Γεγονότα, Hμερολόγιο

.

Ο Κορινθιακός πόλεμος ανάμεσα στην Αθήνα και τη Σπάρτη με τους συμμάχους τους έλαβε χώρα μεταξύ του 395 π.Χ. και του 386 π.Χ. και τελείωσε με τη Βασίλειο ή αλλιώς Ανταλκίδειο ειρήνη. Ήταν η πρώτη μεγάλη σύγκρουση των Σπαρτιατών με πόλεις οι οποίες ήταν σύμμαχοί τους κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο.

Το ιστορικό

Μετά τον τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, στη ναυμαχία στους Αιγός ποταμούς (404 π.Χ.), ο Λύσανδρος εγκατέστησε τους ονομαζόμενους Τριάκοντα τυρράνους. Όμως αυτό το ολιγαρχικό σώμα έχασε την εξουσία από τον Αθηναίο στρατηγό Θρασύβουλο, ο οποίος αποκατέστησε τη δημοκρατία.

Η Σπάρτη εκείνη την εποχή είχε επεκτατικές βλέψεις στην Περσική Αυτοκρατορία, θέλοντας να απελευθερώσει τις πόλεις της Ιωνίας και του Ελλησπόντου. Έτσι το 401 π.Χ., έστειλε ένα στράτευμα 10.000 Ελλήνων («Μύριοι») ως βοήθεια προς τον Κύρο, ο οποίος ήθελε να πάρει τον περσικό θρόνο από τον αδερφό του Αρταξέρξη Β'. Τελικά ο Κύρος θα σκοτωθεί στη μάχη στα Κούναξα, όμως οι Έλληνες θα διαφύγουν και θα καταφέρουν να γυρίσουν στην Ελλάδα, μετά από μαρτυρική πορεία δύο ετών υπό την καθοδήγηση του Ξενοφώντα (η λεγόμενη «Κάθοδος των Μυρίων»). Από το 399 π.Χ. έως το 395 π.Χ., η Σπάρτη θα προβεί σε επιθετικές ενέργειες κατά των Περσών, στέλνοντας πρώτα τον Θίβρωνα, μετά τον Δερκυλίδα και έπειτα το βασιλιά Αγησίλαο. Ειδικά ο Αγησίλαος θα εκστρατεύσει με επιτυχία κατά των Περσών το 396 π.Χ. και το 395 π.Χ., φτάνοντας μέχρι τις Σάρδεις και νικώντας τους Πέρσες στον ποταμό Μαίανδρο. Αλλά ο Πέρσης βασιλιάς Αρταξέρξης, για αντιπερισπασμό, ξεσήκωσε τους πρώην συμμάχους της Σπάρτης όπως τη Θήβα και την Κόρινθο, αλλά και την Αθήνα, εναντίον των Σπαρτιατών. Τελικά ο αντιπερισπασμός πέτυχε και οι Σπαρτιάτες αναγκάστηκαν να ανακαλέσουν τον Αγησίλαο, για να τους βοηθήσει.

Πολιορκία και μάχη της Αλιάρτου (395 π.Χ.)

Οι εχθροπραξίες άρχισαν με εισβολή των Θηβαίων στη φιλική προς τους Σπαρτιάτες Φωκίδα. Οι Σπαρτιάτες έσπευσαν να βοηθήσουν τους συμμάχους τους Φωκείς, στέλνοντάς τους το στρατηγό τους Λύσανδρο για να αναλάβει την αρχηγία των του στρατού των Φωκέων και άλλων φιλικών κρατών της Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας και να εισβάλλει στη Βοιωτία. Ταυτόχρονα, Σπαρτιατικός στρατός υπό το βασιλιά Παυσανία θα εισέβαλλε στη Βοιωτία από τα νότια, αν και οι Κορίνθιοι δεν θα συμμετείχαν, παρ' όλο που τυπικά ήταν ακόμη σύμμαχοι των Σπαρτιατών. Τότε οι Θηβαίοι ζήτησαν τη βοήθεια των Αθηναίων. Οι συμμαχικές δυνάμεις Αθηναίων και Θηβαίων κατευθύνθηκαν προς την Αλίαρτο της Βοιωτίας, την οποία πολιορκούσε ο Λύσανδρος. Στη μάχη που ακολούθησε, ο Λύσανδρος σκοτώθηκε και ο στρατός του ηττήθηκε. Τότε ο Παυσανίας ζήτησε ανακωχή και εκκένωσε τη Βοιωτία, πράξη για την οποία καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο από τους Σπαρτιάτες.[1]

Η ήττα και η αποχώρηση των Σπαρτιατών από τη Βοιωτία ενθάρρυνε και άλλα ελληνικά κράτη, όπως την Κόρινθο, τα Μέγαρα, το Άργος, τις ευβοϊκές πόλεις, τους Ακαρνάνες, το Κοινό της Χαλκιδικής και τη Λάρισα να συμμαχήσουν με τους Βοιωτούς και τους Αθηναίους. Ο αντιλακωνικός συνασπισμός που δημιουργήθηκε σύστησε συμμαχικό συμβούλιο με έδρα την Κόρινθο.[1]

Μάχη του ποταμού Νεμέα (394 π.Χ)

Μετά τη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων στην Αλίαρτο και το θάνατο του Λύσανδρου, πέρασε ένας χρόνος και ο σπαρτιατικός στρατός κατευθύνθηκε προς τον ποταμό Νεμέα, όπως και ο συμμαχικός στρατός. Αρχηγός των Σπαρτιατικών δυνάμεων ήταν ο Αριστόδαμος με 6.000 περίπου Λακεδαιμόνιους στο δεξί άκρο της παράταξης (κέρας), 3.000 συμμάχους οπλίτες στο κέντρο, Επιδαύριους και Τροιζηναίους, ενώ στο αριστερό κέρας 1.500 Σικυώνιους. Ακόμη, ο στρατός του διέθετε 600 Λακεδαιμόνιους ιππείς, 300 Κρήτες τοξότες και 400 Ηλείους ψιλούς, συνολικά 13.500 στρατιώτες. Ο συμμαχικός στρατός, με πιθανό αρχηγό τον Βοιωτό Ισμηνία, είχε 6.000 Αθηναίους οπλίτες στο δεξί κέρας, 5.000 Βοιωτούς στο αριστερό κέρας και στο κέντρο 7.000 Αργείους οπλίτες, 3.000 Κορίνθιους και 3.000 Ευβοείς οπλίτες. Επίσης, διέθετε 800 ιππείς και πλήθος ψιλών. Η μάχη άρχισε με τους Βοιωτούς να βαθαίνουν τη φάλαγγά τους και να κινούνται προς τα δεξιά για να μην υπερφαλαγγιστούν. Ακολούθησε όλο το συμμαχικό μέτωπο με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί κενό. Οι Σπαρτιάτες νίκησαν τις 6 φυλές των Αθηναίων στα δεξιά αλλά οι υπόλοιπες 4 φυλές μαζί με τους Αργείους νίκησαν και καταδίωξαν τους αντιπάλους τους Πελοποννήσιους συμμάχους στο κέντρο. Οι Σπαρτιάτες που νίκησαν τις 6 φυλές των Αθηναίων επιτέθηκαν στους Αργείους και τους συμμάχους τους και τους έτρεψαν σε φυγή, έχοντας οι ίδιοι μόλις 8 νεκρούς. Οι σύμμαχοί τους όμως είχαν 1.100 νεκρούς και ο αντίπαλος στρατός 2.800 νεκρούς. Ο Αγησίλαος έμαθε την κατάληξη της μάχης ενώ βρισκόταν στη Θράκη, καθώς επέστρεφε στην Ελλάδα.

Ναυμαχία της Κνίδου (394 π.Χ.)

Το 394 π.Χ. στα ανοιχτά της Κνίδου, ελληνικής πόλης της Ιωνίας, διεξάχθηκε ναυμαχία ανάμεσα στον σπαρτιατικό και τον αθηναϊκό στόλο, με υποστήριξη του τελευταίου από τον περσικό στόλο. Ο σπαρτιατικός στόλος υπό τον Πείσανδρο έπαθε πανωλεθρία από τον αθηναϊκό του Κόνωνα. Αυτή η ήττα των Σπαρτιατών σήμανε το τέλος της ηγεμονίας τους στο Αιγαίο.

Μάχη της Κορώνειας (394 π.Χ.)

Ο βασιλιάς Αγησίλαος Β΄ βρισκόταν στη Βοιωτία και κατευθύνθηκε στην Κορώνεια με περίπου 20.000 στρατιώτες. Πληροφορήθηκε ότι εκεί βρισκόταν και ο αντίπαλος στρατός, ο οποίος διέθετε παρόμοιες δυνάμεις και αποφάσισε κατά μέτωπο επίθεση. Οι Λακεδαιμόνιοι νίκησαν τους Αργείους στο δεξί άκρο και τους έτρεψαν σε φυγή. Οι Μικρασιάτες σύμμαχοι των Σπαρτιατών νίκησαν τους Αθηναίους, τους Κορινθίους, τους Ευβοείς και τους Λοκρούς, ενώ οι Θηβαίοι έτρεψαν σε φυγή τους Φωκείς. Οι Σπαρτιάτες μέτρησαν 350 δικούς τους νεκρούς, ενώ οι αντίπαλοί τους είχαν 650 νεκρούς. Η νίκη δεν ήταν αποφασιστικής σημασίας για τους Σπαρτιάτες.

Μάχη του Λεχαίου (390 π.Χ.)

Μετά τη μάχη της Κορώνειας στην Αθήνα άρχισε να λάμπει το άστρο του Ιφικράτη ο οποίος ήταν ο ιδρυτής του στρατιωτικού σώματος των ελαφρά οπλισμένων πελταστών. Ο Ιφικράτης με τους πελταστές του πέτυχε μεγάλη νίκη επί του Σπαρτιατικού στρατού σκοτώνοντας 250 Σπαρτιάτες στο Λέχαιο της Κορίνθου.

Επίλογος

Μετά τη μάχη του Λεχαίου, οι Σπαρτιάτες έστειλαν το ναύαρχό τους Ανταλκίδα να υπογράψει συνθήκη με τον Μεγάλο Βασιλέα της Περσίας. Ο Αρταξέρξης δέχτηκε, με τον όρο ότι θα κρατούσε τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Η ειρήνη ονομάστηκε Ανταλκίδειος ή Βασίλειος ειρήνη (386 π.Χ.).

Υποσημειώσεις

1. ↑ 1,0 1,1 Ιστορία Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, 1972, τ. Γ1, σελ. 355-356

Βιβλιογραφία

* Charles D. Hamilton: Sparta's bitter victories. Politics and diplomacy in the Corinthian war. Cornell University Press, Ithaca, N.Y. 1979, ISBN 0-8014-1158-0.
* Simon Hornblower: The Greek World. 479-323 Bc. Routledge, London 2006, ISBN 0-415-15344-1 (Routledge History of the ancient world), S. 210 ff.
* Karl-Wilhelm Welwei: Das klassische Athen. Demokratie und Machtpolitik im 5. und 4. Jahrhundert. Primus-Verlag, Darmstadt 1999, ISBN 3-89678-117-0.

Αρχαία Σπάρτη

Ιστορία
Ιστορία της Σπάρτης | Κάθοδος των Δωριέων | Πρώτος Μεσσηνιακός Πόλεμος | Δεύτερος Μεσσηνιακός Πόλεμος | Σπαρτιατική Συμμαχία | Σεισμός του 464 π.Χ. | Μηδικοί Πόλεμοι | Συνωμοσία του Κινάδωνα | Πελοποννησιακός Πόλεμος | Σπαρτιατική Ηγεμονία | Κορινθιακός Πόλεμος | Χρεμωνίδειος πόλεμος | Κοινό των Ελευθερολακώνων

Πολιτεία
Μεγάλη Ρήτρα | Βασιλείς | Έφοροι | Γερουσία | Απέλλα

Κοινωνία
Όμοιοι | Περίοικοι | Είλωτες | Νεοδαμώδεις | Μόθακες | Τρόφιμοι | Υπομείονες | Κοινωνική θέση γυναικών

Στρατός
Αγωγή | Κρυπτεία | Φάλαγγα | Μόρα | Οπλίτης |

Πολιτισμός
Λακωνική τέχνη | Μέλανας ζωμός | Συσσίτια | Παιδεραστία | Ξενηλασία | Καιάδας | Βίβασις | Λακωνοφιλία | Λακωνισμός

Αθλητισμός
Αγώνες σφαιροβολίας

Θρησκεία
Διόσκουροι | Μενέλαος | Ωραία Ελένη | Ηρακλής | Ιερό Ορθίας Αρτέμιδος | Κάρνεια | Γυμνοπαιδίες | Υακίνθια | Διαβατήρια | Λεωνίδεια | Ταινάρια | Τιθηνίδια

Αποικίες
Θήρα | Λάπαθος | Σέλγη | Τάρας

Πρόσωπα
Λυκούργος | Χίλων | Λεωνίδας | Λύσανδρος | Ευρυβιάδης | Κλεομένης Α' | Δημάρατος | Κλεομένης Γ' | Παυσανίας | Αγησίλαος Β' | Άγις Β' | Νάβις | Τυρταίος | Πλειστοάναξ | Γύλιππος

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License