Κρήτη

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το 5ο μεγαλύτερο στη Μεσόγειο. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της είναι περίπου 35° Β 24° Α. Η Κρήτη βρέχεται βόρεια απο το Αιγαίο πέλαγος, νότια απο το Λιβυκό. Είναι τμήμα της περιφερειακής διοίκησης της Ελλάδας. Χωρίζεται στους νομούς Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου και Λασιθίου.

Στην Κρήτη άκμασε ο Μινωικός πολιτισμός (περίπου 3000-1400 π.Χ.), ένας από τους πρώτους πολιτισμούς στην Ευρώπη.

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί στην Ελλάδα και δεύτερο το μεγαλύτερο (μετά από την Κύπρο) της ανατολικής Μεσογείου. Η Κρήτη βρίσκεται στο νότιο άκρο του Αιγαίου πελάγους και καλύπτει μια περιοχή 8.336 km². Ο πληθυσμός της είναι 601.131 άνθρωποι (απογραφή 2001). Το νησί έχει μήκος 260 χλμ και ποικίλλει στο πλάτος από 60 χλμ (που μετριούνται από το ακρωτήριο Δίον στο ακρωτήριο Λίθινο), σε μόνο 12 χλμ στον ισθμό της Ιεράπετρας στην ανατολική Κρήτη. Η ακτογραμμή της παρουσιάζει βαθύ γεωγραφικό διαμελισμό, δίνοντας στην Κρήτη πάνω από 1.000 χλμ ακτών. Η Κρήτη βρίσκεται περίπου 160 χλμ νότια της ελληνικής ηπειρωτικής χώρας.

Το νησί είναι εξαιρετικά ορεινό και καθορίζεται από μια υψηλή σειρά βουνών που το διασχίζει την από τη δύση ως την ανατολή, διαμορφωμένη από τρεις διαφορετικές ομάδες βουνών. Αυτές είναι:

τα Λευκά Όρη (2.452 μ).

η οροσειρά Ίδη (Ψηλορείτης (35.18° Β 24.82° Α 2.456 μ).

το όρος Δίκτη (2.148 μ).

Αυτά τα βουνά χαρίζουν στην Κρήτη εύφορα οροπέδια όπως το οροπέδιο Λασιθίου, ο Ομαλός και η Νίδα, σπήλαια όπως το Δικταίο και το Ιδαίο άντρο και φαράγγια όπως το διάσημο φαράγγι της Σαμαριάς, το φαράγγι Ίμπρου, το Κουρταλιώτικο φαράγγι κ.τ.λ.

Οι σπουδαιότερες πεδιάδες της Κρήτης είναι της Μεσαράς στο Νομό Ηρακλείου, Κισσάμου, Κυδωνίας, Αποκορώνου στο Νομό Χανίων, Ρεθύμνου και Αγίου Βασιλείου στο Νομό Ρεθύμνης και της Ιεράπετρας στο Νομό Λασιθίου.

Οι πεδιάδες της είναι λίγες κι οι περισσότερες απ' αυτές είναι παραλιακές μ' έδαφος όμως γονιμότατο, που ευνοεί την καλλιέργεια του ελαιόδεντρου, των σιτηρών, των εσπεριδοειδών και των κηπευτικών που είναι τα βασικά προϊόντα του νησιού. Φημισμένα είναι τα κρασιά της, τα πορτοκάλια και τα μανταρίνια της Κυδωνίας, τα ροζακιά σταφύλια κι η σταφίδα του νομού Ηρακλείου. Το κλίμα της είναι ξηρό, θερμό και υγιεινότατο.

Οι ποταμοί της Κρήτης είναι μικροί: Πλατανιάς, Κλαδισός και Κοιλιάρης, Γέρο - Πόταμος και Μέγα - Πόταμος, Γιόφυρος και Παντέλης. Χείμαρροι που σχηματίζονται από τις βροχές είναι πολλοί. Οι σπουδαιότεροι είναι: Αποκορώνου, Ηρακλείου, Μιραμπέλου.

Γύρω από την Κρήτη υπάρχουν πολλά μεγάλα και μικρά νησιά. Είναι η Άγρια Γαμβούσα, η Γαμβούσα, το Ποντικονήσι και το Ελαφονήσι, οι Άγιοι Θεόδωροι, η Παλαιοσούδα, η Σούδα, η Δία (ή Στανδία), η Σπιναλόγκα, η Κολοκυθιά, οι Άγιοι Πάντες, η Γαυδοπούλα και η Γαύδος κ.ά. Κατοικούνται μόνο η Γαύδος, η Σούδα, και η Σπιναλόγκα.

Κλίμα

Η Κρήτη ανήκει στη Μεσογειακή κλιματολογική ζώνη που δίνει τον κύριο χαρακτήρα στο κλίμα της. Το κλίμα στην Κρήτη χαρακτηρίζεται εύκρατο. Η ατμόσφαιρα μπορεί να είναι αρκετά υγρή, ανάλογα με την εγγύτητα στη θάλασσα. Ο χειμώνας είναι αρκετά ήπιος και υγρός με αρκετές βροχοπτώσεις - περισσότερες στα δυτικά τμήματα της Κρήτης. Η χιονόπτωση είναι σπάνια στις πεδινές εκτάσεις, αλλά αρκετά συχνή στις ορεινές περιοχές. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι μέσες θερμοκρασίες είναι 25 με 30 βαθμοί (Κελσίου), οπωσδήποτε χαμηλότερες από αυτές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Στη νότια ακτή, συμπεριλαμβανομένης της πεδιάδας της Μεσσαράς και των Αστερούσιων ορέων, απολαμβάνουν σε σχέση με την υπόλοιπη μεγαλόνησο περισσότερες ηλιόλουστες ημέρες και πιο υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Οικονομία

Η οικονομία της Κρήτης, η οποία βασιζόταν κυρίως στη γεωργία, άρχισε να αλλάζει ορατά κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '70. Ενώ υπάρχει ακόμα μια έμφαση στην γεωργία και την κτηνοτροφία, λόγω του κλίματος και της έκτασης του νησιού, υπάρχει μια πτώση στις κατασκευές και μια μεγάλη αύξηση στην παροχή υπηρεσιών (κυρίως σχετική με τον τουρισμό). Και οι τρεις τομείς της κρητικής οικονομίας (γεωργία, επεξεργασία-συσκευασία, υπηρεσίες), συνδέονται άμεσα και είναι αλληλοεξαρτώμενοι. Η Κρήτη έχει ένα μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα που είναι κοντά στο 100% του ελληνικού μέσου όρου. Η ανεργία είναι περίπου στο 4%, τη μισή από αυτή της Ελλάδας.

Το νησί έχει τρεις σημαντικούς αερολιμένες, τον αερολιμένα Νίκος Καζαντζάκης στο Ηράκλειο, τον αερολιμένα Δασκαλογιάννης στα Χανιά και ένα νέο αερολιμένα στη Σητεία.

Πόλεις

Οι κυριότερες πόλεις της Κρήτης είναι:

Ηράκλειο

Χανιά

Ρέθυμνο

Ιεράπετρα

Άγιος Νικόλαος

Σητεία

Πολιτική οργάνωση

Το νησί της Κρήτης είναι μία από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας και αποτελείται από τέσσερα νομαρχιακά διαμερίσματα:

• Ηρακλείου (292.489 κάτοικοι)
• Λασιθίου (76.319 κάτοικοι)
• Ρεθύμνου (81.936 κάτοικοι)
• Χανίων (150.387 κάτοικοι)

Τουρισμός

Η Κρήτη είναι ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς διακοπών στην Ελλάδα. 15% όλων των αφίξεων στην Ελλάδα έρχονται μέσω της πόλης του Ηρακλείου (λιμένας και αερολιμένας), ενώ οι ναυλωμένες πτήσεις στο Ηράκλειο ήταν πέρυσι 20% του συνόλου των πτήσεων ναύλωσης στην Ελλάδα. Στο σύνολο, περισσότερα από δύο εκατομμύρια τουρίστες επισκεύθηκαν την Κρήτη πέρυσι. Αυτή η αύξηση στον τουρισμό απεικονίζεται στον αριθμό κλινών των ξενοδοχείων, ο οποίος αυξήθηκε στην Κρήτη κατά 53% από το 1986 ως το 1991 ενώ στο υπόλοιπο της Ελλάδας η αύξηση ήταν 25%. Σήμερα η υποδομή τουρισμού στην Κρήτη ικανοποιεί όλες τις προτιμήσεις. Υπάρχει στέγαση κάθε πιθανής κατηγορίας, από μεγάλα ξενοδοχεία πολυτέλειας με όλες τις εγκαταστάσεις(πισίνες εγκαταστάσεις αθλητισμού και αναψυχής κ.λπ....), μικρότερα ιδιόκτητα οικογένεια διαμερίσματα, μέχρι εγκαταστάσεις κατασκήνωσης. Οι επισκέπτες μπορούν να φθάσουν στο νησί μέσω δύο διεθνών αερολιμένων σε Ηράκλειο και Χανιά ή με τη πλοίο στους λιμένες Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου και Αγίου Νικολάου. Επίσης πολυ καλός προορισμός ειναι και η Επισκοπή, με ανεπτυγμένο τα τελευταία χρόνια τουρισμό, βρισκεται στο νότιο μέρος της κρήτης ανάμεσα στην ιεράπετρα και τη σητεία 24 και 36 χλμ αντίστοιχα. Παρέχει πολύ καλό φαγητό και διαμονή, κι αξιόλογη νυχτερινή διασκέδαση. Έχει 1.500 περίπου κατοίκους.

Μυθολογία

Η Πασιφάη και Μινώταυρος

Η προέλευση της λέξης Κρήτη δεν έχει καθορισθεί με βεβαιότητα, αφού υπάρχουν διάφορες αντικρουόμενες ετυμολογίες. Μιά από τις Εσπερίδες ονομαζόταν Κρήτη, όπως ονομαζόταν Κρήτη και η σύζυγος του βασιλιά Μίνωα και μιά από τις νύμφες που παντρεύτηκε ο Δίας Άμμων. Επίσης, ο Κρης, γιός του Δία και της νύμφης Ίδας μπορεί να έχει δώσει το όνομα του στην Κρήτη, ειδικά αφού το υψηλότερο βουνό του νησιού έχει το όνομα της μητέρας του.

Η Κρήτη, σύμφωνα με την γνώμη πολλών ιστορικών, κατοικείται από την Παλαιολιθική εποχή και έχει φιλοξενήσει συνεχή ανθρώπινη παρουσία τα τελευταία 10 χιλιάδες χρόνια. Αν και ο Μινωϊκός πολιτισμός ήταν ένα αποκλειστικά Κρητικό φαινόμενο, που δεν επεκτάθηκε στην Ελληνική ενδοχώρα, η Κρήτη έχει ξεχωριστή θέση στην Ελληνική μυθολογία και πρωταγωνιστεί στον Ελληνικό πολιτισμό από την αρχή του.

Ο Δίας, ο πατέρας Θεών και ανθρώπων, γεννήθηκε στο Δικταίον ή Ιδαίον Άντρο. Ο Δίας, επίσης, κατέφυγε στην Κρήτη μετά την απαγωγή της Ευρώπης από τις ακτές της Φοινίκης, τον σημερινό Λίβανο.

Η Ευρώπη γέννησε τρεις γυιούς, τον Μίνω, το Ραδάμανθυ και τον Σαρπηδόνα. Αφού υπέταξε όλο το νησί, ο Μίνως παντρεύθηκε την μάγισσα Πασιφάη, αδελφή της Καλυψούς και της Κίρκης, των ηρωίδων της Οδύσσειας. Ο Μίνως αφιέρωσε ένα ναό στον Ποσειδώνα και, για να τιμήσει τον θεό της θάλασσας, του ζήτησε να του στείλει ένα ταύρο για να τον θυσιάσει στο νέο ναό προς τιμήν του.

Ο λευκός ταύρος που έστειλε ο Ποσειδώνας ήταν τόσο όμορφος που ο Μίνως αποφάσισε να θυσιάσει έναν υποδεέστερο ταύρο στην θέση του. Ο Ποσειδώνας θεώρησε την κίνηση αυτή ιεροσυλία και θύμωσε τόσο πολύ που καταράσθηκε την Πασιφάη να ερωτευθεί σφοδρά τον πελώριο λευκό ταύρο.

Για να ικανοποιήσει τον ασίγαστο πόθο της, η βασίλισσα του Μίνωα κρύφθηκε μέσα στο ξύλινο ειδώλιο μιας αγελάδας, που κατασκεύασε ο Δαίδαλος, και συνευρέθηκε με τον ταύρο. Ο καρπός της πράξης αυτής ήταν ο Μινώταυρος, ένα τέρας, μισός άνθρωπος και μισός ταύρος. Ο Μινώταυρος κλείσθηκε στον λαβύρινθο, επίσης έργο του Δαίδαλου, όπου σκοτώθηκε από τον Αθηναίο πρίγκηπα Θησέα, ο οποίος έτσι απάλλαξε την Αθήνα από την υποχρέωση της να στέλνει κάθε χρόνο 10 αγόρια και 10 κορίτσια για να θρέφεται ο Μινώταυρος.

Ιστορία

Η καταγεγραμμένη ιστορία του νησιού ξεκινά την Νεολιθική περίοδο, γύρω στο 7000 π.Χ. Τα πρώτα αστικά κέντρα του νησιού σχηματίσθηκαν γύρω στο 2000 π.Χ. γύρω από τα παλάτια των τοπικών αρχόντων, που βρίσκονταν στο κέντρο των διάφορων αγροτικών κοινωνιών. Ο πλούτος ορίζονταν από τα γεωργικά πλεονάσματα και αυτή σε αυτή την περίοδο αναπτύχθηκαν οι πρώτες εμπορικές σχέσεις μεταξύ του νησιού και των γειτονικών περιοχών. Αυτού του είδους η κοινωνική οργάνωση διήρκεσε για περίπου 600-700 χρόνια και ήκμασε στην διάρκεια του λεγόμενου Μινωϊκού πολιτισμού, στα μέσα της δεύτερης χιλιετίας προ Χριστού.

Το κέντρο του Μινωϊκού πολιτισμού ήταν χωρίς αμφιβολία η Κνωσσός, 10 χλμ νότια του Ηρακλείου. Η Κνωσσός βασίλευσε στην Κρήτη τόσο απόλυτα που δεν διέτρεχε κίνδυνο εισβολής, εσωτερικής ή εξωτερικής, όπως φαίνεται από την παντελή έλλειψη οχυρωματικών έργων γύρω από το παλάτι. Τα παλάτια στον Ζάκρο, τα Μάλια, την Φαιστό και αλλού ήταν τοπικά διοικητικά κέντρα που χτίσθηκαν για να ελέγχουν το εμπόριο της Κνωσσού με την Κύπρο, την ηπειρωτική Ελλάδα και άλλους εμπορικούς εταίρους.

Ο μέγας Μινωϊκός πολιτισμός πιστεύεται ότι τελείωσε με την τελευταία μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Πρόσφατες ανακαλύψεις επιστημόνων του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης και του Πανεπιστημίου της Χαβάης επιβεβαιώνουν την υπόθεση αυτή, που διατυπώθηκε για πρώτη φορά στην δεκαετία του 1930 από τον Έλληνα αρχαιολόγο Σπυρίδωνα Μαρινάτο. Ο Μαρινάτος υποστήριξε ότι η καταστροφή της Κνωσσού και της Φαιστού προκλήθηκαν από τα παλιροιακά κύματα και το σύννεφο στάχτης από μια καταστροφική έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας που πρέπει να συνέβη γύρω στο 1600 π.Χ.

Τα κύματα έθαψαν τις παραλιακές πόλεις της Κρήτης και κατέστρεψαν τους στόλους του νησιού, απομονώνοντας το έτσι από τον έξω κόσμο, ενώ οι στάχτες, που κάλυψαν την ατμόσφαιρα για μήνες, προκάλεσαν σημαντική μείωση της θερμοκρασίας, κατέστρεψαν την γεωργία, προκάλεσαν πείνα και, κατά συνέπεια, καταρράκωση του κοινωνικού ιστού.

Από τον 8ο π.Χ. αιώνα αρχίζει στην Κρήτη η ελληνική περίοδος.

Στον 5ο και 4ο π.Χ. αι. υπάρχουν στην Κρήτη μεγάλες πόλεις: η Γόρτυνα, η Ελεύθερνα, η Κυδωνία, ο Ολούς, ο Πυτός, ο Πραισός και άλλες.

Στους ελληνιστικούς χρόνους οι ανεξάρτητες κι αυτόνομες ελληνικές πόλεις του νησιού κάνουν εσωτερικές συμμαχίες μεταξύ τους και εξωτερικές μ' άλλες πόλεις και καταρτίζουν το "κοινό των Κρητών" με έδρα την Κνωσό. Στα 75 π.Χ. δέχεται η Κρήτη την πρώτη ρωμαϊκή επιδρομή και την αποκρούει. Στα 69 π.χ. οι Ρωμαίοι έρχονται για δεύτερη φορά ενάντια στην Κρήτη και μετά από τρίχρονους αγώνες την καταλαμβάνουν και την κάνουν ρωμαϊκή επαρχία. Από τα 63 μέχρι τα 66 μ.Χ. η μεγαλόνησος δέχεται την επίδραση του Χριστιανισμού κι αποκτά την πρώτη χριστιανική εκκλησία μ' επικεφαλής τον επίσκοπο Τίτο, συνεργάτη του Απόστολου Παύλου.

Από τα 395 μ.Χ. η Κρήτη περιέρχεται στο ανατολικό ρωμαϊκό κράτος και γνωρίζει μια ήρεμη κι ευτυχισμένη περίοδο μέχρι τα 824 μ.Χ., οπότε καταλήφθηκε από τους Άραβες και υπέφερε τα πάνδεινα σ' όλη τη διάρκεια των 136 χρόνων που κράτησε η υποδούλωσή της.

. Για αιώνες οι ακτές της υπήρξαν καταφύγια πειρατικών στόλων μέχρι που η Ρώμη κατέλαβε όλο το νησί,(τελευταία πόλη που υποτάχτηκε στις λεγεώνες της ήταν η Ιεράπυτνα) το 70 π.Χ. Ο μαθητής του Αποστόλου Παύλου, Τίτος, έφερε τον χριστιανισμό στην κρήτη το 58 μ.Χ. Το νησί κατελήφθη από τους Σαρακηνούς τον 9ο αιώνα και επανακαταλήφθη από την Βυζαντινή Αυτοκρατορία ύστερα από 150 χρόνια. Στα 961 μ.Χ. ελευθερώνεται από το στρατηγό Νικηφόρο Φωκά.

Η Βυζαντινή περίοδος έλαβε τέλος το 1204, με την πτώση της Κωνσταντινούπολης στις ορδές της 4ης Σταυροφορίας και την έναρξη της περιόδου κυριαρχίας των Ενετών και Γενουατών ιπποτών στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στα χέρια των Ενετών έπεσε το πολύπαθο νησί στα 1212, μετά από σκληρούς αγώνες που κράτησαν οχτώ χρόνια και έντεκα φορές επαναστάτησε, μέχρι τα 1603, οπότε οι Ενετοί έδωσαν σημαντικά προνόμια στον κρητικό λαό. Η ενετική κατοχή, που κράτησε σχεδόν τέσσερις αιώνες, είχε σημαντική επίδραση στην τέχνη και τη λογοτεχνία της Κρήτης που φαίνεται σοβαρά επηρεασμένη από δυτικά στοιχεία.

Δημοκρατία του Αγίου Τίτου

Τα Χανιά, το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο έγιναν ορμητήρια των Ενετών, οι οποίοι έχτισαν οχυρωματικά έργα που διασώζονται μέχρι σήμερα.

Η πρωτεύουσα του νησιού ήταν τότε το Ηράκλειο, που τότε λεγόταν Χάνδακας, από το χαντάκι που περιέβαλλε τα τείχη της πόλης. Ο Χάνδακας ήταν το τελευταίο έδαφος της σημερινής Ελλάδος που έπεσε υπό Οθωμανική κατοχή, το 1669, ύστερα από διαρκή πολιορκία 21 ετών.

Στα 1717 η Κρήτη παραδόθηκε ολοκληρωτικά στους Τούρκους μετά από αγώνες που κράτησαν πολλά χρόνια και στους οποίους οι Κρήτες πολέμησαν στο πλευρό των Ενετών, που τελικά συνθηκολόγησαν κι εγκατέλειψαν και τα τελευταία φρούρια που είχαν κρατήσει.

Μέχρι την επανάσταση του 1821, ο μαρτυρικός και γενναίος λαός της Κρήτης επαναστάτησε δυο φορές: το 1692 και το 1770.

Στα 1866, νέα επανάσταση στην Κρήτη, μετά από την άρνηση της Πόλης ν' αναγνωρίσει το αίτημα της Κρήτης "ένωση με την Ελλάδα". Η σημαία της Επανάστασης ξεδιπλώνεται σ' ολόκληρη τη μεγαλόνησο κι ένα σύνθημα μόνο ακούγεται: "ένωση ή θάνατος".

Ο ηρωικός αγώνας του κρητικού λαού και το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου είχαν προκαλέσει το θαυμασμό όλου του κόσμου και χιλιάδες εθελοντές έτρεχαν να βοηθήσουν την Κρήτη στην πάλη της με τον τύραννο.

Στις 24 Σεπτεμβρίου 1868 οι Μεγάλες δυνάμεις ανακηρύσσουν την Κρήτη αυτόνομη ηγεμονία, αλλά η επαναστατική κατάσταση σ' όλο το νησί κράτησε μέχρι τα 1878, οπότε, με μια νέα τους επανάσταση, οι Κρήτες αποκτούν περισσότερα προνόμια. Στα 1897 οι 4 Μεγάλες Δυνάμεις, Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία, Ιταλία, παίρνουν την Κρήτη κάτω από την προστασία τους και την ανακηρύσσουν αυτόνομη πολιτεία με ύπατο αρμοστή τον πρίγκιπα Γεώργιο της Ελλάδας.

 

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, που ολοκληρώθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης του Λονδίνου το 1830, δεν περιέλαβε την Κρήτη, η οποία έγινε πεδίο εξαιρετικά βίαιων απελευθερωτικών ξεσηκωμών στον 19ο αιώνα. Τελικά, το 1897, οι στόλοι της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ρωσίας και της Ιταλίας εισέβαλαν στην Κρήτη και έβαλαν τέλος στην Οθωμανική κυριαρχία, μετά την δολοφονία του Βρετανού πρόξενου στα Χανιά και μερικών προξενικών φρουρών από τις Τουρκικές αρχές.

Το νησί ανακυρήχθηκε ανεξάρτητο κράτος με το όνομα «Κρητική Πολιτεία», υπό την διοίκηση του Πρίγκηπα Γεωργίου της Ελλάδας, και ενώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13, που είχαν σαν αποτέλεσμα την επέκταση των συνόρων της Ελλάδος σχεδόν στα σημερινά τους όρια.

Στα 1910, η μεγάλη μορφή της Κρήτης, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, σχημάτισε την ελληνική κυβέρνηση και στα 1912, ως πρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης, δέχτηκε τους πρώτους βουλευτές που έστειλε η Κρήτη στο ελληνικό κοινοβούλιο της Αθήνας. Και τέλος, στις 30 Μάη του 1913, η μεγαλόνησος ενώθηκε οριστικά με τη μητέρα Ελλάδα, με τη συνθήκη του Λονδίνου κι από τότε ακολούθησε την ιστορική πορεία και τις τύχες της Ελλάδας.

Το Μάιο του 1941 η Κρήτη δέχτηκε την επίθεση της αεροπορίας των Γερμανών, που είχαν στο μεταξύ καταλάβει την υπόλοιπη Ελλάδα. Ο άμαχος πληθυσμός του νησιού αντιστάθηκε ηρωικά στην εισβολή των Γερμανών που τελικά την κατέλαβαν μετά από αγώνα 10 ημερών, που έγινε γνωστός σαν "μάχη της Κρήτης".

Μετά την κατάρρευση της Γερμανίας στα 1945, το πολυβασανισμένο, ηρωικό νησί επανήλθε στους κόλπους της μητέρας Ελλάδας.

Περιφέρεια Κρήτης

Γεωγραφικό διαμέρισμα: Κρήτη
Έκταση: 8.336 km²
Πληθυσμός: 601.131 κάτοικοι (απογραφή 2001)
Πυκνότητα πληθυσμού: 72,1 κάτοικοι/km²
Πρωτεύουσα: Ηράκλειο
Δικτυακός τόπος: Περιφέρεια Κρήτης

Μινωικός πολιτισμός

Κρητική λογοτεχνία της βενετοκρατίας
Κρητική Πολιτεία
Κρητική Χωροφυλακή

Νομοί περιφέρειας Κρήτης

Ηράκλειο | Λασίθι | Ρέθυμνο | Χανιά

Κατάλογος πόλεων της Αρχαίας Κρήτης

Νομός Ηρακλείου : Δήμος Ηρακλείου | Αγίας Βαρβάρας | Αρκαλοχωρίου | Αρχανών | Αστερουσίων | Βιάννου | Γαζίου | Γοργολαΐνη | Γόρτυνας | Γουβών | Επισκοπής | Ζαρού | Θραψανού | Καστελλίου | Κόφινα | Κρουσώνα | Μαλίων | Μοιρών | Νέας Αλικαρνασσού | Νίκου Καζαντζάκη | Παλιανής | Ρούβα | Τεμένους | Τυλίσου | Τυμπακίου | Χερσονήσου

Νομός Λασιθίου : Δήμος Αγίου Νικολάου | Ιεράπετρας | Ιτάνου | Λεύκης | Μακρύ Γιαλού | Νεάπολης Λασιθίου | Οροπεδίου Λασιθίου | Σητείας

Νομός Ρεθύμνης : Δήμος, Κοινότητα Ρεθύμνου | Ανωγείων | Αρκαδίου | Γεροποτάμου | Κουλούκωνα | Κουρήτων | Λάμπης | Λαππαίων | Νικηφόρου Φωκά | Σιβρίτου | Φοίνικα | Ζωνιανών Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε: Διοικητική διαίρεση νομού Ρεθύμνης

Νομός Χανίων : Δήμος, Κοινότητα Χανίων | Ακρωτηρίου | Ανατολικού Σελίνου | Αρμένων | Βάμου | Βουκολίων | Γεωργιουπόλεως | Ελευθερίου Βενιζέλου | Θερίσου | Ινναχωρίου | Καντάνου | Κεραμιών | Κισσάμου | Κολυμβαρίου | Κρυονερίδας | Μουσούρων | Μυθήμνης | Νέας Κυδωνίας | Πελεκάνου | Πλατανιά | Σούδας | Σφακίων | Φρε Ασή Γωνιάς | Γαύδου

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

• Παραδοσιακή Κρητική Μουσική
• Εξερευνήστε την Κρήτη μέσα από τα μάτια των ντόπιων και των φίλων της Κρήτης
• Ορειβασία και Οδοιπορεία στην Κρήτη
• Πανεπιστήμιο Κρήτης
• Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών (CSD) του Πανεπιστημίου Κρήτης
• Πολυτεχνείο Κρήτης
• Τ.Ε.Ι. Κρήτης
• Περιφέρεια Κρήτης

Περιφέρειες της Ελλάδας

Ανατολική Μακεδονία και Θράκη | Κεντρική Μακεδονία | Δυτική Μακεδονία | Θεσσαλία | Ήπειρος | Ιόνια νησιά | Στερεά Ελλάδα | Δυτική Ελλάδα | Πελοπόννησος | Αττική | Κρήτη | Βόρειο Αιγαίο | Νότιο Αιγαίο