Ολύμποι Χίου

Οι Ολύμποι είναι χωριό της νοτιοδυτικής Χίου, σε οδική απόσταση 31 χιλιομέτρων από την πόλη της Χίου. Παλαιότερα ήταν έδρα κοινότητας, ενώ σήμερα αποτελεί ένα από τα εννέα τοπικά διαμερίσματα του Δήμου Μαστιχοχωρίων. Οι Ολύμποι είναι πραγματικά ένα από τα 22 περίπου χωριά της νότιας Χίου όπου καλλιεργείται, εκεί και πουθενά αλλού στον κόσμο, το μαστιχόδεντρο ή μαστιχοφόρος σχίνος (Pistacia lentiscus, var. Chia) από το οποίο εξάγεται η μαστίχα Χίου.

Οι Ολύμποι είναι κτισμένοι σε ομαλή έκταση, αλλά όχι κοντά στην ακτή. Το πλησιέστερο χωριό είναι τα Μεστά (3,5 χιλιόμ.). Το μεσοσταθμικό υψόμετρο του οικισμού είναι 120 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, προς την οποία δεν έχει θέα. Στους Ολύμπους διασώζεται, αν και σε μικρότερο βαθμό από ό,τι στα Μεστά, η μορφή του μεσαιωνικού «χωριού-κάστρου», κλειστού με τείχος που διαμορφώνουν οι ίδιοι οι τοίχοι των εξωτερικών σπιτιών, τα οποία ήταν ενωμένα μεταξύ τους, όπως ενωμένα στο ύψος του πρώτου ορόφου είναι και τα σπίτια του χωριού, αφήνοντας από κάτω τα εσωτερικά δρομάκια να σχηματίζουν κάπου-κάπου μικρές σήραγγες. Η ίδια μορφή σώζεται και στα μαστιχοχώρια Ελάτα και Πυργί. Οφείλεται στον φόβο των πειρατών, που αποβιβάζονταν κατά τον Μεσαίωνα και μέχρι την Τουρκοκρατία στις ακτές, και έκαναν επιδρομές στα χωριά για να λεηλατήσουν τη μαστίχα και τα άλλα προϊόντα τους.

Οι κάτοικοι των Ολύμπων ονομάζονται Λυμπούσοι στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα. Η εξέλιξη του πληθυσμού των Ολύμπων στις επίσημες απογραφές φαίνεται στον πίνακα.

Πληθυσμός των Ολύμπων `Eτος απογραφής Κάτοικοι

1951 620

1961 522

1971 446

1981 385

1991 432

2001 309

Ο ενοριακός ναός (η «χωριοεκκλησιά») των Ολύμπων τιμάται στο όνομα του Αγίου Γεωργίου. Αξιοθέατη είναι η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με το ξυλόγλυπτο τέμπλο, καθώς και η Τράπεζα των Ολύμπων, ένα διώροφο κτίριο με μακρόστενες αίθουσες που σώζεται από τον Μεσαίωνα σε καλή κατάσταση.

Στην περιοχή των Ολύμπων και σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από το χωριό υπάρχει μικρό σπήλαιο του τύπου του σπηλαιοβάραθρου (κάθετη διάσταση μεγαλύτερη από τις οριζόντιες, περίπου 57 μέτρα βάθος), με αξιόλογο φυσικό διάκοσμο από σταλακτίτες, που εξερευνήθηκε μόλις το 1985 και άρχισε να είναι επισκέψιμο μετά το έτος 2000 κατά τη θερινή περίοδο (αρχές Μαΐου ως Οκτώβριο).

Σπήλαιο των Ολύμπων