Στασιό Μεσσηνίας

Ελλάδα

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας

Νομός Μεσσηνίας

-- Δήμος Κυπαρισσίας --

Το Στασιό,[5] επίσημα Στασιόν και παλαιότερα αναφερόμενο ως Στασικό ή Στάσιο[2] ή Στασό, είναι μικρό χωριό, κοντά στην Κυπαρισσία και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας.

Τοποθεσία

Το χωριό είναι αμφιθεατρικά κτισμένο στους πρόποδες του βουνού Γεράνιο,[6] σε υψόμετρο από 157[1][7] - 170 μέτρα,[2] με θέα το Ιόνιο Πέλαγος και τον Κυπαρισσιακό κόλπο. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 4 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά από την Κυπαρισσία και περίπου 15 χιλιόμετρων βορειοανατολικά από τα Φιλιατρά.

Ιστορία

Το ίδιο το χωριό έχει μακρόχρονη ιστορία. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, το χωριό πήρε την ονομασία του από την στάση την οποία πραγματοποιούσαν εκεί οι προσκυνητές, οι οποίοι έκαναν την διαδρομή προκειμένου να επισκεφτούν τον Ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα στο γειτονικό χωριό της Χριστιανούπολης, καθώς στο ύψος του χωριού Στασιού υπήρχε πηγή.[6] Αρχικά ήταν κτισμένο περίπου 1,5 χιλιόμετρο ανατολικότερα από όπου είναι τώρα[6] και μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση γύρω στα 1840.[5] Την εποχή της Ενετοκρατίας το χωριό του Αγίου Ιωάννου (San Zuanne)[8] συναντάται ως Στασικό (Stasico) ή Στασιό σε βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Το Στασικό (Stasico), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[9]

Διοικητική ιστορία

Ο οικισμός του Αγίου Ιωάννου - Στασιού προσαρτήθηκε στον παλαιό δήμο της Κυπαρισσίας το 1835.[10][11] Ο οικισμός αναφέρεται το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του δήμου Κυπαρισσίας της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 85 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[12] Ως και την απογραφή του 1879 αναφερόταν επίσημα ως Άγιος Ιωάννης - Στασιό και στη συνέχεια ως Στασιό μέχρι το 1907, που πλέον επίσημα αναγράφεται ως Στασιόν. Το 1899 το χωριό μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στο Νομό Τριφυλίας,[13] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας.[14] Το 1912 το χωριό αποσπάται από το δήμο Κυπαρισσίας και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Στασιού[15] και παρέμεινε έτσι, μέχρι και το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Κυπαρισσίας,[16] ενώ από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[17][5] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. Το Στασιόν σήμερα είναι η έδρα και ο μοναδικός οικισμός της Τοπικής Κοινότητας του Στασίου του Δήμου Τριφυλίας.[5]

Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 160 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες, καθώς το χωριό είναι γνωστό για τα αγροτικά του προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, το κρασί και την ρίγανη, τα οποία παράγονται στην περιοχή του.[5][6]

Εξέλιξη Πληθυσμού του Στασίου Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 29[9]
1844 87[18]
1851 85[12]
1879 164[19][9]
1889 197[20]
1896 213[21]
1907 230[22]
1920 224[23]
1928 287[24]
1940 306[25]
1951 269[26]
1961 282[27]
1971 168[28]
1981 123[29]
1991 99[30]
2001 312[31]
2011 160[32]

Τα τελευταία χρόνια το χωριό γνωρίζει μεγάλη οικιστική ανάπτυξη με πολυτελείς εξοχικές κατοικίες Ελλήνων, Γερμανών και Άγγλων, που αγοράζουν και κτίζουν στη περιοχή λόγω του ειδυλλιακού τοπίου.[6]
Κτίρια και αξιοθέατα του χωριού

Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται η εκκλησία των Ταξιαρχών,[5] ενώ διάσπαρτα στο βουνό Γεράνιο βρίσκονται τα γραφικά ξωκλήσια του Αγίου Αθανασίου, του Αγίου Ιωάννη και του Προφήτου Ηλία. Το Στασιό φημίζεται για τις πηγές του με τα ολοκάθαρα νερά, τη πηγή Μουντρούχα, τη πηγή Ταξιαρχών και τη πηγή Αγίου Ιωάννη, οι οποίες βρίσκονται σε τοπία συνδυασμένα με πλατάνια και κυπαρίσσια.[6] Στην μέση του χωριού, στην πλατεία, υπάρχει παραδοσιακό καφενείο, το οποίο το καλοκαίρι λειτουργεί και ως ψησταριά προσφέροντας διάφορους μεζέδες και γουρνοπούλα.[6]

Γιορτή της ρίγανης

Το χωριό, καθώς έχει ως σημαντικό αγροτικό προϊόν την ρίγανη, κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου διοργανώνεται εκεί η «γιορτή της ρίγανης» όπου προσφέρεται δωρεάν κοτόπουλο με ρίγανη.[6]

Δείτε επίσης

Κυπαρισσία
Δήμος Τριφυλίας
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Κυπαρισσίας

Παραπομπές

Στασιό, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βάμβα Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, έκδοση: εφημερίδα Το Βήμα, 2006, Ε' τόμος (Ρ-Ω), σ. 72.
Ταχυδρομικός Κώδικας - Στασιό Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Κυπαρισσία: 27610
Δήμος Τριφυλίας > Δημοτική ενότητα Κυπαρισσίας > 10) T.Κ. Στασίου, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
Μεσσηνία > Στασιό, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
Στασιόν, από την ιστοσελίδα: moriasnow.gr
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 115.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 143 Stasico - Απογραφή 1879, Νο 143 Στασιό, σελ. 706-707.
21-04-1835.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Στασιό Μεσσηνίας, από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σ. 580.
ΦΕΚ 136Α - 08/07/1899.
ΦΕΚ 282Α - 04/12/1909.
ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 40.
Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 123.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 89.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 105.
Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 395.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 240.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 280.
Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 309.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951", σελ. 150.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 145.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 141.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 151.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 184.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 183.

"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

Πηγές

Οι απογραφές των Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, Corner (1689), Grimani (1700) Angelo Emo (ίσως το 1708), η αχρονολόγητη απογραφή που αναφέρεται στο χειρόγραφο Querini-Stampalia (ίσως το 1711), είναι τέσσερις από τις διάφορες βενετσιάνικες απογραφές, οι οποίες επιχειρήθηκαν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Μέχρι σήμερα πλήρως έχει δημοσιευθεί μόνο η απογραφή Grimani, από τον ιστορικό και ομότιμο διευθυντή ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) Βασίλη Παναγιωτόπουλο, στο έργο του "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", (1985).
Βασίλης Παναγιωτόπουλος, "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", Σειρά: Μελέτες Νεοελληνικής Ιστορίας, μετάφραση: Χριστίνα Αγριαντώνη, επιμέλεια: Αγγελική Κόκκου, έκδοση: Εμπορική Τράπεζα Ελλάδος - Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1985, 2η έκδοση: 1987.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ
Δημοτική Κοινότητα Κυπαρισσίας
Βαθύ, το
Καρτελάς, ο
Κυπαρισσία, η
Μαύρη Λίμνα, η
Μεμί, το
Μεταλλείο, το
Μπλεμενιάνοι, οι
Μύλοι, οι
Ρουζάκι, το
Σεργιάνι, το
Τερψιθέα, η
Φαρμάκα, η
Τοπική Κοινότητα Αρμενιών
Αρμενιοί, οι
Τοπική Κοινότητα Βρυσών
Βρύσες, οι
Τοπική Κοινότητα Μουριατάδας
Καρβούνι, το
Μουριατάδα, η
Τοπική Κοινότητα Μύρου
Αλιμάκι, το
Μύρον, το
Τοπική Κοινότητα Ξηροκάμπου
Ξηρόκαμπος, ο
Τοπική Κοινότητα Περδικονερίου
Περδικονέρι, το
Τοπική Κοινότητα Ραχών
Ράχες, οι
Τοπική Κοινότητα Σπηλιάς
Σπηλιά, η
Τοπική Κοινότητα Στασιού
Στασιόν, το
Τοπική Κοινότητα Φαρακλάδας
Λιθαρορίξι, το
Φαρακλάδα, η

Νομός Μεσσηνίας : Δήμος, Κοινότητα

Τρικόρφου | Τριπύλας

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας.

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License