Κραστικοί Αχαΐας

.

Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αχαΐας

Το χωριό Κραστικοί είναι οικισμός και ανήκει στο Δήμο Καλαβρύτων. Απέχει δέκα (10) χιλιόμετρα από τα Καλάβρυτα και είναι το πρώτο χωριό που συναντάμε στον επαρχιακό δρόμο Καλαβρύτων-Κλειτορίας, αριστερά της διασταύρωσης προς Κέρτεζη. Υπάρχει σχετική ταμπέλα με το όνομα του χωριού.

View Larger Map

Υπάρχουν οι Κάτω Κραστικοί, που βρίσκονται στον δημόσιο δρόμο και αποτελούνται από 3-4 σπίτια και καλύβια και το χωριό Κραστικοί σε απόσταση δύο (2) χιλιόμετρα περίπου από το δημόσιο δρόμο. Είναι ένα μικρό χωριουδάκι αποτελούμενο από τριάντα (30) σπίτια περίπου και πενήντα (50) μόνιμους κατοίκους, εκ των οποίων δέκα πέντε (15) παιδιά, τα οποία πηγαίνουν στο Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο των Καλαβρύτων. Συγκριτικά με τα υπόλοιπα χωριά έχει διατηρήσει τον πληθυσμό του, αφού πέρα από τους ηλικιωμένους πολλοί εκ των οποίων κοντεύουν τα εκατό, υπάρχουν και οικογένειες με νέους οι οποίοι παρέμειναν στο χωριό ασχολούμενοι με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Είναι ένα πανέμορφο χωριουδάκι σε υψόμετρο 900 μέτρων περίπου, χτισμένο στους πρόποδες του βουνού «Κοτρώνι», με ωραίο φυσικό περιβάλλον, μεγάλη ορατότητα που σου δίνει αίσθηση ελευθερίας, πνιγμένο στο πράσινο, περιστοιχισμένο από εξαιρετικής ομορφιάς δάση και βουνά και από γάργαρα νερά. Γύρω του υπάρχουν τα βουνά και τοποθεσίες «Καγκέλι» προς την πλευρά της Αγίας Λαύρας βόρεια, «Κωσταλώνης» «Πεντεβρύσες», «Κιούκλος», «Μερτολάζος» «Αητοράχη» ανατολικά, «Κρύα Βρύση», «Ψηλογαϊδάρα» νότια και «Τρανό Βουνό», «Κλειβατσούρα», «Μετόχι», δυτικά. Δύο χείμαρροι χωρίζουν το χωριό σε δύο γειτονιές και υπάρχει το λαγκάδι «της Ασπρακρανιάς» με μόνιμο νερό, καθώς και οι πηγές «Κρύα Βρύση» με πολύ παγωμένο νερό, «Άγια Παρασκευή» «Αντελικός», «Νικολίνας Βρύση», «Ταξιάρχης», «Πηγαδάκια» και «Κούτσουρα».

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Καταγεγραμμένα ιστορικά στοιχεία για το χωριό μας δεν γνωρίζουμε αν υπάρχουν. Η παράδοση αναφέρει ότι το χωριό πριν χτιστεί οριστικά στη σημερινή του θέση είχε χτιστεί σε δύο άλλες τοποθεσίες, η μία στο Καμπάσι στην τοποθεσία «Άγιος Δημήτριος» και η άλλη στην τοποθεσία «Μετόχι». Είχε κατοικηθεί από τσοπάνηδες οι οποίοι έφτιαχναν τις καλύβες τους, είχαν τις οικογένειές τους και τα ζώα τους και οι οποίοι αναζητώντας καταφύγιο από τις διάφορες επιδρομές από τους κατά καιρούς κατακτητές, τελικά κατέληξαν στη σημερινή τοποθεσία, όπου υπήρχε αφθονία νερού και το φυσικό περιβάλλον τους προστάτευε, υπήρχαν πάρα πολλά δένδρα και το χωριό δεν φαινόταν από το δρόμο και οι ίδιοι είχαν πολύ καλή ορατότητα.

Το χωριό μας ανήκε στον Δήμο Καλαβρύτων ο οποίος σχηματίσθηκε με το Β. Δ. της 8ης Απριλίου 1835, κατατάχτηκε στη Β΄ τάξη, με πληθυσμό 2.492 κατοίκους και έδρα τα Καλάβρυτα. Αναφέρεται σαν Καστρικοί ή Κραστικοί και μαζί με τα Καλάβρυτα, το Βραχνί, το Σούβαρδο, τη Βισοκά και τη Μονή Αγίας Λαύρας αποτέλεσαν τον αρχικά συσταθέντα Δήμο Καλαβρύτων. Το χωριό μας ποτέ δεν είχε κοινότητα δική του και αποτελούσε πάντοτε οικισμό του Δήμου Καλαβρύτων. Προσπάθειες που είχαν γίνει μετά την Κατοχή για την δημιουργία Κοινότητας απέτυχαν γιατί υπήρξε διάσπαση των κατοίκων. Επίσης την δεκαετία του 1970 είχε προταθεί από τον αείμνηστο Δήμαρχο Καλαβρύτων Παναγιώτη Πόλκα να μεταφερθεί το χωριό στα Καλάβρυτα, συγκεκριμένα, εάν το ήθελαν οι κάτοικοι, θα τους έδιναν οικόπεδα στο δρόμο προς Αγία Λαύρα για να χτίσουν σπίτια και να μετοικήσουν, πλην όμως και αυτό το εγχείρημα απέτυχε, γιατί και πάλι δεν ήθελαν οι περισσότεροι να απομακρυνθούν από το χωριό.

Το χωριό απέχει 1800 μέτρα από τον δημόσιο δρόμο και συγκοινωνία δεν είχε ποτέ, οι κάτοικοι κατέβαιναν με τα πόδια ή με ζώα στο «υπόστεγο» όπου έπαιρναν το λεωφορείο για τα Καλάβρυτα. Σήμερα όσοι δεν έχουν αυτοκίνητα εξυπηρετούνται με ταξί από τα Καλάβρυτα.

ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ

Πάνω από το χωριό, ανατολικά δηλαδή, υπήρχε το Μοναστήρι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ, το οποίο δεν γνωρίζουμε πότε χτίστηκε, απλώς πιθανολογείται ότι χτίστηκε τότε που είχαν άνθιση τα Δεσποτάτα του Βυζαντίου στην Αχαϊα, καθότι [λέγεται ότι] το μοναστήρι το είχε επισκεφθεί ο τελευταίος Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κων/νος Παλαιολόγος. Ϊσως είναι και παλιότερο της Ι.Μ. Αγίας Λαύρας καθόσον στα ιστορικά αρχεία που σώζονται στη Μονή δεν αναφέρεται κάτι σχετικό. Ήταν χτισμένο μέσα σε πωρόλιθους και μέχρι και την δεκαετία 1970 σωζόταν το Καθολικό του Μοναστηριού, με το περίγραμμα και τις τοιχογραφίες του, οι οποίες σήμερα έχουν σκεπαστεί με χώματα από την κατολίσθηση των πωρόλιθων. Σώζεται μόνο το επωνομαζόμενο «του Γεροδήμου το κελλί» το οποίο είναι λαξευμένο μέσα σε πωρόλιθο και μπορεί κάποιος να το επισκεφθεί. Το φυσικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται το Μοναστήρι είναι εξαιρετικό ακόμα και σήμερα, πόσο μάλλον τον καιρό που ήταν στην άνθισή του, αφού διατηρούνται ακόμη τα καταπράσινα δέντρα από κέδρους και κυλάει το πεντακάθαρο νεράκι. Η παράδοση αναφέρει ότι το Μοναστήρι τον καιρό της άνθισής του αριθμούσε πάνω από εκατό καλογέρους, ανάμεσά τους και πολλούς ασκητές μονάζοντες σε σκήτες (ασκητήρια), αφού το φυσικό περιβάλλον (πωρόλιθοι) ευνοούσε την δημιουργία σκητών μέσα στη γη. Το Μοναστήρι κυριαρχούσε σε όλο το χωριό αφού είχε πολλά κτήματα και κυρίως αμπέλια (εξ ου υπάρχει και η τοποθεσία Παλιάμπελα) και έβγαζαν μεγάλες ποσότητες κρασιού.

Από το κρασί προήλθε και η ονομασία του χωριού. Λέγεται ότι το Μοναστήρι το πρόδωσε κάποιος ντόπιος στους Τούρκους και το κάψανε και ότι το κρασί που χύσανε από τις αποθήκες του έφτασε μέχρι τον δημόσιο δρόμο και από αυτό πήρε την ονομασία «Κρασικοί» και χάριν ευφωνίας προστέθηκε και το γράμμα ταφ και τελικά ονομάστηκε «Κραστικοί».
Μετά την καταστροφή αυτή το Μοναστήρι εγκαταλείφθηκε. Η εκκλησία, οι καμπάνες και όλα τα υπάρχοντα του Μοναστηριού εικάζεται ότι είναι θαμμένα εκεί και περιμένουν την Αρχαιολογική σκαπάνη για να βγουν στο φως και να μας δώσουν απαντήσεις για το πώς ήταν το Μοναστήρι και όλα τα σχετικά. [ Σε σχετικό έγγραφο του Εκπολιτιστικού Συλλόγου προς την 6η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Πατρών προκειμένου να επισκεφθούν αρχαιολόγοι το χώρο και να αποφανθούν σχετικά και παρότι απήντησαν εγγράφως αμέσως ότι «μόλις ο καιρός το επιτρέψει θα επιληφθούν της υπόθεσης» μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα και δεν υπάρχουν αξιόπιστες απαντήσεις στις ερωτήσεις μας σχετικά με όλα όσα αφορούν το μοναστήρι ].

Σήμερα υπάρχουν δύο εικονοστάσια με τις εικόνες των Παμμεγίστων Ταξιαρχών και τα καντηλάκια τους, τα οποία περιμένουν τον επισκέπτη να τα ανάψει και να βάλει λίγο θυμίαμα να μοσχοβολήσει ο τόπος και να ευχαριστηθούν οι άγιοι και οι ασκητές που μετανόησαν εκεί. Αγαπητέ επισκέπτη αν τα βήματά σου σε φέρουν σ’ αυτόν τον άγιο χώρο θα νοιώσεις μιαν αγαλλίαση κι ευφροσύνη, αφού στην ομορφιά αυτού του τοπίου με το νεράκι που κελαρύζει και τα πουλάκια που κελαηδούν στα καταπράσινα κέδρα, που εξακολουθούν να στέκουν εκεί και να μας θυμίζουν την ιστορία του τόπου αυτού, η απόλυτη ησυχία και ηρεμία κατακλύζει την ψυχή και την οδηγεί σε άλλους χρόνους, αιώνες περασμένους, και την ανυψώνει πνευματικά οδηγώντας την στην ένωση με τον Δημιουργό του Παντός!

Σε ανάμνηση του Μοναστηριού αυτού έχει χτιστεί κι έχει ανακαινιστεί σήμερα, από την Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας και τους κατοίκους του χωριού, το εκκλησάκι στην τοποθεσία «Μετόχι» αφιερωμένο στη μνήμη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών το οποίο λειτουργεί κάθε Τρίτη του Πάσχα και τη γιορτή των Αγίων Ταξιαρχών στις 8 Νοεμβρίου, όταν ο καιρός το επιτρέπει.

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ Το χωριό κατά την Τουρκοκρατία κατοικήθηκε από Τούρκους και λέγεται μάλιστα ότι ο Αγάς κατοικούσε στο παλιό σπίτι του Σταυρόπουλου, το οποίο ήταν πολύ ωραίο. Πιο πάνω στην τοποθεσία «Ακρανές» ήταν την εποχή εκείνη η βρύση του χωριού, μια πηγή που έβγαζε άφθονο νερό. Στην πηγή αυτή έπεσε μέσα και πνίγηκε ένα Τουρκόπουλο, παιδί του Αγά, κι αυτός από τη μεγάλη λύπη του για το χαμό του παιδιού, διέταξε και ρίξανε μέσα στη πηγή ένα λεβέτι και ογδόντα «ποκάρια» μαλλιά από πρόβατα για να την κλείσουνε και από τότε το νερό ανάβλυσε και βγήκε στη σημερινή «μεγάλη βρύση» (!)…

ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ Τον καιρό της Γερμανικής Κατοχής από το χωριό περάσανε και Ιταλοί και Γερμανοί οι οποίοι όμως περιορίστηκαν μόνο στο πλιάτσικο και δεν το κάψανε. Από το χωριό μας πέρασε και ο Άρης Βελουχιώτης με ξεχωριστά παλικάρια, στάθηκε στη πλατεία και μίλησε στο κόσμο και τότε όλοι είχαν ενθουσιαστεί και πολλοί συμμετείχαν στο ΕΑΜ. Γενικά ο Εμφύλιος δεν άγγιξε και τόσο το χωριό, υπήρξαν βέβαια και περιπτώσεις αντιπαράθεσης και προδοσίας, όμως οι περισσότεροι κάτοικοι ήσαν αγαπημένοι, η πείνα, οι κίνδυνοι και ο πόλεμος τους συναδέλφωνε όλους και βοηθούσε ο ένας τον άλλον. Όταν οι Γερμανοί σκοτώσανε τους Καλαβρυτινούς στις 13-12-1943 υπήρξανε θύματα κι από τους Κραστικιώτες, ο Αλέκος Χαρακτηνιώτης και οι Λυμπεραίοι που τότε έμεναν στο χωριό. Επίσης στην Πάτρα στην πλατεία Αγίου Γεωργίου κρεμάσανε οι Γερμανοί τον Γιαννάκη Σωτηρόπουλο, πατέρα επτά παιδιών!!!

ΙΕΡΟΙ ΝΑΟΙ Ο κεντρικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον «Άγιο Δημήτριο τον Μυροβλήτη», χρονολογείται πριν το 1844 και γιορτάζει με εξαιρετική λαμπρότητα στις 26 Οκτωβρίου με πολλή ωραία εκδήλωση που γίνεται από τον Εξωραϊστικό και Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού. Επίσης το χωριό πανηγυρίζει (παλιά γινόταν πανηγύρι με κουλούρες και χορό που κράταγε τρείς ημέρες!) στις 9 Μαϊου του Αγίου Νικολάου του Νέου του εν Βουνένοις, ο οποίος είναι και ο δεύτερος άγιος (τέμπλου) που τιμάται και λέγεται ότι ο ίδιος ο Άγιος πέρασε από το χωριό μας με τα πόδια του και στην τοποθεσία «Άη Νικόλας», σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος, είναι χτισμένο ένα πολύ παλιό πέτρινο εικονοστάσι. Υπάρχουν ακόμη τα εξωκλήσια του Αγίου Νικολάου του Θαλασσινού και του Αγίου Γεωργίου (όπου είναι και το κοιμητήριο). Και τοποθεσίες στις οποίες παλιά υπήρχαν εκκλησάκια και προφανώς καταστράφηκαν είναι «η Αγιά Παρασκευή» που βρίσκεται νοτιοανατολικά του χωριού στην ομώνυμη θέση, «η Παναγιά» και ο «Αη Γιάννης» που βρίσκονται δυτικά του χωριού.

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΛΑΥΡΑΣ Οι κάτοικοι του χωριού είχαν μεγάλη συναναστροφή με το Μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, αφού απείχε μόνο μια ώρα περίπου με τα πόδια και το επισκέπτονταν πολύ συχνά, δούλευαν στο χτίσιμο του Ηρώου της Επανάστασης, σε βρύσες που φτιάχτηκαν τότε και σε δρόμους. Στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου λειτουργούσαν για πολλά χρόνια παπάδες-μοναχοί από την Αγία Λαύρα και πολλά νέα παιδιά από το χωριό, ιδιαίτερα στα χρόνια της Κατοχής, είχαν πάει υποτακτικοί σε γεροντάδες, οι οποίοι τους στείλανε στο σχολείο και μάθανε γράμματα και γίνανε χρήσιμοι άνθρωποι. Στο χωριό οι καλογέροι φέρνανε την κάρα του Αγίου Αλεξίου για προσκύνημα στην εκκλησία και μάλιστα μια φορά που είχε πέσει ακρίδα στα σπαρτά, έγινε λιτανεία κι όλες οι ακρίδες πέσανε στο ποτάμι και χαθήκανε. Ο κόσμος τότε είχε πολλή ευλάβεια σε όλους τους Αγίους και γινόσαν πολλά θαύματα!!!

ΧΩΡΙΑΝΟΙ ΜΑΣ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Στο Άγιον Όρος μόνασαν και δύο χωριανοί μας, τα παιδιά της Αλέκαινας (Χρυσούλας Κουτρουμπή) ο Γιώργης Κουτρουμπής (Ευθύμιος Μοναχός) ο οποίος πνίγηκε στη θάλασσα που έκανε μπάνιο με σανίδα λίγα χρόνια αφότου πήγε στο Άγιον Όρος και ο αδελφός του (Γιάννης Κουτρουμπής κατά κόσμον) Νήφων Ιεροδιάκονος βιβλιοδέτης ο οποίος πέθανε το 1987 σε ηλικία 75 ετών και δούλεψε στο περίφημο βιβλιοδετείο «Αθως».

ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙΟΤΕΡΑ

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος έχει αναβαθμίσει το χωριό με τις εκδηλώσεις που πραγματοποιεί κάθε χρόνο, Κοπή Πρωτοχρονιάτικης πίττας, Καλοκαιρινό συναπάντημα και τις εκδηλώσεις στις γιορτές των Αγίων Δημητρίου και Νικολάου του νέου. Σήμερα έχει αλλάξει η όψη του χωριού αφού έχουν χτιστεί πολλά καινούργια σπίτια, τα παλιά έχουν ανακαινιστεί, έχουν φτιαχτεί οι πλατείες και οι δρόμοι. Στο χωριό υπήρχαν δύο βρύσες «η μικρή» όπου πλένανε οι γυναίκες τα ρούχα και «η μεγάλη» όπου πιάνανε το νερό για τα σπίτια τους, πότιζαν τα ζώα και γύρω από τον αιωνόβιο πλάτανο που υπάρχει ακόμα και που οι ρίζες του είχαν γίνει καθίσματα, κάθονταν οι γέροι τα Καλοκαίρια, κάπνιζαν το τσιγαράκι τους κι έλεγαν ιστορίες και οι νεότεροι κρεμόντουσαν από τα χείλη τους και με αυτό τον τρόπο διετηρείτο η παράδοση! Οι γυναίκες καθόντουσαν πάρα δίπλα και πλέκανε, ξένανε μαλλιά, ξεφλούδιζαν αραποσίτια, ανάλογα με την εποχή, κουβεντιάζανε και γενικά επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Σήμερα διατηρείται μόνο «η μεγάλη βρύση» με τον πλάτανο…Ακριβώς από πάνω υπάρχει το καφενεδάκι του Χαράλαμπου Χαρακτηνιώτη το οποίο προσφέρει καφεδάκι, αναψυκτικά, ουζάκι, παγωτά κλπ. Υπάρχει στην είσοδο του χωριού και το καφενείο-ταβερνάκι της Αλεξάνδρας Κουτρουμπή, η οποία φτιάχνει πεντανόστιμα φαγητά…… Ενοικιαζόμενα δωμάτια ή καταστήματα τουριστικού ενδιαφέροντος δεν υπάρχουν στο χωριό. Πολλοί όμως το επισκέπτονται για το ωραίο φυσικό περιβάλλον και τις περιηγήσεις στα βουνά και τις πηγές. Το χωριό το Καλοκαίρι και τις μεγάλες γιορτές Χριστουγέννων και Πάσχα γεμίζει κόσμο αφού οι περισσότεροι συγχωριανοί μας έρχονται για να περάσουν τις διακοπές τους και να ιδούν τους συγγενείς τους….

Αυτή είναι περιληπτικά
η ιστορία του χωριού μας
και γράφτηκε από την Γραμματέα
του Εκπολιτιστικού Συλλόγου «Ο
ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ»

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License