Μυρσινοχώρι Μεσσηνίας

.

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας

Το Μυρσινοχώρι,[4] αναφερόμενο επίσημα ως το Μυρσινοχώριον και παλαιότερα ως τα Πισπίσια, είναι ημιορεινός οικισμός, κοντά στην Χώρα και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, του Νομού Μεσσηνίας.

Τοποθεσία

Το Μυρσινοχώρι βρίσκεται περίπου 7 χιλιόμετρα προς τα νοτιοανατολικά της Χώρας. Έχει υψόμετρο 258[1] μέτρα και απέχει 8,5 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Κοντά στο Μυρσινοχώρι βρίσκονται προς τα νοτιοανατολικά του τα Παππούλια σε απόσταση 5,5 περίπου χιλιομέτρων και προς τα νοτιά του ο Πλάτανος, σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα.
Ιστορία

Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής της Πυλίας. Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου.
Αρχαιότητα

Στην περιοχή του χωριού, στον Αρχαιολογικό χώρο του Μυρσινοχωρίου, στην θέση Ρούτση ή Ρούτσι, έχουν βρεθεί δυο τύμβοι, με κιβωτιόσχημους τάφους, που ανάγονται στην Μεσοελλαδική εποχή. Φαίνεται πως στη θέση, που βρίσκονταν αυτοί, είχε αναπτυχθεί, ήδη κατά τον 17ο αιώνα π.Χ., ισχυρός οικισμός η παρακμή του οποίου τοποθετείται αρκετά μετά, περί τον 13ο αιώνα π.Χ., όταν άρχισε να πραγματοποιείται ο έλεγχος, από το νέο ισχυρό διοικητικό κέντρο της περιοχής, δηλαδή το Ανάκτορο του Νέστορος. Επίσης στην περιοχή ανασκάφηκαν δυο θολωτοί τάφοι της μυκηναϊκής εποχής με σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα.[5][6]
Β΄ Ενετοκρατία
Κύριο λήμμα: Τερριτόριο Ναβαρίνου

Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας αναφερόταν ως Πισπίσα ή Πισπίρσα ή Πιρπίσα ή Πιρπίτσα (Pispirsa[7] ή Pirpissa[8]). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο, μέσω της κτήσης τους (Stato da Mar), η οποία είναι γνωστή και ως Βασίλειο του Μορέως (1688-1715). Το χωριό Πισπίρσα (Pispirsa), ανήκε, το 1689, στην επαρχία του Ναβαρίνου (Territorio di Navarin), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης). Με βάση την ενετική απογραφή Corner του 1689, το χωριό είχε 44 κατοίκους.[7]
Β’ Τουρκοκρατία
Κύριο λήμμα: Καζάς Ναβαρίνου

Μετά το 1715, όταν οι Τούρκοι έδιωξαν τους Ενετούς από τον Μωριά και ξαναγύρισαν, μετονόμασαν τη Βαρωνία της Μεθώνης σε Βιλαέτι της Αρκαδιάς. Κατά την περίοδο που η ευρύτερη περιοχή της Πυλίας τελούσε υπό τη β’ οθωμανική κατοχή (1715-1821), το χωριό Πισπίτσα υπαγόταν στον Καζά Ναβαρίνου σύμφωνα και με την έκδοση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα με τίτλο A Historical and Economic Geography of Ottoman Greece: The Southwestern Morea in the 18th Century, αφού μετά την ανακατάληψη των περιοχών του Μωριά από τους Τούρκους, η περιοχή του Ναβαρίνου, δηλαδή της Πυλίας, αποτέλεσε ένα ακόμα τμήμα της οθωμανικής (defter) κτηματογράφησης. Το χωριό αναφερόταν στα οθωμανικά τουρκικά ως Pispitsa. Στην περιοχή του σύγχρονου Μυρσινοχωρίου, το οποίο τότε ήταν τσιφλίκι (Pispitsa, ciftlik) υπάγονταν επίσης και οι περιοχές της Νάσας ή Μεμί Αγά (Nasa ή Memi Aga, mazra'a) και Ρούτσι (Ρούτση ) ή Ντενμουσαρίν (Rotsi ή Denmusarin, mazra'a).[9][10]
Διοικητική ιστορία

Η/τα/του Πισπίσα ή τα Πισπίσια[11] προσαρτήθηκε, το 1835,[12] αρχικά στον παλαιό Δήμο Σκάρμιγκος,[13] με έδρα τον Σκάρμιγκα (σήμερα η Μεταμόρφωση) και 5 χρόνια μετά, με την κατάργηση του δήμου αυτού, προσαρτήθηκε, το 1840,[14] στον παλαιό Δήμο Βουφράσου[15] με έδρα αρχικά το Χατζή, όπου και παρέμεινε ως το 1912 που ο δήμος αυτός καταργήθηκε. Το 1851[16] η έδρα του Δήμου Βουφράσου μεταφέρεται από το Χατζή στο Βλαχόπουλο, ενώ πέντε χρόνια μετά, το 1856,[17] έδρα του δήμου ξαναγίνεται το Χατζή. Το χωριό αναφέρεται, το 1853, επίσης σαν Πισπίσια στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριό του Δήμου Βουφράσου της Επαρχίας Πυλίας με πληθυσμό 62 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[18] Το 1882[19] ο παλαιός Δήμος Βουφράσου μετονομάσθηκε σε Δήμο Βουφράδος. Από το 1844 ως το 1896 το χωριό αναφερόταν επίσημα ως Πισπίσα και από το 1896 ως το 1928 ως Πισπίσια. Το 1912[20] τα Πισπίσια προσαρτώνται ως έδρα στην Κοινότητα Πισπισίων.[21] Στην ίδια κοινότητα προσαρτήθηκε επίσης ο οικισμός του Σκάρμιγκα (παρέμεινε στην κοινότητα αυτή ως το 1829). Το 1927[22] οι οικισμοί Πισπίσια και Σκάρμιγκας μετονομάζονται σε Μυρσινοχώρι και Μεταμόρφωσις και η Κοινότητα Πισπισίων σε Κοινότητα Μυρσινοχωρίου αντίστοιχα. Από το 1928 ως το 1940 το χωριό αναφερόταν επίσημα ως Μυρσινοχώρι και από το 1940 ως σήμερα ως Μυρσινοχώριον. Το Μυρσινοχώριον παρέμεινε ως έδρα της Κοινότητας Μυρσινοχωρίου, με την αλλαγή της ονομασίας του χωριού και της κοινότητας, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», το Μυρσινοχώριον υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Νέστορος,[23][24] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» το Μυρσινοχώριον ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[25][26] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Το Μυρσινοχώριον σήμερα είναι έδρα και ο μοναδικός οικισμός της Τοπικής Κοινότητας του Μυρσινοχωρίου του Δήμου Πύλου-Νέστορος.[4]
Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 190 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες.
Εξέλιξη Πληθυσμού του Μυρσινοχωρίου Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 44[7]
1844 69[27]
1851 62[18]
1879 141[7][28]
1889 189[29]
1896 222[30]
1907 249[31]
1920 311[32]
1928 323[33]
1940 351[34]
1951 356[35]
1961 311[36]
1971 217[37]
1981 141[38]
1991 125[39]
2001 217[40]
2011 190[41]

Επισήμανση: Ο πληθυσμός όπως αναφέρεται στο παραπάνω διάγραμμα, περιλαμβάνει το συνολικό άθροισμα των κατοίκων του οικισμού Πισπίσα και του οικισμού Νάσσα, το έτος 1879, καθώς στην απογραφή αυτή απογράφηκαν μαζί.
Κτίρια – εκδηλώσεις – αξιοθέατα

Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια και το παλαιό Δημοτικό Σχολείο, υπάρχει η εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου. Επίσης κάθε χρόνο διοργανώνεται πανηγύρι, στις 24 Ιουνίου, προς τιμή του Άγιου Ιωάννη του Ριγανά, όπου προσφέρονται διάφορα τοπικά εδέσματα, βραστή γίδα και σούπα.[6] Στη περιοχή του χωριού λειτουργεί και σύγχρονο ελαιοτριβείο.[42] Ανάμεσα στα αξιοθέτα της περιοχής του χωριού είναι και ο κοντινός Αρχαιολογικός Χώρος του Μυρσινοχωρίου, στην τοποθεσία Ρούτση.
Αρχαιολογικός Χώρος στο Μυρσινοχώρι

Περίπου 1,5 χιλιόμετρο βορειοανατολικά του χωριού, στη θέση Ρούτση ή Ρούτσι βρίσκεται ο Αρχαιολογικός Χώρος του Μυρσινοχωρίου. Στη θέση αυτή πραγματοποιήθηκαν, τις δεκαετίες του 1950, από τον Σπυρίδωνα Μαρινάτο και του 1970, από τον Γεώργιο Στ. Κορρέ σειρά ανασκαφικών ερευνών, οι οποίες έφεραν στο φως δυο τύμβους της Μεσοελλαδικής εποχής (2.200 π.Χ.-1.600 π.Χ.), οι οποίοι περιείχαν ταφικούς πίθους. Οι τύμβοι ήταν χτισμένοι πάνω σε παλαιότερο οικισμό του (3.000 π.Χ.-2.500 π.Χ). Επίσης ανασκάφηκαν, δύο θολωτοί τάφοι της μυκηναϊκής εποχής (1.600 π.Χ.- 1.100 π.Χ.), οι οποίοι είχαν σχετικά μικρή διάμετρο (περίπου 5 μέτρα). Οι τάφοι αυτοί, πιθανότατα περιείχαν ταφές τοπικών αξιωματούχων. Ο ένας από τους θολωτούς τάφους, ο οποίος ήταν ασύλητος απέφερε εντυπωσιακά ευρήματα, μεταξύ των οποίων ξίφη και εγχειρίδια με δερμάτινες θήκες, πλήθος σφραγιδόλιθων, βαρύ περιδέραιο από Βαλτικό ήλεκτρο, καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα σωζόμενα ξίφη της μυκηναϊκής εποχής.[43][6]
Δείτε επίσης

Χώρα
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Νέστορος

Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου (Έδρα: Πάτρα) Περιφέρεια Πελοποννήσου (Έδρα: Τρίπολη)
Περιφερειακή Ενότητα	Μεσσηνίας (Έδρα: Καλαμάτα)
Δήμος	Πύλου - Νέστορος (Έδρα: Πύλος)
Δημοτική Ενότητα	Νέστορος
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό Διαμέρισμα	Πελοπόννησος
Νομός	Μεσσηνίας
Υψόμετρο	258[1] μ.
Πληθυσμός	190 (2011)
Άλλα
Παλαιά ονομασία	Πισπίσια
Ταχ. κωδ.	24001[2]
Τηλ. κωδ.	27230[3]
Δήμος Πύλου - Νέστορος

Παραπομπές

Μυρσινοχώρι, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Ταχυδρομικός Κώδικας Μυρσινοχώρι Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Πύλος: 27230
Δημοτική Ενότητα Νέστορος Αρχειοθετήθηκε 2017-12-23 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
Σπυρίδων Μαρινάτος, ΠAE 1953, σελ. 249-250, ΠAE 1956, σελ. 203-206, ΠAE 1957, σελ. 118-120, Γεώργιος Στ. Κορρές, ΠAE 1976, σελ. 281-282 και ΠAE 1977, σελ. 230, Ανασκαφές > Ιστορία των Ανασκαφών > Πελοπόννησος > Μεσσηνία > Ρούτσι[νεκρός σύνδεσμος], από την ιστοσελίδα: www.archetai.gr της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Μεσσηνία > Αρχαιολογικός Χώρος στο Μυρσινοχώρι, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών Αρχειοθετήθηκε 2015-12-09 στο Wayback Machine.», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος Αρχειοθετήθηκε 2017-11-06 στο Wayback Machine., Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 74 Pispirsa - Απογραφή 1879, Νο 74 Πισπίσα, σελ. 702-703.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο; Αρχειοθετήθηκε 2016-06-06 στο Wayback Machine.", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 110 (Primo Territorio di Navarin - Pirpissa), p. 125 (Terza Provincia di Messenia).
Fariba Zarinebaf, John Bennet, Jack L. Davis, "A Historical and Economic Geography of Ottoman Greece", "Hesperia", supplement 34, American School of Classical Studies at Athens, Athens 2005, ISBN 978-0-87661-534-8, p. 128[νεκρός σύνδεσμος].
Siriol Davies, Jack L. Davis, "Between Venice and Istanbul: Colonial Landscapes in Early Modern Greece Αρχειοθετήθηκε 2016-11-02 στο Wayback Machine.", "Hesperia", supplement 40, ISSN 1064-1173, American School of Classical Studies at Athens, Athens 2007, ISBN 087661540X, ISBN 9780876615409 και "Between Venice and Istanbul: Colonial Landscapes in Early Modern Greece[νεκρός σύνδεσμος]", p. 206[νεκρός σύνδεσμος].
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Πισπίσια (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
21-04-1835.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Σκάρμιγκος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Βουφράσου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 4Α - 10/03/1851.
ΦΕΚ 34Α - 30/07/1856.
Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 578.
ΦΕΚ 89Α - 29/08/1882.
ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Πισπισίων (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 306Α - 22/12/1927.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 48.
Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 120.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 87.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 103.
Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 237.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 275.
Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 303.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 148.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 143.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 139.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 149.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 182.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 185.
"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
"Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, ενότητα: "Μυρσινοχώρι και τα προϊστορικά ευρήματα", σελ. 243.

Ανασκαφές > Ιστορία των Ανασκαφών > Πελοπόννησος > Μεσσηνία > Ρούτσι[νεκρός σύνδεσμος], από την ιστοσελίδα: www.archetai.gr της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Πηγές

Οι απογραφές των Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, Corner (1689), Grimani (1700) Angelo Emo (ίσως το 1708), η αχρονολόγητη απογραφή που αναφέρεται στο χειρόγραφο Querini-Stampalia (ίσως το 1711), είναι τέσσερις από τις διάφορες βενετσιάνικες απογραφές, οι οποίες επιχειρήθηκαν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Μέχρι σήμερα πλήρως έχει δημοσιευθεί μόνο η απογραφή Grimani, από τον ιστορικό και ομότιμο διευθυντή ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) Βασίλη Παναγιωτόπουλο, στο έργο του "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", (1985).
Βασίλης Παναγιωτόπουλος, "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", Σειρά: Μελέτες Νεοελληνικής Ιστορίας, μετάφραση: Χριστίνα Αγριαντώνη, επιμέλεια: Αγγελική Κόκκου, έκδοση: Εμπορική Τράπεζα Ελλάδος - Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1985, 2η έκδοση: 1987.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Σπυρίδων Μαρινάτος, ΠAE 1953, σελ. 249-250.
Σπυρίδων Μαρινάτος, ΠAE 1956, σελ. 203-206.
Σπυρίδων Μαρινάτος, ΠAE 1957, σελ. 118-120.
Γεώργιος Στ. Κορρές, ΠAE 1976, σελ. 281-282.
Γεώργιος Στ. Κορρές, ΠAE 1977, σελ. 230.
Fariba Zarinebaf, John Bennet, Jack L. Davis, "A Historical and Economic Geography of Ottoman Greece", "Hesperia", supplement 34, American School of Classical Studies at Athens, Athens 2005, ISBN 978-0-87661-534-8.
Siriol Davies, Jack L. Davis, "Between Venice and Istanbul: Colonial Landscapes in Early Modern Greece", "Hesperia", supplement 40, ISSN 1064-1173, American School of Classical Studies at Athens, Athens 2007, ISBN 087661540X, ISBN 9780876615409.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Πύλου - Νέστορος, από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
"Μυρσινοχώρι Μεσσηνία: Προϊστορικός οικισμός και τάφοι", 04/08/2013, "Μυρσινοχώρι: Οι ανασκαφές Μαρινάτου", 18/11/2016 και Μυρσινοχώρι: Ο Μεσοελλαδικός τύμβος Καλογεροπούλου", 28/12/2016, από την ιστοσελίδα του τοπικού ΜΜΕ "Αριστομένης ο Μεσσήνιος".

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΝΕΣΤΟΡΟΣ
Δημοτική Κοινότητα Χώρας
Στυλιανός, ο
Χώρα, η
Τοπική Κοινότητα Αμπελοφύτου
Αμπελόφυτον, το
Τοπική Κοινότητα Κορυφασίου
Κορυφάσι, το
Πισάσκι, το
Τοπική Κοινότητα Μεταξάδας
Μεταξάδα, η
Ποταμιά, η
Σταυρός, ο
Τοπική Κοινότητα Μυρσινοχωρίου
Μυρσινοχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Παλαιού Λουτρού
Παλαιόν Λουτρόν, το
Τοπική Κοινότητα Ρωμανού
Πετροχώρι, το
Ρωμανός, ο
Τοπική Κοινότητα Φλεσιάδος
Φλεσιάς, η

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License