Σχέδιο Καποδίστριας
Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Μεσσηνίας
-- Δήμος Μεθώνης --
Τα Δεντρούλια[4] αναφερόμενα παλαιότερα ως το Κιαπάπι ή το Γιαπαπί ή τα Δενδρούλια, είναι οικισμός, χωρίς μόνιμο πληθυσμό, κοντά στην Μεθώνη και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, του Νομού Μεσσηνίας.
Τοποθεσία
Τα Δεντρούλια βρίσκονται βορειοανατολικά της Μεθώνης, από την οποία απέχουν περίπου 10 χιλιόμετρα και βορειοδυτικά από την Φοινικούντα, από την οποία απέχουν περίπου 5,5 χιλιόμετρα. Έχουν υψόμετρο 120[1] μέτρα και απέχουν 5,5 περίπου χιλιόμετρα από τη θάλασσα. Κοντά στα Δεντρούλια βρίσκονται επίσης, προς τα βορειοδυτικά τους τα Περιβολάκια σε απόσταση 3,5 περίπου χιλιομέτρων και προς τα νοτιοδυτικά τους ο Ευαγγελισμός, σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα.
Ιστορία
Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής τόσο της Μεθώνης, όσο και της Πυλίας. Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Το χωριό υπάρχει, τουλάχιστον από τα χρόνια της Ενετοκρατίας και η παλαιότερη ονομασία του ήταν Κιαπάπι.
Β΄ Ενετοκρατία
Κύριο λήμμα: Τερριτόριο Μεθώνης
Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας αναφερόταν ως Κιαπάπι (Chiapapi[5]).Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Το χωριό Κιαπάπι (Chiapapi), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Μεθώνης (Territorio di Modon), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης). Με βάση την ενετική απογραφή Corner του 1689, το χωριό είχε 13 κατοίκους.[5]
Διοικητική ιστορία
Το Κιαπάπι ή Γιαπαπί ή η Γιαπακιά ή Γιαπαπιά [6] προσαρτήθηκε αρχικά, το 1835,[7] στον παλαιό Δήμο Νέας Κρήτης.[8] Μόλις 5 χρόνια αργότερα, το 1840,[9] ο οικισμός αποσπάται από τον Δήμο Νέας Κρήτης και προσαρτάται στον παλαιό Δήμο Μεθώνης,[10] όπου και παρέμεινε, με διάφορες ονομασίες, ως το 1912 που ο δήμος καταργήθηκε. Ο οικισμός καταργείται τυπικά για πρώτη φορά το 1845.[11] Το χωριό, τουλάχιστον από το 1844 ως το 1851 αναφερόταν επίσημα ως το Κιαπάπι. Το χωριό αναφέρεται, το 1853, επίσης σαν Κιαπάπι στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριό του Δήμου Μεθώνης της Επαρχίας Πυλίας με πληθυσμό 25 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[12] Έδρα του Δήμου Μεθώνης τότε, βάση της ίδιας πηγής, ήταν η κωμόπολη Μεθώνη. Το 1889[13] το χωριό προσαρτάται για δεύτερη φορά στον παλαιό Δήμο Μεθώνης με επίσημη ονομασία ως τα Διακούπια[14] και καταργείται τυπικά, για δεύτερη φορά, το 1908,[15] επαναπροσαρτώμενο, το ίδιο έτος, για τρίτη φορά και αναφερόμενο πλέον ως το Γιαπαπί[16] Από το 1879 ως το 1896 το χωριό αναφερόταν επίσημα ως τα Διακούπια και από το 1896 ως το 1907 αναφερόταν ως τα Γιακούπια. Από το 1907 ως το 1927 αναφερόταν ως το Γιαπαπί Γριβιτσάς ή απλά το Γιαπαπί. Το 1912[17] το Γιαπαπί προσαρτάται στην Κοινότητα Γριβιτσών,[18] με έδρα τα Γριβιτσά (σήμερα ο Ευαγγελισμός). Στην ίδια κοινότητα προσαρτώνται επίσης, το 1912, οι οικισμοί Αγατζίκι (σήμερα η Φοινίκη, παρέμεινε ως το 1913 που προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Μεθώνης), Καβουριανό (καταργήθηκε το 1928) και Καμάρια, ενώ το 1919 προσαρτάται στην Κοινότητα Γριβιτσών και ο οικισμός Νταούτι (το 1920 αναγνωρίσθηκε ως Δαούτι). Το 1927[19] οι οικισμοί Γριβιτσά, Γιαπαπί και Δαούτι μετονομάζονται σε Ευαγγελισμός, Δενδρούλια και Περιβολάκια αντίστοιχα, ενώ η Κοινότητα Γριβιτσών μετονομάζεται σε Κοινότητα Ευαγγελισμού. Το χωριό παρέμεινε ως οικισμός της Κοινότητας Ευαγγελισμού, με τις αλλαγές των ονομασιών κοινότητας και οικισμού, από το 1912 ως το 1971,[20] όταν ο οικισμός τυπικά καταργείται και πάλι για τρίτη φορά, ενώ, από 2001,[21] ο οικισμός προσαρτάται για τέταρτη φορά με την ονομασία που διατηρεί και σήμερα, δηλαδή ως τα Δεντρούλια[22] Παράλληλα η Κοινότητα του Ευαγγελισμού παρέμεινε ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», οι οικισμοί της υπήχθησαν στον κατηργημένο Δήμος Μεθώνης,[23][24] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» τα Δεντρούλια ανήκουν πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[25][26] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Τα Δεντρούλια σήμερα είναι οικισμός της Τοπικής Κοινότητας του Ευαγγελισμού του Δήμου Πύλου-Νέστορος,[4] με έδρα τον Ευαγγελισμό, ενώ στην τοπική κοινότητα αυτή υπάγονται επίσης οι οικισμοί: Το Αμουλάκι, το Καβουριανό, τα Καμάρια και τα Παλιάλωνα.
Κάτοικοι
Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, δεν έχει μόνιμους κατοίκους.
Εξέλιξη Πληθυσμού των Δεντρουλίων Μεσσηνίας Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 13[5]
1844 25[27]
1851 25[12]
1879 39[28]
1889 50[29]
1896 4[30]
1907 65[31]
1920 92[32]
1928 90[33]
1940 68[34]
1951 55[35]
1961 34[36]
2001 10[37]
2011 0[38]
Κτίρια – αξιοθέατα
Εκτός από τα λιγοστά παραδοσιακά σπίτια, τα οποία είναι διάσπαρτα, ο παλαιός και χωρίς μόνιμο πληθυσμό οικισμός των Δεντρουλίων, προσφέρεται ως ενδιάμεση στάση για φυσιολάτρες, οδοιπόρους και όσους εξερευνούν, με περιπάτους, την ευρύτερη περιοχή και το γύρω τοπίο με τους ελαιώνες και την πλούσια βλάστηση.
Δείτε επίσης
Μεθώνη
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
πρώην Δήμος Μεθώνης
| Διοίκηση | |
|---|---|
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου (Έδρα: Πάτρα) Περιφέρεια Πελοποννήσου (Έδρα: Τρίπολη) |
| Περιφερειακή Ενότητα | Μεσσηνίας (Έδρα: Καλαμάτα) |
| Δήμος | Πύλου - Νέστορος (Έδρα: Πύλος) |
| Δημοτική Ενότητα | Μεθώνης |
| Γεωγραφία και Στατιστική | |
| Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Μεσσηνίας |
| Υψόμετρο | 120[1] μ. |
| Πληθυσμός | 0 (2011) |
| Άλλα | |
| Παλαιά ονομασία | Κιαπάπι Γιαπακιά Γιαπαπιά Διακούπια Γιακούπια Γιαπαπί Δενδρούλια |
| Ταχ. κωδ. | 24006[2] |
| Τηλ. κωδ. | 27230[3] |
Παραπομπές
Δεντρούλια, από την ιστοσελίδα: buk.gr
Ταχυδρομικός Κώδικας Δεντρούλια Μεσσηνίας.
Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Πύλος: 27230
Δημοτική Ενότητα Μεθώνης Αρχειοθετήθηκε 2013-11-30 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών Αρχειοθετήθηκε 2015-12-09 στο Wayback Machine.», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος Αρχειοθετήθηκε 2017-11-06 στο Wayback Machine., Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 18 Chiapapi - Απογραφή 1879, Ο Σπ. Λάμπρος αναφέρει το χωριό ως το Νο 18 του ενετικού καταλόγου, αλλά δεν το αντιστοιχεί στον πίνακά του, για το 1879, σελ. 698-699.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Γιαπαπιά (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
21-04-1835.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Νέας Κρήτης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Μεθώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 32Α - 08/12/1845.
Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 575.
ΦΕΚ 251Α - 04/10/1889.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Διακούπια (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 28Α - 08/02/1908.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Γιαπαπί (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Γριβιτσών (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 306Α - 22/12/1927.
14/03/1971.
18/03/2001.
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Δεντρούλια (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Μεθώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 46.
Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 122.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 89.
Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 104.
Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 234.
Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 273.
Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 301.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 147.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 142.
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 184.
"Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
Πηγές
Οι απογραφές των Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, Corner (1689), Grimani (1700) Angelo Emo (ίσως το 1708), η αχρονολόγητη απογραφή που αναφέρεται στο χειρόγραφο Querini-Stampalia (ίσως το 1711), είναι τέσσερις από τις διάφορες βενετσιάνικες απογραφές, οι οποίες επιχειρήθηκαν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Μέχρι σήμερα πλήρως έχει δημοσιευθεί μόνο η απογραφή Grimani, από τον ιστορικό και ομότιμο διευθυντή ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) Βασίλη Παναγιωτόπουλο, στο έργο του "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", (1985).
Βασίλης Παναγιωτόπουλος, "Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου. 13ος - 18ος αιώνας", Σειρά: Μελέτες Νεοελληνικής Ιστορίας, μετάφραση: Χριστίνα Αγριαντώνη, επιμέλεια: Αγγελική Κόκκου, έκδοση: Εμπορική Τράπεζα Ελλάδος - Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1985, 2η έκδοση: 1987.
Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993.
Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος, Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΕΘΩΝΗΣ |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Ευαγγελισμού |
| Αμουλάκι, το |
| Δεντρούλια, τα |
| Ευαγγελισμός, ο |
| Καβουριανό, το |
| Καμάρια, τα |
| Παλιάλωνα, τα |
| Τοπική Κοινότητα Καινούργιου Χωρίου |
| Βαράκες, οι |
| Καινούργιο Χωρίον, το |
| Τοπική Κοινότητα Λαχανάδας |
| Ασπροχόρτι, το |
| Λαχανάδα, η |
| Νεραντζιές, οι |
| Τοπική Κοινότητα Μεθώνης |
| Γεφύρι, το |
| Κοκκινιά, η |
| Κρητικά, τα |
| Μεθώνη, η |
| Σαπιέντζα, η (νησίς) |
| Τάπια, η |
| Τοπική Κοινότητα Φοινίκης |
| Λάμπες, οι |
| Φοινίκη, η |
| Τοπική Κοινότητα Φοινικούντος |
| Αγία Μαρίνα, η (νησίς) |
| Ανεμόμυλος, ο |
| Γριζόκαμπος, ο |
| Λούτσα, η |
| Σχίζα, η (νησίς) |
| Φοινικούς, ο |
| Χουνάκια, τα |
|
Νομός Μεσσηνίας : Δήμος, Κοινότητα Καλαμάτας | Αβίας | Αετού | Αιπείας | Ανδανίας | Ανδρούσας | Άριος | Αριστομένους | Αρφαρών | Αυλώνα | Βουφράδων | Γαργαλιάνων | Δωρίου | Είρας | Θουρίας | Ιθώμης | Κορώνης | Κυπαρισσίας | Λεύκτρου | Μεθώνης | Μελιγαλά | Μεσσήνης | Νέστορος | Οιχαλίας Μεσσηνίας | Παπαφλέσσα | Πεταλιδίου | Πύλου | Φιλιατρών | Χιλιοχωρίων | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
