Ο Νικηφόρος Α' και ο γιος του και διάδοχός του Σταυράκιος σε νόμισμα της εποχής
Ο Νικηφόρος Α' ήταν Αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μεταξύ των ετών 802 και 811.
Ήταν μορφωμένος, δραστήριος και ικανός αξιωματούχος της Αυτοκρατορίας, ο οποίος τιμήθηκε με υψηλά αξιώματα από την Αυτοκράτειρα Ειρήνη, η οποία τον διόρισε λογοθέτη του γενικού (πρωθυπουργό) της Αυτοκρατορίας την περίοδο 797-802. Την εποχή εκείνη ο Καρλομάγνος επεδίωκε να παντρευτεί την Ειρήνη, προκειμένου να ισχυροποιήσει τη θέση του ως Αυτοκράτορα. Ο Νικηφόρος, μαζί με άλλους συγκλητικούς, παρενέβη κατά του γάμου. Τελικώς, η Ειρήνη ανετράπη και στις 31 Οκτωβρίου 802 Αυτοκράτορας ανακηρύχθηκε ο Νικηφόρος.
Ο Νικηφόρος στέφθηκε στην Αγία Σοφία από τον Πατριάρχη Ταράσιο. Αμέσως μετά, κατέστειλε στάση αντιπάλων του στο στρατό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την αντιμετώπιση των Αράβων και των Βουλγάρων, οι οποίοι ήταν το βασικό πρόβλημα της Αυτοκρατορίας την εποχή εκείνη. Υπέστη την επιφυλακτικότητα του Πατριάρχη Ταράσιου, αλλά και αντιδράσεις των Στουδιτών. Μετά το θάνατο του Ταράσιου, προώθησε στο Θρόνο τον λαϊκό Νικηφόρο. Η εκλογή του επέτεινε την αντιπαράθεσή του με τους Στουδίτες, τους οποίους εδίωξε απηνώς.
Αύξησε τους φόρους, πράγμα το οποίο βελτίωσε τα οικονομικά και την άμυνα της Αυτοκρατορίας. Κατέστειλε με ευκολία την επανάσταση των Σλάβων της Πελοποννήσου το 805 και τους επέβαλε ακόμη βαρύτερη φορολογία. Οχύρωσε την Αυτοκρατορία προς τους Βούλγαρους στην περιοχή της Ροδόπης και του Στρυμόνα, αλλά αρνήθηκε να καταβάλει φόρους προς τους Άραβες, πράγμα που οδήγησε στην εισβολή του Σεΐχη Αρούν-αλ-Ρασίντ στη Μικρά Ασία και στη νίκη του εκεί. Μετά τη λεηλασία της Ηράκλειας και των Τυάνων, ο Νικηφόρος δέχθηκε βαρείς όρους ειρήνης.
Το 809, μετά το θάνατο του Αρούν-αλ-Ρασίντ, ο Νικηφόρος αφοσιώθηκε στον αγώνα του κατά των Βουλγάρων. Αν και πέτυχε σημαντικές νίκες κατά του αρχηγού τους Κρούμμου, εντούτοις εκείνος κατάφερε να αιφνιδιάσει τους Βυζαντινούς και να τους επιφέρει τεράστιες απώλειες. Στις 26 Ιουλίου 811 ο Νικηφόρος σκοτώθηκε, ενώ ο γιος του Σταυράκιος πληγώθηκε σοβαρά και με μεγάλες δυσκολίες κατάφερε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Κρούμμος αναγνώρισε το πτώμα του Νικηφόρου, έκοψε το κεφάλι του, το επαργύρωσε και το χρησιμοποιούσε ως κύπελλο στα συμπόσιά του.
Εγκυκλοπαίδεια Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License