Ο Βενιαμίν Λέσβιος ήταν μοναχός και λόγιος, μυημένος στη Φιλική Εταιρεία και πολιτικός κατά την ελληνική επανάσταση.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στο Μεγαλοχώρι, Πλωμαρίου Λέσβου το 1759 ή το 1762 και πέθανε το 1824 στο Ναύπλιο. Το κοσμικό του όνομα ήταν Βασίλειος και ήταν γιος του Ιωάννη και της Αμύρισσας Γεωργαντά ή Καρρέ.

Σε ηλικία 17 ετών μετέβη στο Άγιο όρος κοντά στο θείο του αδελφού της μητέρας του που ήταν ηγούμενος και χειροτονήθηκε μοναχός. Εκεί συνέχισε τις σπουδές του στη σχολή του Ιωάννη Οικονόμου και τον επόμενο χρόνο συνέχισε τις σπουδές του στην Πάτμο. Έμεινε εκεί μέχρι το 1786, όταν μετέβη στη Χίο για να συνεχίσει εκεί τις σπουδές του. Το 1789 επέστρεψε στο Άγιο όρος στις Κυδωνιές και δίδαξε στη σχολή του Οικονόμου. Το 1890 ταξίδεψε για σπουδές στο εξωτερικό, στην Πίζα και στο Παρίσι. Στο Παρίσι γνωρίστηκε με τον Κοραή και άλλους Έλληνες λόγιους, ενώ αρθρογραφούσε στον Λόγιο Ερμή. Μετά το τέλος των σπουδών του, έζησε για ένα χρόνο στην Αγγλία. Το 1799 επέστρεψε στις Κυδωνιές και δίδαξε πάλι στη σχολή. Η διδασκαλία του περιλάμβανε μαθήματα φιλοσοφίας, φυσικομαθηματικών, αστρονομίας, καθώς και τη διεξαγωγή πειραμάτων. Χάρη στο διδακτικό έργο του η σχολή απέκτησε μεγάλη φήμη αλλά λόγω του περιεχομένου του κατηγορήθηκε από την εκκλησία ως άθεος. Συνέχισε πάντως να διδάσκει μέχρι το 1812. Την ίδια χρονιά αρνήθηκε την πρόταση να διευθύνει την πατριαρχική σχολή της Κωνσταντινούπολης και αργότερα, το 1817, δέχτηκε την πρόσκληση να αναδιοργανώσει την ακαδημία του Βουκουρεστίου. Κατά την παραμονή του στη Βλαχία, στο Ιάσιο μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Το 1820 δίδαξε στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης. Με την έναρξη της επανάστασης μετέβη στην Ελλάδα προσπαθώντας να μαζέψει πολεμοφόδια για τον αγώνα.

Χρημάτισε μέλος στην Πελοποννησιακή Γερουσία και πήρε μέρος στην Α' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου το 1821 και στην Β' Εθνοσυνέλευση Άστρους το 1823. Το 1822 ήταν μέλος της αρμοστείας του Αιγαίου.

Έγραψε πολλά εγχειρίδια διδακτικού περιεχομένου :

Στοιχεία Αριθμητικής
Γεωμετρίας Ευκλείδου Στοιχεία
Στοιχεία της Μεταφυσικής
Στοιχεία Φυσικής
Στοιχεία Άλγεβρας
Στοιχεία Ηθικής
Τριγωνομετρία

Πηγές

Σύνδεσμος Πλωμαριτών Αττικής [1]

Βιβλιογραφία για τον Βενιαμίν Λέσβιο

Γραμματᾶς, Θεόδωρος, «Στοιχεῖα γλωσσικοῦ καὶ ἰδεολογικοῦ προοδευτισμοῦ στὸν Βενιαμὶν Λέσβιο», στό: Πρακτικὰ Πανελληνίου Συμποσίου, Βενιαμὶν Λέσβιος, Μυτιλήνη, 1985, σσ. 91-105
Κώστας Λάππας, Προφορικές παραδόσεις για τον Βενιαμίν Λέσβιο και η χρήση τους στις βιογραφίες του, Μνήμων, τομ.24(2002), σελ.85-105
Ρωξάνη Αργυροπούλου, «Αριστοτελικές πολιτικές έννοιες στην πολιτειακή θεωρία του Βενιαμίν Λεσβίου». Δαυλός 42 (1985), 2181-2184
Νούτσος Παναγιώτης, «Βενιαμίν Λέσβιος. Προβλήματα ερμηνείας», Δωδώνη 13 (1984), 163-172.
Γραμματάς, Θόδωρος, «Στοιχεία γλωσσικού και ιδεολογικού προοδευτισμού στον Βενιαμίν Λέσβιο». Δωδώνη 13 (1984), 173-187.
Αργυροπούλου, Ρωξάνη: Ο Βενιαμίν Λέσβιος και η ευρωπαϊκή σκέψη του 18ου αιώνα. «Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών», Αθ. 2003 (Διδακτ. Διατριβή, Αθ. 1983).
Βαλέτας, Γ.: Βενιαμινικά. Τα μικρά κείμενα του Βενιαμίν Λεσβίου και οι βιογραφικές πηγές του. «Εταιρεία Αιολικών Μελετών», Μυτιλήνη 1989.
Βενιαμίν Λέσβιος: Στοιχεία Ηθικής. Εισαγωγή-Σχόλια-Κριτικό υπόμνημα Ρωξάνη Αργυροπούλου. "ΚΝΕ", Αθ. 1994.
Δραγώνα-Μονάχου, Μ.: «Βενιαμίν ο Λέσβιος: Ελευθερία, η δύναμη της εκπλήρωσης του αυτεξουσίου». Δευκαλίων 21 (1978), 96-130.
Καβαρνός, Κων/νος: Η περί παιδείας θεωρία του Βενιαμίν Λεσβίου. Αθ. 1984.
Μουτζούρης, Ι.: Βενιαμίν ο Λέσβιος. Οι κατήγοροι των ιδεών του και η Μεγάλη Εκκλησία. Αθ. 1982.
Παπαδόπουλος, Θανάσης: Οι φιλοσοφικές και κοινωνικο-πολιτικές αντιλήψεις του Βενιαμίν Λεσβίου. «Κέδρος», Αθ. 1983.
Πρακτικά Πανελληνίου Συμποσίου: Βενιαμίν Λέσβιος (Μυτιλήνη 28-30/5/1982), Αθ.
Henderson, G. P., «Ἡ φυσικὴ φιλοσοφία τοῦ Βενιαμὶν Λεσβίου » , Αἰολικὰ Γράμματα, 4 (1974), σσ. 279-282

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library