.
Το Χάλιφαξ (αγγλικά: Halifax, επισήμως Περιφερειακός Δήμος Χάλιφαξ, στα αγγλικά Halifax Regional Municipality, HRM) είναι σημαντικό λιμάνι στα ανατολικά παράλια του Καναδά, και πρωτεύουσα της επαρχίας της Νέας Σκωτίας. Η ευρύτερη αστική περιοχή του Χάλιφαξ έχει πληθυσμό 390.096 άτομα (εκτίμηση 2011) και περιλαμβάνει — εκτός της παλιάς πόλης του Χάλιφαξ — τους πρώην ανεξάρτητους δήμους του Ντάρτμουθ (Dartmouth) και του Μπέντφορντ (Bedford).
Ιστορία
Το Χάλιφαξ ιδρύθηκε το 1749 από βρετανούς αποίκους (Άγγλους και Σκώτους) σε περιοχή που την κατοικούσαν αυτόχθονες Μικμάκ. Η πόλη έλαβε το όνομά της προς τιμή του Τζωρτζ Μοντάγκ-Ντανκ, 2ου κόμη του Χάλιφαξ, ο οποίος ήταν πρόεδρος στο αποικιακό Εμπορικό Συμβούλιο της Βρετανίας.
Η πόλη είναι χτισμένη στον μυχό ενός κόλπου στα ανατολικά παράλια της Νέας Σκωτίας. Το φυσικό λιμάνι του Χάλιφαξ προστατεύεται από τις τριγύρω ακτές, που είναι βραχώδεις και δυσπρόσιτες για την ναυσιπλοΐα. Στα πρώτα χρόνια του βρετανικού εποικισμού της ΒΑ Αμερικής, το Χάλιφαξ δεν ήταν ο πλέον δημοφιλής προορισμός των βρετανών αποίκων, που έδειχναν να προτιμούν τις νοτιότερες, πιο ασφαλείς και πιο θερμές περιοχές της Βοστώνης, της Νέας Υόρκης, της Βιρτζίνιας, της Βόρειας και της Νότιας Καρολίνας. Όμως, το 1776 τα πράγματα άλλαξαν, όταν 7.000 στρατιώτες και άποικοι έφυγαν από τις επαναστατημένες Ηνωμένες Πολιτείες για να εγκατασταθούν στο Χάλιφαξ, το οποίο παρέμενε πιστό στο βρετανικό Στέμμα. Μέχρι το τέλος της Αμερικανικής Επανάστασης (1783), περίπου 25.000 χιλιάδες άλλοι «βασιλικοί» (αγγλ., loyalists) εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή. Στα χρόνια των Ναπολεόντιων Πολέμων στα τέλη του 18ου αιώνα, το Χάλιφαξ οχυρώθηκε ακόμα περισσότερο και απέκτησε την όψη σημαντικής πόλης.
Το Κτίριο της Νέας Κυβέρνησης στο Χάλιφαξ, 1819
Για πολλά χρόνια, οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν το Χάλιφαξ ως κύρια βάση για το πολεμικό ναυτικό τους στην ΒΑ Αμερική. Οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν το Χάλιφαξ ως βάση για τις επιδρομές του ναυτικού τους κατά τον πόλεμο του 1812 εναντίον των Αμερικανών. Στα μετέπειτα χρόνια, πολλοί νέγροι σκλάβοι, φυγάδες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή προκειμένου να ζήσουν ελεύθεροι, και δημιούργησαν την πρώτη κοινότητα μαύρων στον Καναδά.
Κατά τον 19ο αιώνα, το Χάλιφαξ αναπτύχθηκε σε κύριο εμπορικό λιμάνι και σε σημαντικό βιομηχανικό κέντρο. Η ανάπτυξη του εμπορίου και της βιομηχανίας είχε σημαντικά οφέλη για την οικονομία της περιοχής. Στο Χάλιφαξ δοκιμάστηκε για πρώτη φορά η βιομηχανική παραγωγή χαρτιού από χαρτοπολτό (1840). Στην πόλη, ιδρύθηκαν δύο τράπεζες, οι οποίες ακόμα και σήμερα συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πλέον σημαντικά πιστωτικά ιδρύματα του Καναδά: η Royal Bank of Canada και η Bank of Nova Scotia. Το 1870, το Χάλιφαξ συνδέθηκε σιδηροδρομικώς με την καναδική ενδοχώρα, και το 1890 η πόλη απέκτησε ηλεκτρικό φωτισμό, κάτι πρωτόγνωρο για την Βόρειο Αμερική.
Κατεστραμμένο κτίριο στο Χάλιφαξ μετά την μεγάλη έκρηξη της 6ης Δεκεμβρίου 1917.
Κατά τον 20ο αιώνα, από το Χάλιφαξ έφευγαν για την Ευρώπη σε καναδοί στρατιώτες, καθώς και εφόδια για τα μέτωπα του Α΄ και του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στις 6 Δεκεμβρίου του 1917, στο λιμάνι του Χάλιφαξ συγκρούστηκε το γαλλικό πλοίο Μον Μπλαν (Mont Blanc) με το νορβηγικό πλοίο Ίμο (Imo), το οποίο είχε μισθώσει η "Επιτροπή για την ανακούφιση του Βελγίου" (Belgian Relief Commission). Το πρώτο πλοίο ήταν φορτωμένο με πολεμοφόδια, με αποτέλεσμα να επακολουθήσει πυρκαγιά και τρομακτική έκρηξη. Από την έκρηξη, που έμεινε στην ιστορία ως η δεύτερη μεγαλύτερη ανθρωπογενής έκρηξη μετά την Χιροσίμα, 3.000 άτομα σκοτώθηκαν, 6.000 άτομα τραυματίσθηκαν και περίπου 30.000 κάτοικοι της πόλης έμειναν άστεγοι.
Το σημερινό Χάλιφαξ
Στα χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η πόλη επεκτάθηκε σημαντικά και το 1996 συνενώθηκε με τους γειτονικούς δήμους του Ντάρτμουθ και του Μπέντφορντ, δημιουργώντας τον Περιφερειακό Δήμο Χάλιφαξ. Σήμερα το Χάλιφαξ αποτελεί το μεγαλύτερο αστικό κέντρο στα καναδικά παράλια του Ατλαντικού. Στο Χάλιφαξ έχει μεγάλη ναυτική βάση το Βασιλικό Καναδικό Ναυτικό. Η πόλη είναι επίσης σημαντικό εμπορικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του Καναδά.
Στο Χάλιφαξ έχουν την έδρα τους τα πανεπιστήμια:
Πανεπιστήμιο Νταλχάουζι,
Πανεπιστήμιο Saint Mary,
Πανεπιστήμιο King's College,
Πανεπιστήμιο Mount Saint Vincent,
καθώς και μερικά άλλα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Στο Χάλιφαξ υπάρχει και μικρή ελληνική παροικία με 1.100 περίπου άτομα (ελληνόφωνοι, σύμφωνα με την απογραφή του 2001).
Κλίμα
Το κλίμα του Χάλιφαξ είναι υγρό και χαρακτηρίζεται από συννεφιά και συχνές βροχές, σχετικά ήπιους χειμώνες (ελάχιστη θερμοκρασία –5 °C), αλλά και κάπως ψυχρά καλοκαίρια (μέγιστη θερμοκρασία 28 °C). Αν και σπάνιο φαινόμενο, το Χάλιφαξ έχει χτυπηθεί από τυφώνες που βρίσκονται στα τελευταία στάδια τους καθώς ανέρχονται τις ανατολικές ακτές της Βορείου Αμερικής.
Για τον επισκέπτη
Το κέντρο του Χάλιφαξ φωτογραφημένο από το κάστρο. Σε πρώτο πλάνο το ιστορικό ρολόι της πόλης. Κάρτα του 1920
Ανάμεσα στα αξιοθέατα του Χάλιφαξ, ο επισκέπτης αξίζει να δει το παλιό βρετανικό κάστρο (Citadel), και την «Αποβάθρα 21», σημείο εισόδου πολλών μεταναστών στον Καναδά (σήμερα μουσείο). Στην περιοχή υπάρχουν πολλά άλλα (πάρκα, φυσικές ομορφιές, παραλίες και μουσεία) που ελκύουν πολλούς τουρίστες κάθε καλοκαίρι.
Η πόλη συνδέεται σιδηροδρομικώς με το Μόντρεαλ, οδικώς με όλον τον Καναδά, και αεροπορικώς με πόλεις του Καναδά, των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Μέσα στην πόλη, ο επισκέπτης μπορεί να μετακινηθεί με τα αστικά λεωφορεία.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Halifax Regional Municipality — Δημοτική Αρχή του Χάλιφαξ (αγγλικά).
halifaxinfo.com Tourism — Τουριστικές πληροφορίες για το Χάλιφαξ (αγγλικά).
Pier 21 — «Αποβάθρα 21» (αγγλικά).
Halifax Explosion — Η μεγάλη έκρηξη του 1917 (αγγλικά).
Port of Halifax — Λιμένας του Χάλιφαξ (αγγλικά)/(γαλλικά).
Χώρες της Βόρειας Αμερικής Ανεξάρτητα Κράτη Αγία Λουκία | Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες | Άγιος Χριστόφορος και Νέβις | Αϊτή | Αντίγκουα και Μπαρμπούντα | Γουατεμάλα | Γρενάδα | Δομινικανή Δημοκρατία | Ελ Σαλβαδόρ | Ηνωμένες Πολιτείες | Καναδάς | Κολομβία* | Κόστα Ρίκα | Κούβα | Μεξικό | Μπαρμπάντος | Μπαχάμες | Μπελίζε | Νικαράγουα | Ντομίνικα | Ονδούρα | Παναμάς | Τζαμάικα | Τρινιντάντ και Τομπάγκο Εξηρτημένα εδάφη Δανία: Γροιλανδία Γαλλία: Άγιος Βαρθολομαίος | Άγιος Μαρτίνος | Γουαδελούπη | Μαρτινίκα | Σαιν Πιερ και Μικελόν Ολλανδία: Αρούμπα | Ολλανδικές Αντίλλες Ηνωμένο Βασίλειο: Ανγκουίλα | Βερμούδες | Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι | Μοντσερράτ | Νησιά Καϋμάν | Νήσοι Τερκς και Κέικος Ηνωμένες Πολιτείες: Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι | Νήσος Ναβάσσα | Πουέρτο Ρίκο |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License