και τον Νυμ. Kατηγορείται για λεηλασία και οδηγείται στην κρεμάλα μαζί με τον Νυμ.
Ο Ρόμπερτ Σάλλοου εμφανίζεται στα έργα του Σαίξπηρ Ερρίκος Δ' Μέρος 2ο και Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ. Είναι ένας πλούσιος γαιοκτήμονας και ειρηνοδίκης στο Γκλόστερσερ, ο οποίος την εποχή του Εύθυμων κυράδων του Ουίνδσορ υποτίθεται ότι είναι πάνω από 80 ετών. Ο Σάλλοου, ένα ισχνό, ματαιόδοξο, άτομο, συνηθισμένο στην επαρχιακή ζωή, λειτουργεί ως αντίβαρο ως προς τον τετράπαχο και περπατημένο Φάλσταφ. Εικάζεται ότι στο πρόσωπο του Σάλλοου ο Σαίξπηρ σατιρίζει τον σερ Τόμας Λιούσυ, γαιοκτήμονα στο Στράτφορντ-απόν-Έιβον, ο οποίος τον καταδίωκε για λαθροθηρία στα κτήματά του, κάτι που ανάγκασε τον νεαρό Σαίξπηρ να καταφύγει στο Λονδίνο στα τέλη του 1580 για να κρυφτεί και έτσι να αρχίσει να ασχολείται με το θέατρο.[1]

Υπόθεση

Το έργο διαδραματίζεται στην πόλη του Ουίνδσορ και στο δάσος γύρω από αυτήν. Δεδομένου ότι η δράση λαμβάνει χώρα μεταξύ της εμφάνισης του χαρακτήρα του Φάλσταφ στο ιστορικό δράμα του Σαίξπηρ Ερρίκος ο Δ' Μέρος 2ο και του θανάτου του στον Ερρίκο τον Ε' , η πλοκή μπορεί να χρονολογηθεί στα πρώτα χρόνια του 15ου αιώνα.
Πράξη 1

Πράξη 1, σκηνή 1

Ο δικαστής Σάλλοου και ο ανιψιός του ο Σλέντερ συνοδεύουν τον κληρικό σερ Χιου στο σπίτι των Πέιτζ. Εκεί συναντούν τον σερ Τζον Φάλσταφ, τον οποίο ο Σάλλοου κατηγορεί ότι του σκότωσε το ελάφι του, ενώ ο Σλέντερ κατηγορεί τους άνδρες του Φάλσταφ ότι τον λήστεψαν. Ο Φάλσταφ συναντά την κυρία Φορντ και την κυρία Πέιτζ και ο Σλέντερ προσπαθεί αδέξια να φλερτάρει την Άννα Πέιτζ.

Πράξη 1, σκηνή 2

Ο σερ Χιου στέλνει με τον Σιμπλ, τον υπηρέτη του Σλέντερ, ένα γράμμα στην κυρά Κουΐκλι, ζητώντας της να μεσολαβήσει στην Άννα Πέιτζ για λογαριασμό του Σλέντερ, που θέλει να την παντρευτεί.

Πράξη 1, σκηνή 3

Ο Φάλσταφ, έχοντας απεγνωσμένη ανάγκη από χρήματα, απολύει τον υπηρέτη του Μπάρντολφ, ο οποίος μπαίνει στην υπηρεσία του ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου «Η Καλτσοδέτα». Ο Φάλσταφ σχεδιάζει να ξελογιάσει την κυρία Φορντ και την κυρία Πέιτζ για να βάλει χέρι στα πλούτη των συζύγων τους. Με αυτό το σκοπό, τους στέλνει δύο πανομοιότυπα ερωτικά γράμματα. Όταν ο Πίστολ και ο Νυμ αρνούνται να ενεργήσουν ως μεσολαβητές του, τους απολύει από την υπηρεσία του. Τότε αυτοί συνωμοτούν μεταξύ τους για να τον εκδικηθούν.

Πράξη 1, σκηνή 4

Όταν ο Σιμπλ παραδίδει το γράμμα του σερ Χιου στην κυρά Κουΐκλι, γίνεται αντιληπτός από τον εργοδότη της, τον δόκτορα Καγιού (άλλος ένας από τους μνηστήρες της Άννας). Έξαλλος με τον σερ Χιου επειδή μεσολάβησε εκ μέρους του Σλέντερ, ο δρ. Καγιού γράφει στον σερ Χιου, προκαλώντας τον σε μονομαχία.
Πράξη 2

Πράξη 2, σκηνή 1

Η κυρία Φορντ και η κυρία Πέιτζ συγκρίνουν τα ερωτικά γράμματα του Φάλσταφ, βλέπουν ότι είναι ολόιδια και αποφασίζουν να τον εκδικηθούν. Ο Πίστολ και ο Νυμ λένε στους κύριους Φορντ και Πέιτζ τα σχέδια του Φάλσταφ για τις συζύγους τους και η ζήλια του Φορντ φουντώνει. Κανονίζει να μεταμφιεστεί σε έναν άντρα ονόματι Μπρουκ και να πλησιάσει τον Φάλσταφ κάνοντας ότι είναι ερωτευμένος με την κυρία Φορντ αλλά δεν μπορεί να την κατακτήσει. Με την υπόσχεση γενναίας αμοιβής, ο Φάλσταφ υπόσχεται στον Μπρουκ να κερδίσει την κυρία για εκείνον και μετά να του την παραχωρήσει. Ο ξενοδόχος και ο Σάλλοου ξεκινούν με τον Πέιτζ για να βρουν τον Δρ. Καγιού και τον σερ Χιου, οι οποίοι αποπροσανατολίζονται από τις εσκεμμένα εσφαλμένες οδηγίες του ξενοδόχου.

Πράξη 2, σκηνή 2

Ο Φάλσταφ λαμβάνει πρόσκληση από την κυρία Φορντ να την επισκεφθεί. Στη συνέχεια δέχεται τα χρήματα του Μπρουκ με αντάλλαγμα την υπόσχεσή του να ξελογιάσει την κυρία Φορντ. Ο κύριος Φορντ σχεδιάζει να αιφνιδιάσει τη σύζυγό του με τον Φάλσταφ.

Πράξη 2, σκηνή 3

Ο Δρ. Καγιού γίνεται έξαλλος όταν ο Σερ Χιου αποτυγχάνει να τον συναντήσει για τη μονομαχία τους. Ο ξενοδόχος κατευνάζει τον θυμό του λέγοντάς του ότι θα φροντίσει να συναντήσει την Άννα Πέιτζ.
Πράξη 3

Πράξη 3, σκηνή 1

Ο Πέιτζ, ο Σάλλοου και ο Σλέντερ βρίσκουν τον Σερ Χιου, ο οποίος περιμένει να μονομαχήσει με τον Δρ Καγιού. Όταν ο Δρ Καγιού και ο Σερ Χιου, συναντώνται τελικά, συμφιλιώνονται και σχεδιάζουν εκδίκηση εναντίον του ξενοδόχου που τους εμπόδισε να μονομαχήσουν.

Πράξη 3, σκηνή 2

Ο Φορντ, γνωρίζοντας την επίσκεψη του Φάλσταφ στην κυρία Φορντ, μαζεύει όσους περισσότερους άντρες μπορεί για να πάνε μαζί του στο σπίτι του, υποσχόμενος ότι θα τους περιμένει εκεί ωραία διασκέδαση.

Πράξη 3, σκηνή 3

Η κυρία Φορντ και η κυρία Πέιτζ ξεκινούν την εκδίκησή τους εναντίον του Φάλσταφ. Καθώς ο Φάλσταφ συναντά την κυρία Φορντ, καταφθάνει η κυρία Πέιτζ με την είδηση της επικείμενης άφιξης του κυρίου Φορντ. Ο Φάλσταφ χώνεται σε ένα μεγάλο καλάθι με άπλυτα και έτσι κρυμμένος κάτω από τα βρώμικα ρούχα, μεταφέρεται από τους υπηρέτες, που έχουν λάβει εντολή να πετάξουν το περιεχόμενο του καλαθιού στο ποτάμι. Καθώς ο Φορντ ψάχνει μάταια για τον Φάλσταφ, οι δυο κυρίες σχεδιάζουν περαιτέρω εκδίκηση εναντίον και των δύο ανδρών.

Πράξη 3, σκηνή 4

Το κόρτε του Φέντον με την Άννα Πέιτζ διακόπτεται πρώτα από τον αντίπαλό του τον Σλέντερ και μετά από τους εχθρικούς γονείς της κοπελιάς.

Πράξη 3, σκηνή 5

Ο Φάλσταφ συμφωνεί για άλλη μια φορά να επισκεφτεί την κυρία Φορντ και ενημερώνει ξανά τον Μπρουκ για τα σχέδιά του.
Πράξη 4

Πράξη 4, σκηνή 1

Ο Ουίλιαμ, ο μικρός γιος του κυρίου και της κυρίας Πέιτζ, εξετάζεται στα λατινικά από τον Σερ Χιου.

Πράξη 4, σκηνή 2

Η επίσκεψη του Φάλσταφ στην κυρία Φορντ, διακόπτεται ξανά από την κυρία Πέιτζ, και πάλι με τα νέα ότι καταφθάνει ο κύριος Φορντ. Αυτή τη φορά οι γυναίκες στήνουν τη φυγή του Φάλσταφ ντύνοντάς τον σαν μια ηλικιωμένη χοντρή γυναίκα, θεία της υπηρέτριας της κυρίας Φορντ, την οποίαν μισεί ο κύριος Φορντ. Ο κύριος Φορντ τις βρέχει για τα καλά στον μεταμφιεσμένο Φάλσταφ και τελικά τον πετάνε με τις κλωτσιές έξω από το σπίτι.

Πράξη 4, σκηνή 3

Εμφανίζονται κάποιοι περαστικοί Γερμανοί που θέλουν να νοικιάσουν τα άλογα του ξενοδόχου.

Πράξη 4, σκηνή 4

Η κυρία Πέιτζ και η κυρία Φορντ, έχοντας αποκαλύψει πλήρως τις σχέσεις τους με τον Φάλσταφ στους συζύγους τους, συνωμοτούν μαζί τους για να ταπεινώσουν δημόσια τον Φάλσταφ εκείνο το βράδυ στο δάσος του Ουίνδσορ. Ο κύριος και η κυρία Πέιτζ σχεδιάζουν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία για να παντρέψουν την κόρη τους με τον μνηστήρα της επιλογής τους. Ο κύριος Πέιτζ θέλει να την δώσει στον Σλέντερ, ενώ η κυρία Πέιτζ προτιμά τον δρ. Καγιού. Ο κύριος Πέιτζ και η σύζυγός του θέλουν και οι δύο να βάλουν τον δικό τους υποψήφιο γαμπρό να απαγάγει την Άννα για να τη παντρευτεί. Η Άννα ωστόσο ειδοποιεί τον αγαπημένο της Φέντον.

Πράξη 4, σκηνή 5

Ο ξενοδόχος μαθαίνει ότι τα άλογά του έχουν κλαπεί. Η κυρά Κουΐκλι προσεγγίζει τον Φάλσταφ με μια ακόμη πρόσκληση για να συναντήσει την κυρία Φορντ και την κυρία Πέιτζ.

Πράξη 4, σκηνή 6

Ο ξενοδόχος καλείται να βρει έναν εφημέριο για να παντρέψει την Άννα με τον Φέντον το ίδιο βράδυ.
Πράξη 5

Πράξη 5, σκηνή 1

Ο Φάλσταφ, έχοντας συμφωνήσει να συναντήσει την κυρία Πέιτζ και την κυρία Φορντ, υπόσχεται επιτυχία στον Μπρουκ.

Πράξη 5, σκηνή 2

Ο Σλέντερ ετοιμάζεται να κλέψει με την Άννα Πέιτζ.

Πράξη 5, σκηνή 3

Ο Δρ Καγιού περιμένει να κλέψει την Άννα Πέιτζ. Η κυρία Πέιτζ και η κυρία Φορντ ακολουθούν το σχέδιό τους. Η κυρία Πέιτζ και η κόρη της Άννα, μαζί με μερικά παιδάκια, έχουν ντυθεί ξωτικά για να βασανίσουν τον Φάλσταφ.

Πράξη 5, σκηνή 4

Ο Σερ Χιου και οι ξωτικά φτάνουν στο δάσος.

Πράξη 5, σκηνή 5

Ο Φάλσταφ βασανίζεται από τα ξωτικά και μετά ταπεινώνεται δημόσια. Οι παρευρισκόμενοι αποκαλύπτουν την ταυτότητά τους στον Φάλσταφ. Ο Φάλσταφ ντρέπεται αλλά δεν απελπίζεται γιατί συνειδητοποιεί ότι του άξιζαν οι φάρσες. Ο κύριος Φορντ αξιώνει πίσω τα χρήματα που του είχε πληρώσει ως Μπρουκ και παίρνει επίσης στην κατοχή του το άλογο του Φάλσταφ ως αποζημίωση. Ο Σλέντερ και ο Δρ Καγιού μπαίνουν με τη σειρά τους για να αναφέρουν ότι και οι δυο τους έχουν εξαπατηθεί αφού δυο μεταμφιεσμένα αγόρια είχαν αντικαταστήσει την Άννα στην υποτιθέμενη φυγή μαζί τους. Τελικά ο Φέντον και η Άννα Πέιτζ , έχοντας εξαπατήσει και τους δύο γονείς, έχουν καταφέρει να παντρευτούν. Δίνεται συγχώρεση στους Φέντον και Φάλσταφ και όλοι καλούνται να γιορτάσουν στο σπίτι του κυρίου και της κυρίας Πέιτζ. [3]
Χρονολόγηση του έργου

Το έργο, ακολουθούσε για χρόνια ο θρύλος ότι γράφτηκε μέσα σε 14 μέρες για να ανταποκριθεί στις επιθυμίες της βασίλισσας Ελισάβετ, που ανυπομονούσε να δει ξανά στη σκηνή τον χαρακτήρα του Φάλσταφ από το έργο Ερρίκος ο Δ΄. Αυτός ο θρύλος προέρχεται από τον Τζον Ντένις[σημ. 2], με την ευκαιρία της έκδοσης της διασκευής του έργου The comical gallant ή The amours of Sir John Falstaff το 1702 και επαναλήφθηκε από τον Νίκολας Ρόου[σημ. 3] το 1709 στο Life of Shakespeare.[4] Ωστόσο, αυτή η ιδέα δεν γίνεται πλέον αποδεκτή από τους σύγχρονους κριτικούς. Επίσης η θεωρία ότι το έργο δημιουργήθηκε ως βασιλική ψυχαγωγία για τον εορτασμό της εκλογής των νέων ιπποτών του Τάγματος της Περικνημίδας το 1597 δεν είναι πλέον ευρέως αποδεκτή.

Ο Σαίξπηρ είναι απίθανο να είχε δημιουργήσει το έργο πριν από τα τέλη του 1599 ή το 1600. Η δράση του έργου διαδραματίζεται μεταξύ του Ερρίκου του Δ' Μέρος 2ο, που δημιουργήθηκε το 1597, και του Ερρίκου του Ε' , που χρονολογείται το 1599.[5] Με βάση αυτές τις υποθέσεις, και έχοντας κατά νου ότι η πρώτη καταγραφή του κειμένου έλαβε χώρα τις πρώτες εβδομάδες του 1602, η πιο πιθανή ημερομηνία ολοκλήρωσης της συγγραφής του έργου τοποθετείται σε ένα χρονικό διάστημα μεταξύ 1599 και 1601.

Η ημερομηνία εγγραφής στο Stationers' Register[σημ. 4] είναι η 18 Ιανουαρίου 1602. Εκείνη τη χρονιά δημοσιεύτηκε μια πρώτη έκδοση (αποκαλούμενη Bad Quarto ή Q1), μια στην ουσία ανεπίσημη εκτύπωση,[σημ. 5] με βάση μια μερική και μάλλον κατά προσέγγιση, μεταγραφή από κάποιον θεατή ή ηθοποιό. Η δεύτερη έκδοση (Q2), που εκδόθηκε από τον William Jaggard το 1619, χρησιμοποιεί επίσης την ίδια μη εξουσιοδοτημένη μεταγραφή, αναπαράγοντας λάθη και παραλείψεις. Μόνο το 1623, στην πρώτη επίσημη έκδοση (γνωστή με την ονομασία First folio[σημ. 6]) η κωμωδία εμφανίζεται στην πλήρη μορφή της, σχεδόν διπλάσια από τις προηγούμενες, βασισμένη στο κείμενο που μετέγραψε προσεκτικά ο Ραλφ Κρέιν[σημ. 7]και χωρίστηκε από αυτόν σε πράξεις και σκηνές.
Πρωτογενείς πηγές

Ο Σαίξπηρ θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιήσει πολλές πηγές για αυτό το έργο του:

Η ιστορία Of Two Brethren and Their Wives περιέχεται στο βιβλίο Riche His Farwell to the Militarie Profession του Μπάρναμπι Ριτς του 1581. Ο Σαίξπηρ θα μπορούσε να έχει βασιστεί σε αυτή την ιστορία για το κόρτε του Φάλσταφ προς την κυρία Φορντ και το πως γλύτωνε από τον ζηλιάρη σύζυγό της. Η ιστορία Apollonius and Silla από το ίδιο βιβλίο αποτελεί την πηγή έμπνευσης για τη Δωδέκατη Νύχτα.
Η ιστορία The Tale of the Two Lovers of Pisa στο Tarlton Newes Out of Purgatorie του 1590 είναι μια άλλη πιθανή πηγή για την εμπλοκή του Φάλσταφ με την κυρία Φορντ και τις συνέπειές της.
Il Pecorone είναι μια συλλογή από 50 ιστορίες γραμμένες από τον Τζιοβάνι Φιορεντίνο μεταξύ 1378 και 1385, επηρεασμένες από το Δεκαήμερο του Βοκάκιου. Η δεύτερη ιστορία της δεύτερης ημέρας είναι αρκετά κοντά στην ιστορία του Φάλσταφ και της κυρίας Φορντ και μπορεί να χρησιμοποιήθηκε απευθείας από τον Σαίξπηρ. Πιθανολογείται επίσης ότι από άλλη ιστορία της ίδιας συλλογής ο Σαίξπηρ εμπνεύστηκε τον Έμπορο της Βενετίας.
Το 1576 ο Βενετσιάνος Λουίτζι Πασκουαλίγκο είχε γράψει την κωμωδία Il fedele, η οποία το 1585 αποδόθηκε στα αγγλικά από τον Άντονι Μούντεϊ με τον τίτλο Fedele and Fortunio. Η ιταλική εκδοχή δεν έχει διασωθεί αλλά η αγγλική περιλαμβάνει τον χαρακτήρα του Captain Crackstone, ο οποίος έχει προταθεί ως σημαντική επιρροή για τον Φάλσταφ.[5]

Σχετικά με το έργο

Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ είναι ένα από τα πρώτα στην αγγλική γλώσσα που εξυμνεί χαρακτήρες προερχόμενους από τη μεσαία τάξη και επίσης παρουσιάζει γυναίκες ως πρωταγωνιστές της κωμωδίας. Τα βασικά θέματα του έργου είναι η αγάπη και ο γάμος, η ζήλια και η εκδίκηση, η κοινωνική τάξη και ο πλούτος.[6] Τα σεξουαλικά υπονοούμενα, ο σαρκασμός και οι στερεότυπες απόψεις για τις τάξεις και τις εθνικότητες, μας δίνουν μια πιο πιστή εικόνα της Ελισαβετιανής κοινωνίας από ό,τι συναντάμε στα άλλα έργα του Σαίξπηρ. Όλα διαδραματίζονται στους κόλπους της επαρχιακής κοινωνίας, αυτής που γνώριζε ο ποιητής από τη γενέτειρά του, το Στράτφορντ-απόν-Έιβον. Το χωρατό, η αφέλεια, η σοβαροφάνεια, οι γκάφες και οι παρεξηγήσεις μεταξύ των χαρακτήρων δίνουν το κωμικό αποτέλεσμα σε αυτήν την ηθογραφική κωμωδία.[4]
Από το θέατρο στην όπερα

Πολλές όπερες, από τον 18ο έως τον 20ο αιώνα είχαν σαν πηγή έμπνευσης τις εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ.[7]

Les deux amies, ou le vieux garçon, 1761, του Louis-August Papavoine
Herne le chasseur, 1773, του Φρανσουά-Αντρέ Ντανικάν Φιλιντόρ
Die lustigen Weiber von Windsor, 1794, του Johann Peter Ritter
Die lustigen Weiber von Windsor, 1796, του Carl Ditters von Dittersdorf
Falstaff, 1799, του Αντόνιο Σαλιέρι
Falstaff, 1838, του Michael William Balfe
Οι Εύθυμες Κυράδες του Ουίνδσορ, 1849, του Carl Otto Nicolai
Falstaff, 1856, του Adolphe Adam
Φάλσταφ, 1893, του Τζουζέπε Βέρντι
Sir John in Love, 1929, του Ραλφ Βον Ουίλιαμς

Βιβλιογραφικές πηγές

Σαίξπηρ, Ουίλιαμ (2004). Κ. Καρθαίος, επιμ. Οι εύθυμες Κυράδες του Ουίνδσορ. Πατάκης. ISBN 9789601612423.
Σαίξπηρ, Ουίλιαμ (2017). Νίκη Τριανταφυλλίδη, επιμ. Οι εύθυμες Κυράδες του Ουίνδσορ. Αθήνα: ΒΑΚΧΙΚΟΝ. ISBN 9786185286279.

Σημειώσεις

Το όνομά της έχει αποδοθεί ως κυρά Σβέλτη στην ελληνική μετάφραση/απόδοση της Νίκης Τριανταφυλλίδη[2]
Τζον Ντένις, (1658-1734) Άγγλος δραματουργός και κριτικός.
Νίκολας Ρόου, (1674 -1718). Άγγλος δραματουργός, ποιητής και συγγραφέας. Δημοσίευσε την πρώτη έκδοση του 18ου αιώνα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ σε έξι τόμους το 1709 και θεωρείται επίσης ο πρώτος εκδότης του Σαίξπηρ. Οι πρακτικές του γνώσεις για τη σκηνή τον βοήθησαν ώστε να χωρίσει τα έργα σε σκηνές (και ενίοτε πράξεις), με σημειωμένες τις εισόδους και τις εξόδους των ηθοποιών. Ομαλοποίησε επίσης την ορθογραφία των ονομάτων. Ο Ρόου έγραψε και μια σύντομη βιογραφία του Σαίξπηρ, με τίτλο, Some Account of the Life &c. . of Mr. William Shakespeare
όπου σημειώνονταν και εγκρίνονταν τα νέα έργα προς δημοσίευση
βιβλία περίπου το μισό μέγεθος ενός σύγχρονου περιοδικού
Με τον όρο First Folio, οι μελετητές υποδεικνύουν την πρώτη δημοσίευση των έργων του Σαίξπηρ, με τίτλο Mr. William Shakespeares Comedies, Histories, & Tragedies. Το First Folio αντιπροσωπεύει τη μόνη αξιόπιστη πηγή για περίπου είκοσι έργα και μια πολύ σημαντική πηγή για πολλά από αυτά που είχαν δημοσιευτεί στο παρελθόν, όπως οι Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ.

Ραλφ Κρέιν, flor. 1615 – 1630, ήταν επαγγελματίας γραφέας των αρχών του 17ου αιώνα στο Λονδίνο. Λόγω της στενής του σχέσης με μερικά από τα κείμενα του First Folio, των θεατρικών έργων του Σαίξπηρ, αποκαλείται «ο πρώτος επιμελητής του Σαίξπηρ»

Παραπομπές

«Ουίλιαμ Σαίξπηρ». Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, 20ος τόμος. Αθήνα: Χάρης Πάτσης. σελίδες 62–69.
««Οι Εύθυμες Κυράδες του Ουΐνδσορ» στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας». ARTVIEWS. 3 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2022.
«The Merry Wives of Windsor». The Folger Shakespeare. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2022.
Άγγελος Τερζάκης (22 Μαρτίου 1955). «Εύθυμες κυράδες του Ουίνζορ». Εθνικό Θέατρο (Ψηφιοποιημένο αρχείο). Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2022.
«Merry Wives of Windsor». British Library. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2022.
«THE MERRY WIVES OF WINDSOR». Royal Shakespeare Company. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2022.

Allardyce Nicoll (2002). Shakespeare Survey. Cambridge University Press. σελ. 90. ISBN 978-0-521-52354-7.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Οι εύθυμες Κυράδες του Ουίνδσορ από το Royal Shakespeare Company

Τα έργα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ
Τραγωδίες
Άμλετ Αντώνιος και Κλεοπάτρα Βασιλιάς Ληρ Ιούλιος Καίσαρας Κοριολανός Μάκβεθ Οθέλος Ρωμαίος και Ιουλιέτα Τίμων ο Αθηναίος Τίτος Ανδρόνικος

Κωμωδίες
Όνειρο Θερινής Νυκτός Τέλος καλό, όλα καλά Τρωίλος και Χρυσηίδα Όπως αγαπάτε Κυμβελίνος Αγάπης Αγώνας Άγονος Με το ίδιο μέτρο Ο Έμπορος της Βενετίας Οι εύθυμες Κυράδες του Ουίνδσορ Πολύ κακό για το τίποτα Περικλής Το ημέρωμα της στρίγγλας Η Κωμωδία των Παρεξηγήσεων Η Τρικυμία Δωδέκατη Νύχτα Οι δύο άρχοντες της Βερόνας Οι δύο συγγενείς άρχοντες Το χειμωνιάτικο παραμύθι

Ιστορικά έργα
Βασιλιάς Ιωάννης Ερρίκος ο Δ' (1ο μέρος) Ερρίκος ο Δ' (2ο μέρος) Ερρίκος ο Ε' Ερρίκος ο ΣΤ' (1ο μέρος) Ερρίκος ο ΣΤ' (2ο μέρος) Ερρίκος ο ΣΤ' (3ο μέρος) Ερρίκος ο Η' Ριχάρδος ο Β' Ριχάρδος ο Γ'

Ποιήματα
Σονέτα Αφροδίτη και Άδωνις Ο βιασμός της Λουκρητίας Ο Περιπαθής Προσκυνητής O Φοίνικας κι η Τρυγόνα Tο Παράπονο Ενός Εραστή

Ελληνικές μεταφράσεις
Άπαντα Σαίξπηρ (Βασίλης Ρώτας & Βούλα Δαμιανάκου)

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License