.

Βουλγαρία

Η Μοντάνα (βουλγαρικά: Монтана) είναι πόλη στη βορειοδυτική Βουλγαρία και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Βρίσκεται 50 χλμ. νότια του ποταμού Δούναβη, 40 χλμ. βορειοδυτικά της Βράτσα και 30 χλμ. ανατολικά από τα Σερβικά σύνορα. Έχει πληθυσμό 43.781 κατοίκους (2012).
Ονόματα

Οταν η πόλη πρωτοκατοικήθηκε από Σλάβους ήταν γνωστή ως Κουτλόβιτσα, αργότερα στα Οθωμανικά Τουρκικά ως Κούτλοφτσα. Η πόλη μετονομάστηκε Φέρτνιναντ το 1890, ευεργετούμενη από τον Κνιάζ (βασιλιά) Φερδινάνδο και αποκτώντας το καθεστώς πόλης. Την 1 Μαρτίου 1945, με διάταγμα της κυβέρνησης, οι κομμουνιστικές αρχές άλλαξαν το όνομα της πόλης σε Μιχαήλοβγκραντ προς τιμή του κομμουνιστή ακτιβιστή Χρίστο Μιχαήλοφ (πέθανε 1944) ηγέτη στην περιοχή της εξέγερσης του Σεπτέμβρη το 1923. Το 1993, με προεδρικό διάταγμα, η πόλη πήρε το όνομα Μοντάνα , από το γειτονικό ομώνυμο Ρωμαϊκό οικισμό, από το Λατινικό mons (όρος).
Γεωγραφία

Η Μοντάνα βρίσκεται στον ποταμό Ογκόστα, βόρεια του Αίμου, και περιβάλλεται βόρεια και ανατολικά από υψίπεδα.

Το κλίμα είναι ήπιο ηπειρωτικό, με ψυχρούς χειμώνες και ζεστά καλοκαίρια. Η μέση θερμοκρασία είναι 1 °C τον Ιανουάριο και 25 °C τον Ιούλιο. Τα τελευταία 15-20 χρόνια θερμοκρασίες μέχρι 35 με 40 °C το καλοκαίρι δεν είναι ασυνήθιστες.
Δημογραφικά

Το Φεβρουάριο του 2011 η πόλη είχε πληθυσμό 43.781 κατοίκους. Ο αριθμός των κατοίκων της πόλης κορυφώθηκε την περίοδο 1988-1991, όταν υπερέβη τις 55.000 με μέγιστο το 1991, 57.142.

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011 οι κάτοικοι που δήλωσαν την εθνική τους ταυτότητα κατανέμονταν ως εξής :

Βούλγαροι: 38.278 (91,8%)
Ρομά: 3.055 (7,3%)
Tούρκοι: 29 (0,1%)
Αλλοι: 166 (0,4%)
Απροσδιόριστοι: 171 (0,4%)
Μη δηλώσαντες: 2.082 (4,8%)

Σύνολο: 43.781
Ιστορία
Ρωμαϊκή εποχή

Η περιοχή γύρω από τη Μοντάνα αποτέλεσε τμήμα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Ανω Μοισίας το 29 π.Χ. Γύρω στα 160 μ.Χ. μια στρατιωτική βάση, που πιθανότατα είχε ιδρυθεί πάνω στα απομεινάρια παλιότερου Θρακικού οικισμού, απέκτησε δικαιώματα πόλης με το όνομα Civitas Montanensium. Η πόλη αναπτύχθηκε και αστικοποιήθηκε κατά τα Ρωμαϊκά πρότυπα και έγινε η δεύτερη σημαντικότερη στην επαρχία μετά τη Ρατσιαρία (σημερινο Αρτσαρ). Στην κορυφή του λόφου πάνω από τη Μοντάνα χτίστηκε ένα φρούριο, καθώς και δημόσια και κτίρια κατοικιών, ναοί, λουτρά και θέατρα. Η Μοντάνα έγινε μια τυπική αυτοκρατορική πόλη, όπου ο τυπικός εκρωμαϊσμένος πληθυσμός συνηπήρχε με αποίκους από την Ιταλία και τη Μικρά Ασία. Βάση της οικονομίας της πόλης ήταν οι μεγάλοι γαιοκτήμονες από την Ιταλία και οι επαύλεις και τα αρχοντικά τους, ενώ οι ντόπιοι εργάζονταν στη γεψργία και στην εξόρυξη χρυσού στην κοιλάδα του ποταμού Ογκόστα. Την περίοδο αυτή ζούσε στην πόλη μια κοινότητα εποίκων που ασχολείτο με τη χειροτεχνία και το δανεισμό χρημάτων. Προστάτες της Μοντάνα, κατά το ελληνιστικό πνεύμα ήταν η Ντιάνα και ο Απόλλων.
Μεσαίωνας

Μεταξύ 440 και 490 τα βορειοδυτικά της σημερινής Βουλγαρίας επλήγησαν από τις επιδρομές των Ούννων υπό τον Αττίλα και αργότερα από τους Γότθους. Οι Σλάβοι και οι Άβαροι έδωσαν τη χαριστική βολή στον Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό στην περιοχή. Οι Σλάβοι, που εγκαταστάθηκαν αργότερα στην περιοχή, ονόμασαν την πόλη Κουτλοβίτσα. Την εποχή της Πρώτης και Δεύτερης Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας ο οικισμός ανέκαμψε και έγινε κέντρο επαρχίας.
Οθωμανική κυριαρχία

Οταν η Κουτλοβίτσα καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς ο οικισμός καταστράφηκε και ερημώθηκε. Μετονομάστηκε από αυτούς "Κουτλόφτσα", από το αρχικό της όνομα. Μεταξύ 1450 και 1688 η πόλη ξαναεποικίστηκε από τους Τούρκους λόγω της στρατηγικής της θέσης και γνώρισε άλλη μία άλλη περίοδο άνθησης ως τυπικά Ανατολίτικη πόλη. Ανεγέρθηκαν τζαμί, κρήνες και άλλα κτίρια, ενώ Ρωμαϊκά Λουτρά επέζησαν του Μεσαίωνα.
Νεότερη ιστορία

Μετά την Απελευθέρωση άρχισε ένα μαζικό κύμα μετανάστευσης προς την Κουτλοβίτσα και μια περίοδος οικονομικής άνθησης. Κατασκευάσθηκαν σταθμός ηλεκτρικής ενέργειας, σιδηροδρομικός σταθμός, ταχυδρομείο και νοσοκομείο, αγορά και κοινοτικό κέντρο.
Ανθρωποι από τη Μοντάνα

Γιορντάνκα Μπλαγκόεβα (γ. 1947) - Παγκόσμια πρωταθλήτρια και κάτοχος παγκόσμιου ρεκόρ του άλματος σε ύψος από 24 Σεπτεμβρίου 1972 έως 24 Αυγούστου 1974
Στίλιγιαν Πετρόφ (γ. 1979) - Ποδοσφαιριστής της Εθνικής Βουλγαρίας και της Άστον Βίλα
Στέφαν Σαβόφ (1896–1969) - θεατρικός συγγραφέας
Νέλι Ραγκέλοβα (γ. 1958) - ποπ τραγουδίστρια
Ντραγκομίρ Ασένοφ (1926–1981) - θεατρικός συγγραφέας
Ρόζαλιν Νάκοφ (1965) - συνθέτης
Ελεν Κόλεβα (γ. 1984) - ηθοποιός
Ογκνιάν Νικόλοφ - τραγουδιστής όπερας

Αδελφοποιήσεις

Σλοβακία Μπάνσκα Μπίστριτσα, Σλοβακία
Ουκρανία Ζιτόμιρ, Ουκρανία
Γερμανία Σμαλκάλντεν, Γερμανία
Σερβία Πίροτ, Σερβία
Ισπανία Σαλβατιέρα/Αγκουρέν, Ισπανία
Ρωσία Τζερζίνσκι, Ρωσία[1]
Γερμανία Κάσσελ, Γερμανία
Ινδονησία Σουρακάρτα, Ινδονησία

Παραπομπές

«Дзержинский О городе» (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2019.
Πόλεις της Βουλγαρίας με περισσότερους από 20.000 κατοίκους

Άιτος Ασένοβγκραντ (Στενήμαχος) Βάρνα Βελίκο Τίρνοβο Βέλιγκραντ Βίντιν Βράτσα Γιάμπολ Γκάμπροβο Γκόρνα Οριαχόβιτσα Γκότσε Ντέλτσεφ (Άνω Νευροκόπι) Καζανλούκ Κάρλοβο Κάρτζαλι Κιουστεντίλ Λόβετς Λομ Μοντάνα Μπλαγκόεβγκραντ Μπότεβγκραντ Μπουργκάς (Πύργος) Νόβα Ζαγκόρα Ντιμίτροβγκραντ Ντόμπριτς Ντούπνιτσα Πάζαρτζικ Πέρνικ Πετρίτσι Πλέβεν Ραζγκράντ Ρούσε Σάμοκοβ Σαντάνσκι Σβιστόφ Σεβλίεβο Σιλίστρα Σλίβεν Σμόλιαν Σούμεν Σόφια Στάρα Ζαγόρα Ταργκόβιστε Τροϊάν Φιλιππούπολη Χάσκοβο

Πόλεις της Βουλγαρίας με περισσότερους από 20.000 κατοίκους

Άιτος · Άνω Νευροκόπιι · Ασένοβγκραντ (Στενήμαχος) · Βάρνα · Βελίκο Τύρνοβο · Βέλινγκραντ · Βίντιν · Βράτσα · Γιάμπολ · Γκάμπροβο · Γκόρνα Οριάχοβιτσα · Καζανλούκ · Κάρλοβο · Κάρντζαλι · Κιουστεντίλ · Λόβετς · Λομ · Μοντάνα · Μπλαγκόεβγκραντ · Μπότεβγκραντ · Μπουργκάς (Πύργος) · Νόβα Ζαγόρα · Ντιμίτροβγκραντ · Ντόμπριτς · Ντούπνιτσα · Πάζαρτζικ · Πέρνικ · Πετρίτσι · Πλέβεν · Ράζγκραντ · Ρούσε · Σάμοκοβ · Σαντάνσκι · Σβιστόβ · Σεβλίεβο · Σιλίστρα · Σλίβεν · Σμόλιαν · Σούμεν · Σόφια · Στάρα Ζαγόρα · Ταργκόβιστε · Τρόιαν · Φιλιππούπολη · Χάσκοβο

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Εγκυκλοπαίδεια Βουλγαρίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License