.

Καναδάς

Το Τορόντο (αγγλικά Toronto) είναι η μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη του Καναδά και η πρωτεύουσα της επαρχίας του Οντάριο. Η πόλη είναι χτισμένη στην βόρεια όχθη της λίμνης Οντάριο. Ο Δήμος του Τορόντο έχει πληθυσμό 2.615.060 κατοίκους (στοιχεία απογραφής 2011), ενώ σην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή του Τορόντο κατοικούν 5.583.064 άτομα (απογραφή 2011). Το Τορόντο είναι το κεντρικό σημείο του «Χρυσού Πετάλου», της πιο πυκνοκατοικημένης περιοχής του Καναδά η οποία εκτείνεται από την Όσαβα ανατολικά έως τους καταρράκτες του Νιαγάρα δυτικά. Περίπου το ένα τέταρτο των Καναδών κατοικεί στην περιοχή του Χρυσού Πετάλου, και περίπου ένας στους έξι Καναδούς εργάζεται εντός των ορίων της πόλης του Τορόντο.

Το Τορόντο σήμερα είναι η οικονομική πρωτεύουσα του Καναδά και αποτελεί ένα από τα πλέον κοσμοπολίτικα («πολυπολιτισμικά») αστικά κέντρα του κόσμου. Ο σημερινός Δήμος του Τορόντο δημιουργήθηκε το 1998 από την συγχώνευση πέντε περιφερειακών δήμων με την δημοτική αρχή του Μητροπολιτικού Τορόντο.

Η εξέλιξη της πόλης
Το κτίριο του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου (University College), ενός εκ των ιδρυτικών μονάδων του Πανεπιστημίου του Τορόντο (University of Toronto) που βρίσκεται στον κεντρικό πανεπιστημιακό χώρο του Αγίου Γεωργίου (St. George Campus) στο κεντρικό Τορόντο (downtown Toronto).

Η ευρύτερη περιοχή του Τορόντο κατοικούνταν από αυτόχθονες Ινδιάνους πολύ πριν την άφιξη των πρώτων ευρωπαίων εποίκων. Το 1670, γάλλοι εξερευνητές χρησιμοποίησαν την ονομασία Ταραντώ (Taranteau) και αργότερα Ταροντό (Taronto) για την λίμνη Σίμκο (Simcoe Lake), που βρίσκεται βορείως από το σημερινό Τορόντο. Η προέλευση της λέξης είναι μάλλον ινδιάνικη, αλλά δεν είναι επιβεβαιωμένη.

Η πρώτη μόνιμη εγκατάσταση Ευρωπαίων στην περιοχή έγινε το 1750, όταν οι Γάλλοι δημιούργησαν το Σκουριασμένο Οχυρό (Fort Rouillé) για τις ανάγκες του εμπορίου γούνας. Στα χρόνια της Αμερικανικής Επανάστασης, πολλοί Βρετανοί έποικοι που παρέμειναν πιστοί στο αγγλικό στέμμα — οι λεγόμενοι «Υποστηρικτές της Ενωμένης Αυτοκρατορίας», ή στα αγγλ. United Empire Loyalists — εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Τορόντο και άλλαξαν την δημογραφική σύνθεση του τόπου.

Το 1793, η επαρχία του Κεμπέκ μοιράστηκε σε δύο τμήματα — Ανώτερο και Κατώτερο Καναδά — και το Τορόντο, που τότε λέγονταν Γιορκ (York), έγινε η πρωτεύουσα του Ανώτερου Καναδά. Η πόλη μεγάλωνε σταθερά καθ' όλον τον 19ο αιώνα με τον ερχομό νέων ευρωπαίων εποίκων. Κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, το Τορόντο ξεπέρασε το Μόντρεαλ σε πληθυσμό, αλλά και στον τομέα της οικονομίας. Με την συνένωση μικρών δήμων, το 1954, δημιουργήθηκε ο Δήμος του Μητροπολιτικού Τορόντο. Το 1998, με την αναγκαστική συνένωση του Δήμου του Τορόντο με τους Δήμους του Γιορκ (York), του Ανατολικού Γιορκ (East York), του Βόρειου Γιορκ (North York), του Ετοουμπικόκ (Etobicoke) και Σκάρμπορω (Scarborough), δημιουργήθηκε ο νέος μέγας Δήμος του Τορόντο.

Τα πιο πρόσφατα δημογραφικά στοιχεία (2001) δείχνουν ότι οι περισσότεροι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής του Τορόντο έλκουν την καταγωγή τους από την Βρετανία και την Ιρλανδία. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος των Τοροντιανών δηλώνει καταγωγή κινεζική, ιταλική, ινδική, γαλλική, πορτογαλική, εβραϊκή, κ.λπ. Ένας στους δύο κατοίκους του Τορόντο είναι μετανάστης που έχει γεννηθεί εκτός Καναδά. Στατιστικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι από το 2012 η πλειονότητα των Τοροντιανών θα ανήκει σε κάποια εμφανή μειονότητα (αγγλ. visible minority).

Η απογραφή του 2001 έδειξε ότι στην περιοχή του Τορόντο κατοικούν και 85.400 άτομα με ελληνική καταγωγή: 70.000 με αποκλειστικά ελληνική καταγωγή και 23.400 άτομα με εν μέρει ελληνική καταγωγή. Οι περισσότεροι έλληνες μετανάστες κατοικούν στην γειτονιά γύρω από την λεωφόρο Ντάνφορθ (Danforth Avenue). Στο Τορόντο έχει την έδρα του και η Ελληνορθόδοξη Μητρόπολη Καναδά.
Γεωγραφία και κλίμα
Η θέση του Τορόντο στην επαρχία του Οντάριο.

Η ευρύτερη περιοχή του Τορόντο αποτελεί, ένα ενιαίο οικοσύστημα, μία φυσική λεκάνη τα νερά της οποίας χύνονται στην λίμνη Οντάριο. Τα φυσικά όρια αυτού του οικοσυστήματος ορίζονται από την κρημνώρεια του Νιαγάρα (ρήγμα που διασχίζει τις Μεγάλες Λίμνες με διεύθυνση ΝΑ–ΒΑ, αγγλ. Niagara Escarpment) και τα υψώματα Όακ Ρίτζες (αγγλ. Oak Ridges Moraine), που δημιουργήθηκαν από παγετώνες κατά τα προϊστορικά χρόνια.

Τα καλοκαίρια στο Τορόντο είναι ζεστά και υγρά με θερμοκρασίες που φτάνουν έως και τους 32 °C, ενώ τον χειμώνα επικρατούν τα χιόνια με μέση θερμοκρασία κάτω από το 0 °C . Εντούτοις, το κλίμα του Τορόντο επηρεάζεται από τον υδάτινο όγκο της λίμνης Οντάριο και έτσι, σε σύγκριση με άλλες νότιες περιοχές του Καναδά, ο χειμώνας δεν είναι και τόσο βαρύς.

Αν και το Τορόντο συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο καθαρές μεγαλουπόλεις του κόσμου, τα τελευταία χρόνια, η ατμόσφαιρά του έχει επιβαρυνθεί σημαντικά με ρύπους. Κατά το 2005, στην περιοχή παρουσιάστηκε νέφος αιθαλομίχλης επί 55 ημέρες. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας του Τορόντο αποδίδεται στην μεγάλη αύξηση του πληθυσμού της πόλης από το 1980 και κατόπιν, καθώς και στην παρουσία μεγάλων ρυπογόνων βιομηχανιών στο Νότιο Οντάριο και στις κεντροδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες.
Οικονομία
Το υπερσύγχρονο Δημαρχείο του Τορόντο, κτίσμα του 1965.

Από τον καιρό της πρώτης εγκατάστασης ευρωπαίων εποίκων, το Τορόντο ήταν σημαντικό εμπορικό κέντρο επάνω στον διάδρομο που ενώνει τις Μεγάλες Λίμνες της Βορείου Αμερικής με τον Ατλαντικό ωκεανό. Η πλήρης διάνοιξη του διαδρόμου αυτού για την διέλευση μεγάλων πλοίων το 1959 επέφερε ακόμα μεγαλύτερη κίνηση στις αποβάθρες του Τορόντο. Ωστόσο, από την δεκαετία του 1960, άρχισε η άνθιση της μεταποιητικής βιομηχανίας στο Νότιο Οντάριο — κυρίως της αυτοκινητοβιομηχανίας — οπότε το λιμάνι του Τορόντο έπαψε να είναι η κύρια πηγή πλούτου για την πόλη.

Κατά την δεκαετία του 1970, πολλοί αγγλόφωνοι Καναδοί καθώς και πολλές εταιρείες μετακόμισαν από το Μόντρεαλ στο Τορόντο, φοβούμενοι την άνοδο του κεμπεκιώτικου εθνικισμού. Η ραγδαία άνοδος του Χρηματιστηρίου του Τορόντο κατά την δεκαετία του 1990 και το ουσιαστικό κλείσιμο του Χρηματιστηρίου του Μόντρεαλ το 2001 επιβεβαίωσαν την πρωτοκαθεδρία του Τορόντο στην οικονομική ζωή του Καναδά.

Στο Τορόντο έχουν την έδρα τους όλες σχεδόν οι μεγάλες καναδικές τράπεζες, πολλές μεταποιητικές επιχειρήσεις, καθώς και πολλές επιχειρήσεις πρώτων υλών (ξυλείας, μεταλλευμάτων, κ.λπ.). Το ΑΕΠ του Δήμου του Τορόντο ανέρχεται σε 225 δισ. δολ. ΗΠΑ, ενώ το ΑΕΠ της ευρύτερης περιοχής του Μητροπολιτικού Τορόντο φτάνει τα 305 δισ. δολ. ΗΠΑ (στοιχεία 2005).
Για τον επισκέπτη
Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Τορόντο.
Ο πύργος CN και το γήπεδο Ρότζερς (πρώην SkyDome).
Το εμπορικό κέντρο Eaton (Eaton Centre) του Τορόντο. Δημοφιλές σημείο για αγοραμανείς.
Συγκοινωνία

Το Τορόντο και η ευρύτερη περιοχή του Νοτίου Οντάριο διαθέτουν ευρύ οδικό δίκτυο. Η απόσταση που χωρίζει το Τορόντο από το Μόντρεαλ είναι περίπου 600 χλμ. Ανάλογη είναι η απόσταση που χωρίζει το Τορόντο από την Νέα Υόρκη. Η πρωτεύουσα του Καναδά, η Οττάβα, βρίσκεται περίπου 300 χλμ. ανατολικά από το Τορόντο. Οι πόλεις αυτές συνδέονται και με το σιδηροδρομικό δίκτυο των εταιρειών VIA Rail (παγκαναδικοί σιδηρόδρομοι), Ontario Northland (λίγες γραμμές εντός του Οντάριο) και Amtrak (γραμμές από και προς τις ΗΠΑ).

Το Τορόντο επίσης εξυπηρετείται από το Διεθνές Αεροδρόμιο Πήρσον (Toronto Pearson International Airport), το μεγαλύτερο αεροδρόμιο του Καναδά με εκτεταμένο δίκτυο πτήσεων για όλη την Βόρειο Αμερική, την Ευρώπη και την Άπω Ανατολή. Οι Ολυμπιακές Αερογραμμές έχουν τρεις η τέσσερις πτήσεις εβδομαδιαίως που συνδέουν την Αθήνα με το Τορόντο, με μία ενδιάμεση στάση στο Μόντρεαλ. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, η καναδικη εταιρια Air Transat πραγματοπη επίσης πτήσεις τσάρτερ από Τορόντο προς Αθήνα, μεσω Μόντρεαλ.

Μέσα στην πόλη, ο επισκέπτης μπορεί να μετακινηθεί με τραμ (στο κέντρο), με τον υπόγειο σιδηρόδρομο (δύο γραμμές) ή με λεωφορεία. Οι γειτονικές πόλεις (Όσαβα, Μισσισσώγκα, κ.λπ.) εξυπηρετούνται από τον προαστιακό σιδηρόδρομο GO Transit.
Αξιοθέατα

Το πλέον γνωστό αρχιτεκτονικό μνημείο του Τορόντο είναι ο πύργος CN (CN Tower), μία κατασκευή από σκυρόδεμα και χάλυβα που υψώνεται σαν βέλος 553 μ. από το έδαφος. Στην κορυφή του πύργου υπάρχει παρατηρητήριο και εστιατόριο. Δυτικά από τον πύργο CN βρίσκεται το γήπεδο Ρότζερς (Rogers Centre, γνωστό παλαιότερα ως SkyDome), που είναι η έδρα της ομάδας μπέιζμπολ Toronto Blue Jays και της ομάδας καναδικού (αμερικανικού) ποδοσφαίρου Toronto Argonauts. Το γήπεδο αυτό διαθέτει χαρακτηριστική συρόμενη οροφή. Στην επίσης γειτονική αρένα Air Canada Centre έχει την έδρα της η ομάδα χόκεϋ Toronto Maple Leafs.

Άλλα αρχιτεκτονικά μνημεία του Τορόντο είναι ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός (Union Station), το υπερσύγχρονο δημαρχείο της πόλης, ο καθεδρικός καθολικός ναός του Αγίου Μιχαήλ (St-Michal's Cathedral), ο καθεδρικός αγγλικανικός ναός του Αγίου Ιακώβου (St-James Cathedral), και η βίλα (κάστρο) Case Loma που έχτισε ένας πλούσιος χρηματιστής το 1911.

Ο επισκέπτης μπορεί ακόμα να θαυμάσει αρχαιολογικά και φυσικά (γεωλογικά, ορυκτολογικά, παλαιοντολογικά και ζωολογικά) εκθέματα στο Βασιλικό Μουσείο του Οντάριο (Royal Ontario Museum), ή να γνωρίσει την σύγχρονη τέχνη — καναδική και παγκόσμια — στην Πινακοθήκη του Οντάριο (Art Gallery of Ontario).

Το Τορόντο έχει έντονη πνευματική ζωή και είναι η έδρα τριών μεγάλων πανεπιστημίων:

Πανεπιστήμιο του Τορόντο, το μεγαλύτερο καναδικό πανεπιστήμιο με τρεις πανεπιστημιουπόλεις.
Πανεπιστήμιο Γιορκ, όπου κάποτε δίδαξε και ο μετέπειτα έλληνας πρωθυπουργός Ανδρέας Γ. Παπανδρέου.
Πανεπιστήμιο Ράιρσον.

Στο Τορόντο έχει την έδρα του το αγγλόφωνο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο CBC.

Κάθε καλοκαίρι διεξάγεται διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου, ενώ η Καναδική Εθνική Έκθεση (Canadian National Exhibition) είναι ένα ετήσιο πανηγύρι για όλη την οικογένεια.

Το Τορόντο θεωρείται μία από τις πλέον ασφαλείς βορειοαμερικανικές πόλεις, αν και το 2005 παρατηρήθηκε μία απότομη αύξηση στις δολοφονίες.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος του Τορόντο
Οργανισμός Τουρισμού του Τορόντο
Χάρτες του Τορόντο
Φωτογραφίες από αξιοθέατα του Τορόντο
Ελληνική γειτονιά («πόλη») του Τορόντο
Ελληνική Κοινότητα του Τορόντο

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Toronto της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδεια

Χώρες της Βόρειας Αμερικής

Εξηρτημένα εδάφη Δανία: Γροιλανδία

Γαλλία: Άγιος Βαρθολομαίος | Άγιος Μαρτίνος | Γουαδελούπη | Μαρτινίκα | Σαιν Πιερ και Μικελόν

Ολλανδία: Αρούμπα | Ολλανδικές Αντίλλες

Ηνωμένες Πολιτείες: Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι | Νήσος Ναβάσσα | Πουέρτο Ρίκο
* ^ Τμήμα της Βορείου Αμερικής αποτελεί η νησιωτική Επαρχία της Κολομβίας του Αγίου Ανδρέα και Πρόνοιας

Εγκυκλοπαίδεια Καναδά

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License