Το Παράλιο Άστρος είναι παραθαλάσσιο χωριό της Αρκαδίας. Υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας και σύμφωνα με την Ελληνική απογραφή του 2021 έχει πληθυσμό που ανέρχεται σε 1.059 κατοίκους.

Τοποθεσία
Άποψη του λιμανιού του Παράλιου Άστρους από τη θέση Νησί.

Βρίσκεται χτισμένο στο βόρειο τμήμα των παράλιων του Νομού Αρκαδίας, στην ανατολική Πελοπόννησο και βρέχεται από τα νερά του Αργολικού Κόλπου. Εγγύς του βρίσκονται, το Άστρος, η Χειμερινή Μελιγού, τα Κάτω Βέρβενα, καθώς και οι μικροί οικισμοί Αγία Αναστασία, Παυλαίικα, Άγιος Στέφανος, Παπαλαίικα, Δικαιάνικα, Βάρβογλη, Φακλαραίικα και Πόρτες.

Το Παράλιο Άστρος απέχει οδικώς λιγότερο από 4 χιλιόμετρα από το Άστρος και περίπου 43 χιλιόμετρα από την Τρίπολη. Επίσης, απέχει περίπου 30 χιλιόμετρα από την πόλη του Άργους και 31 χιλιόμετρα από την πόλη του Ναυπλίου.[3]
Το Νησί από το λιμάνι.
Λοιπά στοιχεία

Στην περιοχή υπάρχει ανοιχτό θέατρο με την επωνυμία «Μελίνα Μερκούρη».

Στην άκρη του «νησιού» υπάρχει ένας πετρόχτιστος φάρος που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1893.[4] Μέχρι το 1953 ήταν επανδρωμένος και χρησιμοποιούσε πυρσό πετρελαίου. Από το 1953 έως το 1999 λειτούργησε με πυρσό ασετιλίνης και ήταν μη επιτηρούμενος, δηλαδή χωρίς φαροφύλακα. Ο εφοδιασμός του με ασετιλίνη γινόταν μία φόρα το χρόνο, με πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού, γνωστό ως φαναριέρα. Το 1999 διακόπηκε η λειτουργία του. Ανήκει στην Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού.[5]

Χαρακτηριστικό επίσης είναι και το άγαλμα «Γοργόνα η Σθενώ» στο λιμάνι του οικισμού, έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή.

Παλιότερα, η σημερινή υφιστάμενη Τοπική Κοινότητα Παραλίου Άστρους (τέως Δημοτικό Διαμέρισμα), υπήρξε ανεξάρτητη Κοινότητα, εντός των ορίων της άλλοτε Επαρχίας Κυνουρίας. Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας με το ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845. Αποσπάται από το δήμο Θυρέας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Παραλίου Άστρους με το ΦΕΚ 252Α – 24/08/1912).[6]

Οι πρώτοι οικιστές του προέρχονται κυρίως από το Καστρί Αρκαδίας.

Οι κάτοικοι του οικισμού ασχολούνται τον τουρισμό και τη γεωργία.
Δημογραφική εξέλιξη

Ο πληθυσμός του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές, από το 1920 έως σήμερα, έχει ως εξής:
Έτος Πληθυσμός
1920 718
1928 548
1940 659
1951 751
1961 646
1971 640
1981 897
1991 1.006
2001 751
2011 1.043
2021 1.059[7]
Κάστρο
Το κάστρο από ψηλά.
Η είσοδος του κάστρου του Παραλίου Άστρους, στη νότια πλευρά αυτού.

Κύριο λήμμα: Κάστρο Παραλίου Άστρους

Στην κορυφή του λόφου της περιοχής βρίσκεται το Κάστρο Παραλίου Άστρους, που σύμφωνα με το Χρονικό του Μορέως χτίστηκε το 1256 από τον ηγεμόνα του Πριγκηπάτου της Αχαΐας, Γουλιέλμο Β΄ Βιλλεαρδουίνο, προκειμένου να υποτάξει τους Τσάκωνες που κατοικούσαν στην περιοχή. Το κάστρο ονομαζόταν Castello della Estella, δηλαδή Κάστρο του Αστεριού, λόγω του αστεροειδούς σχήματος της χερσονήσου στην οποία είχε χτιστεί. Η κωμόπολη που βρίσκεται πάνω στο λόφο κοντά στο κάστρο ονομαζόταν "Νησί", ονομασία με την οποία έχει παραμείνει γνωστή έως σήμερα. Το κάστρο που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου κτίστηκε σχεδόν ταυτόχρονα με το Κάστρο της Ωριάς, το οποίο χτίστηκε για τον ίδιο σκοπό. Το 1465, κατά τον Α΄ Βενετοτουρκικό Πόλεμο, το κάστρο παραδόθηκε στον Βενετό διοικητή του Ναυπλίου, Κριστόφορο ντε Πρίουλι (Christophoro de Priuli). Τα επόμενα χρόνια το κάστρο παρήκμασε και οι μεσαιωνικές οχυρώσεις του κατέρρευσαν.

Το κάστρο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Την περίοδο του 1821 οι πλούσιοι έμποροι του εξωτερικού, αδερφοί Ζαφειρόπουλοι (Κωνσταντίνος, Ιωάννης και Παναγιώτης), με καταγωγή από τον Άγιο Ιωάννη, οχυρώνουν το κάστρο φτιάχνοντας εκεί τις κατοικίες τους. Στις 4 Αυγούστου 1826, 1.200 στρατιώτες που είχαν κλειστεί μέσα στο κάστρο νίκησαν τον πολυάριθμο στρατό του Ιμπραήμ που το πολιορκούσε. Το 1833, ο Πάνος Ζαφειρόπουλος (Άκουρος) αφιέρωσε το κάστρο στο Βασίλειο της Ελλάδας και στον βασιλιά Όθωνα. Στις αρχές του 20ου αιώνα το κάστρο εγκαταλείφθηκε κι ερήμωσε.

Εκκλησίες

Άγιος Βασίλειος
Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος
Ευαγγελίστρα

Παραλίες
Ο λιμένας του Παραλίου Άστρους.

Ανάβαλος
Ατσίγγανος
Γλυφάδα
Παλιόχανο (ή παραλία Κάτω Βερβένων)
Πλαζ Καλλιστώ
Πόρτες
Χερονήσι

Προσωπικότητες

Κλέαρχος Μαρουσάκης, μετεωρολόγος.[8]

Δείτε επίσης

Αρκαδική Ριβιέρα
Κάστρο Παραλίου Άστρους

Χώρα	Ελλάδα[1]
Περιφέρεια	Πελοποννήσου
Περιφερειακή Ενότητα	Αρκαδίας
Δήμος	Βόρειας Κυνουρίας
Δημοτική Κοινότητα	Παραλίου Άστρους
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Πελοποννήσου
Νομός	Αρκαδίας
Υψόμετρο	10 μέτρα[2]
Πληθυσμός
Μόνιμος	1.059
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Ονομασία κατοίκων	Αστρινοί Παραλιότες
Ταχ. κώδικας	220 01
Τηλ. κωδικός	2755

Παραπομπές

(Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
Ελληνική Στατιστική Αρχή. www.e-demography.gr/
Χιλιομετρικές αποστάσεις βασισμένες σε στοιχεία από τους Χάρτες της Google.
«ΦΑΡΟΣ ΑΣΤΡΟΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ». ΦΑΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2022.
«Φάρος του Παραλίου Άστρους, η αποκατάσταση ενός Μνημείου». www.discoverkynouria.gr. 7 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2022.
«ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2022.
Απογραφή 2021: Ο Δήμος Βόρειας Κυνουρίας αναλυτικά ανά δημοτική κοινότητα - Arcadia Portal
«Νοέμβριος: Επικίνδυνος για πλημμύρες όπως το 1990 στο Άστρος». Astros News. 3 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2023.

Δημοτική Κοινότητα Άστρους
Άγιος Ιωάννης, ο
Άγιος Στέφανος, ο
Άστρος, το
Βάρβογλη, η
Ιερά Μονή Λουκούς, η
Χαντάκια, τα
Τοπική Κοινότητα Αγίας Σοφίας
Αγία Σοφία, η
Τοπική Κοινότητα Αγίου Ανδρέου
Άγιος Ανδρέας , ο
Άγιος Γεώργιος, ο (Τ.Κ.Αγίου Ανδρέου)
Αρκαδικό Χωριό, το
Παραλία Αγίου Ανδρέου, η
Τοπική Κοινότητα Αγίου Γεωργίου
Άγιος Γεώργιος, ο (Τ.Κ.Αγίου Γεωργίου)
Αετοχώρι, το
Βάθηα, τα
Μελίσσι, το
Τοπική Κοινότητα Αγίου Πέτρου
Άγιος Πέτρος , ο
Μονή Μαλεβής, η
Ξηροκάμπι, το
Τοπική Κοινότητα Βερβένων
Βέρβενα, τα
Κάτω Βέρβενα, τα
Παυλέικα, τα
Τοπική Κοινότητα Δολιανών
Άνω Δολιανά, τα
Δραγούνι, το
Καμινάριον, το
Κάτω Δολιανά, τα
Κούβλης, ο
Προσήλια, τα
Ρουναίικα, τα
Τοπική Κοινότητα Ελάτου
Έλατος, ο
Τοπική Κοινότητα Καράτουλα Κυνουρίας
Καράτουλας, ο
Τοπική Κοινότητα Καστανίτσης
Καστανίτσα, η
Τοπική Κοινότητα Καστρίου
Καστρί, το
Τοπική Κοινότητα Κορακοβουνίου
Κορακοβούνι, το
Νεοχώρι, το
Ορεινό Κορακοβούνι, το
Τοπική Κοινότητα Κουτρούφων
Κούτρουφα, τα
Τοπική Κοινότητα Μελιγούς
Χειμερινή Μελιγού, η
Ορεινή Μελιγού, η
Πόρτες, οι
Χειμερινή Μελιγού, η
Τοπική Κοινότητα Μεσορράχης
Μεσορράχη, η
Τοπική Κοινότητα Νέας Χώρας
Νέα Χώρα, η
Τοπική Κοινότητα Ξηροπηγάδου
Λιλέικα, τα
Λιμανάκια, τα
Μεταμόρφωση, η
Ξηροπήγαδο, το
Πλάκα, η
Χάνι Γκρίγκου, το
Τοπική Κοινότητα Παραλίου Άστρους
Παράλιο Άστρος, το
Τοπική Κοινότητα Περδικόβρυσης
Μονή Προδρόμου, η
Περδικόβρυση, η
Τοπική Κοινότητα Πλατάνας
Λουλούδια, τα
Πλατάνα, η
Τοπική Κοινότητα Πλατάνου
Πλάτανος, ο
Τοπική Κοινότητα Πραστού
Άγιος Παντελεήμων, ο
Μονή Εορτακουστής, η
Πραστός, ο
Τοπική Κοινότητα Σιταίνης
Σίταινα, η
Τοπική Κοινότητα Στόλου
Στόλος, ο
Φούντωμα, το
Τοπική Κοινότητα Χαράδρου
Άγιοι Ασώματοι, οι
Χάραδρος, ο
Τοπική Κοινότητα Ωργιάς
Ωριά ή Ωργιά, η

-----

Τάσος Αβραντίνης

Νομός Αρκαδίας : Δήμος, Κοινότητα Τριπόλεως | Απόλλωνος | Βαλτετσίου | Βόρειας Κυνουρίας | Βυτίνας | Γόρτυνος | Δημητσάνας | Ηραίας | Κλείτορος | Κοντοβάζαινας | Κορυθίου | Λαγκαδίων | Λεβιδίου | Λεωνιδίου | Μαντινείας | Μεγαλόπολης | Σκυρίτιδας | Τεγέας | Τρικολώνων | Τροπαίων | Φαλαισίας | Φαλάνθου Κοσμά Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Αρκαδίας