.
Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Ρεθύμνης
Το Άνω Βαλσαμόνερο ή Βαρσαμόνερο είναι χωριό του δήμου Ρεθύμνης, της περιφερειακής ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 77 κατοίκους. Απέχει 14 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο και είναι κτισμένο σε υψόμετρο 380 μ. Το όνομά του προέρχεται από το αρωματικό φυτό βάλσαμο ή βάρσαμο, όπως ονομάζεται στην Κρήτη.[1]
Ιστορικά στοιχεία
Στο ύψωμα Μονοπάρι, κοντά στο Βαλσαμόνερο, κτίστηκε στα τέλη του 12ου αιώνα ή στις αρχές του 13ου αιώνα, ένα κάστρο το οποίο αποτέλεσε έδρα Καστελλανίας κατά τους ενετικούς χρόνους. Είναι πιθανό να κτίστηκε στη θέση παλαιότερης, ελληνιστικής οχύρωσης.[2] Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Varsamonero Apano στην επαρχία Ρεθύμνου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Apano Varsamonero με 141 κατοίκους και 122 οφειλόμενες αγγαρείες.[1] Το 1834, σύμφωνα με την αιγυπτιακή απογραφή εκείνης της χρονιάς, στο Επάνο Βαρσαμόνερο κατοικούσαν 25 οικογένειες, όλες μουσουλμανικές.[1]
Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται στον δήμο Ατσιπόπουλου και είχε 201 κατοίκους, όλοι μουσουλμάνοι. Στην απογραφή του 1900 είχε 93 κατοίκους μαζί με το Μονοπάρι και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Στην απογραφή του 1920 αναφέρεται ως έδρα ομώνυμης κοινότητας.[1] Το 1925, το Άνω Βαλσαμόνερο ορίστηκε έδρα κοινότητας, η οποία παρέμεινε μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση, οπότε και το χωριό προσαρτήθηκε στον Δήμο Νικηφόρου Φωκά.[3]
Απογραφές πληθυσμού
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
| Απογραφή | 1900 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός[1] | - | 189 | 152 | 147 | 131 | 119 | 122 | 151 | 77 |
Σημεία ενδιαφέροντος
Το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου Άνω Βαρσαμόνερου έχει χαρακτηριστεί μνημείο, μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του στα όρια της ιδιοκτησίας, διότι είναι αξιόλογο κτίριο ειδικής λειτουργίας (διδακτήριο), σημαντικό για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής των σχολικών κτιρίων στην Κρήτη την Τρίτη δεκαετία του 20ου αιώνα.Επίσης, αποτελεί σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της περιοχής και είναι συνδεδεμένο με τις μνήμες τους.[4]
Παραπομπές
Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 245.
«ΜΟΝΟΠΑΡΙ - ΚΑΣΤΕΛΛΙ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2019.
«Άνω Βαλσαμόνερον (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
«ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΝΕΣΑΚ/9263/269/4-2-2005 - ΦΕΚ 211/Β/17-2-2005». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2019.
| Δημοτική Ενότητα Νικηφόρου Φωκά |
|---|
| Δημοτική Κοινότητα Ατσιποπούλου |
| Αγνά, τα |
| Ατσιπόπουλον, το |
| Βιολί Χαράκι, το |
| Πανόραμα, το |
| Τοπική Κοινότητα Αγίου Κωνσταντίνου |
| Άγιος Γεώργιος, ο |
| Άγιος Κωνσταντίνος, ο |
| Τοπική Κοινότητα Άνω Βαλσαμονέρου |
| Άνω Βαλσαμόνερον, το |
| Μονοπάριον, το |
| Τοπική Κοινότητα Γερανίου |
| Γεράνιον, το |
| Πετρές, ο |
| Τοπική Κοινότητα Γωνιάς |
| Άγιος Ανδρέας, ο |
| Γωνιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Ζουριδίου |
| Ζουρίδιον, το |
| Τοπική Κοινότητα Καλονύκτου |
| Καλονύκτης, ο |
| Τοπική Κοινότητα Κάτω Βαλσαμονέρου |
| Κάτω Βαλσαμόνερον, το |
| Τοπική Κοινότητα Μαλακίων |
| Άνω Μαλάκιον, το |
| Κάτω Μαλάκιον, το |
| Τοπική Κοινότητα Μούντρου |
| Βελονάδον, το |
| Μούντρος, ο |
| Τοπική Κοινότητα Πρινέ |
| Βεδέροι, οι |
| Πρινές, ο |
| Τοπική Κοινότητα Ρουστίκων |
| Παλαίλιμνος, ο |
| Ρούστικα, τα |
| Τοπική Κοινότητα Σαϊτουρών |
| Σαϊτούραι, αι |
| Τοπική Κοινότητα Φραντζεσκιανών Μετοχίων |
| Φραντζεσκιανά Μετόχια, τα |
|
Νομός Ρεθύμνης : Δήμος, Κοινότητα Ρεθύμνου | Ανωγείων | Αρκαδίου | Γεροποτάμου | Κουλούκωνα | Κουρήτων | Λάμπης | Λαππαίων | Νικηφόρου Φωκά | Σιβρίτου | Φοίνικα | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε: Διοικητική διαίρεση νομού Ρεθύμνης |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
