Ο Ιβάν Ε΄ (Иоа́нн [Ива́н] V Алексе́евич, 6 Σεπτεμβρίου 1666 - 8 Φεβρουαρίου 1696) ήταν τσάρος της Ρωσίας (μαζί με τον μικρότερο ετεροθαλή αδελφό του, Πέτρο Α') από το 1682 έως το 1696. Ήταν ο μικρότερος γιος του τσάρου Αλεξέι Μιχαήλοβιτς και της Μαρίας Μιλοσλάβκαγια.

Παιδική ηλικία

Όταν το 1682 ο πρεσβύτερος αδελφός του, ο τσάρος Φιοντόρ Γ΄, πέθανε χωρίς να αφήσει διάδοχο, ο 15 χρόνος Ιβάν Ε΄, ως πρεσβύτερος, ήταν διάδοχος του θρόνου. Ο Ιβάν Ε΄ ήταν ένα παιδί που αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα υγείας και έτσι ήταν ανίκανος να κυβερνήσει τη χώρα. Ως εκ τούτου, προτάθηκε η απομάκρυνσή του, και αποφασίστηκε να επιλεγεί ως επόμενος τσάρος ο αδελφός του, ο 10 χρόνος Πέτρος Α΄, ο νεότερος γιος του Αλεξέι.

Για τον Ιβάν Ε΄ είχαν διαδοθεί ειδήσεις που τον παρουσίαζαν ως ένα νοητικά καθυστερημένο παιδί, κάτι που ίσως να οφείλεται στη διαμάχη μεταξύ των οικογενειών Μιλοσλάβσκι και Ναρίσκιν για την εξουσία. Ο Ιβάν Ε΄αν και βρισκόταν στην καρδιά της διαμάχης, δεν προσπάθησε να λάβει ενεργά μέρος σε αυτή, και δεν έδειχνε ενδιαφέρον για τις κυβερνητικές υποθέσεις.[1]
Ενθρόνιση

Τα δύο αδέλφια, ένας λόγω κακής υγείας, και άλλος λόγω της μικρής ηλικίας του, δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν στην διαμάχη για την εξουσία. Αντ' αυτού, μέρος σε αυτήν έλαβαν οι συγγενείς τους: για τον Ιβάν Ε΄- η αδελφή του, η Πριγκίπισσα Σοφία, η οικογένεια Μιλοσλάβσκι και οι συγγενείς της μητέρας του, για τον Πέτρο - η οικογένεια Ναρίσκιν, οι συγγενείς της δεύτερης συζύγου του τσάρου Αλεξέι Μιχαήλοβιτς. Η διαμάχη ήταν αιματηρή. Τελικά ο Πατριάρχης Ιωακείμ έδωσε την λύση και πρότεινε να κηρυχθούν και οι δύο ως τσάροι: ο Ιβάν Ε΄ ως «μεγαλύτερος τσάρος», και ο Πέτρος Α΄ ως «μικρότερος τσάρος» και την κηδεμονία τους να αναλάβει η Πριγκίπισσα Σοφία. Στις 25 Ιουνίου του 1682 ο Ιβάν Ε΄και ο Πέτρος Α΄ ενθρονίστηκαν στον Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Κρεμλίνο. Γι 'αυτούς, κατασκευάστηκε ένας ειδικός θρόνο με δύο θέσεις. Πριν από το 1689 η βασιλεία του Ιβάν Ε΄ και ο Πέτρου Α΄, ήταν τυπική εφόσον όλες τις αποφάσεις λάμβανε η πριγκίπισσα Σοφία. Το 1689, μεταξύ της Σοφία και του Πέτρου Α΄ άρχισαν να δημιουργούνται προβλήματα, με αποτέλεσμα την απομάκρυνση της πριγκίπισσας Σοφίας από την εξουσία. Έτσι ο Πέτρος Α΄ ζητά από τον Ιβάν Ε΄την υποστήριξη του για να κυβερνήσει την χώρα.
Συμμετοχή στο κυβερνητικό έργο

Παρά το γεγονός ότι ο Ιβάν Ε΄ ονομαζόταν «μεγαλύτερος τσάρος», σχεδόν ποτέ δεν εμπλεκόταν στις κρατικές υποθέσεις, εκτός από τις τελετές, που απαιτούσαν τη συμμετοχή του, και αφιερώθηκε αποκλειστικά στην οικογένεια του. Από το 1682-1689 εξουσίαζε η Σοφία, από το 1689 η πραγματική εξουσία μεταφέρθηκε στην οικογένεια Ναρίσκιν, με επικεφαλής την Βασίλισσα Ναταλία, μετά το θάνατο της οποίας το 1694 η εξουσία συγκεντρώθηκε στα χέρια του Πέτρου Α΄.
Θάνατος

Ο Ιβάν Ε΄ είχε ζήσει περισσότερο από άλλους άρρενες απογόνους της βασίλισσας Μαρίας Μιλοσλάβκαγια, αλλά από την ηλικία των 27 ετών έγινε πολύ αδύναμος, δεν έβλεπε και είχε πάθει παράλυση. Στο 30ο έτος της ζωής, στις 8 Φεβρουαρίου 1696, πέθανε ξαφνικά στη Μόσχα.
Παραπομπές

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/298178/Ivan-V

Πηγές

Книга:Русский биографический словарь|8|271—272||Иоанн V Алексеевич