Γεγονότα, Hμερολόγιο

.

Ο Γεώργιος Ιακωβίδης (Georgios Jakobides, Χίδηρα Λέσβου, 11 Ιανουαρίου 1853–Αθήνα , 13 Δεκεμβρίου 1932) ήταν διακεκριμένος έλληνας ζωγράφος και ακαδημαϊκός.

Εκκλησία σε ανθισμένο χωράφι στη Βαυαρία, Κρύο λουτρό, Κρέουσα

Πρώτα βήματα, Δίσκος με Φρούτα, Κορίτσι από τα Μέγαρα,

Αγαπημένη της γιαγιάς, Κεφάλη γέρου, Ιφιγένεια εν Ταύροις,

Βιογραφία

Ο Γεώργιος Ιακωβίδης γεννήθηκε το 1853 στα Χίδηρα της Λέσβου. Σε ηλικία 13 ετών πήγε στην Σμύρνη, για να ζήσει με τον θείο του, πρακτικό αρχιτέκτονα, και να φοιτήσει στην Ευαγγελική Σχολή, ενώ παράλληλα εργαζόταν. Από νωρίς έδειξε ενδιαφέρον για την τέχνη και κυρίως για την ξυλογλυπτική. Το 1868 ακολούθησε το θείο του στη Μαινεμένη για δύο έτη και το 1870 με την προτροπή και την οικονομική βοήθεια του Μιχαήλ Χατζηλουκά, ξυλέμπορου, συνεργάτη του θείου του, αποφάσισε να σπουδάσει γλυπτική στην Αθήνα.

Το 1870, εγγράφηκε στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας (την μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών). Δάσκαλοί του στην Αθήνα ήταν ο ζωγράφος Νικηφόρος Λύτρας και ο γλύπτης Λεωνίδας Δρόσης. Από το Σχολείο των Τεχνών αποφοίτησε με άριστα τον Μάρτιο του 1877, ενώ είχε ήδη αρχίσει να διακρίνεται για το ζωγραφικό του ταλέντο.

Τον Νοέμβριο του 1877 έλαβε υποτροφία από το ελληνικό κράτος και αναχώρησε για το Μόναχο με σκοπό να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της πόλης. Δάσκαλοί του εκεί ήταν ο Λούντβιχ φον Λεφτς (Ludwig νοn Löfftz), ο Βίλχελμ φον Λίντενσμιτ (Wilhelm νοn Lindenschmidt) και ο Γκάμπριελ φον Μαξ (Gabriel νοn Max). Το 1883 αποφοίτησε από την Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου, αλλά για τα επόμενα δεκαεφτά χρόνια συνέχισε να εργάζεται στην ίδια πόλη.

Το 1878 δημιούργησε στο Μόναχο δικό του εργαστήριο και σχολή ζωγραφικής θηλέων που λειτούργησε μέχρι το 1898. Με το ταλέντο και την εργατικότητά του, έγινε ευρύτατα γνωστός και αγαπητός. Οι διακρίσεις άρχισαν να διαδέχονται η μία την άλλη: «Χρυσούν μετάλλιον» στην Αθήνα το 1888, ιδιαίτερο βραβείο των Παρισίων 1889, «Βραβείο τιμής» στην Βρέμη το 1890, «Χρυσούν μετάλλιον» του Βερολίνου το 1891, «Χρυσούν μετάλλιον» του Μονάχου το 1893, το «Οικονόμειον βραβείον» στην Τεργέστη το 1895, το βραβείο Βαρκελώνης το 1898 και το χρυσό μετάλλιο στο Παρίσι το 1900.

Το 1889 πέθανε η σύζυγός του, Άγλα. Το γεγονός αυτό σημάδεψε την ζωή του και λέγεται πως κατόπιν σταμάτησε να ζωγραφίζει χαρούμενα παιδικά θέματα.

Το 1900 ιδρύθηκε η Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας και ο Ιακωβίδης κλήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση να επιστρέψει στην Ελλάδα και διορίστηκε πρώτος της διευθυντής. Μετά τον θάνατο του δασκάλου του Νικηφόρου Λύτρα το 1904, διορίστηκε ως άμισθος καθηγητής ελαιογραφίας στην Σχολή Καλών Τεχνών. Για την προσφορά του αυτή, του απονεμήθηκε ο «Χρυσούς Σταυρός των Ιπποτών». Κατά την ίδια περίοδο, ο Ιακωβίδης, ως ο αγαπημένος προσωπογράφος της βασιλικής οικογένειας (υπήρξε προσωπικός φίλος του φιλότεχνου πρίγκηπα Nικολάου) και της υψηλής αθηναϊκής κοινωνίας, ήταν ήδη ένας από τους λίγους ευκατάστατους Έλληνες ζωγράφους.

Το 1910, με τον διαχωρισμό της Σχολής Καλών Τεχνών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με βασιλικό διάταγμα τού ανατέθηκε η διεύθυνση του Σχολείου των Καλών Τεχνών. Το 1914 ο Ιακωβίδης τιμάται με το Αριστείον των Γραμμάτων και Τεχνών και το 1918 την θέση του στην διεύθυνση της Εθνικής Πινακοθήκης αναλαμβάνει ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Οκτώ χρόνια αργότερα, το 1926, ορίζεται ως ένα από τα τριάντα οκτώ αριστίνδην μέλη της νεοσυσταθείσας Ακαδημίας Αθηνών.

Το 1930, αποχωρεί από την διεύθυνση της Ανωτάτης, πλέον -μετά την αναδιοργάνωσή της- Σχολής Καλών Τεχνών, με τον τίτλο του «επιτίμου διευθυντού». Πέθανε το 1932, λίγο καιρό πριν κλείσει τα ογδόντα του.

Η Εθνική Πινακοθήκη τον τίμησε με μεγάλη αναδρομική έκθεση τον Νοέμβριο του 2005.
Το έργο του
Γ. Ιακωβίδης, Παιδική Συναυλία (1894). Λάδι σε μουσαμά, 176 εκ. x 250 εκ. Εθνική Πινακοθήκη

Ο Ιακωβίδης υπηρέτησε πιστά τον γερμανικό ακαδημαϊκό νατουραλισμό της λεγόμενης «Σχολής του Μονάχου». Τα θέματά του, παρότι ζωντανά και γεμάτα ελληνικό φως, διακατέχονται από την θεατρικότητα και την αυστηρότητα που επέβαλε ο ακαδημαϊσμός.

Η στάση του απέναντι στον γαλλόφερτο ιμπρεσιονισμό ήταν ιδιαιτέρως επικριτική. Γι' αυτό κατηγορήθηκε ότι έβαλε τροχοπέδη στην εισαγωγή νεωτεριστικών καλλιτεχνικών ρευμάτων στην Ελλάδα. Εντούτοις, νεότεροι τεχνοκριτικοί βρίσκουν ότι ο συντηρητικός Iακωβίδης δεν στάθηκε εμπόδιο σε νεωτεριστές μαθητές του, έστω κι αν δεν συμμεριζόταν τους δρόμους που ακολουθούσαν.

Όλγα Χατζηλουκά, Όλγα, Παύλος Μελάς,

Βασιλιάς Γεώργιος Α, Κου Κου, Ημίγυμνο,

Άνοιξη, Η ηθοποιός Παστα, Συναυλία παιδιών,

Το χτένισμα της εγγονής, Ο κακός εγγονός, Η σύζυγος και ο γιος του καλλιτέχνη,

Το κορίτσι, Γυναίκα με λουλούδια

Στα χρόνια της παραμονής του στη Γερμανία, τα θέματα του ήταν κυρίως σκηνές της καθημερινής ζωής, ιδίως συνθέσεις με παιδιά, εσωτερικά σπιτιών, νεκρές φύσεις, λουλούδια και άλλα. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα στράφηκε προς την δημιουργία πορτραίτων και υπήρξε ένας από τους πιο σπουδαίους Έλληνες προσωπογράφους.

Ο Γεώργιος Ιακωβίδης έχει αφήσει μεγάλο ζωγραφικό έργο, περί τους 200 ελαιογραφικούς πίνακες που σώζονται στα μεγαλύτερα μουσεία της Ευρώπης και Αμερικής, στη Πινακοθήκη Αθηνών και σε διάφορες ιδιωτικές συλλογές. Διακρίθηκε ως ζωγράφος παιδικών σκηνών, προσωπογραφίας και ανθογραφίας. Από τα έργα του τα πλέον γνωστά είναι: η «Παιδική συναυλία» (Πινακοθήκη Αθηνών), ο «Παιδικός καυγάς», ο «κακός εγγονός», το «Σκουλαρίκι», ο «Πάππος και εγγονός», τα «Πρώτα βήματα», η «Μητρική στοργή», το «Κτένισμα της εγγονής», η «Κρέουσα» κ.ά.

Οι παιδικές σκηνές των έργων του χαρακτηρίστηκαν δείγματα νατουραλιστικής ειλικρίνειας.

Το προσωπικό ημερολόγιο του καλλιτέχνη, όπου αναγράφονται τα έργα του χρονολογικά από το 1878 έως το 1919, δωρήθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη από τον γιο του ζωγράφου τον γνωστό ηθοποιό Μιχάλη Ιακωβίδη το 1951.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Μικέλα Καραγιάννη, «Γεώργιος Ιακωβίδης: ο ζωγράφος της παιδικής αθωότητας», Νέα Εποχή, τεύχος 2 (243) (1997), σελ. 33–46.
Ο. Μεντζαφού-Πολύζου, Ιακωβίδης, 393 σελ. Εκδ. Αδάμ, Αθήνα 1999. ISBN 960-500-332-5.
Ιακωβίδης - Αναδρομική (κατάλογος εκθέσεως), 328 σελ. Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Αθήνα 2005. ISBN 960-7791-22-3.

Αφιέρωμα

Αφιέρωμα ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ, Καθημερινή [1]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

«Ιδού ο Ιακωβίδης» — Άρθρο–κριτική για την μονογραφία της Όλγας Μετζαφού-Πολύζου από τον Νίκο Δασκαλοθανάση, εφημ. Το Βήμα, 27 Φεβρουαρίου 2000
Γεώργιος Ιακωβίδης, ο αστός ηθογράφος — Άρθρο του Δημήτρη Ρηγόπουλου για την ζωή και το έργο του Ιακωβίδη· από την εφημερίδα Η Καθημερινή, 13 Νοεμβρίου 2005.
Γεώργιος Ιακωβίδης (1853-1932): Ο ζωγράφος της παιδικής ηλικίας — Άρθρο-κριτική ανασκόπηση του έργου του Ιακωβίδη· από την Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα στην εφημερίδα Το Βήμα, 6 Νοεμβρίου 2005.
Γεώργιος Ιακωβίδης — Κείμενα για αναδρομική έκθεση με έργα του ζωγράφου, η οποία πραγματοποιήθηκε κατά τον χειμώνα 2005–2006 στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Γ. Ιακωβίδης — Βιογραφία, βιβλιογραφία και πολλές άλλες συνδέσεις.
Ιακωβίδης Γεώργιος — Σύντομο βιογραφικό και έργα του.
Ψηφιακό Μουσείο Ιακωβίδη
Γεώργιος Ιακωβίδης 1853-1932 (Αρχείο ντοκιμαντέρ της Ε.Ρ.Τ.)

Ζωγράφοι

Σχολή του Μονάχου

Ιωάννης Αλταμούρας | Σπυρίδων Βικάτος | Κωνσταντίνος Βολανάκης | Θεόδωρος Βρυζάκης | Νικόλαος Βώκος | Νικόλαος Γύζης | Έκτωρ Δούκας | Επαμεινώνδας Θωμόπουλος | Γεώργιος Ιακωβίδης | Ιωάννης Ζαχαρίας | Ιωάννης Κούτσης | Πολυχρόνης Λεμπέσης | Νικηφόρος Λύτρας | Στυλιανός Μηλιάδης | Γεώργιος Ροϊλός | Θάλεια Φλωρά-Καραβία

  • ----
  • Ιακωβίδης, Αγάθων
    Ιακωβίδης Γεώργιος
    Ιακωβίδης, Μιχάλης
    Ιακωβίδης, Πέτρος
    Ιακωβίδης, Σπύρος
  • Έλληνες

    Κόσμος

    Αλφαβητικός κατάλογος

    Hellenica World - Scientific Library

    Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License