Δήμος Φοίνικα

Η Μύρθιος είναι χωριό του δήμου Αγίου Βασιλείου, της περιφερειακής ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 203 κατοίκους. Απέχει 36 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο και είναι κτισμένη σε υψόμετρο 200 μ. στους νότιους πρόποδες του όρους Κουρούπα.[1]

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Mirtio di Megapotamo στην επαρχία Αγίου Βασιλείου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Mirtio di Mega Potamo με 144 κατοίκους και 205 οφειλόμενες αγγαρείες, ενώ μνεία στο χωριό κάνει και ο Βασιλικάτα το 1630, με την ονομασία Mirtio di Mega Potamo. Στην απογραφή του 1834, η οποία οργανώθηκε από τους Αιγυπτίους, το χωριό είχε αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό και κατοικούσαν σε αυτό 30 οικογένειες. Οι Αιγύπτιοι κατά την περίοδο που ηγεμόνευσαν την Κρήτη εντόπισαν κοντά στη Μύρθιο ανθρακοφόρα πετρώματα, τα οποία όμως δεν εκμεταλλεύτηκαν.[1]

Στην απογραφή του 1881 η Μύρθιος υπάγονταν στον δήμο Φοίνικος και είχε αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, 161 κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 391 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Στην απογραφή του 1920 αναφέρεται ως έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου.[1] Το 1925, η Μύρθιος ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας, μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση, όταν το χωριό προσαρτήθηκε στον Δήμο Φοίνικα.[2]
Απογραφές πληθυσμού

Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Σημεία ενδιαφέροντος
Ο νερόμυλος της Μύρθιου

Στη Μύρθιο βρίσκεται ο τοιχογραφημένος μονόχωρος ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Οι τοιχογραφίες του σώζονται σε καλή κατάσταση[1] και ξεχωρίζουν οι τοιχογραφίες των κολασμένων ή αδίκων[3] και της Πλατυτέρας με τον Ιησού στην κόγχη του ιερού. Κοντά στο χωριό σώζεται μεγάλος νερόμυλος του 19ου αιώνα, με τον υδατόπυργο και την οικία του μυλωνά.[4]

Παραπομπές

Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 573.
«Μύρθιος (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτων - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
«ΧΡΙΣΤΟΣ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019.
«Παραδοσιακοί Οικισμοί». Διακοπές. in.gr. 5 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019.