.
Η Δραπετσώνα είναι προάστιο-δήμος στα δυτικά της βιομηχανικής πόλης του Πειραιά, στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα Πειραιώς και αποτελεί το βόρειο μέρος του λιμανιού. Στην αρχαιότητα αποτελούσε έκταση της περιφέρειας του αττικού Δήμου Θυμαιτίδων του άστεως των Αθηνών, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση του Κλεισθένους. Σήμερα συνιστά ναυτιλιακό δήμος του Πειραιά, οικοδομημένη στις ακτές του Σαρωνικού Κόλπου.
Πρώτες ενδείξεις μαζικού εποικισμού παρατηρούνται το 1830, από νησιώτες και συγκροτείται ο οικισμός των Βούρλων του Πειραιά. Η πρώτη εκκλησία της περιοχής, ο Άγιος Διονύσης χτίστηκε γύρω στα 1805. Το 1834 ένα μέρος της περιοχής δόθηκε στον Πειραιά για να γίνει νεκροταφείο, υπό τον όρο να ανακαινιστεί ο ναός. Κατά τη μικρασιατική καταστροφή έρχεται το δεύτερο μεγάλο πληθυσμιακό κύμα και στήνεται ένας ακόμη προσφυγικός συνοικισμός.[3] Ο σύγχρονος δήμος καλύπτει έκταση περίπου 2 τετραγωνικών χιλιομέτρων σε μεγάλο τμήμα της οποίας οικοδομήθηκαν εργατικές κατοικίες. Ο πληθυσμός της ανέρχεται σύμφωνα με την απογραφή του 2001 σε 13.399 άτομα. Η παράκτια ζώνη της περιοχής μέχρι στιγμής δεν έχει αξιοποιηθεί, μετά την απομάκρυνση των χημικών εγκαταστάσεων Λιπασμάτων, πλην όμως έχουν τεθεί σε εφαρμογή μελέτες τουριστικής αξιοποίησής της.
Σήμερα (από 2011 - ) η περιοχή της Δραπετσώνας με βάση το σχέδιο Καλλικράτη είναι ενοποιημένος δήμος με το Κερατσίνι και αποτελούν τον Δήμο Κερατσινίου - Δραπετσώνας. Ο παλιός Δήμος Δραπετσώνας είχε αποσπαστεί από την πόλη του Πειραιά το 1950 και υπάχθηκε στο Δήμο Κερατσινίου. Ένα χρόνο μετά, το 1951 αναγνωρίστηκε ως Δήμος. Στην περιοχή αυτή κατά την αρχαιότητα πιθανολογείται και η θέση του αρχαίου δήμου Θυμοιταδών, που αποτελούσε τμήμα του Τετρακώμου του Πειραιά.
Παλαιότερα η ανατολική πλευρά της περιοχής αυτής λέγονταν «Βούρλα», που συνεχίζει να υπάρχει ως ονομασία πειραϊκής συνοικίας, από τα ομώνυμα βούρλα που φύτρωναν στις προσχώσεις στη σημερινή περιοχή του Ναού του Αγίου Διονυσίου όπου και ο αρχαίος λιμένας Φωρών του Πειραιά. Στα Βούρλα και γύρω από τον Άγιο Διονύση από το 1873 λειτούργησαν αρκετοί οίκοι ανοχής. Με τη Μικρασιατική καταστροφή μεγάλος αριθμός προσφύγων εγκαταστάθηκε σε ξύλινες παράγκες στη γύρω περιοχή. Οι περισσότερες διατηρήθηκαν μέχρι το 1968, όταν άρχισε η ανοικοδόμηση των προσφυγικών κατοικιών.
Το όνομα του Δήμου κατ΄ άλλους προέρχεται από την αρβανίτικη ονομασία του ρέματος και του κτηματία της περιοχής ντραπ (=ρέμα) + Τσώνης (ντραπιτσώνης , ντραπιτσώνα), κατ΄ άλλους πιθανολογείται από παραφθορά του αρχαίου ονόματος ενός από τους τρεις λόφους του αρχαίου Πειραιά, και τέλος κατ΄ άλλους από τους μονίμως δραπέτες των παλαιών φυλακών των Βούρλων, που υπήρχαν στην περιοχή, (δραπετοσώνα, δραπετσώνα).
Σε χάρτες του 18ου και 19ου αιώνα η περιοχή εμφανίζεται ως DRAPEZON που πιθανότατα οφείλεται στο γεγονός ότι φιλοξενούσε πολλά ταφικά μνημεία και αποκαλεί το Τράπεζα (Τραπεζών). Μεταξύ των μνημείων συμπεριλαμβάνεται και το μνημείο του Θεμιστοκλή.
Η περιοχή αυτή κατοικήθηκε κυρίως από Μικρασιάτες που διέμεναν σε ξύλινες παράγκες. Στα προσεχή έτη ανθούν τα μπουζουκτζίδικα που συγκεντρώνουν τους μάγκες του Πειραιά καθώς και το ρεμπέτικο τραγούδι, ενώ στα Βούρλα αργότερα λειτουργούν οίκοι ανοχής. Το 1968 αρχίζει η ανέγερση μεγάλων οικοδομικών συγκροτημάτων εργατικών κατοικιών για τη στέγαση αυτών, όπου και δύο χρόνια μετά ο τότε δήμαρχος του Πειραιά Αριστείδης Σκυλίτσης απομάκρυνε και τις τελευταίες παράγκες από την περιοχή δυτικά του λιμένα απελευθερώνοντας τον αρχαιολογικό χώρο της Ηετιωνείας.
Από τον 19ο αιώνα η Δραπετσώνα γίνεται από τα πιο βασικά τοπόσημα στην ευρύτερη βιομηχανική ζώνη του Πειραιά. Πλήθος κεφαλαίων και επενδύσεων εισρέουν στην περιοχή. Τα Ναυπηγεία Βασιλειάδη (1898-1912) ήταν η πρώτη μεγάλη λιμενική εγκατάσταση. Ακολούθησαν τα Λιπάσματα, το Βυρσοδεψείο, η ΑΓΕΤ Ηρακλής, το Γυψάδικο και οι πιο πρόσφατες εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών εταιρειών (SHELL, BP, MOBIL).
To αναπτυξιακό σχέδιο που έχει κατατεθεί για την περιοχή της Δραπετσώνας προβλέπει ανάπλαση από την ακτή Βασιλειάδη έως το λιμένα Ηρακλέους. Έργα και παρεμβάσεις προϋπολογισμού εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στοχεύουν στην αξιοποίηση της ακτής με σκοπό να την καταστήσουν σημαντικό ναυτιλιακό κέντρο του Σαρωνικού. Ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς πρόκειται να κατασκευάσει το κέντρο στην πρώην βιομηχανική ζώνη Δραπετσώνας- Κερατσινίου με χρηματοδότηση από την Εθνική Τράπεζα, έκταση περίπου 640 στρεμάμτων. Θα εγκατασταθεί Ναυτιλιακό Επιχειρηματικό Κέντρο, καθώς και δύο σύγχρονες μαρίνες στους όρμους της περιοχής. Η πρώτη θα εξυπηρετεί τον ελιμενισμό yacht και megayacht και προσανατολίζεται σε ψυχαγωγικές και τουριστικές δραστηριότητες, ενώ η δεύτερη θα συγκροτήσει ναυτιλιακό όμιλο που θα προσανατολίζεται σε ναυταθλητικές δραστηριότητες.
Πληθυσμιακή Εξέλιξη Δήμου Δραπετσώνος
Χρονολογία Πληθυσμός Δήμου Έκταση Δήμου Πυκνότητα Δόμησης Προστιθείς Πληθυσμός Νέα Αύξηση Πληθυσμού Συνολική Αύξηση
1991 13.094 κάτοικοι 2 χμ2 6.547 κάτοικοι / χμ2 13.094 κάτοικοι - -
2001 13.399 κάτοικοι 2 χμ2 6.699 κάτοικοι / χμ2 + 305 κάτοικοι + 2,33% 2,33%
2011 91.090 κάτοικοι Ενοποιήθηκε με το δήμο Κερατσινίου - - - -
πρωτογενείς πηγές:ΕΣΥΕ, Ιστορικά Κουτουζής
Παραπομπές
↑ Υπουργείο Εσωτερικών: Στοιχεία Δήμων και Κοινοτήτων, ανάκτηση 8/7/2008
↑ World Wind 1.4: Υπολογισμός Υψομέτρου με το Πρόγραμμα, ανάκτηση 8/7/2008
↑ Κουτουζής: Ιστορικά της Δραπετσώνας, ανάκτηση 8/7/2008
Πολεοδομικό Συγκρότήμα Αθηνών : Δήμος, Κοινότητα Νομαρχία Αθηνών: Αθήνα | Αγία Βαρβάρα | Αγία Παρασκευή | Άγιοι Ανάργυροι | Άγιος Δημήτριος | Αιγάλεω | Άλιμος | Αμαρούσιο | Βριλήσσια | Βύρωνας | Γαλάτσι | Γλυφάδα | Δάφνη | Ελληνικό | Ζωγράφου | Ηλιούπολη | Ηράκλειο | Ίλιον | Καισαριανή | Καλλιθέα | Καματερό | Κηφισιά | Λυκόβρυση | Μελίσσια | Μεταμόρφωση | Μοσχάτο | Νέα Ερυθραία | Νέα Ιωνία | Νέα Σμύρνη | Νέα Φιλαδέλφεια | Νέα Χαλκηδόνα | Νέο Ψυχικό | Παπάγου | Περιστέρι | Πετρούπολη | Πεύκη | Ταύρος | Υμηττός | Φιλοθέη | Χαϊδάρι | Χαλάνδρι | Χολαργός | Ψυχικό Νομαρχία Πειραιώς: Πειραιάς | Άγιος Ιωάννης Ρέντης | Δραπετσώνα | Κερατσίνι | Κορυδαλλός | Νίκαια | Πέραμα |
Αίγινας | Αμπελακίων | Κυθήρων | Μεθάνων | Πόρου | Σαλαμίνος | Σπετσών | Τροιζήνος | Ύδρας |
Αγκιστρίου | Αντικυθήρων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License