.
Ο Θεόδωρος Αναστασίου (1718-1789) ήταν Μακεδόνας λόγιος, από τις σημαντικότερες πνευματικές μορφές του ελληνικού κόσμου τον 18ο αιώνα. Γεννήθηκε στην Καβάλα,[1] γι'αυτό και ονομάστηκε Καβαλιώτης. Λόγω της ευφυίας του και της κλίσης του προς τα γράμματα, το Σωματείο των Χαλκέων τον έστειλε στα Γιάννενα για να μαθητεύσει στον Ευγένιο Βούλγαρη. Αφού μαθήτευσε εκεί αρκετό καιρό, ακολούθησε τον Βούλγαρη και στην Κοζάνη για να συνεχίσει τις σπουδές του. Αργότερα πήγε στη Μοσχόπολη (Αλβανία περιοχή Βορείου Ηπείρου), όπου έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, και για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα (1743-1769) διετέλεσε καθηγητής και διευθυντής (από το 1750) μιας από τις πιο γνωστές ελληνικές σχολές του 18ου αιώνα, της Νέας Ακαδημίας. Παντρεύτηκε και χειροτονήθηκε ιερέας. Μετά από λίγο ονομάστηκε μέγας πρωτοπαπάς. Αφού δίδαξε για πολλά χρόνια, πήγε στην Πόλη και διορίστηκε από τον Πατριάρχη ιεροκήρυκας της πρώτης Ιουστινιανής Αχριδών. Αποδήμησε στη Γερμανία αναζητώντας περαιτέρω μόρφωση. Επέστρεψε στην Μοσχόπολη και απεβίωσε το το 1786.
Συγγράμματα
Υπήρξε ένας των αρίστων διδασκάλων του γένους. Εκτός των άλλων έγραψε Ελληνική Γραμματική, τρίγλωσσο λεξικό της Ελληνικής απλής, Βλαχικής και Αλβανικής γλώσσας, κ.α.
Πηγές
Τα ιστορικά. Εκδόσεις Μέλισσα, 1985
Αφιέρωμα, 1821-1871 Δημ. Τσάκωνας, 1971.
Ηπειρωτικά χρονικά, 1933
Χαρίσης Πούλιος. Κατάλογος των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Μακεδόνων από της καταλύσεως της βυζαντινής αυτοκρατορίας μέχρι της εθνεγερσίας. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2010. (pdf)
Εισήγηση Α΄βάθμιας Εκπαίδευσης Καβάλας
|
Νεοελληνικός Διαφωτισμός
|
|
| Δημοσιεύσεις |
Γεωγραφία νεωτερική vΕλληνική Νομαρχία - Εφημερίς - Ερμής ο Λόγιος - Χάρτα του Ρήγα - Καλλιόπη |
| Ακαδημίες |
Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία: Αθωνιάδα Ακαδημία - Ακαδημία Κυδωνιών - Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης - Καπλάνειος - Μαρουτσαία - Νέα Ακαδημία - Μεγάλη του Γένους Σχολή - Φιλολογικό Γυμνάσιο Σμύρνης - Φροντιστήριο Τραπεζούντας - Φροντιστήριο Χερσώνος Στη διασπορά: Φλαγγινιανό φροντιστήριο - Αυθεντική Ακαδημία - Βουκουρεστίου Αυθεντική Ακαδημία Ιασίου |
| Εκπρόσωποι | Μεθόδιος Ανθρακίτης - Νεόφυτος Δούκας - Θεόκλητος Φαρμακίδης - Ρήγας Φεραίος - Άνθιμος Γαζής - Θεόφιλος Καΐρης - Δημήτριος Καταρτζής - Θεόδωρος Καβαλιώτης - Γρηγόριος Κωνσταντάς - Μηνάς Μηνωίδης - Αδαμάντιος Κοραής - Βενιαμίν Λέσβιος - Ιώσηπος Μοισιόδακας - Δανιήλ Φιλιππίδης - Αθανάσιος Ψαλίδας - Αθανάσιος Σταγειρίτης - Νικηφόρος Θεοτόκης - Ευγένιος Βούλγαρης |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
