.
Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Ρεθύμνης
-- Δήμος Κουλούκωνα --
Οι Αβδανίτες είναι χωριό της τοπικής κοινότητας Δαμαβόλου, της δημοτικής ενότητας Κουλούκωνα, του δήμου Μυλοποτάμου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Ρεθύμνου, στην περιφέρεια Κρήτης, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης.[1]
Πριν το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία Μυλοποτάμου του νομού Ρεθύμνης, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κρήτης.[2]
Ονομασία
Το όνομα του χωριού, πιθανώς προέρχεται από το χωριό Αβδού (Αβδανό), του νομού Ηρακλείου, από όπου προέρχεται το πατριδωνυμικό Αβδανίτης.[3]
Γεωγραφία
Οι Αβδανίτες είναι χαρακτηρισμένος ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, κτισμένος σε υψόμετρο 290 μέτρων, σε πεδινή έκταση. Aπέχει από το Ρέθυμνο, 35 χλμ. περίπου, προς τα ΝΔ.[4][5] Το χωριό είναι κτισμένο κοντά σε ένα μικρό παρακλάδι του Γεροπόταμου.[6]
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται ήδη από το 1577, από τον Barozzi. Αργότερα αναφέρεται από τους Kαστροφύλακα και Basilicata. Οι Αβδανίτες ήταν έδρα δήμου κατά τον 19ο αιώνα.[7] Το 1890 στους Αβδανίτες κατοικούσαν κυρίως Τούρκοι και ο δήμος έφερε το όνομα «Δήμος Αβδανιτών» (106 κάτοικοι). Ο Λαμπρινάκης στη «Γεωγραφία» του, το 1890, γράφει οτι ο δήμος ούτος είναι μεν εύφορος και τερπνός αλλά νοσώδης αν και ευρίσκεται υπό τους πρόποδας της Ίδης, οι δε άνθρωποι ισχνοί και κατακίτρινοι εις πολλά τούτου μέρη.[3]
Πληθυσμιακή εξέλιξη
Η εξέλιξη πληθυσμού των Αβδανιτών έχει ως εξής: κάτοικοι 95 (1928), 119 (1940), 142 (1951), 97 (1961), 84 (1971), 84 (1981), 57 (1991), 66 (2001), 46 (2011).[1][2][8][9][10]
Διοικητικές μεταβολές
ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925
Ο οικισμός προσαρτάται στην κοινότητα Αγίου Μάμμαντος
ΦΕΚ 147Α - 19/07/1927
Ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Αγίου Μάμμαντος και προσαρτάται στην κοινότητα Δαμαβόλου
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997
Ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Δαμαβόλου και προσαρτάται στο δήμο Κουλούκωνα
ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010
Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Κουλούκωνα και προσαρτάται στο δήμο Μυλοποτάμου (Πηγή: eetaa.gr)
Αξιοθέατα
Η εκκλησία της Αγίας Άννας, στην αυλή της οποίας υπάρχουν αρχαία ευρήματα εκκλησίας και νεκροταφείου από τη Βυζαντινή εποχή. Η κεντρική εκκλησία, που λειτουργεί σποραδικά, είναι η Ζωοδόχος Πηγή όπου συνηθιζόταν ανήμερα της γιορτής της να πραγματοποιείται πανηγύρι. Στην κεντρική πλατεία υπάρχει γέρικος πλάτανος και βρύση (βρου), η οποία αποτελείται από δύο κρήνες που κατασκευάστηκαν στις αρχές του περασμένου αιώνα και αναπαλαιώθηκαν κατά την περασμένη δεκαετία.[6]
Δύο από τα κτίρια του χωριού έχουν ανακηρυχθεί διατηρητέα μνημεία:
Η οικία Αφών Μαχμουτάκη, το οποίο είναι κτίσμα ενετικών χρόνων, πιθανόν έπαυλη Βενετσιάνου άρχοντα. Ανάμεσα στα χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά στοιχεία του είναι το δώμα κατασκευασμένο από λεπίδα στις σκεπές, θολοσκεπές τμήμα ισογείου, τζάκια και λαξευτά ανοίγματα.[11]
Το κτίριο φερόμενης ιδιοκτησίας Αστρινού Πρινάρη.[12]
Διάφορα
Εκκλησιαστικά εξυπηρετείται από την ενορία του Δημοβόλου που υπάγεται στην Α΄ Αρχιερατική περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου.
Θρύλοι
Τα ερείπια της Μονής της Αγίας Ειρήνης, δίπλα στο ποτάμι, δείχνουν τη θέση όπου λέγεται ότι οι μοναχοί επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σκότωναν έναν-έναν τους τούρκους κάτοικους των Αβδανιτών, ένας μάλιστα κτίστηκε σε τρόχαλο (ξερολιθιά) περιβολιού. Οι πράξεις τους έγιναν σύντομα αντιληπτές και η θανάτωσή τους ήταν παραδειγματική.[6][13]
Στους Αβδανίτες πορεύεται ακμαιότατη το μακρόχρονο βίο της η Αμαλία Πρινάρη, 104 ετών, σήμερα (πληροφορία από τις 17 Οκτωβρίου 2013). Η γερόντισα ισχυρίζεται ότι δεν «μολύνθηκε» ποτέ από φάρμακα και διαθέτει εξαιρετικό χιούμορ.[14]
Παραπομπές
statistics.gr
Πάπυρος Λαρούς
Αβδανίτες Δαμαβόλου Μυλοποτάμου, Ν. Ρεθύμνου www.ellinismos.gr
Εκδόσεις «Ελλάδα»
Δομή
Οδοιπορικό στις Αβδανίτες Μυλοποτάμου
Μονοπάτι Ε4 - Ρέθυμνο Κρήτης e4nar.gr
Στέργιος Σπανάκης (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης, σελ. 37.
Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006
Πρόγραμμα Καλλικράτης
«ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ38/22095/554/2-7-1986 - ΦΕΚ 550/Β/12-8-1986». Υπουργείο Πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2017.
«ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/19926/561/14/5/2008 - ΦΕΚ 197/ΑΑΠ/27-5-2008». Υπουργείο Πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2017.
http://agmamas.blogspot.gr/
http://rethemnosnews.gr/2013/10/%CE%B3%CE%B5%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%B7-%CE%B6%CF%89%CE%AE-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AC-%CF%84%CE%B1-103-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82/
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963
Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς)
Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΣΑ)
http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/
http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1604/Other/A1604_SAP02_TB_DC_00_2001_03_F_GR.pdf
eetaa.gr
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Τα ναμουντάνικα χωργιά τση μάννα μας τση Κρήτης
Δημοτική Ενότητα Κουλουκώνα |
---|
Τοπική Κοινότητα Αγιάς |
Αγιά, η |
Τοπική Κοινότητα Αγίου Ιωάννου Μυλοποτάμου |
Άγιος Ιωάννης, ο |
Τοπική Κοινότητα Αΐμονα |
Αΐμονας, ο |
Τοπική Κοινότητα Αλοΐδων |
Αλόιδες, αι |
Χάνι Αλοΐδων, το |
Τοπική Κοινότητα Αξού |
Αξός, η |
Λιβάδα, η |
Χαλκηδιανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Απλαδιανών |
Απλαδιανά, τα |
Κάμπος Απλαδιανών, ο |
Τοπική Κοινότητα Βενίου |
Βενίον, το |
Κατεριανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Γαράζου |
Γαράζον, το |
Μουρτζανά, τα |
Ομάλα, η |
Φαράτσιον, το |
Τοπική Κοινότητα Δαμαβόλου |
Αβδανίται, οι |
Αλιακές, οι |
Δαμαβόλος, ο |
Τοπική Κοινότητα Δοξαρού |
Δοξαρόν, το |
Κάμπος Δοξαρού, ο |
Μακρυγιάννης, ο |
Μακρυγιάννιον, το |
Χελιανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Επισκοπής |
Δαφνέδες, οι |
Επισκοπή, η |
Κεφάλιον, το |
Τοπική Κοινότητα Θεοδώρας |
Θεοδώρα, η |
Τοπική Κοινότητα Καλύβου |
Κάλυβος, η |
Τοπική Κοινότητα Κρυονερίου |
Αγρίδια, τα |
Κρυονέριον, το |
Τσαχιανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Λιβαδίων |
Κράνα, η |
Λιβάδια, τα |
Μαρινιανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Χώνου |
Δροσιά, η |
Χώνος, ο |
Νομός Ρεθύμνης : Δήμος, Κοινότητα Ρεθύμνου | Ανωγείων | Αρκαδίου | Γεροποτάμου | Κουλούκωνα | Κουρήτων | Λάμπης | Λαππαίων | Νικηφόρου Φωκά | Σιβρίτου | Φοίνικα | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε: Διοικητική διαίρεση νομού Ρεθύμνης |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License