ART

 

.

Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες

Ο Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες είναι ένα ανεξάρτητο νησιωτικό κρατίδιο στην Καραϊβική Θάλασσα και είναι μέλος της Κοινοπολιτείας των Εθνών, της άλλοτε Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Έχει έκταση 389 τετραγωνικά χιλιόμετρα, πληθυσμό 104.217 με βάση εκτιμήσεις για τον Ιούλιο του 2010 [1] και αποτελείται από το νησί Άγιος Βικέντιος και τις 32 Γρεναδίνες. Ο Άγιος Βικέντιος ανακαλύφθηκε από τον Χριστόφορο Κολόμβο, στις 22 Ιανουαρίου του 1498, όταν γιόρταζε ο ομώνυμος άγιος των Καθολικών. Έτσι, η χώρα έλαβε την ονομασία της από τον άγιο. Επίσημη γλώσσα στο νησί είναι η αγγλική. Εθνική εορτή στη χώρα είναι η ημέρα της ανεξαρτησίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, η 27η Οκτωβρίου.

Ιστορία
Άποψη της Κινγκστάουν.

Πρώτοι κάτοικοι στα νησιά ήταν οι Αραουάκοι, οι οποίοι εξεδιώχθησαν από τους Καρίβες. Οι Ινδιάνοι της Καραϊβικής απέτρεψαν τον αποικισμό του Αγίου Βικεντίου μέχρι το 18ο αιώνα.[4] Σκλάβοι από την Αφρική, είτε επιζώντες δουλεμπορικών είτε φυγάδες από τα γειτονικά νησιά, αναμίχθηκαν με τους ντόπιους της Καραϊβικής κι έγιναν γνωστοί ως Μαύροι Καρίμπ. Από το 1719, Γάλλοι άποικοι καλλιεργούσαν καφέ, καπνό, βαμβάκι και ζάχαρη. Το 1763, ο Άγιος Βικέντιος παραχωρήθηκε στη Μεγάλη Βρετανία. Το 1779 έγινε και πάλι γαλλική κτήση, αλλά το 1783 εκχωρήθηκε και πάλι στους Βρετανούς με τη Συνθήκη των Παρισίων, όπου η Μεγάλη Βρετανία επίσημα αναγνώριζε τη λήξη της Αμερικανικής επανάστασης. Οι διαμάχες μεταξύ των Βρετανών και των Μαύρων Καρίμπ συνεχίστηκαν μέχρι το 1796, όταν καταπνίχθηκε μια εξέγερση με αρχηγό το Γάλλο ριζοσπάστη Victor Hugues. Περίπου 5.000 αυτόχθονες εξορίστηκαν σε άλλη βρετανική αποικία. Η δουλεία στο νησί καταργήθηκε το 1807.[5] Από το 1763 μέχρι την ανεξαρτησία του, ο Άγιος Βικέντιος πέρασε από διάφορα στάδια αποικιοκρατίας της Μεγάλης Βρετανίας. Το 1776 αναγνωρίστηκε αντιπροσωπευτική συνέλευση, το 1877 εγκαθιδρύθηκε κυβέρνηση του Βρετανικού Στέμματος, το 1925 δημιουργήθηκε νομοθετικό συμβούλιο και τελικά το 1951 αναγνωρίστηκε το δικαίωμα ψήφου σε άνδρες και γυναίκες. Το 1959 η χώρα έγινε μέλος της Ομοσπονδίας των Δυτικών Ινδιών, η οποία διαλύθηκε το 1962. Επτά χρόνια αργότερα, το νησί έγινε μέλος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας και το 1979 ανακηρύχθηκε η ανεξαρτησία του. Στις 25 Νοεμβρίου 2009 διενεργήθηκε δημοψήφισμα για την εισαγωγή νέου συντάγματος, το οποίο απορρίφθηκε με ποσοστό 55% έναντι 43%. Εάν είχε εισαχθεί το προτεινόμενο σύνταγμα ο βρετανός μονάρχης θα έπαυε να είναι αρχηγός του κράτους του Αγίου Βικέντιου και Γρεναδίνες και η μοναρχία θα είχε καταργηθεί.
Γεωγραφία και κλίμα
Δορυφορική εικόνα της χώρας του 2002.

Η χώρα βρίσκεται ανάμεσα στην Αγία Λουκία και στη Γρενάδα, αποτελείται δε από ηφαιστειογενή νησιά. Το μεγαλύτερο από αυτά είναι ο Άγιος Βικέντιος, ο οποίος έχει σχήμα έλλειψης. Εκτός από τον Άγιο Βικέντιο, στη χώρα ανήκει και το νησιωτικό συγκρότημα Γρεναδίνες, το οποίο περιλαμβάνει τα νησιά:

Μπέκια
Μικρό Νέβις
Κατρ
Μπετόγουια
Μπαλικό
Μυστίκ
Μικρό Μουστίκ
Σαβάν
Μικρό Κανουάν
Κανουάν
Μαϊρό
Τομπάγκο Κέιζ
Γιούνιον Άιλαντ
Μικρός Άγιος Βικέντιος
Πάλμ Άιλαντ

Οι υπόλοιπες Γρεναδίνες, στα νότια, διοικούνται από τη Γρενάδα.
Κλίμα
Αντιπροσωπευτικό λουλούδι του νησιού.

Στα βόρεια του νησιού βρίσκεται το ψηλότερο σημείο του νησιωτικού κράτους, το όρος Σουφριέρ (σε υψόμετρο 1.234 μ.), το οποίο είναι ενεργό ηφαίστειο, υπάρχει μάλιστα λίμνη στον κρατήρα του. Στις 7 Μαΐου του 1902 περίπου 2.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μια έκρηξη του ηφαιστείου αυτού. Η τελευταία του έκρηξη σημειώθηκε το 1979.[6] Η χώρα έχει τροπικό κλίμα, με μία περίοδο ξηρασίας από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο και μία περίοδο βροχοπτώσεων από τον Ιούνιο ως το Νοέμβριο. Οι βροχοπτώσεις είναι περισσότερες στα ορεινά. Πολύ συχνά τα νησιά πλήττονται από τυφώνες και τροπικές καταιγίδες.
Πληθυσμός
Η εξέλιξη του πληθυσμού της νησιωτικής χώρας, την περίοδο 1961-2003.

Σε πολύ μεγάλο ποσοστό ο πληθυσμός ζει στην ύπαιθρο (75%) ενώ το υπόλοιπο ζει στις πόλεις. Το προσδόκιμο ζωής το 2007-08 ήταν 71,1 χρόνια.[7] Για το 2009 οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι ο συνολικός πληθυσμός ζει 73,9 χρόνια (72,04 χρόνια οι άνδρες και 75,82 οι γυναίκες).[1]
Γλώσσα

Οι κάτοικοι ομιλούν Αγγλικά, όπως και τη γαλλική διάλεκτο πατουά. Η διάλεκτος αυτή, γνωστή ως βινσεντιανή κρεολική (Vincentian Creole). Γύρω στους 138.000 ανθρώπους ομιλούν την κρεολική διάλεκτο (1989 J. Holm)[8][9][10] ομιλείται από αρκετούς ανθρώπους αλλά δεν είναι επίσημη γλώσσα. Η αγγλική χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση , στη θρησκεία και σε επίσημους χώρους, ενώ η κρεολική διάλεκτος χρησιμοποιείται στην επικοινωνία με φίλους και εντός της οικογένειας.
Θρησκεία

Αναφορικά με το θρήσκευμα, οι κάτοικοι είναι Προτεστάντες (το 13% είναι Ρωμαιοκαθολικοί, ισχυρό είναι το δόγμα των Μεθοδιστών) και αριθμούν περίπου τους 118.000. Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι έγχρωμοι (Μαύροι Αφρικανοί, 66%), ενώ οι υπόλοιποι είναι μιγάδες, Αμερινδοί, Καρίβες και άλλοι αυτόχθονες.
Διεθνείς σχέσεις

O Άγιος Βικέντιος διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με οικονομικά αναπτυγμένες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς. Επίσης, έχει πρεσβείες στην Ταϊβάν, την Κούβα, τη Βενεζουέλα και το Κυρίαρχο Στρατιωτικό Τάγμα της Μάλτας. Η Ελλάδα εκπροσωπείται διπλωματικώς στον Άγιο Βικέντιο και Γρεναδίνες, μέσω παράλληλης διαπίστευσης, από την ελληνική Πρεσβεία στο Καράκας, στη Βενεζουέλα. Σύμφωνα με στοιχεία του Προξενικού Γραφείου της Πρεσβείας, υπάρχει σήμερα μόνο ένας Έλληνας ομογενής εγκατεστημένος στη νησιωτική χώρα.[11] Η Ελλάδα χορήγησε στον Άγιο Βικέντιο και Γρεναδίνες 30.000 ευρώ ως αναπτυξιακή βοήθεια. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η χώρα έχει ενισχύσει τους διπλωματικούς δεσμούς της με την Κύπρο.[12]
Διοικητική διαίρεση

Κύριο λήμμα: Ενορίες του Άγιου Βικέντιου και των Γρεναδίνων

Διοικητική διαίρεση του Αγίου Βικεντίου και Γρεναδίνων.

Η χώρα διαιρείται σε έξι ενορίες (οι πέντε από αυτές βρίσκονται στον Άγιο Βικέντιο). Οι κοινότητες αυτές λέγονται parishes και είναι:

Ενορία Αγίου Ανδρέα
Ενορία Αγίου Γεωργίου
Ενορία Γρεναδίνων
Ενορία Αγίου Δαβίδ
Ενορία Σαρλότ
Ενορία Αγίου Πατρικίου

Πολιτικά

Κύριο λήμμα: Πολιτικά του Αγίου Βικεντίου και Γρεναδίνων

Το πολίτευμα της χώρας είναι Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία στα πλαίσια της Κοινοπολιτείας. Απέκτησε Σύνταγμα στις 27 Οκτωβρίου 1979[13], με το που κατέστη ανεξάρτητο κράτος. Αρχηγός του κράτους είναι η Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία εκπροσωπείται από το Γενικό Κυβερνήτη (από το Σεπτέμβριο του 2002 είναι ο Σερ Φρέντερικ Μπάλανταϊν, ενώ Πρωθυπουργός είναι ο Ραλφ Γκονσάλβες (Ralph Gonsalves), αρχηγός του κόμματος ULP, από τις 29 Μαρτίου του 2001. Το Νέο Δημοκρατικό Κόμμα του Τζέιμς Μίτσελ μονοπώλησε τη διακυβέρνηση της χώρας από την ανεξαρτησία μέχρι το 2001. Το 2001, έχοντας νέο ηγέτη τον Άρνχιμ Γιούστας, ηττήθηκε στις εκλογές της 28 Μαρτίου και το Εργατικό Κόμμα της Ενότητας ανέλαβε τα ηνία του κράτους, με νέο Πρωθυπουργό το Ραλφ Γκονσάλβες, ο οποίος επανεξελέγη στις εκλογές του 2005 και του 2010. Η χώρα δεν έχει επίσημες ένοπλες δυνάμεις, όμως υπάρχει η Βασιλική Αστυνομία.
Τελευταίες εκλογές

Η Βουλή (House of Assembly) αποτελείται από 21 μέλη, 15 εκ των οποίων εκλέγονται κάθε 5 έτη, σε μονοεδρικές περιφέρειες, ενώ υπάρχουν και 6 διορισμένοι γερουσιαστές. Η ψηφοφορία δεν είναι υποχρεωτική και η ηλικία στην οποία χορηγείται το δικαίωμα ψήφου είναι τα 18 έτη.[14] Στις τελευταίες εκλογές, στις 13 Δεκεμβρίου του 2010, το Εργατικό Κόμμα Ενότητας (Unity Labour Party) κέρδισε 51,6% των ψήφων και 8 έδρες στην Εθνοσυνέλευση, έναντι 48,1% και 7 έδρες για το Νέο Δημοκρατικό Κόμμα και 0,23% για το Κόμμα των Οικολόγων.
Νομοθεσία
Η Πορτ Ελίζαμπεθ, στο νησί Μπεκία.

Η δικαστική εξουσία ασκείται από το Ανώτατο Δικαστήριο, που έχει έδρα την Αγία Λουκία (Eastern Caribbean Supreme Court ). Η θανατική ποινή στη χώρα είναι σε ισχύ.
Οικονομία

Η καλλιέργεια μπανάνας αποτελεί την κύρια πλουτοπαραγωγική πηγή με σημαντικές εξαγωγές αν και επλήγη από φυσικές καταστροφές, όπως οι τυφώνες Άλεν και Έμιλι, το 1980 και 1987, αντίστοιχα. Οι κάτοικοι ασχολούνται επίσης με την κτηνοτροφία και την αλιεία, ενώ οι υποδομές για να υποστηριχθεί ο τουρισμός είναι περιορισμένες. Το νόμισμα της χώρας είναι το Δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής.Η χώρα προσφέρει σημαία ευκαιρίας στα πλοία ανά τον κόσμο. Η απόφαση της ΕΕ του 1993 για το καθεστώς της μπανάνας, ευνόησε ιδιαίτερα τον Άγιο Βικέντιο. Με την απόφαση αυτή, άνοιξε ο δρόμος για αφορολόγητες εισαγωγές μπανάνας από πρώην αποικίες. Στην απόφαση αυτή αντέδρασαν οι ΗΠΑ και το θέμα έφθασε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, χωρίς όμως να τερματιστεί η διαμάχη οριστικά.
Μεταφορές και επικοινωνίες
Συγκοινωνίες
Ηλιοβασίλεμα στις Γρεναδίνες.

Οι συγκοινωνίες στη χώρα δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένες. Η οδήγηση γίνεται στα αριστερά. Πολλοί από τους επισκέπτες εξυπηρετούνται με θαλαμηγούς. Η χώρα έχει κύριο λιμάνι αυτό της πρωτεύουσας και εκεί βρίσκεται και το αεροδρόμιο, για την εξυπηρέτηση των διεθνών συγκοινωνιών. Λειτουργούν ακόμα 5 αεροδρόμια. Το γνωστότερο διεθνές αεροδρόμιο είναι το Ε. Τ. Τζόσουα, (IATA: SVD – ICAO: TVSV), κοντά στο Άρνος Βέιλ. Εθνικός αερομεταφορέας είναι η SVG Air. Πτήσεις επίσης εκτελούν οι Mustique Airways (και τσάρτερ προς την ανατολική Καραϊβική), όπως επίσης και η Grenadine Airways.
Αεροδρόμια
Τοποθεσία Κωδικός ICAO Κωδικός IATA Όνομα αεροδρομίου
Άρνο Βέιλ (κοντά στην Κίνγκσταουν), Άγιος Βικέντιος TVSV SVD Αεροδρόμιο E.T. Joshua [15]
Μπεκία, Γρεναδίνες TVSB BQU Αεροδρόμιο Τζον Φιτς Μίτσελ (J.F. Mitchell Airport)
Κανουάν, Γρεναδίνες TVSC CIW Αεροδρόμιο Κανουάν
Μιστίκ, Γρεναδίνες TVSM MQS Αεροδρόμιο Μιστίκ
Νήσος της Ένωσης, Γρεναδίνες TVSU UNI Αεροδρόμιο Νήσου της Ένωσης


Τηλεπικοινωνίες και ΜΜΕ
Το ηφαίστειο Σουφριέρ, που αποτελεί το υψηλότερο σημείο στη χώρα.

Οι τηλεπικοινωνίες έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται και ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2004 υπήρχαν 57.000 κινητά τηλέφωνα στη χώρα. Υπάρχουν ένας τηλεοπτικός (από τις 2 Μαρτίου του 1980[16]) και 9 ραδιοφωνικοί σταθμοί (ανάμεσα στους οποίους οι NBC, Hitz FM, We FM , Hot 97 και Nice FM - οι τρεις τελευταίοι είναι ιδιωτικοί).[17] Το ραδιοφωνικό δίκτυο είναι μερικώς χρηματοδοτούμενο από το Κράτος. Η χώρα διαθέτει δύο υπηρεσίες παροχής Διαδικτύου, τις Cable and Wireless και Karib Kable. Το Σύνταγμα εγγυάται μεταξύ άλλων την ελευθερία του Τύπου. Κυκλοφορούν 3 εβδομαδιαίες (The News, Searchlight και The Vincentian) και μία καθημερινή εφημερίδα (The Herald).
Πολιτισμός
Το εθνικό πτηνό της χώρας είναι ένα είδος παπαγάλου.

Οι τέχνες στη χώρα αντανακλούν το αποικιακό παρελθόν, αγγλικό και γαλλικό. Αρχαιότερο δείγμα καλλιτεχνίας αποτελούν οι βραχογραφίες των Αραουάκων της περιοχής Λέιγιου, στις νοτιοδυτικές ακτές του Αγίου Βικεντίου, οι οποίες χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα μ. Χ. Σημαντική παράδοση αποτελεί το ετήσιο θερινό καρναβάλι της χώρας , το Βίνσι Μας.Το εν λόγω καρναβάλι γιορτάζεται επί δέκα ημέρες, από τα τέλη του Ιουνίου μέχρι τις αρχές του Ιουλίου. Στις Γρεναδίνες, ενδιαφέρον παρουσιάζει η Γιορτή του Μεγάλου Τυμπάνου, η οποία επίσης διεξάγεται κάθε χρόνο και χαρακτηρίζεται από ανιμιστικές τελετές αφρικανικής καταγωγής. Η μουσική καλίψο , ρέγγε και η σάκα έχουν τη δική τους παράδοση. Διάσημος καλλιτέχνης της χώρας είναι ο μουσικός και τραγουδιστής Κέβιν Λιτλ, ο οποίος έκανε επιτυχία το 2003 με το τραγούδι "Turn me on". Εθνικό φαγητό της χώρας είναι το τηγανητό ψάρι του είδους jackfish και ο ψητός αρτόκαρπος (breadfruit)[18], εθνικό πτηνό είναι ο παπαγάλος του είδους Amazona Guildingii, ενδημικό μόνο στη χώρα και εθνικό φυτό είναι το δέντρο Σουφριέρ (Soufriere Tree) [19].
Αθλητισμός

Τα νησιά έχουν τη δική τους εθνική ομάδα ποδοσφαίρου και βρίσκονταν στην 142η θέση στον κόσμο στην παγκόσμια κατάταξη της ΦΙΦΑ τον Δεκέμβριο του 2010.[20] Πολύ δημοφιλές είναι και το κρίκετ.
Αξιοθέατα
Το νησί της Ένωσης.

Ο Βοτανικός Κήπος στην πρωτεύουσα (από το 1762) του Κίνγκσταουν αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για τους τουρίστες , καθώς θεωρείται ο αρχαιότερος βοτανικός κήπος στο Δυτικό Ημισφαίριο. Άλλα τουριστικά αξιοθέατα είναι το Εθνικό Μουσείο και η Βιβλιοθήκη της πρωτεύουσας, το Κάστρο Σαρλότ (αρχές 19ου αιώνα) όπως επίσης οι αποικιοκρατικής εποχής ναοί, όπως ο Ναός της Παναγίας του 1823 και ο αγγλικανικός Καθεδρικός Ναός του Αγίου Γεωργίου του 1880.
Βιβλιογραφία

Συλλογικό έργο, Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλας, τόμος 6, εκδ. ΔΟΜΗ, 2006.
Bobrow, Jill & Jinkins, Dana. 1985. St. Vincent and the Grenadines. 4th Edition Revised and Updated, Concepts Publishing Co., Waitsfield, Vermont, 1993.
Gonsalves, Ralph E. 1994. History and the Future: A Caribbean Perspective. Quik-Print, Kingstown, St. Vincent.
Williams, Eric. 1964. British Historians and the West Indies, P.N.M. Publishing, Port-of-Spain.

Παραπομπές

↑ 1,0 1,1 1,2 CIA World Factbook
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "World Economic Outlook Database". ΔΝΤ. Οκτώβριος 2010. Ανακτήθηκε την 18-10-2010.
↑ Αφορά το έτος 2007, καθώς στην αναθεώρηση του Νοεμβρίου του 2010 δεν συμπεριλαμβάνεται ο Άγιος Βικέντιος.
↑ World Atlas Ιστορικές πληροφορίες για τη χώρα.
↑ Ιστότοπος της κυβέρνησης της χώρας, διάγγελμα πρωθυπουργού για την 200ή επέτειο από την κατάργηση της δουλείας
↑ Infoplease.com
↑ Έκθεση για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη, 2007-08
↑ Gordon, Raymond G., Jr. (ed.) (2005). "Ethnologue: Languages of the World, 15th edition". Dallas, TX: SIL International.
↑ "St. Vincentians". everyculture.com.
↑ "Country Fact Sheet on Saint Vincent and the Grenadines". Research Directorate of the Immigration and Refugee Board of Canada.
↑ Υπουργείο Εξωτερικών, Διμερείς σχέσεις με Άγιο Βικέντιο.
↑ Voice of America, Ενίσχυση διπλωματικών σχέσεων Κύπρου με Άγιο Βικέντιο και Γρεναδίνες, 4 Αυγούστου 2006.
↑ Το Σύνταγμα της χώρας του 1979
↑ INTER-PARLIAMENTARY UNION
↑ Στοιχεία για το αεροδρόμιο
↑ SVG Television - επίσημος ιστότοπος
↑ Προφίλ της χώρας στο BBC
↑ Η χώρα στον ιστότοπο της Caricom
↑ Σύμβολα του Αγίου Βικεντίου και Γρεναδίνων
↑ Παρουσίαση της χώρας στον επίσημο ιστότοπο της FIFA

Εξωτερικές συνδέσεις

Στοιχεία για τη χώρα, ενημέρωση 2008 (από το 2007/2008 Human Development Report).
Υγειονομικές πληροφορίες για τη χώρα
Χαρτονομίσματα του Αγίου Βικεντίου
St Vincent and the Grenadines Genealogy Research
Τράπεζα του Αγίου Βικεντίου
Επίσημη ιστοσελίδα του Ιδρύματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς για τους Ινδιάνους (SVG Indian Heritage Foundation)

Χώρες της Βόρειας Αμερικής

Ανεξάρτητα Κράτη Αγία Λουκία | Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες | Άγιος Χριστόφορος και Νέβις | Αϊτή | Αντίγκουα και Μπαρμπούντα | Γουατεμάλα | Γρενάδα | Δομινικανή Δημοκρατία | Ελ Σαλβαδόρ | Ηνωμένες Πολιτείες | Καναδάς | Κολομβία* | Κόστα Ρίκα | Κούβα | Μεξικό | Μπαρμπάντος | Μπαχάμες | Μπελίζε | Νικαράγουα | Ντομίνικα | Ονδούρα | Παναμάς | Τζαμάικα | Τρινιντάντ και Τομπάγκο

Εξηρτημένα εδάφη Δανία: Γροιλανδία

Γαλλία: Άγιος Βαρθολομαίος | Άγιος Μαρτίνος | Γουαδελούπη | Μαρτινίκα | Σαιν Πιερ και Μικελόν

Ολλανδία: Αρούμπα | Ολλανδικές Αντίλλες

Ηνωμένο Βασίλειο: Ανγκουίλα | Βερμούδες | Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι | Μοντσερράτ | Νησιά Καϋμάν | Νήσοι Τερκς και Κέικος

Ηνωμένες Πολιτείες: Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι | Νήσος Ναβάσσα | Πουέρτο Ρίκο
* ^ Τμήμα της Βορείου Αμερικής αποτελεί η νησιωτική Επαρχία της Κολομβίας του Αγίου Ανδρέα και Πρόνοιας

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License