Καταστροφή των Ψαρών

.

Καταστροφή των Ψαρών αποκαλείται η άλωση των Ψαρών και η σφαγή των κατοίκων τους από τον Οθωμανικό Στρατό τον Ιούνιο του 1824, κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Καταστροφή των Ψαρών
Ελληνική Επανάσταση του 1821
Χρονολογία	21 Ιουνίου 1824
Τόπος	Ψαρά
Έκβαση	ήττα των Ελλήνων και καταστροφή της νήσου
Μαχόμενα μέρη
Έλληνες επαναστάτες	Οθωμανική αυτοκρατορία
Αρχηγοί
Ψαρά:τοπική αρχή του νησιού Θεσσαλομακεδόνες: Γούλας Κασάνδριος, Σλαβούνος Ράδος	Οθωμανοί: Αλβανοί: Ισμαήλ Πασά Πλιάσας, Μπανιούς Σέβρανης
Δυνάμεις
κάτοικοι του νησιού + 600 Θεσσαλομακεδόνες	Οθωμανικός στόλος με 10.000 στρατό, εκ των οποίων 3.000 Αλβανοί
Απώλειες
φοβερές απώλειες, άλωση του νησιού, προσφυγή των κατοίκων στην Μονεμβασία και από εκεί στην Αίγινα

Η εξέλιξη των γεγονότων

Τα Ψαρά, το ισχυρό αυτό προπύργιο απέναντι του Οθωμανικού στόλου και των Οθωμανών ήταν λόγω της γεωγραφικής της θέσης, των τολμηρών κατοίκων της και των συχνών αποβάσεων ο τρόμος των Οθωμανών και επέσυρε συνεχώς την οργή και εκδίκησή τους. Έτσι τον Ιούνιο του 1824 η Οθωμανική Κυβέρνηση αποφάσισε να στείλει κατά των Ψαρών τον Οθωμανικό στόλο, τον οποίο εφοδίασε με δέκα χιλιάδες στρατό προς αποβίβαση. Από αυτούς, οι τρεις χιλιάδες ήταν εκλεκτοί Αλβανοί υπό τους Ισμαήλ Πασά Πλιάσα και Μπανιούς Σέβρανη, τους οποίους είχε στείλει ο Κιουταχής Ρεσίτ Μεχμέτ Πασάς στην Κωνσταντινούπολη κατά διαταγή του Σουλτάνου. Η επιτόπια αρχή της νήσου όταν έμαθε την προετοιμασία των Τούρκων έκανε συνέλευση, αλλά διχογνώμησε, διότι άλλοι υποστήριξαν ότι η υπεράσπιση έπρεπε να γίνει με τον στρατό της ξηράς, ενώ άλλοι ήθελαν να χρησιμοποιήσουν και πλοία. Οι μεν πρώτοι πρότειναν δε, να αφαιρέσουν τα πηδάλια από τα πλοία για να ενισχύσουν την απόγνωση των αγωνιστών και να τους κάνουν να πολεμήσουν πιο γενναία. Αυτή η γνώμη υπερίσχυσε και οδήγησε στην απώλεια των Ψαρών. Στις 19 Ιουνίου λοιπόν έφτασε ο Οθωμανικός στρατός απέναντι των Ψαρών και μετά από δύο ημέρες έκανε απόβαση πίσω από την πόλη, στο πιο δύσβατο μέρος του νησιού. Μετά από αυτό, ο στόλος τέθηκε μπροστά στην πόλη. Οι Οθωμανοί σκορπίστηκαν ανενόχλητοι σε όλο το νησί και ήρθαν σε πόλεμο με τους κατοίκους, σφάζονταν ανηλεώς. Οι κάτοικοι του νησιού πολέμησαν όντως με μεγάλη καρτερία και απελπισία. Η πάλη ήταν τόσο φοβερή, που τα πτώματα των πεσόντων κάλυψαν το έδαφος. Οι Τούρκοι, ως πιο πολυάριθμοι υπερίσχυσαν, και κυρίευσαν την πόλη εκτός του φρουρίου, το οποίο αντιστεκόταν με μεγάλη φρουρά, εκ των οποίων 600 ήταν Θεσσαλομακεδόνες υπό των Γούλα Κασάνδριο και Σκλαβούνο Ράδο. Η φρουρά αυτή αντιστάθηκε γενναία για δύο ημέρες, μέχρι που έπεσε βόμβα στην δεξαμενή και την διέρρηξε. Όταν ο εχθρός όρμησε στο φρούριο, οι πολιορκημένοι έβαλαν φωτιά στην πυριτιδαποθήκη και ανατίναξαν στον αέρα τα οχυρώματα, τους εαυτούς τους και όσους Τούρκους βρίσκονταν στο φρούριο. Μετά την πτώση του φρουρίου και την ολοκληρωτική ήττα των νησιωτών ακολούθησαν σφαγές τραγικότατες, αιχμαλωσία, αρπαγές, πυρπόληση και γενική καταστροφή του νησιού. Όσοι μπόρεσαν να διασχίσουν τον εχθρό μπήκαν στα πλοία, από τα οποία λόγω της απόφασης που είχε παρθεί από την αρχή, πολλά δεν είχαν πηδάλιο, και μέσα από τα πλοία του εχθρού έφυγαν στα νησιά του Αιγαίου. Η Ελληνική κυβέρνηση όταν έμαθε το δυστύχημα των Ψαριανών έσπευσε να δώσει στους διασωθέντες κάποια περίθαλψη, και προσωρινά τους παραχώρησε την Μονεμβασία για να κατοικήσουν. Οι πρόσφυγες αργότερα πήγαν στην Αίγινα και εξακολούθησαν τον αγώνα κατά του εχθρού και υπέρ της απελευθέρωσης της Ελλάδας.
Μετά την καταστροφή

Μετά την καταστροφή των Ψαρών ο Οθωμανικός στόλος έπλευσε στην Μυτιλήνη. Στις 3 Ιουλίου η Ελληνική Μοίρα με αρχηγό τον Μιαούλη ξημέρωσε έξω από τα Ψαρά και αποβίβασε 300 ναύτες. Οι Οθωμανοί που είχαν παραμείνει στο νησί όταν είδαν τους Έλληνες διακόσιοι κλείστηκαν σε μερικά σπίτια, οι υπόλοιποι τρέξαν στα πλοία, έκοψαν τις άγκυρες και, αποπλέοντας βρέθηκαν ανάμεσα στον Ελληνικό στόλο. Τότε άλλαξαν πορεία και έριξαν τα πλοία στην στεριά και τα έκαψαν. Στις 7 Ιουλίου εμφανίστηκε όλος ο εχθρικός στόλος. Οι Έλληνες απέπλευσαν στην Σάμο στις 14 Ιουλίου και μετά απέπλευσαν διότι τους τελείωσαν οι τροφές. Οι δε Οθωμανοί παρέλαβαν τους Τούρκους που είχαν απομείνει στα Ψαρά και έφυγαν για την Μυτιλήνη.
Πηγές

Λάμπρος Κουτσονίκας (1863). Γενική ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως, Τόμος Α΄. Εν Αθήναις: Εκ του «Ευαγγέλιμου» Δ. Καρακατζάνη. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2011.
Γεώργιος Κρέμος (1839-1926) (1879). Χρονολόγια της Ελληνικής Ιστορίας : προς χρήσιν πάντος φιλομαθούς, ιδία δε των εν τοις γυμνασίοις μαθητών. Εν Αθήναις: Τυπογραφείον Δημητρίου Ιασεμίδου. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2010.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License