Ο Σενουσρέτ Α΄, ή όπως είναι γνωστός με το εξελληνισμένο όνομα που έχει επικρατήσει, Σέσωστρις Α΄, ήταν ο δεύτερος Φαραώ της 12ης Δυναστείας της αρχαίας Αιγύπτου. Βασίλεψε από το 1971 π.Χ. έως το 1926 π.Χ., και ήταν ένας από τους πιο ισχυρούς Φαραώ αυτής της δυναστείας. Ήταν ο γιος του Αμενεμχέτ Α΄ και της γυναίκας του Nefertitanen. Η γυναίκα και αδελφή του ήταν η Neferu, η οποία ήταν και η μητέρα του διαδόχου του Αμενεμχέτ Γ΄. Ο Σέσωστρις Α΄ επίσης ήταν γνωστός με το όνομα του θρόνου του, Kheperkare, που σημαίνει «το Κα (Ψυχή) του Ρα γεννήθηκε»[2].
Συνέχισε την επιθετική επεκτατική πολιτική του πατέρα του εναντίον της Νουβίας στέλνοντας δύο εκστρατείες κατά το 10ο και 18ο έτος της βασιλείας του, και εδραιώνοντας τα επίσημα νότια σύνορα της Αιγύπτου στον Δεύτερο Καταρράκτη, όπου τοποθέτησε φρουρά και μια στήλη για τη νίκη του[3]. Οργάνωσε επίσης εκστρατεία σε μια όαση της Δυτικής Ερήμου στην έρημο της Λιβύης. Ο Σέσωστρις Α΄ εγκαθίδρυσε διπλωματικές σχέσεις με κάποιες πόλεις στην Συρία και τη Χαναάν. Επίσης προσπάθησε να κάνει την πολιτκή δομή της χώρας πιο συγκεντρωτική με το να υποστηρίζει τους νομάρχες που ήταν πιστοί σ’ αυτόν. Η πυραμίδα του κατασκευάστηκε στο Λιστ. Για τον Σέσωστρι Α΄ γίνεται λόγος στην Ιστορία του Σινουχέ, όπου αναφέρεται ότι γύρισε εσπευσμένα στο βασιλικό παλάτι στην Μέμφιδα ενώ ήταν σε εκστρατεία, όταν έμαθε τα νέα της δολοφονίας του πατέρα του Αμενεμχέτ Α΄.
Πίνακας περιεχομένων
Πρόγραμμα ανοικοδόμησης
Ο Σέσωστρις Α΄ έστειλε αρκετές αποστολές για εξόρυξη πέτρας στο Σινά και στο Ουάντι Χαμαμάτ και έχτισε πάρα πολλά ιερά και ναούς ανά την Αίγυπτο και τη Νουβία κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης βασιλείας του. Ξαναέκτισε το ναό του Ρα-Ατούμ στην Ηλιούπολη, η οποία ήταν το κέντρο λατρείας το Θεού-Ήλιου. Για το 30ο έτος της βασιλείας του (Heb Sed), ανήγειρε δύο οβελίσκους από κόκκινο γρανίτη. Ένας από αυτούς υπάρχει ακόμα, και είναι ο αρχαιότερος οβελίσκος που στέκεται στη θέση του στην Αίγυπτο. Σήμερα βρίσκεται στην περιοχή Al-Masalla (οβελίσκος στα αραβικά), της περιφέρειας Al-Matariyyah κοντά στην περιφέρεια Ain Shams (Ηλιούπολις). Έχει 20,42 μέτρα ύψος και ζυγίζει 120 τόνους.
Ο Σέσωστρις έχτισε μια σειρά από μεγάλους ναούς, που περιλαμβάνουν το ναό του Μιν στην Κοπτό, το ναό της Satet στην Ελεφαντίνη, το ναό στο Armant και το ναό στο Τοντ όπου σώζεται μια μεγάλη επιγραφή του βασιλιά[4].
Ο οβελίσκος της Ηλιούπολης
Άγαλμα του Σέσωστρι Α' ως Όσιρι
Πέτρα με τη βασιλική δέλτο του Σέσωστρι Α΄
Ο «Λευκός Ναΐσκος» στο Καρνακ
Ένα ιερό (γνωστό ως Λευκός Ναΐσκος) με περίτεχνα ανάγλυφά του, έχτισε ο Σέσωστρις στο Καρνάκ για το ιωβηλαίο των 30 χρόνων βασιλείας του. Ο ναΐσκος ανακατασκευάστηκε το 1926 από τον Henri Chevrier, ο οποίος ανέσυρε από την περιοχή σχεδόν όλους τους λίθους με τους οποίους είχε χτιστεί. Τέλος, ο Σέσωστρις, μεταξύ άλλων μεγάλων έργων, ανασκεύασε τον ναό του Khenti-Amentiu Osiris στην Άβυδο.
Η βασιλική αυλή
Κάποια από τα πρόσωπα κλειδιά της αυλής του Σέσωστρι Α΄ είναι γνωστά. Ο βεζίρης (τσάτι) στην αρχή της βασιλείας του ήταν ο Intefiqer, ο οποίος είναι γνωστός από τις πολλές επιγραφές στον τάφο του που βρίσκεται δίπλα στην πυραμίδα του Σέσωστρι. Φαίνεται ότι κατείχε πολλά χρόνια το αξίωμα του βεζίρη, και κατόπιν τον διαδέχτηκε ο Σενουσρέτ (βεζίρης). Δύο θησαυροφύλακες είναι γνωστοί από την περίοδό του: ο Σομπεκχοτέπ (κατά το 22ο έτος της βασιλείας του) και ο Μεντουχοτέπ. Ο τελευταίος είχε έναν τεράστιο τάφο δίπλα στην πυραμίδα του Σέσωστρι και μάλλον ήταν ο κύριος αρχιτέκτονας του ναού του Άμωνα στο Καρνάκ. Μαρτυρούνται επίσης και αρκετοί αρχιθαλαμηπόλοι. Ο Χορ είναι γνωστός από πολλές στήλες και από μια επιγραφή στο Wadi el-Hudi, όπου απ’ ό, τι φαίνεται ήταν επικεφαλής μια αποστολής για συλλογή αμέθυστου. Μια από αυτές της στήλες αναγράφει το ένατο έτος βασιλείας του βασιλιά. Κάποιος Nakhr ακολούθησε, περίπου το 12ο έτος της βασιλείας, και είχε τάφο στο Λιστ. Κάποιος Antef, γιος μιας γυναίκας με το όνομα Zatamun επίσης είναι γνωστός από αρκετές στήλες, η μία αναφέρει το 24ο και μιαν άλλη το 25ο έτος της βασιλείας. Τέλος, ένας άλλος Antef, γιος μιας γυναίκας με το όνομα Zatuser, ο οποίος επίσης ήταν κατά πάσα πιθανότητα αρχιθαλαποπόλος κατά τη βασιλεία το Σέσωστρι[5].
Διαδοχή
Ο Σέσωστρις είχε στεφθεί συμβασιλέας του πατέρα του Αμενεμχέτ Α΄ κατά το 20ο έτος της βασιλείας του τελευταίου[6]. Προς το τέλος της ζωής του, διόρισε το γιο του Αμενεμχέτ Β' ως συμβασιλέα του. Η στήλη του Wepwawetō αναφέρει το 44ο έτος του Σέσωστρι και το 2ο έτος του Αμενεμχέτ, οπότε πρέπει να τον διόρισε κάποια στιγμή κατά το 43ο έτος της βασιλείας του[7]. Ο Σέσωστρις πιστεύεται ότι πέθανε κατά το 46ο έτος της βασιλείας του, καθώς ο Κανόνας του Τορίνο του αναλογεί 45 χρόνια βασιλείας[8]
Παραπομπές
W. Grajetzki, The Middle Kingdom of Ancient Egypt: History, Archaeology and Society, Duckworth, London 2006 ISBN 0-7156-3435-6, p.36
Peter Clayton, Chronicle of the Pharaohs, Thames & Hudson Ltd, (1994), p.78
Senusret I
Grajetzki, The Middle Kingdom of Ancient Egypt: History, p. 38-41
W. Grajetzki: Court officials of the Middle Kingdom, London 2009, ISBN 978-0-7156-3745-9, p. 172
Murnane, William J. Ancient Egyptian Coregencies, Studies in Ancient Oriental Civilization. No. 40. p.2. The Oriental Institute of the University of Chicago, 1977.
Murnane, William J. Ancient Egyptian Coregencies, Studies in Ancient Oriental Civilization. No. 40. p.5. The Oriental Institute of the University of Chicago, 1977.
Murnane, William J. Ancient Egyptian Coregencies, Studies in Ancient Oriental Civilization. No. 40. p.6. The Oriental Institute of the University of Chicago, 1977.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Senusret (I) Kheperkare
Sesostris I (Kheperkare)
Φαραώ Προδυναστική περίοδος Κάτω Αίγυπτος Χσέκιου Κάγιου Τιου Τες Νεχέμπ Γουάζνερ Μεκ Ώρος Σερέκ Άνω Αίγυπτος Σκορπιός Α΄ Ώρος Ιρύ Ώρος Κα Σκορπιός Β΄ Νάρμερ/Μήνης Πρώιμη δυναστική περίοδος 1η Δυναστεία Νάρμερ/Μήνης Ώρος Αχά Ζερ Ώρος Ζετ Μερνείθ♀ Ντεν Ανετζίμπ Σεμερκέτ Ώρος Κάα Σνεφέρκα Ώρος Πουλί 2η Δυναστεία Ώρος Χετέπ Σεχεμουί Καιέχως Ώρος Νινουτέρ Μπα Νουμπνεφέρ Ώρος Σα Τλας Ουατζένες Σεθένης Περιψέν Σέσωχρις Νεφερκάρα Α' Νεφερχέτης Χουνττζέφα Α' Χασεχεμουί Αρχαίο βασίλειο 3η Δυναστεία Νέμπκα Ζοζέρ Σεχεμχέτ Σανάχτ Χαμπά Καχετντζέντ Ουνί 4η Δυναστεία Σνεφρού Χέωψ Ρετζεντέφ Χεφρήν Βίχερις Μυκερίνος Σεψεσκάφ Θαμφθίς 5η Δυναστεία Ουζερκάφ Σαχουρέ Νεφεριρκαρέ Νεφερεφρέ Σεψεσκάρε Νιουζερέ Μενκαουχόρ Ζεντκαρέ Ουνίς 6η Δυναστεία Τετί Ουσερκαρέ Πεπί Α΄ Μερενρέ Α΄ Πεπί Β΄ Μερενρέ Β΄ Νετζερκαρέ Σιπτά 1η Μεταβατική περίοδος 7η & 8η Δυναστεία Γουαντζκάρε Κακαρέ Ιμπί 9η & 10η Δυναστεία Ουακάρε Χέτι Α' Μεργίμπρε Χέτι Μερικάρε Κανεφέρε Νεμπκάουρε Αχτόι Μέσο βασίλειο 11η Δυναστεία Μεντουχοτέπ Α΄ Ιντέφ Α΄ Ιντέφ Β΄ Ιντέφ Γ΄ Μεντουχοτέπ Β΄ Μεντουχοτέπ Γ΄ Μεντουχοτέπ Δ΄ 12η Δυναστεία Αμενεμχέτ Α΄ Σέσωστρις Α΄ Αμενεμχέτ Β΄ Σέσωστρις Β΄ Σέσωστρις Γ΄ Αμενεμχέτ Γ΄ Αμενεμχέτ Δ΄ Νεφρουσομπέκ♀ 2η Μεταβατική περίοδος 13η Δυναστεία Ουεγκάφ Αμενεμχέτ Δ' Χορ Σομπεκχοτέπ Β΄ Χενζέρ Σομπεκχοτέπ Γ΄ Νεφερχοτέπ Α' Σομπεκχοτέπ Δ΄ Μερνεφέρε Άϊ Μερχοτέπρε Ίνι 14η Δυναστεία Νεχέσι Γιακούμπ-Χαρ 15η Δυναστεία Σακίρ-Χαρ Χιάν Απέπι Χαμούντι 16η Δυναστεία Ντζεχούτι Σομπεκχοτέπ Η' Νεφερχοτέπ Γ' Μεντουχοτέπ ΣΤ' Νεμπιριράου Α' Νεμπιριάου Β' Σεμένρε Σεουσερένρε Μπεμπιάνχ Σεχέμρε Σεντουάστ 17η Δυναστεία Ραχοτέπ Σομπεκεμσάφ Α' Σομπεκεμσάφ Β' Ιντέφ Ε' Ιντέφ Ζ' Σεναχτένρε Τάο Καμόσε Νέο βασίλειο 18η Δυναστεία Άμωσις Α΄ Αμένωφις Α΄ Τούθμωσις Α΄ Τούθμωσις Β΄ Τούθμωσις Γ΄ Χατσεψούτ♀ Αμένωφις Β΄ Τούθμωσις Δ΄ Αμένωφις Γ΄ Ακενατών Σμενκαρέ Τουταγχαμών Άι Χορεμχέμπ 19η Δυναστεία Ραμσής Α΄ Σέθος Α΄ Ραμσής Β΄ Μερναφθά Αμενμνέσις Σέθος Β΄ Σιπτάχ Ταουζέρτ♀ 20η Δυναστεία Σετνάχτ Ραμσής Γ΄ Ραμσής Δ΄ Ραμσής Ε΄ Ραμσής ΣΤ΄ Ραμσής Ζ΄ Ραμσής Η΄ Ραμσής Θ΄ Ραμσής Ι΄ Ραμσής ΙΑ΄ 3η Μεταβατική περίοδος 21η Δυναστεία Σμένδις Α΄ Αμενεμνέσου Ψουσέννης Α΄ Αμενεμοπέ Οζορκών ο Πρεσβύτερος Σιαμών Ψουσέννης Β΄ 22η Δυναστεία Σωσένκ Α΄ Οζορκών Α΄ Σωσένκ Β΄ Τακελότ Α΄ Οζορκών Β΄ Τακελότ Β΄ Σωσένκ Γ΄ Παμί Σωσένκ Ε΄ Οζορκών Δ΄ 23η Δυναστεία Πετοβάτης Σωσένκ Δ΄ Οζορκών Γ΄ Τακελότ Γ΄ Ρουντιμέν Ιουπούτ 24η Δυναστεία Τεφνάχτ Βόκχορις 25η Δυναστεία Πιύ Σαμπάκα Σεμπιτκού Ταχάρκα Τανουταμών 26η Δυναστεία Ψαμμήτιχος Α΄ Νεχώ Β΄ Ψαμμήτιχος Β΄ Απρίης Άμωσις Β΄ Ψαμμήτιχος Γ΄ Ύστερη περίοδος 27η Δυναστεία Καμβύσης Β΄ Δαρείος Α΄ Ξέρξης Α΄ Αρταξέρξης Α΄ Δαρείος Β΄ 28η Δυναστεία 29η Δυναστεία Νεφερίτης Α΄ Ψαμμύθης Άκορις Νεφερίτης Β΄ 30η Δυναστεία Νεκτανεβώ Α΄ Τέως Νεκτανεβώ Β΄ 31η Δυναστεία Αρταξέρξης Γ΄ Άρσης Δαρείος Γ΄ Ελληνιστική περίοδος Δυναστεία των Αργεαδών (32η) Μέγας Αλέξανδρος Φίλιππος Γ΄ Αλέξανδρος Δ΄ Δυναστεία των Πτολεμαίων Πτολεμαίος Α΄ Πτολεμαίος Β΄ Πτολεμαίος Γ΄ Πτολεμαίος Δ΄ Πτολεμαίος Ε΄ Πτολεμαίος ΣΤ΄ Γενεολογικά δέντρα δυναστειών: 4η 11η 12η 18η 19η 20η 21η-23η 25η 26η 27η 31η Πτολεμαϊκή |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License