ART

EVENTS

.

ΕλλάδαΕλλάδα

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας

Νομός ΜεσσηνίαςΔήμος Κορώνης

-- Δήμος Κορώνης --

Το Ακριτοχώρι,[4] αναφερόμενο επίσημα ως το Ακριτοχώριον και παλαιότερα ως το Γρίζι, είναι ημιορεινός οικισμός ανάμεσα στην Μεθώνη και στην Κορώνη και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας.

οποθεσία

Το Ακριτοχώρι βρίσκεται νοτιοανατολικά από την Μεθώνη από την οποία απέχει 15 περίπου χιλιόμετρα, δυτικά από την Κορώνη από την οποία απέχει 13 περίπου χιλιόμετρα και νοτιοανατολικά από την Πύλο από την οποία απέχει περίπου 24 χιλιόμετρα. Βρίσκεται πάνω στη 13η Επαρχιακή Οδό Χαρακοπιού - Μεθώνης,[5] έχει υψόμετρο 225[1][6] μέτρα και απέχει περίπου 3,5 χιλιόμετρα από τη θάλασσα. Κοντά στο Ακριτοχώρι βρίσκονται, προς τα δυτικά του η Λούτσα σε απόσταση μικρότερη από 3 χιλιόμετρα, προς τα βορειοδυτικά του ο Γριζόκαμπος σε απόσταση περίπου 4 χιλιομέτρων και προς τα βορειοανατολικά του η Υάμεια σε απόσταση 2,5 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα.
Ιστορία

Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής της Μεθώνης, της Κορώνης και της Πυλίας. Η περιοχή του χωριού κατά την αρχαιότητα, ήταν οριακό σημείο, ανάμεσα στην αρχαία Μεθώνη και την Ασίνη, την αρχαία πόλη, η οποία μεταγενέστερα αναπτύχθηκε ως η σύγχρονη Κορώνη. Το χωριό αναφέρεται τουλάχιστον από την εποχής της Ενετοκρατίας με την ονομασία το Γρίζι ή το Γρίτσι (Grichi). Κάποιοι από τους κατοίκους του χωριού προέρχονται από Αρκάδες κτηνοτρόφους, γνωστούς και ως οι «ανεβοκατεβάτες», ονομασία που αποδόθηκε παλαιότερα στους βοσκούς αυτούς, καθώς την Άνοιξη ανέβαιναν με τα κοπάδια τους στην Αρκαδία, ενώ τον Χειμώνα κατέβαιναν στα χειμαδιά της Μεσσηνίας.[7]
Β΄ Ενετοκρατία

Κύριο λήμμα: Τερριτόριο Μεθώνης

Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας αναφερόταν ως Γρίζι ή Γρίτσι (Grichi[8] ή Chrichi[9]). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Το χωριό Γρίτσι (Grichi), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Μεθώνης (Territorio di Modon), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης). Με βάση την ενετική απογραφή Corner του 1689, το χωριό είχε 16 κατοίκους.[8]
Νεότερη ιστορία

Σύμφωνα με τον ερευνητή της τοπικής ιστορίας Σταύρο Π. Τσώνη, στο βιβλίο του «Γριζόκαμπος: Ένα παράξενο χωριό», στο Ακριτοχώρι (Γρίζι) εγκαταστάθηκαν «ανεβοκατεβάτες» από την Αρκαδία, οι οποίοι πήγαν εκεί προερχόμενοι κυρίως από την ίδια περίπου αφετηρία και έχοντες επώνυμα, όπως Σαλαντής, Μουτζούρης κ.α.[10]. Στέγη στο χωριό Γρίζι δημιούργησαν κατά καιρούς και κάτοικοι από άλλα γειτονικά χωριά, όπως τη Σαρατσά και το Βασιλίτσι, οι οποίοι ρίζωσαν στη συνέχεια στο χωριό (Αγγελόπουλος, Κούβελας κ.α.).[10] Το Ακριτοχώρι είχε εξελιχθεί σε αξιόλογο χωριό, αρκετά πριν κατέβουν σε αυτό, περί το 1800, οι Τσωναίοι, μεγάλη και γνωστή οικογένεια της περιοχής, με καταγωγή επίσης από την Αρκαδία, η οποία οικογένεια επεκτάθηκε κυρίως στο γειτονικό Γριζόκαμπο, ο οποίος παλαιότερα αναφερόταν και ως τα Τσωνέικα ή τα Τσωναίικα. Στο Ακριτοχώρι εγκαταστάθηκαν δύο από τους τρεις αδελφούς της οικογένειας αυτής, ο Λάμπρος Τσώνης και ο Φώτης Τσώνης, ενώ ο τρίτος αδελφός, ο Σταμάτης Τσώνης, από τον οποίο κατάγονται κυρίως οι περισσότεροι σημερινοί Τσωναίοι, μετακινήθηκε στον Γριζόκαμπο. Οι Ακριτοχωρίτες Τσωναίοι, ως συγγενείς των Γριζοκαμπιτών, κατέλαβαν και καλλιέργησαν σημαντικά τμήματα του ευφορότατου κάμπου της περιοχής αυτής.[10]

Το Ακριτοχώρι, καθώς ήταν περίπου στη μέση της διαδρομής, ανάμεσα στα κάστρα της Μεθώνης και της Κορώνης, υπέστη, κατά καιρούς και κατ’ επανάληψη επιθέσεις από διάφορα οθωμανικά πολιορκητικά στρατεύματα και κυρίως από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ,[11] στη διάρκεια της πορείας του με σκοπό την πολιορκία της Κορώνης, όπου και συνάντησε σθεναρή αντίσταση από αγωνιστές της ευρύτερης περιοχής.[10]
Ο σεισμός του 2008

Ο οικισμός του Ακριτοχωρίου υπέστη διάφορες ζημιές από τον ισχυρό σεισμό των 6,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, της 14ης Φεβρουαρίου 2008, με επίκεντρο την Κορώνη, ο οποίος έπληξε την ευρύτερη περιοχή της Μεσσηνίας. Κατά τη διάρκεια του σεισμού της Κορώνης, στο χωριό παρουσιάσθηκαν προβλήματα υδροδότησης, όταν το νερό απέκτησε κόκκινο χρώμα, γεγονός που αποδόθηκε στην κατακόρυφη μετατόπιση της γεώτρησης, ενώ υπήρξε και ακίνδυνη αποκόλληση του καμπαναριού από το υπόλοιπο κτίριο της εκκλησίας του χωριού. Οι ζημιές αποκαταστάθηκαν μετά από μικρό χρονικό διάστημα.[12]
Διοικητική ιστορία

Το Γρίζι[13] προσαρτήθηκε, το 1835,[14] στον παλαιό Δήμο Κολωνίδων,[15] με έδρα την Κορώνη, όπου και παρέμεινε, ως το 1912, που ο δήμος αυτός καταργήθηκε. Τουλάχιστον από το 1844 ως το 1927 το χωριό αναφερόταν επίσημα ως το Γρίζι, ενώ από το 1927 ως σήμερα αναφέρεται ως το Ακριτοχώριον. Το χωριό αναφέρεται, το 1853, επίσης ως το Γρίζι στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριό του Δήμου Κολωνίδων της Επαρχίας Πυλίας με πληθυσμό 14 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[16] Το 1912[17] το χωριό προσαρτάται ως οικισμός στην Κοινότητα Καπλανίου,[18] με έδρα το Καπλάνι. Στην ίδια κοινότητα είχαν προσαρτηθεί επίσης οι οικισμοί Βάλτσουκα (σήμερα το Εξοχικό), Ζιζάνιον και Τσαΐζι (σήμερα η Υάμεια). Το 1927[19] το Γρίζι μετονομάζεται επίσημα σε Ακριτοχώριον, ενώ το 1948[20] το Ακριτοχώριον αποσπάται από την Κοινότητα Καπλανίου και ορίζεται ως έδρα της Κοινότητας Ακριτοχωρίου.[21] Το Ακριτοχώριον παρέμεινε ως οικισμός και έδρα της Κοινότητας Ακριτοχωρίου, από το 1948 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», το Ακριτοχώριον υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Κορώνης,[22][23] με έδρα την Κορώνη, ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» το Ακριτοχώριον ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[24][25] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων Δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Το Ακριτοχώριον σήμερα είναι η έδρα και ο μοναδικός οικισμός της Κοινότητας Ακριτοχωρίου του Δήμου Πύλου-Νέστορος.[4]
Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την Απογραφή του 2011, έχει 195 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες, με την καλλιέργεια βιολογικών προϊόντων[26] και κυρίως με την παραγωγή ελαιολάδου.[27]
Εξέλιξη πληθυσμού του Ακριτοχωρίου Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης πληθυσμού
1689 16[8]
1844 13[28]
1851 14[16]
1879 110[29][8]
1889 150[30]
1896 181[31]
1907 224[32]
1920 237[33]
1928 262[34]
1940 340[35]
1951 319[36]
1961 310[37]
1971 258[38]
1981 231[39]
1991 303[40]
2001 204[41]
2011 195[42]
Κτίρια – εκδηλώσεις – αξιοθέατα
Ο ενοριακός Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου στο Ακριτοχώρι.

Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια και το παλαιό Δημοτικό Σχολείο υπάρχει επίσης η εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας και εορτάζει στις 26 Οκτωβρίου. Στο χωριό διατηρείται ακόμα το έθιμο, το οποίο είναι γνωστό ως οι παραδοσιακές «γουρνοσφαξιές», που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο,[27] ενώ διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις και δρώμενα, διοργανώνει επίσης ο Σύλλογος των Απανταχού Ακριτοχωριτών «ΤΟ ΓΡΙΖΙ».[43]
Η βρύση της «Τσουκαλούς»

Η βρύση της «Τσουκαλούς», η οποία κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1930 και εξυπηρετούσε τις ανάγκες ύδρευσης των κατοίκων,[27] είναι επίσης ένα από τα ιδιαίτερα αξιοθέατα του χωριού.Χιλιομετρικές αποστάσεις
Χιλιομετρικές αποστάσεις (σε ευθεία) άλλων οικισμών από το Ακριτοχώρι Μεσσηνίας ]

Χιλιομετρικές αποστάσεις (σε ευθεία) άλλων οικισμών από το Ακριτοχώρι Μεσσηνίας[19]
Άγιοι Ανάργυροι 4.53 km Red dot.svg Ανεμόμυλος 3.96 km Red dot.svg Γριζόκαμπος 2.22 km Red dot.svg Δεντρούλια 5.58 km Red dot.svg Εξοχικό 5.65 km Red dot.svg Ζιζάνιον 3.92 km Red dot.svg Καπλάνιον 2.31 km Red dot.svg Λαχανάδα 3.78 km Red dot.svg Λούτσα 2.00 km Red dot.svg Μυστράκι 5.66 km Red dot.svg Νεραντζιές 3.40 km Red dot.svg Ποταμιά 5.35 km Red dot.svg Υάμεια 2.36 km Red dot.svg Φαλάνθη 5.66 km Red dot.svg Φοινικούντας 3.44 km Red dot.svg Χουνάκια 4.03 km Red dot.svg Χρυσοκελλαριά 4.19 km Red dot.svg Χωματερό 5.66 km Red dot.svg


Δείτε επίσης

Κορώνη
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Κορώνης
Χαμαλώνι Υάμειας - Ακριτοχώρι / διαδρομή (βίντεο στο youtube)
Δημοτική Ενότητα Κορώνης

Παραπομπές

Ακριτοχώρι, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Ταχυδρομικός Κώδικας Ακριτοχώρι Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Κορώνη: 27250
Δημοτική Ενότητα Κορώνης Αρχειοθετήθηκε 2018-05-03 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
«ΔΙΑΥΓΕΙΑ (ΑΔΑ: ΒΛ417Λ1-7ΒΦ) - ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ 10, ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΗΣ 22-4-2013, ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 188 (σελ. 15)».[νεκρός σύνδεσμος]
Ακριτοχώρι, από την ιστοσελίδα: moriasnow.gr.
«Τσοπάνηδες της Αρκαδίας στα χειμαδιά της Μεσσηνίας Αρχειοθετήθηκε 2018-01-19 στο Wayback Machine.», 01/12/2016, Αναδημοσίευση του άρθρου «Βλάχοι και Αρβανίτες στο Μοριά», από την εφημερίδα "Αρκαδικοί Ορίζοντες", με πηγή το βιβλίο του Νίκου Πασαγιώτη «Ανεβοκατεβάτες: Οι παραχειμάζοντες βοσκοί της Αρκαδίας στη Μεσσηνία», εκδόσεις Β. Γιαννίκος - Β. Καλδής, Αθήνα 2001, ISBN 960-7296-63-Χ, ISBN 978-960-7296-63-4, από την ιστοσελίδα του τοπικού ΜΜΕ www.arkadiapress.gr
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών Αρχειοθετήθηκε 2015-12-09 στο Wayback Machine.», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος Αρχειοθετήθηκε 2017-11-06 στο Wayback Machine., Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 16 Grichi - Απογραφή 1879, Νο 16 Γρίζι, σελ. 698-699.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο; Αρχειοθετήθηκε 2016-06-06 στο Wayback Machine.", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 110 (Secondo Territorio di Modon - Chrichi), p. 125 (Provincia di Messenia).
Σταύρος Π. Τσώνης (2010), σελ. 94.
«ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΙΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ - 1827: ΑΚΡΙΤΟΧΩΡΙΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (Η ΕΞ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ)».
Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας & Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ), «Ο σεισμός της Κορώνης (Ν. Μεσσηνίας). 14 Φεβρουαρίου 2008 (Μ6.7)», Θεσσαλονίκη 2008.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Γρίζι (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
21-04-1835.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Κολωνίδων (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 576.
ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Καπλανίου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 306Α - 22/12/1927.
ΦΕΚ 268Α - 07/10/1948.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Ακριτοχωρίου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Κορώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Μαρία Νίκα, "Ακριτοχώρι[νεκρός σύνδεσμος], 21/02/2012, από την ιστοσελίδα: tharrosnews.gr της εφημερίδας "Θάρρος" της Μεσσηνίας.
"Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, ενότητα: "Ακριτοχώρι - το «μπαλκόνι της Μεσογείου»", σελ. 173.
Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 47.
Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 121.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 87.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 103.
Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 235.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 274.
Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 302.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 147.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 142.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 138.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 149.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 181.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 182.
"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

Ακριτοχώρι, από την ιστοσελίδα: www.akritochori.gr του Συλλόγου των Απανταχού Ακριτοχωριτών «ΤΟ ΓΡΙΖΙ».

Πηγές

Οι απογραφές των Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, Corner (1689), Grimani (1700) Angelo Emo (ίσως το 1708), η αχρονολόγητη απογραφή που αναφέρεται στο χειρόγραφο Querini-Stampalia (ίσως το 1711), είναι τέσσερις από τις διάφορες βενετσιάνικες απογραφές, οι οποίες επιχειρήθηκαν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Μέχρι σήμερα πλήρως έχει δημοσιευθεί μόνο η απογραφή Grimani, από τον ιστορικό και ομότιμο διευθυντή ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) Βασίλη Παναγιωτόπουλο, στο έργο του "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", (1985).
Βασίλης Παναγιωτόπουλος, "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", Σειρά: Μελέτες Νεοελληνικής Ιστορίας, μετάφραση: Χριστίνα Αγριαντώνη, επιμέλεια: Αγγελική Κόκκου, έκδοση: Εμπορική Τράπεζα Ελλάδος - Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1985, 2η έκδοση: 1987.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Σταύρος Π. Τσώνης, «Γριζόκαμπος: Ένα παράξενο χωριό. (Ιστορία - Κοινωνικός βίος - ήθη - μνημεία - γειτονικά χωριά - γριζοκαμπίτικα διηγήματα - γενεαλογικό δένδρο)», (pdf), Αθήνα 2010.
Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας & Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ), «Ο σεισμός της Κορώνης (Ν. Μεσσηνίας). 14 Φεβρουαρίου 2008 (Μ6.7)», Θεσσαλονίκη 2008.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Πύλου - Νέστορος, από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
Ακριτοχώρι, από την ιστοσελίδα: www.akritochori.gr του Συλλόγου των Απανταχού Ακριτοχωριτών «ΤΟ ΓΡΙΖΙ».
Σύλλογος Ακριτοχωριτών Μεσσηνίας.
Το σχολείο στο Ακριτοχώρι, (φωτογραφία), από την ιστοσελίδα: www.greece.com

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΟΡΩΝΗΣ
Τοπική Κοινότητα Ακριτοχωρίου
Ακριτοχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Βασιλιτσίου
Άγιος Γεώργιος, ο
Βασιλίτσι, το
Κούκουρας, ο
Λακούλες, οι
Λιβαδάκια, τα
Φανερωμένη, η
Τοπική Κοινότητα Βουναρίων
Βουνάρια, τα
Γιαλικά, τα
Τοπική Κοινότητα Καπλανίου
Εξοχικόν, το
Ζιζάνι, το
Καπλάνι, το
Τοπική Κοινότητα Κόμπων
Κόμποι, οι
Περούλια, τα
Τοπική Κοινότητα Κορώνης
Κορώνη, η
Ρίον, το
Τοπική Κοινότητα Υαμείας
Υάμεια, η
Τοπική Κοινότητα Φαλάνθης
Μυστράκι, το
Φαλάνθη, η
Χωματερόν, το
Τοπική Κοινότητα Χαρακοπίου
Αγία Τριάδα, η
Άγιος Ισίδωρος, ο
Άγιος Ιωάννης, ο
Κοτρωνάκια, τα
Μυρτιά, η
Ποταμιά, η
Χαρακοπιό, το
Τοπική Κοινότητα Χρυσοκελλαριάς
Άγιοι Ανάργυροι, οι
Χρυσοκελλαριά, η

Νομός Μεσσηνίας : Δήμος, Κοινότητα

Καλαμάτας | Αβίας | Αετού | Αιπείας | Ανδανίας | Ανδρούσας | Άριος | Αριστομένους | Αρφαρών | Αυλώνα | Βουφράδων | Γαργαλιάνων | Δωρίου | Είρας | Θουρίας | Ιθώμης | Κορώνης | Κυπαρισσίας | Λεύκτρου | Μεθώνης | Μελιγαλά | Μεσσήνης | Νέστορος | Οιχαλίας Μεσσηνίας | Παπαφλέσσα | Πεταλιδίου | Πύλου | Φιλιατρών | Χιλιοχωρίων |

Τρικόρφου | Τριπύλας

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας.

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία

Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License