Βεδέροι Ρεθύμνης

Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Ρεθύμνης

-- Δήμος Νικηφόρου Φωκά --

Οι Βεδέροι είναι οικισμός της Κοινότητας Πρινέ του Δήμου Ρεθύμνης στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχουν 33 κατοίκους. Βρίσκεται 8 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Ρεθύμνου, σε υψόμετρο 150 μ.[1] Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός της Ελλάδας.

Γεωγραφία

Οι Βεδέροι βρίσκονται 8 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Ρεθύμνου, κοντά στο χωριό Πρινές. Γύρω από το χωριό καλλιεργούνται οπωροφόρα δέντρα, όπως ελιές και καρυδιές, και εσπεριδοειδή. Κοντά στο χωριό επίσης βρίσκεται ένα μεγάλο δρυόδασος, το οποίο εκτείνεται σε μήκος ενός χιλιομέτρου. Δυτικά του χωριού περνάει φαράγγι γνωστό ως φαράγγι Βεδέρων, το οποίο καταλήγει στο Γεράνι και διαθέτει πλούσια βλάστηση.[2]
Ιστορικά στοιχεία

Ο Στέργιος Σπανάκης ταυτίζει τους Βεδέρους με το χωριό Vueru, το οποίο αναφέρεται στις ενετικές απογραφές. Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 και στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται με 67 κατοίκους και 154 οφειλόμενες αγγαρείες.[1] Το όνομα πιθανόν να προέρχεται από την ιταλική λέξη vedere η οποία σημαίνει βλέπει και πιθανόν αναφέρεται στη θέα του χωριού προς τη θάλασσα, ενώ φαίνεται ότι η περιοχή είχε χρησιμοποιηθεί ως παρατηρητήριο για την προστασία του γειτονικού Πρινέ.[2]

Το όνομα Βεδέροι αναφέρεται για πρώτη φορά σε απογραφές το 1881, με 99 κατοίκους στον δήμο Ατσιπόπουλου. Στην απογραφή του 1900 υπαγόταν στον ίδιο δήμο και είχε 103 κατοίκους.[1] Το 1925, οι Βεδέροι υπάχθηκαν στην κοινότητα Πρινέ, στην Επαρχία Ρεθύμνης, και με την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση υπαγόταν στο δημοτικό διαμέρισμα Πρινέ του Δήμου Νικηφόρου Φωκά.[3]
Απογραφές πληθυσμού

Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Απογραφή 1900 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός[1] 103 62 76 69 51 57 42 29 39 48 33
Αξιοθέατα
Παλιό σπίτι του χωριού.

Το χωριό διατηρεί σε μεγάλο βαθμό της βενετική αρχιτεκτονική του και έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός ύψιστης πολιτισμικής αξίας. Στο χωριό σώζονται αρχοντικά με επιβλητικές θύρες, γείσα, θόλους, τζάκια, στέρνες και άλλα αρχιτεκτονικά στοιχεία.[2] Στην πλαγιά του χωριού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, ο οποίος κτίστηκε το 1833. Διαθέτει καμπαναριό αναγεννησιακού ρυθμού και τέμπλο με αγιογραφίες του Ιωάννη Σταθάκη. Στο δρόμο που οδηγεί στο χωριό σώζεται πετρόκτιστο αλώνι.[4]
Προσωπικότητες

Στο χωριό γεννήθηκε ο έμπορος και πολιτικός Ιωάννης Γοβατσιδάκης (1874-1934)

Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κρήτης
Περιφερειακή Ενότητα	Ρεθύμνης
Δήμος	Ρεθύμνης
Δημοτική Ενότητα	Νικηφόρου Φωκά
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Κρήτη
Νομός	Ρεθύμνου
Υψόμετρο	150 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος	42
Έτος απογραφής	2021

Παραπομπές

Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 182.
Βαβούρης, Μάρκος. «Πρινές-Βεδέροι: Απόδραση μια ανάσα από την πόλη του Ρεθύμνου». Ρεθεμνιώτικα Νέα. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019.
«Βεδέροι (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2019.
«interkriti: Δήμος Νικηφόρου Φωκά». www.interkriti.org. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019.

Δημοτική Ενότητα Νικηφόρου Φωκά
Δημοτική Κοινότητα Ατσιποπούλου
Αγνά, τα
Ατσιπόπουλον, το
Βιολί Χαράκι, το
Πανόραμα, το
Τοπική Κοινότητα Αγίου Κωνσταντίνου
Άγιος Γεώργιος, ο
Άγιος Κωνσταντίνος, ο
Τοπική Κοινότητα Άνω Βαλσαμονέρου
Άνω Βαλσαμόνερον, το
Μονοπάριον, το
Τοπική Κοινότητα Γερανίου
Γεράνιον, το
Πετρές, ο
Τοπική Κοινότητα Γωνιάς
Άγιος Ανδρέας, ο
Γωνιά, η
Τοπική Κοινότητα Ζουριδίου
Ζουρίδιον, το
Τοπική Κοινότητα Καλονύκτου
Καλονύκτης, ο
Τοπική Κοινότητα Κάτω Βαλσαμονέρου
Κάτω Βαλσαμόνερον, το
Τοπική Κοινότητα Μαλακίων
Άνω Μαλάκιον, το
Κάτω Μαλάκιον, το
Τοπική Κοινότητα Μούντρου
Βελονάδον, το
Μούντρος, ο
Τοπική Κοινότητα Πρινέ
Βεδέροι, οι
Πρινές, ο
Τοπική Κοινότητα Ρουστίκων
Παλαίλιμνος, ο
Ρούστικα, τα
Τοπική Κοινότητα Σαϊτουρών
Σαϊτούραι, αι
Τοπική Κοινότητα Φραντζεσκιανών Μετοχίων
Φραντζεσκιανά Μετόχια, τα