-- Δήμος Ρεθύμνης --

Τα Γουλεδιανά είναι χωριό του δήμου Ρεθύμνης, της περιφερειακής ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχουν 73 κατοίκους. Απέχουν 18 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο, και είναι κτισμένα σε υψόμετρο 500 μ.,[1] εντός μικρής κοιλάδας.[2]

View Larger Map

Ιστορικά στοιχεία

Στην περιοχή Ονυθέ, ένα πλάτωμα σε υψόμετρο περίπου 700 μέτρα νοτιοανατολικά του χωριού, έχουν έρθει στο φως αρχιτεκτονικά λείψανα που ανήκουν σε ακόμα μη ταυτισμένο οικισμό των ιστορικών χρόνων που διέθετε οχυρωμένη ακρόπολη. Μέχρι τώρα επικρατέστερα είναι τα ονόματα της Οσμίδας και της Φάλλανας. Έχουν ανασκαφεί οικίες και μια αρχαία κρήνη. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές χρονολογούνται στην αρχαϊκή εποχή, τον 7ο με 6ο αιώνα π.Χ.[1] Περίπου 2,5 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του χωριού, στη θέση Κερά Ονυθέ έχει ανασκαφεί παλαιοχριστιανική βασιλική μεγάλου μεγέθους (διαστάσεις 31 επί 15 μέτρα), η οποία έχει χρονολογηθεί τον 5ο αιώνα μ.Χ.[3]

Μνημεία και αξιοθέατα

Αν και το χωριό δεν αναφέρεται στις ενετικές απογραφές,[1] φαίνεται να ήταν μετόχι.[2] Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται στο δήμο Χρωμοναστηρίου ως Γουλεδιανά και είχε 139 κατοίκους, όλοι Χριστιανοί. Στην απογραφή του 1900 είχε 171 κατοίκους. Στην απογραφή του 1920 αναφέρεται ως υπογόμενη στην κοινότητα Όρους.[1] Το 1925, τα Γουλεδιανά προσαρτήθηκαν στην κοινότητα Καρέ, όμως το 1933 ορίστηκαν έδρα δικής του κοινότητας, η οποία παρέμεινε την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση, οπότε και προσαρτήθηκε στον Δήμο Ρεθύμνης.[4]

Απογραφές πληθυσμού

Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Αξιοθέατα

Ο κεντρικός ναός της ενορίας Γουλεδιανών είναι αφιερωμένος στην Αγία Κυριακή. Είναι μονόκλιτος ναός ο οποίος κτίστηκε το 1787 και το ιερό της βρίσκεται εντός σπηλαίου.[2] Άλλες εκκλησίες εντός του χωριού είναι η Aγία Bαρβάρα και το Γενέθλιο της Θεοτόκου. Άλλοι ναοί στην ευρύτερη περιοχή των Γουλεδιανών περιλαμβάνουν τους Παναγία Kερά, Zωοδόχος Πηγή, Kοίμηση της Θεοτόκου, Άγιος Aντώνιος (σπηλαιώδης) και Mεταμόρφωση του Σωτήρα.[5]

Στο πλάτωμα νοτιοανατολικά του χωριού βρίσκεται ο αρχαιολογικός τόπος Ονυθέ, όπου έχουν ανασκαφεί αρχαϊκές οικίες, ακρόπολη και βρίσκεται μια μνημειακή αρχαία κρήνη. Στη θέση Κερά Ονυθέ έχει ανασκαφεί παλαιοχριστιανική βασιλική μεγάλου μεγέθους, με ψηφιδωτό δάπεδο.[2]

Παραπομπές

Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 237.
«Γουλεδιανά». www.rethymno.gr. Δήμος Ρεθύμνης. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2019.
«ΚΕΡΑ ΟΝΥΘΕ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2019.
«Γουλεδιανά (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
«Επαρχία Ρεθύμνου». www.imra.gr. Ιερά Μητρόπολις Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. 2010. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.