Παλάτι του Ρωμανού
Ρωμανός Α' (ο Αβάστακτος ή Λεκαπηνός). Αυτοκράτορας του Βυζαντίου (920-944). Ιδρυτής Δυναστείας.
Γιός του στρατηγού Θεοφύλακτου Αβάστακτου (εξ ου Αβάστακτος) που διακρίθηκε στις εκστρατείες του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ' (842-867) και επί Βασιλείου Α΄ (867-886). Γεννήθηκε περί το 870 εις Λέκαπα της Καππαδοκίας (εξ ου και Λεκαπηνός). Από πολύ νέος συμμετείχε εκστρατειών και διακριθείς προήχθηκε στο βαθμό του Αρχιναυάρχου.
Το 913 όταν πέθανε ο Αυτοκράτορας Αλέξανδρος, αδελφός και διάδοχος του Λέοντος ΣΤ΄ (886-912) και ο θρόνος περιήλθε στον ανήλικο Κωνσταντίνο Ζ΄ τον Πορφυρογέννητο, γιο του Λέοντα ΣΤ΄, ζητήθηκε αυτός ο πεπειραμένος ναύαρχος να είναι σύμβουλος και προστάτης του Κωνσταντίνου Ζ΄. Ο Ρωμανός απεδέχθηκε μετά αυτόγραφη επιστολή του Αυτοκράτορα και στις 25 Μαρτίου 919 εισήλθε με όλο τον στόλο στο λιμάνι του Βουκολέοντα, ακριβώς κάτω από το Παλάτι, και εμφανισθείς προ του Αυτοκράτορα ορκίστηκε πίστη και αφοσίωση διορισθείς Μάγιστρος και Μέγας εταιρειάρχης.
Μετά περίπου ένα μήνα μνήστευσε την κόρη του Ελένη με τον Κωνσταντίνο Ζ΄ λαμβάνοντας τον τίτλο του Βασιλοπάτορος. Αυτή όμως η γρήγορη εξέλιξη και τα αξιώματα προκάλεσαν αφενός το φθόνο στρατηγών, αφετέρου την ανησυχία των περί την Μακεδονική Δυναστεία αρχόντων και αυτής της Βασιλομήτορος της Ζωής Α΄, φοβούμενοι μήπως και αυτός ο πανίσχυρος πλέον Ρωμανός (που είχε και 4 γιούς) θελήσει να φθάσει να σφετερισθεί το Θρόνο, εκθρονίζοντας τον νεαρό Αυτοκράτορα. Έτσι εξ αρχής ο Ρωμανός αντι-μετώπισε σοβαρές αντιδράσεις. Ο στρατηγός Λέων Φωκάς ευρισκόμενος στη Μικρά Ασία και ενθαρρυνό- μενος από τον πεθερό του, παρακοιμώμενο του Κωνσταντίνου, σχεδίασε συνομωσία αρπαγής του Θρόνου. Αλλά κι άλλη συνομωσία σχεδιαζόταν στη Κωνσταντινούπολη από τους άρχοντες Κωνστ. Κτηματινό, Δαυίδ Κουμουλιανό κ.α.. Τις ενέργειες όμως όλων αυτών ματαίωσε ο Ρωμανός με ταχύτατες ενέργειες συλλαμ- βάνοντας όλους ακόμη και τον παιδαγωγόν του Αυτοκράτορα και την Βασιλομήτορα Ζωή και τους οποίους απομάκρυνε των Ανακτόρων σε εξορίες, η δε Ζωή «εκάρει» και εγκλείστηκε στη Μονή Αγίας Ευφημίας.
Ρωμανός Α': http://www.cngcoins.com
Μετά απ΄ αυτά ο Ρωμανός Α΄ στις 4 Σεπτεμβρίου 920 αναγορεύτηκε Καίσαρ και στις 17 Δεκεμβρίου ίδιου έτους συναυτοκράτορας του Βυζαντίου από τον ίδιο τον Κωνσταντίνο Ζ' και τον Πατριάρχη Νικόλαο Α΄ τον Μυστικό. Στις 6 Ιανουαρίου 921 στέφει Βασίλισσα και τη σύζυγό του Θεοδώρα. Μη αρκούμενος σ΄ αυ- τά στις 17 Μαρτίου προσλαμβάνει ως συμβασιλέα το γιό του Χριστόφορο και αργότερα και τους άλλους δύο γιους του Στέφανο και Κωνσταντίνο. Αυτή είναι και η μοναδική περίοδο του Βυζαντίου με πέντε συμ- βασιλείς με τίτλο Αυτοκράτορα. Παρά ταύτα φοβούμενος ακόμη ο Ρωμανός τον Αυτοκράτορα υποβίβασε αυτόν δεύτερο «τη τάξει». Οι ανησυχίες και οι δυσαρέσκειες ήταν πλέον απ΄ όλους έκδηλες, ο Ρωμανός Α' συνεχίζοντας όμως τους ανίερους σφετερισμούς του το 933 αναγόρευσε τον 16ετή γιο του Θεοφύλακτο σε Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως!
Και ενώ ο Ρωμανός Α' επιδιδόταν στις αρχομανείς ορέξεις του η Αυτοκρατορία ταραζόταν από τους επα- ναστατήσαντες Σλάβους που είχαν εγκατασταθεί στη Πελοπόννησο και από τις επιδρομές των Βουλγάρων που προέλαυναν σχεδόν ανενόχλητοι στη Ήπειρο, τη Κόρινθο ακόμη και στο Βόσπορο. Το 921 κατέλαβαν την Αδριανούπολη και το 923 στρατοπέδευσαν έξω από τα τείχη στη Βλαχέρνα. Εκεί προσερχόμενος ο Τσάρος Συμεών με ισχυρή συνοδεία συναντήθηκε με τον Ρωμανό Α’ με αυλική μόνο συνοδεία. Ο Συμεών δεχόμενος δώρα και συγκινηθείς από το φίλιο χριστιανικό λόγο του Ρωμανού Α΄ απήλθε ειρηνικά. Αργότερα μετά το θάνατο του Συμεών (927) και την ανάρρηση του γιου του Πέτρου ο Ρωμανός νύμφευσε αυτόν με την εγγονή του Μαρία κορη του συμβασιλέα Χριστόφορου. Έτσι επικράτησε μια μακρά ειρήνη και ο Ρωμανός απερίσπαστα μπόρεσε να στραφεί κατά των Αράβων που ορμώμενοι από τη Μεσοποταμία και Συρία εισέδυαν από ξηρά και θάλασσα στα βυζαντινά εδάφη. Τότε ο γενναίος στρατηγός Ιωάννης Κουρκούας μετά από συνεχείς εκστρατείες κατάφερε να τους καθυποτάξει και να τους καταστήσει «φόρου υποτελείς». Τη δε ασφάλεια των παραλίων που είχε αναλάβει ο ναύαρχος Ιωάννης Ραδηνός καταναυμάχησε τους Άραβες και απάλλαξε τους παράλιους πληθυσμούς από τις άγριες επιδρομές τους. Εκτός των παραπάνω ο Ρωμανός Α΄ κατάφερε να περιστείλει επιδρομές των Τούρκων και τελικά το 941 απέκρουσε τη μεγάλη από θαλάσσης επιδρομή στο Βόσπορο του Ηγεμόνα των Ρως Ιγκόρ.
Πέρα όμως από τους όποιους περισπασμούς ο Ρωμανός Α΄ εξέδωσε νόμους αγροτικής προστασίας, κατά της απληστίας των ισχυρών (!), απάλλαξε τους πένητες των χρεών (!), παρείχε οικονομική ενίσχυση στους αποφυλακισμένους και ίδρυσε πολλά ευαγή ιδρύματα όπως νοσοκομεία, γηροκομεία, Ναούς ,ξενώνες για τους άπορους ξένους καθώς και σε εκτενείς επισκευές των τειχών της Κωνσταντινούπολης.
Τέλος καμφθείς από το χρόνο δεν μπόρεσε να ξεφύγει των αυλικών συνομωσιών. Στις 19 Δεκεμβρίου του 944 συνελήφθη από τον ίδιο τον συμβασιλέα και γιο του Στέφανο και εξορίστηκε στο νησί Πρώτη των Πριγκιποννήσων, όπου δια της βίας «εκάρει» μοναχός και κλείσθηκε σε Μοναστήρι του νησιού όπου μετά τέσσερα έτη πέθανε (το 948)
Προηγούμενος Κωνσταντίνος Ζ'
Αυτοκράτορας του Βυζαντίου
Επόμενος Ρωμανός Β'
Εγκυκλοπαίδεια Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
