.
Ο Αντίοχος ΙΓ' Ασιατικός (??? – 64 π.Χ.) ήταν ηγεμόνας της Δυναστείας των Σελευκιδών, βασιλέων της Συρίας κατά την ελληνιστική περίοδο. Ήταν γιος του Αντίοχου Ι' του Ευσεβούς και της Κλεοπάτρας Σελήνης Α'. Κυβέρνησε κατά τη σύντομη περίοδο 69 π.Χ. – 64 π.Χ., και παραδοσιακά αποτελεί τον τελευταίο ηγεμόνα της δυναστείας προτού η Συρία μετατραπεί σε ρωμαϊκή επαρχία.
Βιογραφικά στοιχεία
Η μητέρα του, Κλεοπάτρα Σελήνη Α', διετέλεσε επίτροπος του ανήλικου γιου της μετά το θάνατο του πατέρα του, κάπου μεταξύ του 92 και 83 π.Χ.
Κάποια στιγμή μετά την κατάκτηση της Συρίας από τον Τιγράνη το Μέγα, βασιλιά της Αρμενίας, η Κλεοπάτρα ταξίδεψε στη Ρώμη με τους γιους της, διεκδικώντας για εκείνους το θρόνο της Αιγύπτου ο οποίος είχε μείνει κενός. Τελικά δεν κατάφερε να πετύχει το στόχο της αυτό, παρόλο που η ίδια ήταν η τελευταία των Πτολεμαίων με επίσημα αναγνωρισμένη καταγωγή. Η παραμονή τους στη Ρώμη κράτησε τουλάχιστον την περίοδο μεταξύ του 75 και 73 π.Χ. Αναγνωρίστηκαν εντούτοις βασιλείς της Συρίας.
Τελικά η Κλεοπάτρα Σελήνη αιχμαλωτίστηκε και θανατώθηκε από τον Τιγράνη το 69 π.Χ. Όταν όμως ο βασιλιάς ηττήθηκε από τους Ρωμαίους στα πλαίσια του Τρίτου Μιθριδατικού Πολέμου, οι κάτοικοι της Αντιόχειας αναγνώρισαν τον Αντίοχο ΙΓ' ως νόμιμο βασιλιά τους, κι έτσι ο στρατηγός Λεύκιος Λούκουλλος αναγνώρισε την αναγόρευσή του σε υποτελή ηγεμόνα της Συρίας.
Την εξουσία του υπονόμευσε ο συγγενής του, Φίλιππος Β', ο λεγόμενος «Φιλορωμαίος», τελικά όμως, το 64 π.Χ., ήταν ο Πομπήιος αυτός που φρόντισε για την εκθρόνιση και θανάτωσή του, από έναν Άραβα φύλαρχο, το Σαμπσικέραμο. Ο ίδιος προέβαλε σαν αιτιολογία ότι δεν άξιζε να χαριστούν οι καρποί της δουλειάς των ρωμαίων σε κάποιον τρίτο. Με αυτό τον τρόπο οι Ρωμαίοι πήραν στα χέρια τους την Κιλικία, την ηπειρώτική Συρία, την Κοίλη Συρία, τη Φοινίκη και την Παλαιστίνη, μετατρέποντάς τις περιοχές αυτές σε ρωμαϊκή επαρχία.
Κατά την παράδοση ο Αντίοχος αποτελεί τον τελευταίο βασιλιά των Σελευκίδων ηγεμόνων της Συρίας, αν και ο Φίλιππος Β' πρέπει να έζησε λίγο παραπάνω.
Χρονολόγιο
| Έτος (π.Χ.) | Γεγονός | ||
|---|---|---|---|
| Γέννηση του Αντίοχου ΙΓ' Ασιατικού, γιου του του Αντίοχου Ι' του Ευσεβούς και της Κλεοπάτρας Σελήνης Α'. | |||
| 83 π.Χ. | Αργότερη πιθανή ημερομηνία θανάτου του Αντίοχου Ι'. Ο ηγεμόνας της Αρμενίας, ο Τιγράνης, εισβάλει στα εδάφη της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών και τα προσθέτει στην επικράτειά του. | ||
| Η Κλεοπάτρα Σελήνη μεταβαίνει στη Ρώμη για να διεκδικήσει - ανεπιτυχώς - το θρόνο της Αιγύπτου, από όπου καταγόταν, για τους γιους της. | |||
| 69 π.Χ. | Ο Ρωμαίος στρατηγός Λούκουλλος καταλαμβάνει την Αρμενία εκθρονίζοντας το βασιλιά της. Ο λαός της Αντιόχειας αναγνωρίζει ως νόμιμο διάδοχο τον Αντίοχο ΙΓ'. | ||
| 68 π.Χ. | Η Ρώμη ανακαλεί το Λούκουλλο, στέλνοντας στη θέση του τον Πομπήιο το Μέγα. | ||
| Ο Φίλιππος Β' Φιλορωμαίος υπονομεύει την εξουσία του Αντίοχου. | |||
| 64 π.Χ. | Ο Πομπήιος προσαρτά το συριακό κράτος στη ρωμαϊκή επικράτεια. Ο Αντίοχος χάνει το θρόνο του και δολοφονείται. | ||
Πηγές
* www.livious.org, Antiochus XIII Asiaticus
* virtualreligion.net, Antiochus XIII Asiaticus
* Βιογραφία της Κλεοπάτρας Σελήνης Α' από τον Christopher Bennett Cleopatra Selene I
* Αππιανός, Συριακά §49
* Edwyn R. Bevan, The House of Seleucus (1902), σελ. 263
Δείτε επίσης
* Δυναστεία των Σελευκιδών
* Αντίοχος Ι' Ευσεβής
* Φίλιππος Β' Φιλορωμαίος
* Αυτοκρατορία των Σελευκιδών
* Ελληνιστική περίοδος
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
