Ο Αλέξιος Γ΄ Άγγελος ήταν Βυζαντινός Αυτοκράτορας από το 1195 έως 1203 και αυτοαποκαλούταν Αλέξιος Γ΄ Κομνηνός.
Ήταν δευτερότοκος γιος του Ανδρόνικου Αγγέλου, ενός εξαδέλφου του Αυτοκράτορα Αλεξίου Β΄ Κομνηνού. Το 1195, και ενώ ο αδελφός του Ισαάκιος Β' βρισκόταν για κυνήγι στη Θράκη ανακηρύχθηκε από τα στρατεύματα Αυτοκράτορας. Συνέλαβε τον Ισαάκιο στα Στάγειρα της Μακεδονίας, και αφού τον τύφλωσε, τον φυλάκισε μαζί με τον ανήλικο γιο του Αλέξιο, μολονότι είχε ελευθερωθεί από αυτόν από την αιχμαλωσία του στην Αντιόχεια και είχε περιβληθεί με τιμές.
Θέλοντας να λησμονηθεί το έγκλημά του και να σταθεροποιήσει την θέση του απέβαλε το επίθετο των Αγγέλων και μετονομάσθηκε Αλέξιος Γ΄ Κομνηνός για να δώσει περισσότερη λαμπρότητα στον εαυτό του, παριστάνοντας τον απόγονο του μεγάλου οίκου των Κομνηνών. Ταυτόχρονα δαπάνησε πολλά χρήματα για να πετύχει την αναγνώρισή του, με αποτέλεσμα να εξαντλήσει το δημόσιο ταμείο. Έδωσε δε τόση ελευθερία στους αξιωματούχους του, ώστε πρακτικά το βασίλειο παρέμεινε χωρίς άμυνα. Έτσι ολοκλήρωσε την οικονομική καταστροφή της Αυτοκρατορίας.
Η ικανή και ισχυρή αυτοκράτειρα Ευφροσύνη επιχείρησε μάταια να σταματήσει την καταστροφή, διότι ο καλύτερος σύμβουλός της στην απόπειρα μεταρρύθμισης, ο Βατάτζης, δολοφονήθηκε με εντολή του αυτοκράτορα. Στα ανατολικά, το κράτος ερημωνόταν από τους Σελτζούκους. Μόνον ο θάνατος του Σουλτάνου τους Κελιτζέ Αρσλάν Β΄ το 1193 και η διχόνοια ανάμεσα στους γιους του για την μοιρασιά, έσωσαν τις υπολειπόμενες επαρχίες του Βυζαντίου στη Μικρά Ασία. Στα βόρεια οι Βούλγαροι και οι Βλάχοι ατιμώρητα ισοπέδωναν τη Θράκη και τη Μακεδονία, ενώ ο Αλέξιος σπαταλούσε τους θησαυρούς του κράτους για τα παλάτια του και τους κήπους του, αναγκασθείς να υπογράψει συνθήκη ειρήνης με τον Βασιλιά τους Ιωαννίση παραχωρώντας του όλες τις περιοχές που είχε καταλάβει.
Το 1200 ο Αλέξιος Κομνηνός, εγγονός του Αυτοκράτορα Ανδρόνικου Κομνηνού με τη βοήθεια της θείας του Θάμαρ, βασίλισσας της Γεωργίας, κατέλαβε την Τραπεζούντα, την Παφλαγονία και όλα τα παράλια του Εύξεινου Πόντου και εγκαθίδρυσε την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας.
Σύντομα όμως ο Αλέξιος Γ΄ θα απειλούνταν από έναν νέο, πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο. Κατά το έτος 1202 οι Ευρωπαίοι πρίγκιπες της Δ’ Σταυροφορίας συναθροίστηκαν στην Βενετία. Ο Αλέξιος, γιος του εκθρονισμένου Αυτοκράτορα Ισαακίου Β΄ Αγγέλου, έφυγε από την Κωνσταντινούπολη και απευθυνόμενος στη σύναξη των Σταυροφόρων τούς υποσχέθηκε την ακύρωση του σχίσματος ανάμεσα στην Καθολική και την Ορθόδοξη Εκκλησία, εάν αυτοί τον βοηθούσαν να εκθρονίσει το θείο του Αλέξιο Γ΄, καθώς και πλούσια αποζημίωση και δώρα για τις υπηρεσίες τους. Την 1η Οκτωβρίου 1202 ξεκίνησε ο βενετικός στόλος μεταφέροντας τους σταυροφόρους στις Δαλματικές ακτές, όπου κατέλαβαν την Ζάρα και στην συνέχεια το Δυρράχιο, όπου ο Αλέξιος ανακηρύχθηκε Αυτοκράτορας ως Αλέξιος Δ΄. Στις 23 Ιουνίου 1203, ο στόλος των Σταυροφόρων υπό την ηγεσία του Δόγη της Βενετίας Δάνδαλου, μεταφέροντας τον νέο Αυτοκράτορα, αγκυροβόλησε μπροστά από την Κωνσταντινούπολη. Στις 17 Ιουλίου οι σταυροφόροι προχώρησαν στην πρώτη κατάληψη της Πόλης και ο Αλέξιος Γ΄ χωρίς καμία αντίσταση και δείχνοντας όλη του τη δειλία δραπέτευσε νύχτα δια θαλάσσης στο Δεβελτό παίρνοντας μαζί τα τιμαλφέστερα κειμήλια του στέμματος και την κόρη του Ειρήνη.
Προηγούμενος Ισαάκιος Β΄ Άγγελος
Αυτοκράτορας του Βυζαντίου
Επόμενος Αλέξιος Δ' Άγγελος
Βιβλιογραφία:
Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος "Ιστορία Ελληνικού Έθνους", 1886
Εγκυκλοπαίδεια Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
