Παιδική ηλικία και μόρφωση

Η Άννα γεννήθηκε το 1693 και έζησε 15 χρόνια στο προαστιακό χωριό Ισμαήλοβο με τη μητέρα της. Τον Απρίλιο του 1708 η βασιλική οικογένεια, συμπεριλαμβανομένης και της Άννας Ιβάνοβνα, μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη. Παντρεύτηκε το 1710 τον Δούκα της Κυρλανδίας Φρειδερίκο Γουλιέλμό ο οποίος πέθανε μετά από 4 μήνες του γάμου τους.

Κατόπιν αιτήματος του Πέτρου Α΄, η Άννα Ιβάνοβνα συνέχισε να ζει στη Γιέλγκαβα (τώρα το δυτικό τμήμα της Λετονίας), υπό τον έλεγχο εκπροσώπου του Ρώσου πρωθυπουργού Μπεστούζεφ-Ρουμίν που για μεγάλο χρονικό διάστημα ήταν επίσης εραστής της Άννας Ιβάνοβνα. Στη ζωή της Άννας λίγο μετά μπήκε ο άνθρωπος που άσκησε μεγάλη επιρροή πάνω της μέχρι το θάνατό της.

Το 1718, στην υπηρεσία της χήρας Δούκισσας γράφτηκε ο 28-χρόνος ευγενής Ιόχαν Μπούρεν, αργότερα μετονομάστηκε σε δούκα Μπίρον.
Ενθρόνιση

Μετά το θάνατο του Πέτρου Β΄ στις 19 Ιανουαρίου 1730 το ανώτατο διοικητικό όργανο, το Ανώτατο Μυστικό Συμβούλιο, άρχισε τη συζήτηση σχετικά με το νέο αυτοκράτορα. Το μέλλον της Ρωσίας προσδιορίστηκε από 7 άτομα: Καγκελάριο Γκολόβκιν, 4 εκπρόσωπους του γένους Ντολγκορούκι και δύο Γκολιστίν (Ντμίτρι και Μιχαήλ). Αντιπρόεδρος καγκελάριος Όστερμαν αρνήθηκε να συζητήσει. Το θέμα ήταν περίπλοκο λόγω μη ύπαρξης άμεσων απόγονων της δυναστείας των Ρομάνοφ στην ανδρική γραμμή. Τα μέλη του Συμβουλίου συζήτησαν για τους παρακάτω υποψηφίους: την πριγκίπισσα Ελισάβετ (κόρη του Πέτρου Α΄), βασίλισσα Λαπούκινα (1η σύζυγος του Πέτρου Α΄), τον Δούκα του Σλέσβιγκ (παντρεμένο με την κόρη του Πέτρου Α΄, Άννα Πετρόβνα), Πριγκίπισσα Ντολγκορούκαγια (ήταν αρραβωνιασμένη με τον Πέτρο Β΄). Η κληρονομιά της Αικατερίνη Α΄ το 1727, πρόβλεπε το δικαίωμα στην Ελισάβετ και στους απογόνους της στο θρόνο, μετά τον Πέτρο Β΄ και την Άννα Πετρόβνα.

Τελικά το Συμβούλιο πήρε την απόφαση να πάρει το θρόνο η Άννα Ιβάνοβνα με σημαντικούς όμως περιορισμούς στην άσκηση της εξουσίας. Ουσιαστικά το Συμβούλιο ήθελε να διασφαλίσει την επιρροή του πάνω στην Άννα Ιβάνοβνα και έτσι έθεσε ως προϋπόθεση για την άνοδο στο θρόνο την υπογραφή όρων εξουσίας.

Στις 28 Ιανουαρίου, η Άννα Ιβάνοβνα υπέγραψε "συμφωνία", σύμφωνα με την οποία χωρίς το Ανώτατο Μυστικό Συμβούλιο, δεν θα μπορούσε να κηρύξει τον πόλεμο ή να συνάψει ειρήνη, να εισάγει νέους φόρων και δασμούς, να ξοδεύει τα λεφτά από ταμείο, να παντρευτεί και να διορίσει διάδοχο του θρόνου.

Στις 15 Φεβρουάριου η Άννα Ιβάνοβνα έφτασε στη Μόσχα, όπου οι υψηλότερες τάξεις του στρατού ορκίστηκαν στη αυτοκράτειρα.

Ο αγώνας μεταξύ των δύο κομμάτων για το νέο κρατικό σύστημα μόλις άρχισε. Το Ανώτατο Συμβούλιο προσπάθησε να πείσει την Άννα να επιβεβαιώσει τις νέες εξουσίες του. Υποστηρικτές της απολυταρχίας (Όστερμαν, Θεοφάνης Προκοπόβιτς, Γιαγουζίνσκι, Καντεμίρ) και η αριστοκρατία ήθελαν να αναθεωρηθεί η "συμφωνία". Τελικά επικράτησε η αριστοκρατία που έπεισε την Άννα Ιβάνοβνα να αναθεωρήσει την υπογραφή της "συμφωνίας" και έτσι η Άννα Ιβάνοβνα ανέλαβε την εξουσία χωρίς περιορισμούς, πήρε όλη τη δύναμη της και διέλυσε το Ανώτατο Μυστικό Συμβούλιο.

Στις 1 Μαρτίου του 1730 ο λαός έδωσε ξανά τον όρκο του στη αυτοκράτειρα Άννα Ιβάνοβνα.
Εσωτερική και εξωτερική πολιτική

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας της αυτοκράτειρας Άννας είχαν σχηματιστεί νέα συντάγματα της φρουράς. Το 1730 ξεκίνησε πόλεμος της πολωνικής διαδοχής. Το 1733, ο βασιλιάς Αύγουστος Β΄ πέθανε και η χώρα έμεινε χωρίς αρχηγό. Η Γαλλία κατάφερε να διορίσει τον προστατευόμενο της - Στανισλάβ Λεσζίνσκι. Για τη Ρωσία, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, διότι η Γαλλία θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα μπλοκ των κρατών κατά μήκος των συνόρων της Ρωσίας, μαζί με πολώνο-λιθουανική Κοινοπολιτεία, τη Σουηδία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έτσι όταν ο γιος του Αυγούστου Β΄, ο Αύγουστος Γ΄ απευθύνθηκε στη Ρωσία, την Αυστρία και την Πρωσία να υπερασπιστούν την πολωνική "μορφή της κυβέρνησης" από την παρέμβαση της Γαλλίας, αυτό έδωσε αφορμή για τον πόλεμο (1733-1735).

Ο γαλλικός στόλος νικήθηκε σε Ντανγίζ και ο Λεσζίνσκι διέφυγε με γαλλικό πλοίο.Ο Αύγουστος Γ΄ έγινε βασιλιάς της Πολωνίας.

Η γαλλική διπλωματία κατά τη διάρκεια του πολέμου, με σκοπό την αποδυνάμωση των προσπαθειών της Ρωσίας στη Δύση, προσπάθησε να αναθερμάνει την ρώσο-τουρκική σύγκρουση χωρίς όμως τα επιθυμητά αποτελέσματα, διότι η Υψηλή Πύλη ήταν σε πόλεμο με το Ιράν. Ωστόσο, ο πόλεμος με την Τουρκία άρχισε το 1735 λόγω του Καυκάσου αφού έγινε παράβαση των συνόρων από ταταρικά στρατεύματα. Η Ρωσική διπλωματία, γνωρίζοντας για τις επιθετικές προθέσεις της Πύλης προσπάθησε να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Ιράν. Για το σκοπό αυτό, στο Ιράν παραχωρήθηκαν τα πρώην εδάφη κατά μήκος των δυτικών και νότιων ακτών της Κασπίας Θάλασσας. Όταν στην Κωνσταντινούπολη έλαβαν γνώση της συμφωνίας, στον Καύκασο είχαν σταλεί οι Τάταροι της Κριμαίας για να κατακτήσουν τη γη που παραχωρήθηκε στο Ιράν.

Το 1736, τα στρατεύματα υπό τις διαταγές του Μίνιχ εισέβαλαν και κατέλαβαν την πρωτεύουσα του Χανάτου Μπακτσεσαράι, αλλά έχασε σχεδόν το ήμισυ του στρατού. Εξαιτίας της νόσου, ο Μίνιχ άφησε βιαστικά την Κριμαία. Το καλοκαίρι του 1736 η Ρωσία κατέλαβε επιτυχώς το φρούριο Αζόφ. Το 1737 κατάφερε να πάρει το φρούριο Οτσάκοφ. Τα έτη 1736-1738 το Χανάτο της Κριμαίας καταστράφηκε.

Με πρωτοβουλία του σουλτάνου το 1737 στο συνέδριο ζητήθηκε σύναψη ειρήνης, με τη συμμετοχή της Ρωσίας, της Αυστρίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι συνομιλίες δεν οδήγησαν στην ειρήνη και έτσι συνεχίστηκαν οι συγκρούσεις.

Το 1739, τα ρωσικά στρατεύματα νίκησαν τους Οθωμανούς και πήραν το φρούριο Χοτίν. Όμως, το ίδιο έτος, οι Αυστριακοί είχαν υποστεί ήττα μια μετά την άλλη και σύναψαν ειρήνη με την Υψηλή Πύλη. Το Σεπτέμβρη του 1739 συνάχθηκε συνθήκη ειρήνης μεταξύ της Ρωσίας και της Υψηλής Πύλης. Συμφωνήθηκε ότι η Ρωσία δεν είχε δικαίωμα να κρατήσει στόλο στην Αζοφική, πήρε μικρή περιοχή στην Ουκρανία, το Μεγάλο και το Μικρό Καντάρμπαχ στο Βόρειο Καύκασο και μεγάλο μέρος της περιοχής νότια της Αζοφικής θάλασσας.
Τέλος της βασιλείας

Το 1732, η Άννα Ιβάνοβνα ανακοίνωσε ότι το θρόνο κληρονομεί η ανιψιά της Άννα Λεοπόλδοβνα. Η Άννα Λεοπόλδοβνα παντρεύτηκε τον Δούκα Αντόν Ιούρλιχ του Μπράνσβικ, και μαζί του απέκτησαν ένα γιο τον Ιβάν ΣΤ΄.

Στις 5 Οκτωβρίου του 1740 η Άννα Ιβάνοβνα ενώ δειπνούσε με τον Μπίρονα έπεσε αναίσθητη. Έπασχε από επικίνδυνη ασθένεια.Το ζήτημα της διαδοχής διευθετήθηκε πολύ καιρό πριν, ο διάδοχός της, ορίστηκε ο Ιβάν ΣΤ΄. Έμεινε να αποφασιστεί ποιος θα είναι ο κηδεμόνας του λόγω της ηλικίας του. Τελικά ο Μπίρον ανέλαβε την κηδεμονία του παιδιού.

Στις 17 Οκτωβρίου (28 Οκτωβρίου με το νέο ημερολόγιο) του 1740 η Άννα Ιβάνοβνα πέθανε σε ηλικία 48 χρονών. Θάφτηκε στο καθεδρικό ναό των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στην Αγία Πετρούπολη.

Μετά το θάνατο της αυτοκράτειρας Άννας Ιβάνοβνα, ο γιος της Άννας Λεοπόλδοβνα και του Δούκα Αντόν Ιούρλιχ του Μπράνσβικ, μόλις δυο μηνών ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας υπό την κηδεμονία του δούκα της Κυρλανδίας Μπίρονα.
Πηγές

The "Conditions" of Anna Ivanovna's Accession to the Throne, 1730
E.M. Almedingen, Die Romanows – Die Geschichte einer Dynastie, Russland 1613–1917, Verlag Ullstein, Frankfurt/M., 1992, ISBN 3-548-34952-8

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Anna Iwanowna
Biografie