ART

 

.

Το Μεσιέ 5 (γνωστό και ως M5 και NGC 5904) είναι ένα σφαιρωτό σμήνος σε απόσταση περίπου 24.500 ετών φωτός στον αστερισμό Όφι. Δεν πρέπει συγχέεται με το πολύ αμυδρότερο και μακρινότερο σφαιρωτό σμήνος Πάλομαρ 5, το οποίο βρίσκεται σε αυτή την περιοχή του ουρανού.

Το Μεσιέ 5 είναι ορατό με γυμνό μάτι σε εξαιρετικές συνθήκες κοντά στον αστέρα 5 Όφεως σαν αχνό άστρο. Με κιάλια ή με μικρό τηλεσκόπιο αναγνωρίζεται ως μη αστρικό αντικείμενο.

Ιστορικό

Το Μεσιέ 5 ανακαλύφθηκε από τον Γκότφρηντ Κιρχ το 1702, καθώς παρατηρούσε έναν κομήτη. Ο Σαρλ Μεσιέ το ανεκάλυψε ανεξάρτητα τον Μάιο του 1764. Ο Ουίλιαμ Χέρσελ ήταν ο πρώτος που μπόρεσε να το αναλύσει σε αστέρες το 1791. Ανέφερε ότι ο πυρήνας είναι πολύ πυκνός και δεν μπορούσε να τον αναλύσει.
Χαρακτηριστικά
Το Μεσιέ 5 από τον Robert J. Vanderbei

Το Μεσιέ 5 έχει διάμετρο περίπου 165 έτη φωτός, δηλαδή είναι ένα από τα μεγαλύτερα σφαιρωτά σμήνη, και αποτελείται από εκατό ως πεντακόσιες χιλιάδες αστέρες. Η βαρυτική σφαίρα επιρροής του πέρα από την οποία τα άστρα απομακρύνονται από το σμήνος έχει διάμετρο περίπου 400 έτη φωτός. Έχει ηλικία περίπου 13 δισεκατομμύρια έτη, άρα είναι ένα από τα αρχαιότερα σμήνη στο Γαλαξία. Έχει ένα χαρακτηριστικό επιμηκυμένο σχήμα. Κάποιοι παρατηρητές λένε ότι μοιάζει με αράχνη. Έχει ένα συμπιεσμένο πυρήνα με διάμετρο περίπου 6 έτη φωτός και η μισή μάζα του είναι συγκεντρωμένη σε μία σφαίρα με διάμετρο περίπου 15 έτη φωτός.


Αξιοπρόσεκτα μέλη

Στο Μεσιέ 5 έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 105 μεταβλητοί αστέρες, εκ’ των οποίων 97 είναι παλλόμενοι μεταβλητοί τύπου RR Lyrae. Ο λαμπρότερος και ευκολότερος να παρατηρηθεί μεταβλητός έχει φαινόμενο μέγεθος που διαφέρει μεταξύ 10,6 και 12,1 και περίοδο 26,5 μέρες.

Επιπλέον, ένας νάνος καινοφανής αστέρας (νόβα) έχει παρατηρηθεί στο Μ5. Δύο ακόμη νόβα έχουν παρατηρηθεί στο Μεσιέ 30 και NGC 6712.
Δείτε επίσης

NGC 5806, NGC 5811, NGC 5813, NGC 5814, NGC 5831, NGC 5838, NGC 5839, NGC 5845, NGC 5846, NGC 5846A, NGC 5848, NGC 5850, NGC 5854, NGC 5864, NGC 5865, NGC 5869 και NGC 5887, γαλαξίες κοντά στο Μ5, αρκετοί εκ’ των οποίων ανήκουν στην ομάδα NGC 5846


Παραπομπές

«SIMBAD Astronomical Database». Results for NGC 5904. Ανακτήθηκε στις 2006-11-15.

Αναφορές

Δεδομένα για το NGC 5904 στα NGC/IC Database (Αγγλικά), SIMBAD (Αγγλικά), NASA Extragalactic Database (Αγγλικά), SEDS (Αγγλικά) και VizieR Service (Αγγλικά)
Εικόνες του NGC 5904 στο Aladin (Αγγλικά) και στο SkyView (Αγγλικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

SIMBAD: M5
M5,SEDS Messier pages
M5, Galactic Globular Clusters Database page
Historic observations of M5
Messier 5 and its Variables
Image of M5 by Waid Observatory

M1 M2 M3 M4 M5 M6 M7 M8 M9 M10 M11 M12 M13 M14 M15 M16 M17 M18 M19 M20 M21 M22 M23 M24 M25 M26 M27 M28 M29 M30 M31 M32 M33 M34 M35 M36 M37 M38 M39 M40 M41 M42 M43 M44 M45 M46 M47 M48 M49 M50 M51 M52 M53 M54 M55 M56 M57 M58 M59 M60 M61 M62 M63 M64 M65 M66 M67 M68 M69 M70 M71 M72 M73 M74 M75 M76 M77 M78 M79 M80 M81 M82 M83 M84 M85 M86 M87 M88 M89 M90 M91 M92 M93 M94 M95 M96 M97 M98 M99 M100 M101 M102 M103 M104 M105 M106 M107 M108 M109 M110

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License