.
Περιφέρεια: Πελοπόννησος
Νομός: Λακωνίας
Ο Γερολιμένας είναι παραθαλάσσιος οικισμός του δήμου Ανατολικής Μάνης του νομού Λακωνίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011 ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 43 μόνιμους κατοίκους[1].
Γερολιμένας Παλαιότερα ο Γερολιμένας αποτελούσε σπουδαίο αλιευτικό καταφύγιο με πολλές εγκαταστάσεις διάθεσης πάγου, καταστήματα διακίνησης αλιευμάτων καθώς και λιμάνι προσέγγισης σπογγαλιευτικών σκαφών. Ήταν το τελευταίο λιμάνι προσέγγισης των ελληνικών αλιευτικών που κατευθύνονταν προς τις ακτές της Αφρικής (προς "Μπαρμπαριά και Τούνεσι") και το πρώτο λιμάνι κατά την επιστροφή τους.
Σήμερα δύο σπουδαίοι μεσαιωνικοί μανιάτικοι πύργοι που δεσπόζουν στην ανατολική άκρη του χωριού έχουν ανακαινισθεί και μεταβληθεί σε ξενοδοχεία μεγάλης ξενοδοχειακής αλυσίδας.
Ονομασία
Η ονομασία του οικισμού πιθανότατα οφείλεται στην θεώρησή του ως ιερού λιμανιού[2]. Αναφέρεται ως επίνειο των αρχαίων λακωνικών πόλεων Μέσσα και Ιππόλα που βρίσκονταν στα ΒΔ του σημερινού οικισμού[3]. Κατά το παρελθόν αναφερόταν στην τοπική διάλεκτο της Μάνης ως Λιμένας[2].
Γενικά στοιχεία
Ο Γερολιμένας είναι κτισμένος σε υψόμετρο 8 μέτρων, στο νότιο άκρο της Μάνης στο μυχό ενός ομώνυμου όρμου, του τρίτου επιμέρους βορειοδυτικά του ακρωτηρίου του Ταινάρου. Κοντά στον Γερολιμένα καταλήγει το υψίπεδο Εμπρός το οποίο εκτείνεται μέχρι τον Μέζαπο[4]. Απέχει 49 χλμ από το Γύθειο και 95 χλμ από την, πρωτεύουσα του νομού Λακωνίας, Σπάρτη[3]. Εκκλησιαστικά υπάγεται στη μητρόπολη Μάνης ενώ ο κεντρικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο[5]. Η οικονομία του Γερολιμένα βασίζεται κυρίως στον τουρισμό.
Ιστορικά στοιχεία
Επί τουρκοκρατίας ο Γερολιμένας ήταν ένα από τα ορμητήρια των Μανιατών πειρατών. Κατά την ύστερη τουρκοκρατία αξιοποιήθηκε από την οικογένεια των Μαντούβαλων ως τοπικό εμπορικό κέντρο[6]. Μετά την απελευθέρωση και τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους, πραγματοποιήθηκε περαιτέρω εμπορική αξιοποίηση του οικισμού[7]. Δείγματα αυτής της ανάπτυξης του Γερολιμένα είναι η ύπαρξη νεοκλασικών κτιρίων που χρονολογούνται εκείνη την περίοδο[8].
Παράλληλα ο Γερολιμένας αποτελούσε σημαντικό αλιευτικό καταφύγιο με πολλές εγκαταστάσεις διάθεσης πάγου, καταστήματα διακίνησης αλιευμάτων καθώς και λιμάνι προσέγγισης σπογγαλιευτικών σκαφών. Ήταν ένα από τα τελευταία λιμάνια προσέγγισης των ελληνικών αλιευτικών που κατευθύνονταν προς τις ακτές της Αφρικής (προς "Μπαρμπαριά και Τούνεσι") και λιμένας επιλογής κατά την επιστροφή τους. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 στον όρμο του Γερολιμένα προσέγγιζε το πλοίο της άγονης τότε ακτοπλοϊκής γραμμής Πειραιώς - Νότιας Πελοποννήσου-Κυθήρων.
Διοικητικά ο Γερολιμένας υπαγόταν μέχρι το 1997 στην επαρχία Οιτύλου ως έδρα της κοινότητας, ενώ στη συνέχεια υπήχθη στον καποδιστριακό δήμο Οιτύλου[9]. Από το 2011 ανήκει στον καλλικρατικό δήμο Ανατολικής Μάνης[1].
Απογραφές πληθυσμού
| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 218[9] | 212[9] | 160[9] | 111[9] | 73[9] | 76[9] | 54[9] | 55 | 43[1] |
Παραπομπές
«Γερολιμήν (ο) Δήμου Ανατολικής Μάνης Τοπική Κοινότητα Γερολιμένος. Λακωνία – Πελοπόννησος». dhmos.gr. Δήμοι, πόλεις και χωριά Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2017.
Δικαίου Β. Βαγιακάκου, Αρχαία και μεσαιωνικά τοπωνύμια εκ Μάνης (Συμβολή πρώτη), περιοδικό Ελληνικά, ΕΜΣ, τόμος 15ος, Θεσσαλονίκη 1957, σελ. 211.
«Γερολιμένας». mani.org.gr. Μάνη. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2017.
Ελευθέριος Π.Αλεξάκης, Τα γένη και η οικογένεια στην παραδοσιακή κοινωνία της Μάνης, Διδακτορική Διατριβή, Αθήναι, 1980, σελ. 10.
«Περιφέρεια Οιτύλου». im-manis.gr. Ιερά Μητρόπολις Μάνης. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2017.
Αλεξάκης, 1980, σελ. 82 - 83.
Ορέστης Δουμάνης - Paul Oliver (επιμ.), Οικισμοί στην Ελλάδα, εκδόσεις Αρχιτεκτονικά Θέματα, 1974, σελ. 136.
Αλεξάκης, 1980, σελ. 168.
Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 162.
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙΤΥΛΟΥ |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Αλίκων |
| Άλικα, τα |
| Κυπάρισσος, η |
| Μάραθος, ο |
| Τοπική Κοινότητα Άνω Μπουλαριών |
| Άνω Μπουλαριοί, οι |
| Βαθιά, η |
| Γιαλιά, τα |
| Κάτω Μπουλαριοί, οι |
| Λεοντάκης, ο |
| Τοπική Κοινότητα Αρεοπόλεως |
| Αρεόπολις, η |
| Δρυάλια, τα |
| Λαγοκοίλι, το |
| Λιμένι, το |
| Ομαλαί, οι |
| Σωτήρας, ο |
| Τοπική Κοινότητα Βάθειας |
| Βάθεια, η |
| Κάποι, οι |
| Μιαναί, οι |
| Τοπική Κοινότητα Βάχου |
| Βάχος, ο |
| Σκάλα, η |
| Τοπική Κοινότητα Γέρμας |
| Αβραμιάνικα, τα |
| Γέρμα, η |
| Τοπική Κοινότητα Γερολιμένος |
| Γερολιμήν, ο |
| Οχιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Δρυάλου |
| Αγία Βαρβάρα, η |
| Δρύαλος, ο |
| Καφιόνα, η |
| Παλαιόχωρα, η |
| Τσόπακας, ο |
| Φραγκούλιας, ο |
| Τοπική Κοινότητα Καρέας |
| Καρέα, η |
| Μπουτσελιάνικα, τα |
| Τοπική Κοινότητα Κελεφά |
| Κελεφά, η |
| Τοπική Κοινότητα Κοίτας |
| Άγιος Γεώργιος, ο (Τ.Κ.Κοίτας) |
| Ανω Γαρδενίτσα, η |
| Αρχιά, η |
| Καλονιοί, οι |
| Κάτω Γαρδενίτσα, η |
| Κεχριάνικα, τα |
| Κοίτα, η |
| Νόμια, η |
| Ψίον, το |
| Τοπική Κοινότητα Κούνου |
| Αγία Κυριακή, η |
| Άγιος Αθανάσιος, ο |
| Δρυ, το |
| Ελαία, η |
| Καλόπυργος, ο |
| Καραβάς, ο |
| Κέρια, η |
| Κηπούλα, η |
| Κούνος, ο |
| Λαγουδιαί, οι |
| Πάγκια, τα |
| Σταυρίον, το |
| Τροχάλακας, ο |
| Τοπική Κοινότητα Κρυονερίου |
| Κάτω Καρέα, η |
| Κρυονέρι, το |
| Τοπική Κοινότητα Μίνας |
| Αγγειαδάκι, το |
| Άγιος Γεώργιος, ο (Τ.Κ.Μίνας) |
| Βάμβακα, η |
| Έρημος, η |
| Καρύνια, η |
| Κουλούμι, το |
| Κουτρέλα, η |
| Λάκκος, ο |
| Μέζαπος, ο |
| Μερμυγκιάνικα, τα |
| Μίνα, η |
| Μπρίκι, το |
| Πολεμίτας, ο |
| Τοπική Κοινότητα Νέου Οιτύλου |
| Νέο Οίτυλον, το |
| Τοπική Κοινότητα Οιτύλου |
| Αρφίγκια, τα |
| Ελαιοχώρι, το |
| Καραβοστάσι, το |
| Οίτυλον, το |
| Χοτάσια, η |
| Τοπική Κοινότητα Πύργου Διρού |
| Βελούσι, το |
| Γκλέζι, το |
| Καλός, ο |
| Καμπινάρες, οι |
| Μαρματσούκα, η |
| Νικάνδρει, το |
| Ξεπαπαδιάνικα, τα |
| Πύργος Διρού, ο |
| Τριανταφυλλιά, η |
| Χαριά, η |
| Χαρούδα, η |
| Τοπική Κοινότητα Τσικκαλιών |
| Κοτράφι, το |
| Μουντανίστικα, τα |
| Ξερόλακκος, το |
| Συχαλάσματα, τα |
| Τσικκαλιά, τα |
|
Νομός Λακωνίας: Δήμος, Κοινότητα Σπάρτης | Ανατολικής Μάνης | Ασωπού | Βοιών | Γερονθρών | Γυθείου | Έλους | Ζάρακα | Θεραπνών | Κροκέων | Μολάων | Μονεμβασίας | Μυστρά | Νιάτων | Οινούντος | Οιτύλου | Πελλάνας | Σκάλας | Σμήνους | Φαρίδος | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Λακωνίας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
