.
Τόνγκα
Το Βασίλειο της Τόνγκα[3], στα Τονγκανικά Puleʻanga Fakatuʻi ʻo Tonga και στα Αγγλικά Kingdom of Tonga, όπως είναι η επίσημη ονομασία του κράτους, βρίσκεται στο νότιο Ειρηνικό, βορειοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας και αποτελείται από περίπου 170 νησιά. Πρωτεύουσα είναι η Νουκουαλόφα. Ο πληθυσμός είναι 120.898 (εκτίμηση 2009) και η έκταση της 748 τετρ. χιλιόμετρα[1]. Η οικονομία της χώρας στηρίζεται στην γεωργία και κυρίως στην παραγωγή ινδικής καρύδας και κασάβα. Η Τόνγκα είναι ίσως η μοναδική περιοχή του Ειρηνικού που ποτέ δεν έγινε αποικία και έχει διατηρήσει την τοπική κυριαρχία της.[4]
Ιστορία
Οι πρώτοι άποικοι των νησιών Τόνγκα ήταν οι φορείς του πολιτισμού Λαπίτα και θεωρείται ότι έφτασαν στα Τόνγκα περίπου το 1000 π.Χ. προερχόμενοι από το Φίτζι. Σταδιακά η τονγκανική κοινωνία οργανώθηκε σε βασίλειο με ανώτατο πνευματικό ηγέτη τον Τούι Τόνγκα. Πρώτος βασιλιάς της χώρας αναφέρεται σε γενεαλογικές πηγές ο Αχοεΐτου. Η χώρα "ανακαλύφθηκε" από τους Ολλανδούς Σουτέν και Λαιμέρ. Ο Κουκ επισκέφθηκε τα νησιά το 1773 και 1774 και τα ονόμασε Friendly islands, αγνοώντας προφανώς σχέδια για τη δολοφονία του από τους τοπικούς φυλάρχους. Οι φύλαρχοι των Τόνγκα κατά τον 17ο και 18ο αιώνα είχαν, με εκστρατείες, επεκτείνει την κυριαρχία τους και σε άλλα αρχιπελάγη του νότιου Ειρηνικού, όπως το Νιούε, η Σαμόα, το αρχιπέλαγος Λάου των Φίτζι και το νησί Ουβέα (Wallis). Ο πρώτος που ένωσε τα αρχικά τρία βασίλεια της Τόνγκα, ήταν ο Ταουφαχάου Τουπόου Α' ο οποίος βαφτίστηκε χριστιανός με το όνομα Τζωρτζ (Γεώργιος ("Σιαόσι"). Με την καθοδήγηση του Σίρλεϋ Μπέηκερ, Άγγλου ιεραποστόλου, ίδρυσε το βασίλειο της Τόνγκα και συνέθεσε το πρώτο σύνταγμα, το οποίο με ελάχιστες αλλαγές ισχύει έως σήμερα και παραχωρεί μεγάλες εξουσίες στον μονάρχη. Ο βασιλιάς Γεώργιος Τουπόου Ε΄, γιος του αποβιώσαντα Ταουφααχάου Τουπόου Δ΄, κυβέρνησε από το 2006 ως το θάνατό του, το 2012. Ο αδερφός του, Τουπουάχο, τον διαδέχθηκε στο θρόνο.
Πολιτική διαίρεση
Πρωτεύουσα της χώρας είναι η Νουκουαλόφα, στο νησί Τονγκατάπου, με πληθυσμό περ. 45.000 κατοίκους. Η χώρα χωρίζεται στα εξής διοικητικά διαμερίσματα:
Τονγκατάπου,
Βαβάου (πρωτεύουσα το Νεϊάφου στο νησί Βαβάου),
Χααπάι (πρωτεύουσα το Πανγκάι στο νησί Λιφούκα).
Δημογραφία
Η ανάπτυξη του πληθυσμού (1961-2003) από στοιχεία του FAOSTAT (πληθυσμός σε χιλιάδες).
Οι κάτοικοι της χώρας είναι Πολυνήσιοι σε ποσοστό 98%, ενώ υπάρχουν μικρές κοινότητες Κινέζων και Ευρωπαίων. Οι Πολυνήσιοι κάτοικοι μιλούν την τονγκανική, μια πολυνησιακή γλώσσα του δυτικού ("τονγκικού") κλάδου. Η τονγκανική θεωρείται η πλέον συντηρητική πολυνησιακή γλώσσα και έχει υποστεί τις λιγότερες φωνητικές μεταβολές κατά τη διάρκεια των αιώνων. Η γλώσσα είναι σχετικά ομοιόμορφη σε όλο το βασίλειο με εξαίρεση το νησί Νιουαφοόου όπου ομιλείται μία διάλεκτος πλησιέστερη στη γλώσσα των Σαμόα. Επίσημη γλώσσα του κράτους είναι και η αγγλική.
Οι κάτοικοι είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία Χριστιανοί, κυρίως Μεθοδιστές και η κοινωνία είναι βαθιά συντηρητική. Σχεδόν κάθε δραστηριότητα διακόπτεται την Κυριακή, η οποία θεωρείται ιερή από το σύνταγμα.
Ο πληθυσμός της χώρας είναι 120.898 (189η στον κόσμο)[1]. Ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι 1,482% (εκτίμηση 2009). Ρυθμός γεννήσεων 21,81 γεννήσεις/1000 πληθυσμού και θανάτου 5,12 θάνατοι/1000 πληθυσμού (εκτίμηση 2009).
Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 70,73 χρόνια (68,18 χρόνια οι άνδρες και 73,41 οι γυναίκες).[1]
Γεωγραφία
Ναός στη Νουκουαλόφα.
Η χώρα είναι σχετικά επίπεδη και τα περισσότερα νησιά κοραλλιογενή. Το υψηλότερο βουνό βρίσκεται στο ακατοίκητο ηφαιστειογενές νησί Κάο (περ. 1000 μ.). Το έδαφος είναι εύφορο και καλλιεργείται εντατικά. Κύρια καλλιεργούμενα φυτά είναι η ινδική καρύδα, το τάρο, η κασάβα, η μανιόκα και οι μπανάνες, που αποτελούν και τα κύρια εξαγώγιμα είδη.
Νησιά
Κύριο λήμμα: Νησιά της Τόνγκας
Το μεγαλύτερο νησί στην Τόνγκα είναι το Τονγκατάπου. Άλλα νησιά είναι το Βαβάου, το Τουτουίλα, το Φατουμανόνγκι, κ.τ.λ.
Οικονομία
Οι εισαγωγές υπερκαλύπτουν κατά πολύ τις εξαγωγές και το εμπορικό ισοζύγιο είναι έντονα ελλειμματικό. Ο τουρισμός αποτελεί σημαντική πηγή συναλλάγματος. Τη χώρα επισκέπτονται περίπου 25.000 τουρίστες ετησίως. Ακόμα σπουδαιότερη πηγή συναλλάγματος είναι τα εμβάσματα των 60.000 περίπου Τονγκανών του εξωτερικού. Το ΑΕΠ της χώρας είναι 549 εκατ. $ (εκτίμηση 2008). Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ είναι 1,2% (εκτίμηση 2008). Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι 4.600 $ (εκτίμηση 2008). Στις 11 Ιουνίου 2010 ο Βασιλιάς Γεώργιος Τουπόου Δ΄ πρότεινε τη χρήση πυρηνικής ενέργειας για την μερική αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος της νησιωτικής χώρας.[5]
Νόμισμα της χώρας είναι το Παάνγκα το οποίο αντικατέστησε την λίρα στις 3 Απριλίου 1967 με ισοτιμία 1 λίρα = 2 παάνγκα.
Διακυβέρνηση
Κύριο άρθρο: Πολιτικά της Τόνγκας
Η χώρα χαρακτηρίζεται ως συνταγματική μοναρχία. Ο βασιλιάς έχει ουσιαστικά όλη την εξουσία στα χέρια του και διορίζει το υπουργικό συμβούλιο. Σημαντική δύναμη κατέχουν και οι 33 κληρονομικοί ευγενείς οι οποίοι ψηφίζουν τους 9 από τους 27 βουλευτές του κοινοβουλίου. Άλλοι 9 εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία και οι υπόλοιποι διορίζονται από τον μονάρχη. Τελευταία το αίτημα για εκδημοκρατισμό έχει κερδίσει ευρύτατη λαϊκή υποστήριξη, η οποία εκφράζεται έντονα στα εκλογικά αποτελέσματα και η δυσαρέσκεια για την ανελευθερία, την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την οικονομική κακοδιαχείριση και τα σκάνδαλα μεγαλώνει. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 21 ετών και άνω.
Βουλευτικές εκλογές 2010
Οι πιο πρόσφατες γενικές εκλογές διενεργήθηκαν στις 25 Νοεμβρίου 2010.
Οι τελευταίες βουλευτικές εκλογές με το παλαιό σύστημα διεξήχθησαν στις 23 και στις 24 Απριλίου του 2008. Η εκλογή των ευγενών έγινε στις 23 Απριλίου και την επόμενη ημέρα εξελέγησαν 9 αντιπρόσωποι του λαού[6]. Συνολικά 32.000 ήταν οι ψηφίσαντες (προσέλευση 48%)[7].
Οι περισσότεροι από τους φιλοδημοκρατικούς βουλευτές επανεξελέγησαν.
Επρόκειτο για τις τελευταίες εκλογές με το ίδιο σύστημα, καθώς δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις άρχισαν να εφαρμόζονται το 2010, που θα αλλάξουν την ισορροπία των εδρών ως εξής: 17 βουλευτές εκλέγονται από το λαό, 9 εκλέγονται από τους ευγενείς και 4 διορίζονται από το Βασιλέα.[8]
Οι εκλογές του 2010 ήταν οι πρώτες γενικές εκλογές κατά τις οποίες τα μέλη της Βουλής εξελέγησαν από τον λαό. Το Δημοκρατικό Κόμμα κέρδισε 12 επί συνόλου 17 εδρών στο Κοινοβούλιο, ενώ οι ευγενείς εξέλεξαν 9 βουλευτές. [9]
Μεταφορές
Το 2008 λειτουργούσαν στη χώρα 6 συνολικά αεροδρόμια. Η οδήγηση γίνεται στα αριστερά. Κύριο λιμάνι είναι αυτό της πρωτεύουσας, Νουκουαλόφα.
Παραπομπές
↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Τόνγκα CIA World Factbook
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "World Economic Outlook Database". ΔΝΤ. Οκτώβριος 2009. Ανακτήθηκε την 18-10-2009.
↑ Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5
↑ Προφίλ χώρας BBC
↑ Radio New Zealand International, Tonga King’s nuclear plan comes as a surprise, 11-6-2010.
↑ Tonga to hold general elections in April - People's Daily Online
↑ "48% turnout for 2008 General Election", Matangi Tonga, 28 Απριλίου 2008
↑ Tonga heads to polls, but more slowly toward greater democracy
↑ ABC News Australia, Big win for democracy party in Tonga elections, 26-11-2010.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Διαδραστικοί χάρτες της Τόνγκα
Χάρτης της Τόνγκα
Επίσημος Κόμβος της Κυβέρνησης της Τόνγκα
Matangi Tonga online - νέα της Τόνγκα
|
Πολιτείες και Επικράτειες της Αυστραλίας Πολιτείες και ηπειρωτικές περιοχές Επικράτεια Αυστραλικής Πρωτεύουσας | Νέα Νότια Ουαλλία | Βόρεια Επικράτεια | Κουίνσλαντ | Νότια Αυστραλία | Τασμανία | Βικτώρια | Δυτική Αυστραλία | Όρμος Τζέρβις Εξωτερικές επικράτειες Νήσοι Άσμορ και Κάρτιερ | Αυστραλική Ανταρκτική Επικράτεια | Νησί Χριστουγέννων | Νήσοι Κόκος (Κήλινγκ) | Νήσοι Θάλασσας των Κοραλλίων | Νήσοι Χερντ και ΜακΝτόναλντ | Νήσος Νόρφολκ |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
