.
Ο Δημήτριος Γ' Εύκαιρος ήταν ηγεμόνας της Δυναστείας των Σελευκιδών, βασιλέων της Συρίας κατά την ελληνιστική περίοδο. Ήταν γιος του Αντίοχου Η' του Γρυπού και της Κλεοπάτρας Σελήνης Α' και κυβέρνησε κατά την περίοδο 95 π.Χ. – 87 π.Χ..
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Δημήτριος ανέβηκε στο θρόνο σε μια πολύ ταραγμένη περίοδο όπου και το βασίλειο είχε διαιρεθεί στα δύο, μαστιζόμενο από διαμάχες ανάμεσα σε αδέλφια και ξαδέλφια που διεκδικούσαν το θρόνο. Η κατάσταση αυτή οδήγησε σε λίγα χρόνια στην οριστική πτώση της Δυναστείας και στην κατάληψη των εδαφών της από εξωτερικούς εχθρούς, ιδίως από τους Ρωμαίους.
Ταραγμένη περίοδος
Κατά την περίοδο 114 / 113 π.Χ. το βασίλειο των Σελευκιδών στη Συρία διαιρέθηκε σε δύο τμήματα. Το νότιο κατείχε ο Αντίοχος Θ' Κυζικηνός, ενώ το βόρειο ο αδερφός του, Αντίοχος Η' Γρυπός. Η διαμάχη ανάμεσα στους δύο άνδρες για επικράτηση υπήρξε πολύχρονη.
Το 96 π.Χ. ο Αντίοχος Η' Γρυπός πέθανε από φυσικά αίτια και ο θρόνος περιήλθε στον αδερφό του, Αντίοχο Θ' Κυζικηνό, που για να σταθεροποιήσει την κατάσταση και να νομιμοποιήσει την ένωση του βασιλείου παντρεύτηκε τη χήρα του αδερφού του, βασίλισσα Κλεοπάτρα Σελήνη Α'. Ωστόσο τους πρώτους μήνες του 95 π.Χ. ο γιος του Γρυπού, ο Σέλευκος Στ' Επιφανής, νίκησε και θανάτωσε τον Αντίοχο, καταλαμβάνοντας την εξουσία. Εν τούτοις, μέχρι το τέλος του έτους, ο Σέλευκος απομακρύνθηκε από το θρόνο από τον Αντίοχο Ι' τον Ευσεβή, γιο του Κυζικηνού, ο οποίος έτσι εκδικήθηκε για τον πατέρα του. Επίδοξοι διεκδικητές του θρόνου όμως, αναδεικνύονται τρία ακόμη παιδιά του Γρυπού: ο Αντίοχος ΙΑ' Επιφανής, ο Δημήτριος Γ' Εύκαιρος και ο Φίλιππος Α' Φιλάδελφος.
Δράση του Δημητρίου
Την επόμενη περίοδο ο Αντίοχος Ι' Ευσεβής κυβέρνησε την Αντιόχεια και τα περίχωρα αυτής, μαχόμενος δίχως τελειωμό με τα ξαδέρφια του και τους εξωτερικούς εχθρούς του κράτους. Υπάρχει μια αβεβαιότητα γύρω από τα γεγονότα που οδήγησαν στην πτώση του: ο Ιώσηπος Φλάβιος διηγείται ότι σκοτώθηκε γύρω στο 90 π.Χ. ενώ αγωνιζόταν κατά των Πάρθων. Ο Αππιανός διηγείται μια άλλη εκδοχή: πως ο Αντίοχος Ι' ηττήθηκε όταν ο ηγεμόνας της Αρμενίας, ο Τιγράνης, εισέβαλε στη Συρία το 83 π.Χ. Μετά το θάνατο του Αντίοχου Ι', το κράτος διαιρέθηκε ανάμεσα στο Φίλιππο Α' και τον αδερφό του, το Δημήτριο.
Τις βλέψεις του Δημητρίου Γ' του Εύκαιρου για το θρόνο υποστήριξε ο Πτολεμαίος Θ' Λάθυρος, φαραώ της Πτολεμαϊκής Αιγύπτου. Με τη βοήθεια του τελευταίου ο Δημήτριος ανέκτησε μέρος των εδαφών του πατέρα του στη Συρία. Έχοντας κατακτήσει την πόλη της Δαμασκού, ο Δημήτριος διεκδίκησε το σύνολο της νότιας Συρίας καθώς και της Παλαιστίνης. Όταν οι ελληνικές πόλεις που απάρτιζαν τη Δεκάπολη ζήτησαν βοήθεια ανήσυχες για τις επεκτατικές διαθέσεις των Ιουδαίων, ο Δημήτριος τους έστειλε στρατό και νίκησε κατά κράτος τον ηγεμόνα τους Αλέξανδρο Τζαννάι στην πόλη Σεχέμ το 89 π.Χ. Παρασυρμένος από τη νίκη του ο Δημήτριος στράφηκε κατά του αδερφού του Φιλίππου Α' για να συγκεντρώσει υπό το σκήπτρο του ολόκληρο το παλαιό κράτος των Σελευκιδών. Εν τούτοις ο Φίλιππος, με την βοήθεια των Πάρθων τον υποχρέωσε σε ήττα, τον αιχμαλώτισε και τον εξόρισε το 87 π.Χ. Ο Δημήτριος πέθανε λίγα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα στην Παρθία όπου και κρατούταν.
Χρονολόγιο
| Έτος (π.Χ.) | Γεγονός | ||
|---|---|---|---|
| Γέννηση του Δημητρίου Γ' Εύκαιρου, γιου του του Αντίοχου Η' του Γρυπού και της Κλεοπάτρας Σελήνης Α'. | |||
| 114 / 113 π.Χ. | Το Βασίλειο των Σελευκιδών στη Συρία διαιρείται σε δύο τμήματα. Το νότιο κατείχε ο Αντίοχος Θ' Κυζικηνός, ενώ το βόρειο ο αδερφός του, Αντίοχος Η' Γρυπός. | ||
| 96 π.Χ. | Ο Αντίοχος Η' Γρυπός πεθαίνει από φυσικά αίτια και ο θρόνος περιέρχεται στον αδερφό του, Αντίοχο Θ' Κυζικηνό. | ||
| 95 π.Χ. | Ο γιος του Γρυπού, ο Σέλευκος Στ' Επιφανής, νικά και θανατώνει τον Κυζικηνό, καταλαμβάνοντας την εξουσία. Εν τούτοις, μέχρι το τέλος του έτους, ο Σέλευκος απομακρύνθηκε από το θρόνο από τον Αντίοχο Ι' τον Ευσεβή, γιο του Κυζικηνού, ο οποίος έτσι εκδικήθηκε για τον πατέρα του. | ||
| Ο Αντίοχος Ι' Ευσεβής κυβερνά την Αντιόχεια και τα περίχωρα αυτής, μαχόμενος δίχως τελειωμό με τα ξαδέρφια του και τους εξωτερικούς εχθρούς του κράτους. | |||
| 94 π.Χ. | Κατάληψη της Δαμασκού από το Δημήτριο Γ', του οποίου τα δικαιώματα στο θρόνο υποστηρίζει ο Πτολεμαίος Θ' Λάθυρος, φαραώ της Πτολεμαϊκής Αιγύπτου. | ||
| Ο Αντίοχος ΙΑ' Επιφανής, από κοινού με το Φίλιππο Α' Φιλάδελφο, πραγματοποιεί μια ανεπιτυχή απόπειρα κατάληψης της Αντιόχειας. | |||
| 92 π.Χ. | Ο Αντίοχος ΙΑ' βρίσκει το θάνατο ενώ προσπαθεί να διασχίσει έφιππος τον ποταμό Ορόντη. | ||
| 92 π.Χ. | Πιθανή χρονολογία θανάτου του Αντίοχου Ι' κατά τη διάρκεια πολέμου με τους Πάρθους, που πραγματοποιούν εισβολή αυτή τη χρονιά. | ||
| Ο Δημήτριος καταλαμβάνει εδάφη στη νότια Συρία. | |||
| Οι ελληνικές πόλεις που απαρτίζουν τη Δεκάπολη ζητούν τη βοήθεια του Δημητρίου ανήσυχες για τις επεκτατικές διαθέσεις των Ιουδαίων. | |||
| 89 π.Χ. | Ο Δημήτριος νικά κατά κράτος τους Ιουδαίους στην πόλη Σεχέμ. | ||
| 88 π.Χ. | Ο Δημήτριος στρέφεται κατά του αδερφού του, Φιλίππου Α', για να συγκεντρώσει υπό το σκήπτρο του ολόκληρο το παλαιό κράτος των Σελευκιδών. | ||
| 87 π.Χ. | Ο Φίλιππος Α' και οι Πάρθοι υποχρεώνουν το Δημήτριο σε ήττα. Ο τελευταίος εξορίζεται. | ||
| Ο Δημήτριος πεθαίνει στην αυλή του ηγεμόνα των Πάρθων όπου και κρατούταν. | |||
Πηγές
* Αππιανός, Συριακά, [§69]
* www.livious.org, Demetrius III Eucaerus
* virtualreligion.net, Demetrius III Eucaerus
Δείτε επίσης
* Αντίοχος Ι' Ευσεβής
* Φίλιππος Α' Φιλάδελφος
* Δυναστεία των Σελευκιδών
* Αυτοκρατορία των Σελευκιδών
* Ελληνιστική Περίοδος
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
