.
Ο Τίμαρχος ήταν κυβερνήτης μέρους της Αυτοκρατορίας των Σελευκιδών κατά την ελληνιστική περίοδο. Κυβέρνησε από το 163 μέχρι το 160 π.Χ.. Η ταυτότητα των γονέων του είναι άγνωστη σε εμάς. Ήταν ένας ευγενής ελληνικής καταγωγής, πιθανώς από τη Μίλητο της Μικράς Ασίας. Δεν αποτελεί μέλος της Δυναστείας των Σελευκιδών εξ αίματος καθώς δεν ήταν απόγονος του Σέλευκου Α' Νικάτορος, αλλά κυβερνήτης επαρχίας που επεδίωξε να αυτονομηθεί.
Βιογραφικά στοιχεία
Κατά την περίοδο που ο πρίγκιπας των Σελευκιδών, Αντίοχος, διέμενε στη Ρώμη με την ιδιότητα του ομήρου, ο Τίμαρχος ήταν φίλος και μέλος της ακολουθίας του. Όταν ο Αντίοχος ανέβηκε στο θρόνο της Συρίας το 175 π.Χ. με την ονομασία Αντίοχος Δ' Επιφανής, ο Τίμαρχος ορίστηκε κυβερνήτης της Μηδίας στο δυτικό Ιράν, ενώ ο αδερφός του, Ηρακλείδης, διορίστηκε υπουργός οικονομικών. Το περσικό κομμάτι της αυτοκρατορίας, το οποίο πρέπει την περίοδο αυτή να εκτεινόταν μέχρι τη σημερινή Τεχεράνη, απειλούταν συνεχώς από το Βασίλειο της Παρθίας και είναι πιθανό ο Τίμαρχος να ξόδεψε μεγάλο μέρος του χρόνου του οργανώνοντας το στρατό και την άμυνά του.
Ο θάνατος του Αντίοχου Δ' κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας αποτέλεσε αφορμή ταραχών στο εσωτερικό του κράτους του Σελευκιδών. Ο Τίμαρχος λίγο ως πολύ έγινε ανεξάρτητος ηγεμόνας της Μηδίας, αποτελώντας πόλο αντιπολίτευσης του Λυσία, επιτρόπου του ανήλικου βασιλιά Αντίοχου Ε' Ευπάτορος. Το 162 π.Χ. ο Δημήτριος Α', νόμιμος κληρονόμος του θρόνου ανέτρεψε το Λυσία και τον θανάτωσε μαζί με τον Αντίοχο. Αυτή ήταν προφανώς η αφορμή που αναζητούσε ο Τίμαρχος για να ανεξαρτητοποιηθεί πλήρως και να ανακηρύξει τον εαυτό του βασιλιά. Κατάφερε δε να επεκτείνει την επικράτειά του μέχρι και τη Βαβυλωνία, όπου αναφορές στην περίοδο βασιλείας του έχουν καταγραφεί στα αστρονομικά ημερολόγια. Ωστόσο οι δυνάμεις του δεν ήταν αρκετές να αντισταθούν σε αυτές του νόμιμου βασιλιά των Σελευκιδών, Δημητρίου, ο οποίος υποχρέωσε τον Τίμαρχο σε ήττα το 160 π.Χ. Ο τελευταίος έχασε τη ζωή του και η αυτοκρατορία ενώθηκε και πάλι για σύντομο χρονικό διάστημα. Οι κάτοικοι της Βαβυλωνίας, για να τιμήσουν το Δημήτριο, του χάρισαν την επωνυμία "ο Σωτήρ".
Ο Τίμαρχος ήταν ένας από τους τελευταίους ελληνιστές ηγεμόνες του Ιράν, αλλά δυστυχώς πολύ λίγα είναι γνωστά στους σύγχρονους μελετητές για τη βασιλεία του. Εξαίρεση αποτελεί μια σύντομη και κάπως στερεότυπη αναφορά από τον ιστορικό Αππιανό, ο οποίος χαρακτηρίζει τον Τίμαρχο τύραννο. Στα νομίσματά του αναγραφόταν «Βασιλέως Μεγάλου», τίτλος που παραδοσιακά αποδιδόταν στους Αχαιμενίδες βασιλείς της Περσίας, και που κατά πάσα πιθανότητα αντικατοπτρίζει την προσπάθεια του Τιμάρχου να είναι αρεστός στον τοπικό πληθυσμό και να κερδίσει την υποστήριξή του κατά των Σελευκιδών. Την έμπνευση του έδωσε ο βασιλιάς της Βακτρίας Ευκρατίδης Α', που είχε υιοθετήσει τον ίδιο τίτλο λίγα χρόνια πριν.
Για τον Τίμαρχο εκδικήθηκε ο αδερφός του Ηρακλείδης, ο οποίος τάχθηκε με το μέρος του Αλεξάνδρου Βάλα, ενός νεαρού που υποστήριξε πως ήταν γιος του Αντίοχου Δ' του Επιφανούς. Ο Ηρακλείδης έπεισε τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο να υποστηρίξει το νεαρό διεκδικητή του θρόνου του Δημητρίου, ο οποίος ηττήθηκε και έχασε τη ζωή του το 150 π.Χ.
Χρονολόγιο
| Έτος (π.Χ.) | Γεγονός | ||
|---|---|---|---|
| Γεννιέται ο Τιμάρχος, κατά πάσα πιθανότητα στη Μίλητο της Μικράς Ασίας. | |||
| Ο Τίμαρχος γίνεται φίλος με τον πρίγκιπα των Σελευκίδων, Αντίοχο, και τον συνοδεύει στη Ρώμη, όπου και διέμενε ως όμηρος. | |||
| 175 π.Χ. | Ο Αντίοχος Δ' Επιφανής αποκτά ανεπίσημα την εξουσία του κράτους, ορίζοντας τον Τίμαρχο διοικητή στις ανατολικές επαρχίες. Τον δε αδερφό του, Ηρακλείδη, τον διορίζει υπουργό οικονομικών. | ||
| 164 π.Χ. | Ο Αντίοχος Δ' πεθαίνει και ο Τίμαρχος βρίσκει αφορμή να ημιαυτονομηθεί. Αποτελεί πόλο αντιπολίτευσης για το Λυσία, επίτροπο του ανήλικου βασιλιά Αντίοχου Ε'. | ||
| 162 π.Χ. | Ο Δημήτριος Α', νόμιμος διεκδικητής του θρόνου των Σελευκίδων, ανατρέπει και θανατώνει τον Αντίοχο Ε' και τον Λυσία και ανέρχεται στο θρόνο. Ο Τίμαρχος αυτοανακηρύσσεται βασιλιάς και εισβάλλει στη Βαβυλωνία. | ||
| 160 π.Χ. | Ο Δημήτριος νικά και θανατώνει τον Τίμαρχο, λαμβάνοντας την επωνυμία "ο Σωτήρ". | ||
Πηγές
* Timarchus, στον ιστότοπο livius.org.
* Αππιανός, Συριακά, §45/47
Δείτε επίσης
* Δυναστεία των Σελευκιδών
* Αντίοχος Δ' Επιφανής
* Δημήτριος Α' Σωτήρ
* Αυτοκρατορία των Σελευκιδών
* Ελληνιστική περίοδος
Τίμαρχος (γλύπτης)
Τίμαρχος (πολιτικός)
Τίμαρχος (στρατηγός)
Τίμαρχος ο Μαντινεύς
Τίμαρχος της Μηδίας
Τίμαρχος της Μιλήτου
Τίμαρχος της Πάφου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
