Μουριατάδα Μεσσηνίας

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας

H Μουριατάδα[4] και παλαιότερα αναφερόμενη ως Μουργιατάδες ή Μουργατάδα ή Μουργιατάδα, είναι ορεινός οικισμός κοντά στην Κυπαρισσία και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας.

Τοποθεσία

Η Μουριατάδα βρίσκεται περίπου 7 χιλιόμετρα προς τα βορειοανατολικά της Κυπαρισσίας[4] σε υψόμετρο 281[1][5] μέτρα και απέχει 7 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους.

Ιστορία
Μυκηναϊκή εποχή

Κύριο λήμμα: Αμφιγένεια

Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου.
Αμφιγένεια – Αρχαιολογικός χώρος Μουριατάδας

Ο Αρχαιολογικός χώρος της Μουριατάδας[6][7][8] με τον οποίο ασχολήθηκε ερευνητικά ο αρχαιολόγος Σπυρίδων Μαρινάτος, βρίσκεται σε απόσταση περίπου 1,5 χιλιομέτρου από το χωριό, πάνω στο λόφο με την ονομασία Ελληνικό. Έχουν ευρεθεί ερείπια εκτεταμένου οχυρωμένου οικισμού με υψηλό αμυντικό τείχος, της ύστερης εποχής του χαλκού (ΥΕ ΙΙΙ Β[6] - Γ περιόδου), διάσπαρτες οικίες στις πλαγιές του λόφου και συλημένος θολωτός τάφος.[9][10] Σε δεσπόζουσα θέση βρίσκεται το Ανάκτορο της Μουριατάδας,[11][12] δηλαδή μέγαρο, ανακτορικού τύπου, περίπου του 13ου αιώνα π.Χ., το οποίο εκτιμάται ότι είναι της ίδιας χρονικής περιόδου με το Ανάκτορο του Νέστορα,[10] αλλά με μικρότερα δωμάτια και όχι τόσο προσεγμένη λιθοδομή, όσο αυτή, την οποία έχει το ανάκτορο της αρχαίας Πύλου, ωστόσο τα δάπεδα και οι τοίχοι του ήταν επιχρισμένα/οι. Οι τοίχοι μάλιστα ήταν διακοσμημένοι επίσης με γαλάζιες και κόκκινες ταινίες.[6]

Από τα ευρήματα και την έκταση των περίπου 40 στρεμμάτων, στα οποία εκτεινόταν ο οικισμός αυτός, οι αρχαιολόγοι συμπεραίνουν ότι πρόκειται για μυκηναϊκή πόλη, την οποία ο Σ. Μαρινάτος ταυτίζει με την Ομηρική «Αμφιγενεία» ή «Αμφιγένεια»,[6] μια από τις εννέα μεγάλες πόλεις του Βασιλείου του Νέστορα.[10]

Ενετοκρατία – Τουρκοκρατία

Το ίδιο το χωριό έχει μακρόχρονη ιστορία. Την εποχή της Ενετοκρατίας αναφερόταν ως Μορατάδες (Moratadhes) ή Μουρατάδες ή Μουριατάδες ή Μουργιατάδες. Το χωριό πιθανώς μετά το 1700, υπέστη πρόσκαιρη εγκατάλειψη ή/και καταστροφή του, κατά την περίοδο των Πειρατών, ή/και της Τουρκοκρατίας, για την οποία δεν υπάρχουν διαθέσιμα ιστορικά στοιχεία και φαίνεται ότι επανακατοικήθηκε – επανιδρύθηκε, περί το 1800, από οικογένειες βοσκών, οι οποίες προέρχονταν από το Αρκουδόρρεμα Αρκαδίας.[4] Αναφέρονται ως πρώτοι κάτοικοι μέλη της οικογένειας του Κουτσογιάννη (σήμερα Σταθοπούλου) και τις οικογένειες των Ντουβιτσαίων (σήμερα Παναγιωτακόπουλοι).

Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή του Δήμου Τριφυλίας, αλλά και των τοπικών παραδόσεων, για την ονομασία του χωριού υπάρχουν δύο πιθανές εκδοχές. Είτε από την «μούρα» της αγριελιάς, είτε από το δέντρο «μουριά», καθώς υπήρχαν αρκετές αγριελιές (σήμερα κεντρωμένες ήμερες ελιές), αλλά και μουριές στην περιοχή του χωριού.[4]

Το χωριό συναντάται με τις ονομασίες Μουργιατάδες ή Μουργατάδα ή Μουργιατάδα σε βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Οι Μουργιατάδες (Moratadhes), ανήκαν, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[13]

Διοικητική ιστορία

Η Μουργιατάδα προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Κυπαρισσίας το 1835,[14][15] ενώ αναφέρεται, το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του Δήμου Κυπαρισσίας της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 85 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[16] Το 1899 μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[17] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[18] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας.

Το 1912 το χωριό της Μουριατάδας αποσπάται από τον παλαιό Δήμο Κυπαρισσίας και γίνεται έδρα της Κοινότητας Μουριατάδας, στην οποία εντάσσεται και το χωριό Καρβούνι.[19][20] Η Μουριατάδα παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Κυπαρισσίας,[21] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[22][4] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας.

Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 32 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται σε διάφορες αγροτικές εργασίες, κυρίως με την καλλιέργεια ελιών και αμπελιών.[23]

Εξέλιξη Πληθυσμού της Μουριατάδας Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 17[13]
1844 81[24]
1851 85[16]
1879 131[25][13]
1889 146[26]
1896 167[27]
1907 187[28]
1920 192[29]
1928 234[30]
1940 202[31]
1951 292[32]
1961 193[33]
1971 115[34]
1981 120[35]
1991 125[36]
2001 80[37]
2011 32[38]

Κτίρια – αξιοθέατα

Εκτός από τα σπίτια και την κεντρική πλατεία, με το παραδοσιακό καφενείο, στο χωριό υπάρχει το παλαιό κλειστό δημοτικό σχολείο, στο οποίο στεγάζεται σήμερα το Αγροτικό Ιατρείο, ενώ στον προαύλιο χώρο του σχολείου υπάρχει και το Μνημείο για τους πεσόντες του χωριού στους πολέμους του 1821 και του 1940.[23] Η εκκλησία του χωριού είναι ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής, προστάτιδας του χωριού, ο οποίος ναός υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας και γιορτάζει την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα.[23] Λίγο πριν την είσοδο στο χωριό ξεκινά ο δρόμος που οδηγεί προς τον επίσης ορεινό οικισμό Καρβούνι. Το πιο σημαντικό αξιοθέατο του χωριού θεωρείται ότι είναι ο Αρχαιολογικός χώρος Μουριατάδας, στον λόφο του Ελληνικού.[23]

Δείτε επίσης

Κυπαρισσία
Δήμος Τριφυλίας
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Κυπαρισσίας

Παραπομπές

Μουριατάδα, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Ταχυδρομικός Κώδικας Μουριατάδα Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Κυπαρισσία: 27610
4) Τ.Κ. Μουριατάδας: Η Μουριατάδα, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
Μουριατάδα, από την ιστοσελίδα: moriasnow.gr.
"Μουριατάδα", από την ιστοσελίδα: www.pylia.gr - «Ψηφιακή Πυλία»
«Σπυρίδωνος Μαρινάτου ανασκαφαί Μεσσηνίας 1952-1966», επιμέλεια: Σπύρος Ιακωβίδης, Σειρά: Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας 292, έκδοση: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Αθήνα 2014, ISBN 978-618-5047-12-2, 'Μουριατάδα": σελ. 173-178.
Ανασκαφές > Ιστορία των Ανασκαφών > Πελοπόννησος > Μεσσηνία > 4. Μουριατάδα, από την ιστοσελίδα: www.archetai.gr της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Μουριατάδα θολωτός τάφος και Μουριατάδα θολωτός τάφος, από την ιστοσελίδα: "Ψηφιακή Πυλία".
Μεσσηνία > Αρχαιολογικός χώρος Μουριατάδας, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
Αρχαιολογικός χώρος στο λόφο Ελληνικό Μουριατάδας
«Αποφασίζουμε: Για λόγους αποτελεσματικότερης προστασίας των αρχαιοτήτων της περιοχής κηρύσσουμε ως αρχαιολογικό Χώρο το λόφο "Ελληνικό" Μουριατάδος Τριφυλίας Ν. Μεσσηνίας, όπου έχουν αποκαλυφθεί ερείπια εκτεταμένης και οχυρωμένης εγκατάστασης της ύστερης εποχής του χαλκού (ΥΕ ΙΙΙ Β - Γ περιόδου), όπου εξέχουσα θέση κατέχει μεγάλο κτίριο με διάταξη χώρων ανακτορικού τύπου. Σε χαμηλότερη (νότια) πλαγιά του λόφου αποκαλύφθηκε κοντά σε πύργο της οχύρωσης " μέγαρον " που έσωζε τέσσερις βάσεις κιόνων, ενώ στη νότια πλαγιά παρακείμενου λόφου και 200 μ. ΒΑ των προηγούμενων εγκαταστάσεων αποκαλύφθηκε θολωτός μυκηναϊκός τάφος της ΥΕ ΙΙΙΒ περιόδου.» ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/47150/2481/18-10-1994 - ΦΕΚ 839/Β/11-11-1994
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 121 Moratadhes - Απογραφή 1879, Νο 121 Μουργιατάδες, σελ. 704-705.
21-04-1835.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Μουριατάδα (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σ. 579.
ΦΕΚ 136Α - 08/07/1899.
ΦΕΚ 282Α - 04/12/1909.
ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Κ. Μουριατάδας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Μεσσηνία > Μουριατάδα, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 40.
Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 123.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 89.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 105.
Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 395.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 239.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 280.
Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 308.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951", σελ. 150.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 145.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 140.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 151.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 184.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 183.

"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

Πηγές

Οι απογραφές των Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, Corner (1689), Grimani (1700) Angelo Emo (ίσως το 1708), η αχρονολόγητη απογραφή που αναφέρεται στο χειρόγραφο Querini-Stampalia (ίσως το 1711), είναι τέσσερις από τις διάφορες βενετσιάνικες απογραφές, οι οποίες επιχειρήθηκαν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Μέχρι σήμερα πλήρως έχει δημοσιευθεί μόνο η απογραφή Grimani, από τον ιστορικό και ομότιμο διευθυντή ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) Βασίλη Παναγιωτόπουλο, στο έργο του "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", (1985).
Βασίλης Παναγιωτόπουλος, "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", Σειρά: Μελέτες Νεοελληνικής Ιστορίας, μετάφραση: Χριστίνα Αγριαντώνη, επιμέλεια: Αγγελική Κόκκου, έκδοση: Εμπορική Τράπεζα Ελλάδος - Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1985, 2η έκδοση: 1987.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Σπυρίδων Μαρινάτος, "Ανασκαφαί Πύλου [1960]", "Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας", ΠΑΕ 1960, σελ. 195-209: 1. Παλαίπυλος (Βολιμίδια) 2. Μουριατάδα 3. Μύρον.ΠAE 1960, σελ. 197, σελ. 201-206.
"Μουριατάδα", από την ιστοσελίδα: www.pylia.gr - «Ψηφιακή Πυλία».
Μουριατάδα θολωτός τάφος και Μουριατάδα θολωτός τάφος, από την ιστοσελίδα: «Ψηφιακή Πυλία».

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ
Δημοτική Κοινότητα Κυπαρισσίας
Βαθύ, το
Καρτελάς, ο
Κυπαρισσία, η
Μαύρη Λίμνα, η
Μεμί, το
Μεταλλείο, το
Μπλεμενιάνοι, οι
Μύλοι, οι
Ρουζάκι, το
Σεργιάνι, το
Τερψιθέα, η
Φαρμάκα, η
Τοπική Κοινότητα Αρμενιών
Αρμενιοί, οι
Τοπική Κοινότητα Βρυσών
Βρύσες, οι
Τοπική Κοινότητα Μουριατάδας
Καρβούνι, το
Μουριατάδα, η
Τοπική Κοινότητα Μύρου
Αλιμάκι, το
Μύρον, το
Τοπική Κοινότητα Ξηροκάμπου
Ξηρόκαμπος, ο
Τοπική Κοινότητα Περδικονερίου
Περδικονέρι, το
Τοπική Κοινότητα Ραχών
Ράχες, οι
Τοπική Κοινότητα Σπηλιάς
Σπηλιά, η
Τοπική Κοινότητα Στασιού
Στασιόν, το
Τοπική Κοινότητα Φαρακλάδας
Λιθαρορίξι, το
Φαρακλάδα, η