Τερψιθέα Μεσσηνίας

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας

Η Τερψιθέα[4] είναι οικισμός κοντά στην Κυπαρισσία και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας.

Τοποθεσία

Η Τερψιθέα βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα προς τα νότια της Κυπαρισσίας[4] σε υψόμετρο 8[1][5] μέτρα και απέχει μόλις 500 μέτρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους.[6][4] Ο οικισμός βρίσκεται εκατέρωθεν της οδού που ενώνει την Κυπαρισσία με τα Φιλιατρά.[4]

Ιστορία

Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή του Δήμου Τριφυλίας, ο οικισμός της Τερψιθέας οφείλει την ονομασία του στη θέα που έχει ο οικισμός προς τη θάλασσα και τις ακτές του Ιονίου Πελάγους.[4][6][7] Αν και δεν είχε επίσημα αναγνωριστεί, ως το 1951, το χωριό, γνώρισε τη ναζιστική θηριωδία, κατά την περίοδο της Κατοχής, καθώς σύμφωνα με τους φάκελους του Υπουργείου Εξωτερικών «για τις σφαγές σε πάνω από 60 πόλεις και χωριά της Ελλάδας, την περίοδο της Κατοχής» αναφέρεται ότι στην: «Κυπαρισσία (χωριό Τερψιθέα): Ο Karl Dietrich του 1008ου Τάγµατος Ιππικού κατηγορείται για το ξεκλήρισµα µιας ολόκληρης οικογένειας (του Ν. Αναγνωστόπουλου), από το επτάµηνο βρέφος ως την υπέργηρη κατάκοιτη πρόγονή του, ως αντίποινα για την αντιστασιακή δράση ανταρτών της περιοχής».[8][6]

Διοικητική ιστορία

Η Τερψιθέα προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Κυπαρισσίας το 1951,[9][10] ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Κυπαρισσίας,[11] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[12][4] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας.

Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 90 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες, όπως με την καλλιέργεια πατάτας και διαφόρων κηπευτικών και την παραγωγή ελιών και εσπεριδοειδών. Παλαιότερα η περιοχή της Τερψιθέας είχε χαρακτηριστεί σαν «αγροτική περιοχή υψηλής παραγωγικότητας» καθώς είχε ως βασική παραγωγή το καρπούζι.[4][6][7]

Εξέλιξη Πληθυσμού της Τερψιθέας Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1951 112[13]
1971 122[14]
1981 145[15]
1991 175[16]
2001 144[17]
2011 90[18]
Κτίρια – εκδηλώσεις – αξιοθέατα

Τα πρώτα χρόνια στην περιοχή του οικισμού της Τερψιθέας χτίζονταν τα λεγόμενα «εξοχικά», τα οποία θεωρούντο τα καλύτερα σπίτια της περιοχής.[6] Λειτουργούσε επίσης δημοτικό σχολείο, το οποίο μεταγενέστερα έκλεισε λόγω της μη προσέλευσης αρκετού αριθμού μαθητών. Η εκκλησία του χωριού είναι ο Ιερός Ναός Ανάληψης Του Κυρίου, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας. Ο οικισμός διαθέτει επίσης εξοχικές ταβέρνες και κέντρα διασκέδασης.[7][6] Η Τερψιθέα έχει κοντινές παραλίες για μπάνιο, με πιο γνωστή από αυτές την Παραλία του Βλάχου.
Παραλία του Βλάχου

Κοντά στον οικισμό βρίσκεται η Παραλία του Βλάχου, της οποίας η ακτή εκτείνεται κατά μήκος περίπου μήκους 200 μέτρων αποτελείται από βότσαλο και περιλαμβάνει κολπίσκους. Η παραλία αυτή είναι σε απόσταση 6 περίπου χιλιόμετρα νοτιότερα από την πόλη της Κυπαρισσίας και θεωρείται από τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, ως μια καλή επιλογή για επισκέπτες οι οποίοι θέλουν να κολυμπήσουν σε πεντακάθαρα νερά και να απολαύσουν, με ελεύθερη παραμονή μια από τις παραλίες στα βορειοδυτικά του νομού.[6]

Προσωπικότητες από την Τερψιθέα

Στην Τερψιθέα (κοντά στα Μαντζαβέϊκα) γεννήθηκε και ο Πολύβιος Δημητρακόπουλος (1864–1922), θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, μυθιστοριογράφος, δημοσιογράφος και εκδότης, ο οποίος ήταν γνωστότερος με το φιλολογικό ψευδώνυμο Αρκάς (Πολ Αρκάς).[6][7]

Δείτε επίσης

Κυπαρισσία
Δήμος Τριφυλίας
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Κυπαρισσίας

Παραπομπές

Τερψιθέα, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Ταχυδρομικός Κώδικας Τερψιθέα Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Κυπαρισσία: 27610
1) Δ.Κ Κυπαρισσίας: Η Τερψιθέα, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
Τερψιθέα, από την ιστοσελίδα: moriasnow.gr.
"Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, σελ. 294-297.
Μεσσηνία > Τερψιθέα, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
Πηγή: "Ναζιστικές θηριωδίες στην Ελλάδα. Οι φάκελοι του υπουργείου Εξωτερικών για τις σφαγές σε πάνω από 60 πόλεις και χωριά την περίοδο της Κατοχής", 18/09/2011, από την ηλεκτρονική έκδοση: www.tovima.gr της εφημερίδας Το Βήμα.
07/04/1951.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Τερψιθέα (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951", σελ. 149.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 140.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 150.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 183.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 183.
"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ
Δημοτική Κοινότητα Κυπαρισσίας
Βαθύ, το
Καρτελάς, ο
Κυπαρισσία, η
Μαύρη Λίμνα, η
Μεμί, το
Μεταλλείο, το
Μπλεμενιάνοι, οι
Μύλοι, οι
Ρουζάκι, το
Σεργιάνι, το
Τερψιθέα, η
Φαρμάκα, η
Τοπική Κοινότητα Αρμενιών
Αρμενιοί, οι
Τοπική Κοινότητα Βρυσών
Βρύσες, οι
Τοπική Κοινότητα Μουριατάδας
Καρβούνι, το
Μουριατάδα, η
Τοπική Κοινότητα Μύρου
Αλιμάκι, το
Μύρον, το
Τοπική Κοινότητα Ξηροκάμπου
Ξηρόκαμπος, ο
Τοπική Κοινότητα Περδικονερίου
Περδικονέρι, το
Τοπική Κοινότητα Ραχών
Ράχες, οι
Τοπική Κοινότητα Σπηλιάς
Σπηλιά, η
Τοπική Κοινότητα Στασιού
Στασιόν, το
Τοπική Κοινότητα Φαρακλάδας
Λιθαρορίξι, το
Φαρακλάδα, η

----