.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Χανίων

Νομός Χανίων

-- Δήμος Σφακίων --

Το Λουτρό είναι παραθαλάσσιος οικισμός της περιοχής των Σφακίων, στη νοτιοδυτική Κρήτη. Διοικητικά υπάγεται στο δήμο Σφακίων, της περιφερειακής ενότητας (πρώην νομός) Χανίων. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 56 κατοίκους.

Γεωγραφία

Το Λουτρό βρίσκεται στις νότιες ακτές της Κρήτης, ανάμεσα στην Αγία Ρουμέλη και στη Χώρα Σφακίων. Στα βόρεια υψώνονται τα Λευκά Όρη. Βρίσκεται περίπου 70 χιλιόμετρα νότια από τα Χανιά. Το Λουτρό είναι κτισμένο αμφιθεατρικά στον ανατολικό μύχο ενός κολπίσκου που σχηματίζει το ακρωτήριο Μούρες ή Μουρί,[1] ενώ στην είσοδο του κόλπου βρίσκεται μία βραχονησίδα. Ο κόλπος, μαζί με το νησάκι σχηματίζουν ένα ασφαλές αγκυροβόλιο για μικρά πλοία, και χρησιμοποιούταν από τους Σφακιανούς όταν ο καιρός ήταν κακός.[2] Στα ανατολικά του χωριού βρίσκονται οι παραλίες Κέραμος, του Τιμίου Σταυρό (1 χλμ) και Γλυκά Νερά. Μπροστά από το χωριό υπάρχει άλλη μία μικρή παραλία.[3]

Ιστορία

Το Λουτρό βρίσκεται στην ίδια θέση στην οποία ήταν κτισμένη στην αρχαιότητα η πόλη Φοίνιξ, επίνειο της αρχαίας Ανώπολης και της Αράδενας. Το όνομά της ίσως προέρχεται από το φυτό φοίνικας, ο οποίος μάλλον ήταν αυτοφυής εκεί, όπως είναι σήμερα σε άλλες περιοχές της Κρήτης. Ο σημερινός οικισμός πήρε το όνομά του από τους λουτήρες, με νερό από την Ανώπολη. Σήμερα σώζονται λειψάνά τους.[1] Η πόλη αναφέρεται στις πράξεις των Αποστόλων (27, 12).[4] Ο Xριστόφορο Mπουοντελμόντι πέρασε από το Λουτρό το 1415 και ανέφερε στο βιβλίο Descriptio Insule Crete που έγραψε ότι σωζόνταν ερείπια της παλιάς πόλης, ενώ διάφορα αρχιτεκτονικά μέλη είχαν χρησιμοποιηθεί από τους κατοίκους ως οικοδομικά υλικά. Όπως και τα άλλα χωριά της περιοχής των Σφακίων, το Λουτρό δεν αναφέρεται στις ενετικές απογραφές. Ο Βασιλικά το αναφέρει το 1630 ως Lutrò, porto de Sfacchià.[1]

Από το Λουτρό φυγαδεύτηκαν μετά την αποτυχημένη επανάσταση του Δασκαλογιάννη (το 1770) 400 γυναικόπαιδα. Κατά την επανάσταση του 1821, στο Λουτρό είχε την έδρα της η Καγκελαρία, η Επαναστατική Επιτροπή που διήθυνε την επανάσταση. Την Καγκελαρία αποτελούσαν ο Ανδρέας Κριαράς, ο πρωτόπαπας των Σφακίων, ο Χατζής Ιωάννης Πωλιουδάκις, ο Ιωσήφ Παπαδάκις, ο Στρατής Βουρδούμπας και ο Αναγν. Ψαρουδάκις. Το κτίριο που συνεδρίαζαν σώζεται μέχρι σήμερα. Το 1821 αποβιβάστηκε στο Λουτρό ο γενικός έπαρχος της Κρήτης Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ. Κατά την επανάσταση του 1866, στο Λουτρό αποβιβάστηκε ο Ιωάννης Ζυμβρακάκης με 272 εθελοντές από το ατμόπλοιο Πανελλήνιον.[5] Το 1868 οι Τούρκοι κατασκεύασαν πάνω από το Λουτρό ένα Κουλέ ώστε να καταπνίξουν την επανάσταση και να υποτάξουν τους Σφακιανούς.[6]

Το Λουτρό κατά το παρελθόν ήταν ο χειμερινός τόπος διαμονής των κατοίκων της Ανώπολης, της οποίας αποτελεί επίνειο, και έτσι ονομαζόταν Κατώπολη. Το 1834, στο Λουτρό ζούσαν 3 οικογένειες. Ο πλοίαρχος Spratt αναφέρει στο έργο του Travles and Researches in Crete (II, 249) ότι στο Λουτρό το 1859 υπήρχαν 15 σπίτια. Το 1881 δεν αναφέρεται, ενώ το 1900 είχε 123 κατοίκους.[1]

Λουτρό Χανίων

Πληθυσμός σύμφωνα με τις απογραφές

Απογραφή	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	85^[1]	70^[1]	;	55^[1]	;	22^[1]	61^[1]	;	81	56

Λουτρό Χανίων

Λουτρό Χανίων (νησίδα)

Παραπομπές

Σπανάκης, 1993, σελ. 486
Λουτρό loutro.gr
«Λουτρό». cretanbeaches.com. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2014.
Σπάνακης, 1993, σελ. 797
Σπανάκης 1993, σελ. 487

«Κουλές Λουτρού». cretanbeaches.com. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2014.

Βιβλιογραφία

Στέργιος Σπανάκης (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης.

Τοπική Κοινότητα Αγίας Ρουμέλης
Αγία Ρουμέλη, η
Παλαιά Αγία Ρουμέλη, η
Τοπική Κοινότητα Αγίου Ιωάννου
Άγιος Ιωάννης, ο
Αράδαινα, η
Τοπική Κοινότητα Ανωπόλεως
Ανώπολις, η
Λιβανιανά, τα
Λουτρόν, το
Λύκος, ο
Φοίνικας, ο
Τοπική Κοινότητα Ασκύφου
Αμμουδάριον, το
Γωνίον, το
Καρές, αι
Πετρές, ο
Τοπική Κοινότητα Ασφένδου
Άγιος Γεώργιος, ο
Άγιος Νεκτάριος, ο
Άσφενδος, ο
Βουβάς, ο
Κούτελος, ο
Νομικιανά, τα
Τοπική Κοινότητα Ίμπρου
Βρασκάς, ο
Ίμπρος, η
Τοπική Κοινότητα Πατσιανού
Καλλικράτης, ο
Καψοδάσος, το
Πατσιανός, ο
Φραγκοκάστελλο, το
Τοπική Κοινότητα Σκαλωτής
Αργουλές, ο
Λάκκοι, οι
Σκαλωτή, η
Τοπική Κοινότητα Χώρας Σφακίων
Βριτομάρτις, η
Κομιτάδες, οι
Χώρα Σφακίων, η

Νομός Χανίων : Δήμος, Κοινότητα

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Χανίων

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License