.
Ο Αντίοχος Ι' Ευσεβής (??? – 92 π.Χ. ή 83 π.Χ.) ήταν ηγεμόνας της Δυναστείας των Σελευκιδών, βασιλέων της Συρίας κατά την ελληνιστική περίοδο. Ήταν γιος του Αντίοχου Θ' του Κυζικηνού από άγνωστη σύζυγο και κυβέρνησε κατά την περίοδο 95 π.Χ. – 92 π.Χ. ή 83 π.Χ..
Βιογραφικά στοιχεία
Κατά την περίοδο 114 / 113 π.Χ. το βασίλειο των Σελευκιδών στη Συρία διαιρέθηκε σε δύο τμήματα. Το νότιο κατείχε ο Αντίοχος Θ' Κυζικηνός, ενώ το βόρειο ο αδερφός του, Αντίοχος Η' Γρυπός. Η διαμάχη ανάμεσα στους δύο άνδρες για επικράτηση υπήρξε πολύχρονη.
Το 96 π.Χ. ο Αντίοχος Η' Γρυπός πέθανε από φυσικά αίτια και ο θρόνος περιήλθε στον αδερφό του, Αντίοχο Θ' Κυζικηνό, που για να σταθεροποιήσει την κατάσταση και να νομιμοποιήσει την ένωση του βασιλείου παντρεύτηκε τη χήρα του αδερφού του, βασίλισσα Κλεοπάτρα Σελήνη Α'. Ωστόσο τους πρώτους μήνες του 95 π.Χ. ο γιος του Γρυπού, ο Σέλευκος Στ' Επιφανής, νίκησε και θανάτωσε τον Αντίοχο, καταλαμβάνοντας την εξουσία. Εν τούτοις, μέχρι το τέλος του έτους, ο Σέλευκος απομακρύνθηκε από το θρόνο από τον Αντίοχο Ι' τον Ευσεβή, γιο του Κυζικηνού, ο οποίος έτσι εκδικήθηκε για τον πατέρα του. Και ο Αντίοχος νυμφεύεται την Κλεοπάτρα Σελήνη (αποτελώντας τον πέμπτο της σύζυγο). Επίδοξοι διεκδικητές του θρόνου όμως, αναδεικνύονται τρία ακόμη παιδιά του Γρυπού: ο Αντίοχος ΙΑ' Επιφανής, ο Δημήτριος Γ' Εύκαιρος και ο Φίλιππος Α' Φιλάδελφος.
Την επόμενη περίοδο ο Αντίοχος Ι' Ευσεβής κυβέρνησε την Αντιόχεια και τα περίχωρα αυτής, μαχόμενος δίχως τελειωμό με τα ξαδέρφια του και τους εξωτερικούς εχθρούς του κράτους. Τα πρώτα χρόνια μετά το θάνατο του Σέλευκου, ο Αντίοχος ΙΑ' από κοινού με το Φίλιππο Α' πραγματοποίησε μια ανεπιτυχή απόπειρα κατάληψης της Αντιόχειας. Μετά την αποτυχία αυτή, ο Αντίοχος ΙΑ' εξαναγκάστηκε σε φυγή. Ωστόσο βρήκε το θάνατο από πνιγμό, καθώς προσπάθησε να διασχίσει έφιππος τον ποταμό Ορόντη το 92 π.Χ. Συνεχιστές των προσπαθειών του έγιναν τα αδέρφια του, Δημήτριος Γ' και Φίλιππος Α'.
Υπάρχει μια αβεβαιότητα γύρω από τα γεγονότα που οδήγησαν στην πτώση του: ο Ιώσηπος Φλάβιος διηγείται ότι σκοτώθηκε γύρω στο 90 π.Χ ενώ αγωνιζόταν κατά των Πάρθων. Ο Αππιανός διηγείται μια άλλη εκδοχή: πως ο Αντίοχος Ι' ηττήθηκε όταν ο ηγεμόνας της Αρμενίας, ο Τιγράνης, εισέβαλε στη Συρία το 83 π.Χ. Σε αυτή την περίοδο είναι άγνωστο το τι συνέβη κατά τη διάρκεια της βασιλείας του τα προγενέστερα χρόνια. Ένας γιος του, ο Αντίοχος ΙΓ' ο Ασιατικός, έγινε (υποτελής) βασιλιάς της Συρίας όταν ο Ρωμαίος στρατηγός Πομπήιος ο Μέγας νίκησε τον Τιγράνη.
Χρονολόγιο
| Έτος (π.Χ.) | Γεγονός | ||
|---|---|---|---|
| Γέννηση του Αντίοχου Ι' Ευσεβούς, γιου του του Αντίοχου Θ' του Κυζικηνού. | |||
| 114 / 113 π.Χ. | Το Βασίλειο των Σελευκιδών στη Συρία διαιρείται σε δύο τμήματα. Το νότιο κατείχε ο Αντίοχος Θ' Κυζικηνός, ενώ το βόρειο ο αδερφός του, Αντίοχος Η' Γρυπός. | ||
| 96 π.Χ. | Ο Αντίοχος Η' Γρυπός πεθαίνει από φυσικά αίτια και ο θρόνος περιέρχεται στον αδερφό του, Αντίοχο Θ' Κυζικηνό. | ||
| 95 π.Χ. | Ο γιος του Γρυπού, ο Σέλευκος Στ' Επιφανής, νικά και θανατώνει τον Κυζικηνό, καταλαμβάνοντας την εξουσία. Εν τούτοις, μέχρι το τέλος του έτους, ο Σέλευκος απομακρύνθηκε από το θρόνο από τον Αντίοχο Ι' τον Ευσεβή, ο οποίος έτσι εκδικήθηκε για τον πατέρα του. | ||
| Ο Αντίοχος επίσης νυμφεύεται την Κλεοπάτρα Σελήνη Α'. | |||
| Ο Αντίοχος Ι' Ευσεβής κυβερνά την Αντιόχεια και τα περίχωρα αυτής, μαχόμενος δίχως τελειωμό με τα ξαδέρφια του και τους εξωτερικούς εχθρούς του κράτους. | |||
| 94 π.Χ. | Κατάληψη της Δαμασκού από το Δημήτριο Γ' τον Εύκαιρο, του οποίου τα δικαιώματα στο θρόνο υποστηρίζει ο Πτολεμαίος Θ' Λάθυρος, φαραώ της Πτολεμαϊκής Αιγύπτου. | ||
| Ο Αντίοχος ΙΑ' Επιφανής, από κοινού με το Φίλιππο Α' Φιλάδελφο, πραγματοποιεί μια ανεπιτυχή απόπειρα κατάληψης της Αντιόχειας. | |||
| 92 π.Χ. | Ο Αντίοχος ΙΑ' Επιφανής βρίσκει το θάνατο ενώ προσπαθεί να διασχίσει έφιππος τον ποταμό Ορόντη. | ||
| 92 π.Χ. | Πιθανή χρονολογία θανάτου του Αντίοχου Ι' κατά τη διάρκεια πολέμου με τους Πάρθους, που πραγματοποιούν εισβολή αυτή τη χρονιά. | ||
| 83 π.Χ. | Ο ηγεμόνας της Αρμενίας, ο Τιγράνης, εισβάλει στα εδάφη της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών και τα προσθέτει στην επικράτειά του. Έτερη πιθανή ημερομηνία θανάτου του Αντίοχου Ι' του Ευσεβούς. | ||
Πηγές
* Αππιανός, Συριακά, [§69]
* www.livious.org, Antiochus X Eusebes
* virtualreligion.net, Antiochus X Eusebes
Δείτε επίσης
* Αντίοχος ΙΑ' Επιφανής
* Φίλιππος Α' Φιλάδελφος
* Δημήτριος Γ' Εύκαιρος
* Δυναστεία των Σελευκιδών
* Αυτοκρατορία των Σελευκιδών
* Ελληνιστική Περίοδος
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
