-- Δήμος Ρεθύμνης --

Το Ρουσσοσπίτι είναι σήμερα τοπική κοινότητα της περιφέρειας Κρήτης (πρόγραμμα Καλλικράτης). Από το 1999 έως το 2010 σύμφωνα με την τότε διοικητική διαίρεση της Ελλάδας ήταν έδρα του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος του Καποδιστριακού δήμου Ρεθύμνης. Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός μέσης πολιτιστικής αξίας (κατηγορία ΙΙ) (ΦΕΚΔ 728/1995) [1] [2]

Γεωγραφία, προέλευση ονόματος, στοιχεία ιστορίας

Βρίσκεται 9 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου σε υψόμετρο 300 μέτρα [3] Χτίστηκε γύρω στο 12ο αιώνα από Βενετούς, όπως μαρτυρούν τα βενετσιάνικα κτίρια του χωριού (καμάρες, αυλόπορτες, βρύσες). Την εποχή εκείνη κτίστηκε στο χωριό ένα σπίτι “ρούσσο”, δηλαδή κόκκινο και έτσι πήρε το όνομά του το χωριό, ενώ υπάρχει και η εκδοχή να έκτισε το σπίτι αυτό μια ρωσίδα (Ρούσσα) γυναίκα και να πήρε έτσι το όνομα. Το 1583 καταγράφονται 157 κάτοικοι.

Το χωριό βρίσκεται στη πλαγιά του Βρύσινα σε υψόμετρο 300 μέτρων και σε απόσταση 9 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο με 374 κατοίκους. Για να φτάσουμε στο Ρουσσοσπίτι, από το Ρέθυμνο, ακολουθούμε την οδό Θεοτοκοπούλου, μετά από 10 περίπου λεπτά βρίσκεται κανείς στον οικισμό, αφού προηγουμένως έχει περάσει από τα Μικρά Ανώγεια και τη Μονή της Αγίας Ειρήνης. Υπάρχει και άλλη διαδρομή, 9 χμ., από τον κόμβο Μισιρίων, περνώντας από τη Μονή Χαλεβή.

Στον οικισμό με την υπέροχη θέα στο Κρητικό πέλαγο (χαρακτηρίζεται ως "μπαλκόνι του Ρεθύμνου" [4]) υπάρχουν πολλά Βενετσιάνικα σπίτια, μια κρήνη του 17ου αιώνα και ο ναός των Εισόδων της Θεοτόκου, όπου σώζονται αρκετές τοιχογραφίες.

Πραγματικός Πληθυσμός Ρουσσοσπιτίου [5]

1913 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001
372 400 358 358 353 272 195 174 257 374
Αξιοθέατα:Μνημεία, Ναοί, Σημαντικά Κτίρια

Στο χωριό σώζονται αρκετά βενετσιάνικα σπίτια με πιο χαρακτηριστικό αυτό δίπλα στην εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου που είναι τριόροφο με θολωτή ισόγεια διάβαση. [6]

Η Παναγιά στο Ρουσσοσπίτι είναι μια μικρή μονόχωρη εκκλησία, όπως και οι περισσότερες εκκλησίες της Κρήτης. Κτίσθηκε στις αρχές του 14ου αιώνα και αργότερα επεκτάθηκε δυτικά με έναν ψηλότερο νάρθηκα. [7]. Σώζονται τμήματα μνημείου/τάφου που υπήρχε στο εσωτερικό της [8]

Ο Χριστός από τη Σταύρωση είναι μια από τις καλύτερα διατηρημένες τοιχογραφίες της εκκλησίας και μια από τις δυναμικότερες μορφές της κρητικής τέχνης.[7]

(Αγίασμα) Ονουφρίου του Οσίου (12 Ιουνίου) [9].

Η κρήνη στο Ρουσσοσπίτι: Στο χωριό βρίσκεται και περίφημη κρήνη που χρονολογείται στον 17ο αιώνα. Ο Gerola τη χαρακτηρίζει «χαριτωμένη» και δεν έχει άδικο αν την παρατηρήσει κανείς προσεκτικά. Αποτελείται από ημικυκλική κόγχη εκατέρωθεν της οποίας αναπτύσσονται ζεύγη κιονίσκων που υποβαστάζουν το επιστήλιο. Ο κρουνός έχει μορφή λεοντοκεφαλής. [10]

Κοντά στο χωριό υπάρχει το σπήλαιο της Λυγερής , που ανήκε σε μια λεβεντογυναίκα, τη Λυγερή, την οποία συνέλαβαν οι Τούρκοι και την πούλησαν στη Μ. Ανατολή.

Υπάρχουν δύο φαράγγια που έχουν ιδιαίτερη φυσική ομορφιά [11]

Καθημερινή ζωή, Εθνολαογραφία

Το χωριό απαρτίζουν ο παλιός οικισμός" και η περιοχή "επέκτασης". Ο παλιός οικισμός περιλαμβάνει τις γειτονιές: Πάνω και Κάτω Ρούγα και Μεσοχώρι και είναι κτισμένος μέχρι το χείλος του φαραγγιού. Η περιοχή του νέου οικισμού περιλαμβάνει τις γειτονιές: Κοπράνα, Νεκροταφείου, Χαλίκια, Πεντάρη Γεροκολύμπου, Παπαδακίου Κεφάλι κ.α. [12] Στο χωριό γίνεται πανηγύρι για τον εορτασμό της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου) [13] και προς τιμήν του Αγίου Πνεύματος (κινητή γιορτή) [12]

Εκκλησιαστική υπαγωγή

Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Αγία Παρασκευή. Εκκλησιαστικά υπάγεται στην Στ΄ Αρχιερατική Περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, της Εκκλησίας της Κρήτης.
Άλλες πληροφορίες

Η περιοχή έχει ενταχθεί στο Κτηματολογικό Γραφείο Ρεθύμνου, ήδη από 21-7-2005 (Διεύθυνση: Χορτατζή 20, ΤΚ: 74100, Ρέθυμνο.Τηλέφωνο: 28310-22403) (Άλλες περιοχές που εξυπηρετούνται από το γραφείο αυτό: Ρέθυμνο, ΄Αδελε, Αρμένοι, Ατσιπόπουλο, Γεράνι, Επισκοπή , Μαρουλάς, Πρασιές, Πρινές, Χρομοναστήρι) [14]

Δείτε επίσης

Κατάλογος παραδοσιακών οικισμών της Ελλάδας

Δήμος Ρεθύμνης

Διοικητική διαίρεση νομού Ρεθύμνης (πρόγραμμα Καποδίστριας)

Δήμος Ρεθύμνης (πρόγραμμα Καποδίστριας)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πληροφορίες στην ιστοσελίδα της (πρώην) Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ρεθύμνου (διαδρομή Ρέθυμνο - Αγία Ειρήνη - Ρουσσοσπίτι - Χρομοναστήρι - Μύλοι - Ρέθυμνο)
To Ρουσσοσπίτι στην ιστοσελίδα του Δήμου
Οδηγός: Ποδηλατικές διαδρομές (σε μορφή pdf και έντυπο) Επιτροπή τουριστικής προβολής νομού, ανακτήθηκε 7-4-2012

Παραπομπές, Πηγές

↑ Υπουργείο Περιβάλλοντος, Αρχείο Παραδοσιακών Οικισμών και Διατηρητέων Κτιρίων ανακτήθηκε 10-4-2012
↑ Μιχάλης Εμμ. Αντωνογιαννάκης, Ο Βρύσινας, Το βουνό του Ρεθέμνους, τοπογραφική, γεωγραφική, ιστορική, κοινωνική και λαογραφική θεώρηση, Αθήνα 2010, σελ. 333
↑ Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, Αθήνα, 1996
↑ Εύα Λαδιά (24-6-2009). "Ρουσσοσπίτι: Ας σταθούμε στο «μπαλκόνι του Ρεθύμνου» με τη μακραίωνη ιστορία". Ρεθεμνιώτικα Νέα. Ανακτήθηκε την 14 Μαίου 2012.
↑ Εθνική Στατιστική Αρχή, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη (ΕΛΣΑΤ), Απογραφές 1913-2001
↑ Α. Μαλαγάρη-Χ. Στρατιδάκης, Ρέθυμνο, οδηγός για την πόλη και τα περίχωρά της, Αθήνα, 1985-1986, σελ. 93
↑ 7,0 7,1 Ιωάννης Σπαθαράκης, Βυζαντινές τοιχογραφίες Νομού Ρεθύμνου, εκδόσεις Μίτος, Ρέθυμνο, 1999, σελ.24-25
↑ "οδηγός: Δρόμοι της Πίστης (σε μορφή pdf)". Ιστοχώρος τουριστικής προβολής νομού. Ανακτήθηκε την 7-4-2012.
↑ Νίκος Ψιλάκης, Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη, εκδόσεις ΚΑΡΜΑΝΩΡ, Ηράκλειο 2005, σελ.246
↑ Η κρήνη στην ιστοσελίδα τουριστικής προβολής του Νομού (σελίδα για Δημόσια Οικοδομήματα
↑ Λευτ. Κρυοβρυσανάκης, Ρεθυμνιώτικος Πανδέκτης, εκδόσεις Τυποσπουδή, Ρέθυμνο 1993, σελ. 184-185
↑ 12,0 12,1 "Επιχειρησιακό Σχέδιο Δήμου Ρεθύμνου 2009-2010 Πρώτη φάση (Στρατηγικός Σχεδιασμός)". ιστοχώρος Δήμου Ρεθύμνης. Ανακτήθηκε την 11 April 2012.
↑ Δελτίο Τύπου του Δήμου Ρεθύμνου για το πανηγύρι
↑ Αναζήτηση Κτηματολογικών Γραφείων

Δημοτική Ενότητα Ρεθύμνης
Δημοτική Κοινότητα Ρεθύμνης
Αγία Ειρήνη, η
Ανώγεια, τα
Γάλλος, ο
Γιαννούδιον, το
Μεγάλο Μετόχι, το
Μικρό Μετόχι, το
Ξηρόν Χωρίον, το
Ρέθυμνον, το
Τρία Μοναστήρια, τα
Τοπική Κοινότητα Αρμένων
Άγιος Γεώργιος, ο
Αρμένοι, οι
Σωματάς, ο
Φωτεινός, ο
Τοπική Κοινότητα Γουλεδιανών
Γενή, η
Γουλεδιανά, τα
Τοπική Κοινότητα Καρές
Αμπελάκιον, το
Καρέ, η
Τοπική Κοινότητα Καστέλλου
Κάστελλος, ο
Τοπική Κοινότητα Κούμων
Κούμοι, οι
Τοπική Κοινότητα Μαρουλά
Δίλοφο, το
Μαρουλάς, ο
Τοπική Κοινότητα Όρους
Όρος, το
Τοπική Κοινότητα Πρασιών
Πρασιαί, αι
Τοπική Κοινότητα Ρουσσοσπιτίου
Ρουσσοσπίτιον, το
Τοπική Κοινότητα Σελλίου
Μύρθιος, η
Σελλίον, το
Τοπική Κοινότητα Χρομοναστηρίου
Καπεδιανά, τα
Μύλοι, οι
Πρινέδες, οι
Χρομοναστήριον, το

Νομός Ρεθύμνης : Δήμος, Κοινότητα Ρεθύμνου | Ανωγείων | Αρκαδίου | Γεροποτάμου | Κουλούκωνα | Κουρήτων | Λάμπης | Λαππαίων | Νικηφόρου Φωκά | Σιβρίτου | Φοίνικα | Ζωνιανών Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε: Διοικητική διαίρεση νομού Ρεθύμνης