ART

Γεγονότα, Hμερολόγιο

.

Ο Άτταλος (390 π.Χ. - 336 π.Χ.) ήταν Μακεδόνας αριστοκράτης, θείος της γυναίκας του Φίλιππου Β' της Μακεδονίας, Κλεοπάτρας.

Yπήρξε υπαίτιος της πρώτης έριδας μεταξύ του Βασιλέως της Μακεδονίας Φιλίππου με τον γιο του, τον Αλέξανδρο, όπως φαίνεται από το περιστατικό στο συμπόσιο για τον γάμο του Φίλιππου με την ανεψιά του Κλεοπάτρα. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ο Άτταλος, σε κατάσταση μέθης, κάλεσε τους συνδαιτυμόνες να ευχηθούν στους θεούς το ζευγάρι να αποκτήσει γρήγορα ένα γνήσιο διάδοχο, αποκαλώντας έμμεσα τον Αλέξανδρο νόθο. Ο Αλέξανδρος αντέδρασε εκσφενδονίζοντας ένα σκύφο στον Άτταλο[1], ενώ στη συνέχεια αποχώρησε με τη μητέρα του Ολυμπιάδα, κίνηση που εξαγρίωσε τον μεθυσμένο πατέρα του Φίλιππο. Ο Αλέξανδρος ποτέ δεν συγχώρεσε τον Άτταλο για αυτήν την προσβολή.

Επίσης ο Άτταλος κατέστη και ο ηθικός υπεύθυνος της δολοφονίας αργότερα του Βασιλέως Φιλίππου, όπου βρίσκουμε τον Άτταλο να ευθύνεται για την σεξουαλική κακοποίηση του Παυσανία από την Ορεστίδα. Διορίστηκε το 336 π.Χ. από τον Φίλιππο ως διοικητής μαζί με τον Παρμενίωνα στην εμπροσθοφυλακή του Μακεδονικού στρατού που στάλθηκε στην Ασία. Εν τω μεταξύ πίσω στην Μακεδονία, ο Παυσανίας από την Ορεστίδα δολοφόνησε τον Φίλιππο για να τον εκδικηθεί που δεν τιμώρησε τον Άτταλο. Αλλά και ο Άτταλος στη φάση αυτή των εξελίξεων συνέλαβε το σχέδιο να υφαρπάξει την διαδοχή από τον Αλέξανδρο ως πατέρας της "υπό κηδεμονία" Κλεοπάτρας. Προς τον σκοπό αυτό ήλθε σε συνεννόηση με το ρήτορα Δημοσθένη και με άλλους αποστάτες θράκες έχοντας εμπιστοσύνη στον στρατό του. Ο διάδοχος όμως Αλέξανδρος λαμβάνοντας έγκαιρα μηνύματα περί της διαβολής του Αττάλου τον καταδίκασε ως ένοχο "εσχάτης προδοσίας" και έστειλε αμέσως τον Καρδιανό Εκαταίο στην Ασία, ηγούμενος στρατιωτικού αποσπάσματος, με τη ρητή διαταγή αφού ενωθεί με το στρατό του Παρμενίωνα (έστω και αν ήταν αυτός πεθερός του Αττάλου) να κομίσει τον προδότη ζωντανό ή νεκρό στη Μακεδονία. Η διαταγή του Αλέξανδρου εκτελέστηκε και ο Άτταλος συνελήφθη και θανατώθηκε. Η δε μητέρα του Αλέξανδρου Ολυμπιάδα θανάτωσε το παιδί της Κλεοπάτρας σφίγγοντάς το στην αγκαλιά της ενώ την ίδια την Κλεοπάτρα την υποχρέωσε ν΄ απαγχονιστεί με τη ζώνη της.


Πηγές

Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τ. 3ος, σ.920.
Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Δρανδάκη', τ. Στ΄, σ.147

Παραπομπές

Πλούταρχος, Αλέξανδρος, 9.7

Στρατηγοί του Μεγάλου Αλεξάνδρου


Στρατηγοί Φιλίππου Β΄ : Άτταλος - Παρμενίων - Αντίπατρος - Ευμένης

Οι Σωματοφύλακες (Οι πλέον επίλεκτοι των Εταίρων) : Αριστόνους (ως το 323 π.Χ.) - Αρύββας (ως το332 π.Χ.) - Βάλακρος (ως το 333 π.Χ.) - Δημήτριος (ως το331 π.Χ.) - Λυσίμαχος (ως το 323 π.Χ.) - Πτολεμαίος (ως το334 π.Χ.) - Πτολεμαίος του Σελεύκου (ως το 333 π.Χ.) - Πείθων (ως το 323 π.Χ.) - Ηφαιστίωνας (ως το 324 π.Χ.) - Μένης (ως το 330 π.Χ.) - Λεοννάτος (ως το 323 π.Χ.) - Περδίκκας (ως το 323 π.Χ.) - Πτολεμαίος ο Σωτήρ (ως το 323 π.Χ.) - Πευκέστας (ως το 323 π.Χ.)

Σατράπες με βάση τη Συμφωνία της Βαβυλώνας (323 π.Χ.) : Αντίπατρος (Μακεδονία & λοιπή Ελλάδα) - Φίλωνας (Ιλλυρία & Ήπειρος) - Λυσίμαχος (Θράκη) - Λεοννάτος (Ελλησποντική Φρυγία) - Αντίγονος (Φρυγία) - Άσανδρος (Καρία) - Νέαρχος (Λυκία & Παμφυλία) - Μένανδρος (Λυδία) - Φιλώτας(3) (Κιλικία) - Ευμένης (Καππαδοκία & Παφλαγονία) - Πτολεμαίος (Αίγυπτος) - Λαομέδων ο Μυτιληναίος (Συρία) - Νεοπτόλεμος (Αρμενία) - Πευκέστας (Βαβυλωνία) - Αρχεσίλας (Μεσοποταμία) - Πείθων (Μηδία) - Τηλεπόλεμος (Περσία) - Νικάνωρ(2) (Παρθία) - Αντιγένης (Σουσιανή) - Άρχων (Πελασγία) - Φίλιππος (Υρκανία) - Στασάνωρ (Αρία & Δραγγιανή) - Σιβύρτιος (Αραχωσία & Γεδρωσία) - Αμύντας (Βακτρία) - Σκυθαίος (Σογδιανή)

Σατράπες με βάση τη Συμφωνία του Τριπαραδείσου (321 π.Χ.) : Αντίπατρος (Μακεδονία & λοιπή Ελλάδα) - Λυσίμαχος (Θράκη) - Φίλιππος Αρριδαίος (Ελλησποντική Φρυγία) - Αντίγονος (Φρυγία, Λυκία & Παμφυλία) Κάσσανδρος (Καρία) - Κλείτος ο Λευκός (Λυδία) - Φιλόξενος (Κιλικία) - Νικάνωρ(2) (Καππαδοκία & Παφλαγονία) - Πτολεμαίος (Αίγυπτος) - Λαομέδων ο Μυτιληναίος (Συρία) - Πευκέστας (Περσία) - Αμφίμαχος (Μεσοποταμία) - Πείθων (Μηδία) - Τηλεπόλεμος (Καρμανία) - Φίλιππος (Παρθία) - Αντιγένης (Σουσιανή) - Σέλευκος (Βαβυλωνία) - Στασάνωρ (Βακτρία & Σογδιανή) - Στάσανδρος (Αρία & Δραγγιανή) - Σιβύρτιος (Αραχωσία & Γεδρωσία)

Στρατηγοί Μακεδονικού Ιππικού ή των Εταίρων : Περδίκκας - Ηφαιστίωνας - Φιλώτας(4) - Πτολεμαίος ο Σωτήρ - Κλείτος ο Μέλας - Αντίγονος - Λυσίμαχος - Μένανδρος - Λεοννάτος - Λαομέδων ο Μυτιληναίος - Νεοπτόλεμος - Ερίγυιος

Στρατηγοί Μακεδονικού Πεζικού ή των Φαλαγγών : Μελέαγρος - Κρατερός - Σέλευκος - Πολυπέρχων - Αντιγένης - Κοίνος - Πτολεμαίος του Σελεύκου

Στρατηγοί διαφόρων λοιπών στρατιωτικών σωμάτων : Αλκέτας - Αμφίμαχος - Αμύντας - Αρχεσίλας - Άρχων - Άσανδρος - Κλείτος ο Λευκός - Νέαρχος (Ναύαρχος) - Νικάνωρ(1) - Νικάνωρ(2) - Πείθων(5) - Πείθων του Αγήνορα(6) - Πευκέστας - Φίλιππος - Φίλωνας - Φιλώτας (3) - Φιλόξενος - Σκυθαίος - Σιβύρτιος - Στασάνωρ - Στάσανδρος - Τηλεπόλεμος

(1) Γιος του Παρμενίωνα, πέθανε το 330 π.Χ., να μην συγχέεται με (2)
(2) Σατράπης της Μηδίας μετά τη Συμφωνία της Βαβυλώνας και αργότερα της Καππαδοκίας, πιθανόν ο Νικάνωρ των Σταγείρων.
(3) Σατράπης της Κιλικίας μετά τη Συμφωνία της Βαβυλώνας.
(4) Γιος του Παρμενίωνα, πέθανε το 330 π.Χ., να μην συγχέεται με (3)
(5) Γιος του Κρατεύα, σωματοφύλακας και σατράπης της Μηδίας να μην συγχέεται με (6)
(6) Ανέλαβε μετά την Πολιορκία των Μαλλών τη σατραπεία της Γανδάρας και στη συνέχεια της Πενταποταμίας.

Στρατηγοί διαφόρων λοιπών στρατιωτικών σωμάτων :

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License