Ιστορικά στοιχεία

Νοτιοανατολικά του χωριού, στους πρόποδες του υψώματος Κουρούπα, έχουν ανασκαφεί υπολείμματα μινωικού οικισμού, τα οποία χρονολογούνται από την πρωτομινωική μέχρι την υστερομινωική εποχή.[2]

Σύμφωνα με την παράδοση, το χωριό πήρε το όνομά του από μια βοσκοπούλα από τα Σφακιά η οποία λεγόταν Μαριώ και ζούσε στην περιοχή.[3] Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Mariu στην επαρχία Αγίου Βασιλείου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Mariu με 49 κατοίκους και 40 οφειλόμενες αγγαρείες, ενώ μνεία στο χωριό κάνει και ο Βασιλικάτα το 1630, με την ονομασία Mariù. Στην απογραφή του 1834, η οποία οργανώθηκε από τους Αιγυπτίους, το χωριό είχε αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό και κατοικούσαν σε αυτό 14 οικογένειες.[1]

Στην απογραφή του 1881 το Μαριού υπάγονταν στον δήμο Φοίνικος και είχαν αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, 161 κατοίκους. Στο έργο του Γεωγραφία της Κρήτης (1890), ο Εμμανουήλ Λαμπρινάκης περιγράφει το χωριό ως «κώμη έχουσα 50 οικίας, εξ αρχοντίσσης τινός Μαρίας λαβούσα το όνομα». Στην απογραφή του 1900 είχε 178 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Στην απογραφή του 1920 αναφέρεται ως έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου και αναγράφεται ως Μαργιού.[1] Το 1928, το Μαριού ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας, μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση, όταν το χωριό προσαρτήθηκε στον Δήμο Φοίνικα.[4]
Απογραφές πληθυσμού

Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Απογραφή	1900	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός[1]	178	259	228	253	248	223	180	238		222	303

Σημεία ενδιαφέροντος

Ο σπηλαιώδης ναός του Αγίου Ονουφρίου στη Μαριού.

Ανατολικά του χωριού, δίπλα στον αμαξιτό δρόμο και σε υψόμετρο 250 μέτρα, βρίσκεται ο σπηλαιώδης ναός του Αγίου Αντωνίου. Περιβάλλεται από πηγές νερού. Περίπου ένα χιλιόμετρο βόρεια του χωριού βρίσκεται ο επίσης σπηλαιώδης ναός του Αγίου Ονουφρίου.[5] Η πρόσοψη του ναού είναι ένας απλός τοίχος, ενώ το εσωτερικό του ναού βρίσκεται σε φυσική βραχώδη κοιλότητα, η οποία ανοίγεται στη βάση απότομης πλαγιάς ασβεστολιθικού υψώματος. Γιορτάζει στις 12 Ιουνίου.[6]

Εντός του χωριού βρίσκεται ο ναός της Υπαπαντής, των οθωμανικών χρόνων, και ο ναός του αγίου Βλάσιου, ο οποίος κτίστηκε το 1912 από τον μοναχό Ιωανίκιο.[3]

Παραπομπές

Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 514.
«ΚΟΥΡΟΥΠΑ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019.
«Μαριού». www.agios-vasilios.gr. Δήμος Αγίου Βασιλείου. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019.
«Μαριού (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτων - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
Μακρής, Χρ. (1995-2000). «Ακατάγραφες εκκλησίες σε βραχώδεις κοιλότητες του τέως δήμου Φοίνικος Ρεθύμνης Κρήτης». Δελτίον Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας (ΧΧΙΙ): 114.
«Ναός Αγίου Ονουφρίου στη Μαριού». www.cretanbeaches.com. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019.

Δημοτική Ενότητα Φοίνικα
Τοπική Κοινότητα Αγίου Βασιλείου
Άγιος Βασίλειος, ο
Τοπική Κοινότητα Αγίου Ιωάννου Αγίου Βασιλείου
Άγιος Ιωάννης, ο
Καλή Συκέα, η
Κάνεβος, η
Τοπική Κοινότητα Αγκουσελιανών
Αγκουσελιανά, τα
Παλαιόλουτρα, τα
Τοπική Κοινότητα Ασωμάτου
Ασώματος, ο
Κάτω Μονή Πρέβελη, η
Πίσω Μονή Πρέβελη, η
Τοπική Κοινότητα Κοξαρές
Ατσιπάδες, αι
Κατσογρίδα, η
Κοξαρέ, η
Παλέ, η
Τοπική Κοινότητα Λευκογείων
Αμμούδι, το
Γιαννιού, το
Λευκόγεια, τα
Σχοινάρια, τα
Τοπική Κοινότητα Μαριού
Δαμνόνι, το
Μαριού, το
Παλαιά Ταβέρνα, η
Τοπική Κοινότητα Μύρθιου
Καλυψώ, η
Κάμπος, ο
Κόκκινα Χωράφια, τα
Μυρθιανός Πλακιάς, ο
Μύρθιος, η
Φοίνιξ, ο
Τοπική Κοινότητα Ροδακίνου
Άνω Ροδάκινον, το
Κάτω Ροδάκινον, το
Κόρακας, ο
Πολύριζος, η
Τοπική Κοινότητα Σελλίων
Πλακιάς, ο
Σελλία, τα
Σούδα, η