Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1936

Οι Αγώνες της 11ης Ολυμπιάδας, κοινώς γνωστοί ως Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1936 διοργανώθηκαν στο Βερολίνο από την 1 Αυγούστου έως τις 16 Αυγούστου 1936. Η συμμετοχή 49 εθνών και 3961 αθλητών στους αγώνες του Βερολίνου αποτέλεσε νέο ρεκόρ συμμετοχής.

Ιστορικό

Για την επιλογή της πόλης έγινε ψηφοφορία μεταξύ των μελών της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) το 1931.[1] Από τις άλλες υποψήφιες μόνο η Βαρκελώνη πήρε ψήφους. Μετά την άνοδο στην εξουσία των Εθνικοσοσιαλιστών με τη γνωστή αντισημιτική πολιτική, η ΔΟΕ συζήτησε αν θα έπρεπε να αλλάξει γνώμη για την πόλη που θα φιλοξενούσε τους αγώνες. Το καθεστώς Χίτλερ έδωσε διαβεβαιώσεις ότι οι Εβραίοι αθλητές θα γίνονταν δεκτοί στην γερμανική ολυμπιακή ομάδα. Τον Σεπτέμβριο του 1934 η Ολυμπιακή Επιτροπή των ΗΠΑ δέχθηκε την πρόσκληση για τους αγώνες και σταμάτησε κάθε περαιτέρω προσπάθειες της ΔΟΕ να αλλάξουν απόφαση.[2]

Η κυβέρνηση του Εθνοσοσιαλιστικού Κόμματος εκμεταλλεύτηκε το γεγονός για να βελτιώσει την εικόνα της ναζιστικής Γερμανίας στο εξωτερικό. Με πρωτοβουλία της Γερμανίας οργανώθηκε για πρώτη φορά η αφή (άναμμα) της Ολυμπιακής Φλόγας στην Ολυμπία και η λαμπαδηδρομία μέχρι το Βερολίνο. Το Υπουργείο Προπαγάνδας έστειλε στην Ελλάδα ειδικό όχημα με εξοπλισμό για ραδιοφωνική μετάδοση του γεγονότος και την σκηνοθέτρια Λένι Ρίφενσταλ.[3]

Για πρώτη φορά επίσης έγινε μετάδοση των αθλητικών γεγονότων μέσω τηλεόρασης. Μέχρι σήμερα η ταινία Ολυμπία της Ρίφενσταλ θεωρείται δείγμα αθλητικής προβολής, αλλά, παράλληλα, και προπαγάνδας.
Γνωστοί αθλητές

Ο μεγάλος νικητής του αγώνων ήταν ο Τζέσε Όουενς, ο οποίος κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια. Επιτυχέστερος των Γερμανών αθλητών ήταν ο Κόνραντ Φρέυ με τρία χρυσά, ένα αργυρό και δύο χάλκινα μετάλλια. Ο Σον Κη-Τσονκ ήταν ο πρώτος Κορεάτης ολυμπιονίκης που κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στον μαραθώνιο ως μέλος της ιαπωνικής αντιπροσωπείας.
Η ελληνική αποστολή

Μέλος της ελληνικής αποστολής ήταν και ο Σπύρος Λούης, μεταφέροντας συμβολικά έναν κότινο από δάφνη και ελιά, τον οποίο προσέφερε στον Χίτλερ κατά την τελετή έναρξης των Αγώνων.[4][5] Έγινε δεκτός με ιδιαίτερες τιμές από τον "Κρατικό Οδηγητή των Σπορ" (Reichssportführer) Hans von Tschammer - Osten, και του χορηγήθηκε αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις του. Στις δημόσιες εμφανίσεις του (με φουστανέλα) συγκεντρωνόταν πλήθος που του ζητούσε αυτόγραφα.[6] Στην τελετή έναρξης η ελληνική ομάδα παρέλασε πρώτη, τιμής ένεκεν. Περνώντας μπροστά από τους επισήμους απέδωσε χαιρετισμό με κλίση της σημαίας και "δι' υψώσεως της δεξιάς χειρός προς τα πλάγια και εμπρός" (ολυμπιακός χαιρετισμός).[7] Μεταξύ των αθλητών ήταν και η Δομνίτσα Λανίτου - Καβουνίδου. Στους αγώνες διακρίθηκαν ο Χρήστος Μάντικας ως 6ος Ολυμπιονίκης και 1ος μεταξύ των Ευρωπαίων στον τελικό των 400 μ. με εμπόδια. Επίσης ο Στέλιος Κυριακίδης που τερμάτισε 11ος στον Μαραθώνιο. Μεταξύ των Ελλήνων επισήμων που συνόδευσαν την ομάδα ήταν ο τότε Διάδοχος Παύλος.[8]
Πίνακας μεταλλίων

Πίνακας μεταλλίων των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων 1936
Κατάτ	Ονομασία ΕΟΕ				Σύνολο
1	Γερμανία	33	26	30	89
2	ΗΠΑ	24	20	12	56
3	Ουγγαρία	10	1	5	16
4	Ιταλία	8	9	5	22
5	Φινλανδία	7	6	6	19
	Γαλλία	7	6	6	19
7	Σουηδία	6	5	9	20
8	Ιαπωνία [9]	6	4	8	18
9	Ολλανδία	6	4	7	17
10	Ηνωμένο Βασίλειο	4	7	3	14
11	Αυστρία	4	6	3	13
12	Τσεχοσλοβακία	3	5	0	8
13	Αργεντινή	2	2	3	7
	Εσθονία	2	2	3	7
15	Αίγυπτος	2	1	2	5
16	Ελβετία	1	9	5	15
17	Καναδάς	1	3	5	9
18	Νορβηγία	1	3	2	6
19	Τουρκία	1	0	1	2
20	Ινδία	1	0	0	1
	Νέα Ζηλανδία	1	0	0	1
22	Πολωνία	0	3	3	6
23	Δανία	0	2	3	5
24	Λιθουανία	0	1	1	2
25	Ρουμανία	0	1	0	1
	Νότια Αφρική	0	1	0	1
	Γιουγκοσλαβία	0	1	0	1
28	Μεξικό	0	0	3	3
29	Βέλγιο	0	0	2	2
30	Αυστραλία	0	0	1	1
	Φιλιππίνες	0	0	1	1
	Πορτογαλία	0	0	1	1
		130	128	130	388

Σημειώσεις

«Olympic Vote History». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 May 2008. Ανακτήθηκε στις 1 July 2008.
Keßler, Mario (2011). «Berlin 1936 – nur Spiele der Nazis? Olympia zwischen Sport und Politik». Jahrbuch für Forschungen zur Geschichte der Arbeiterbewegung II.
Εφημερίδα "Αθλητική Ημέρα", 13 Ιουλίου 1936, σ. 4
«Σπύρος Λούης». Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 2017-08-08.
"Αθλητική Ημέρα", 3-08-1936, σ. 3.
Εφημ. "Αθλητική Ημέρα", 30-7-1936. Ρεπορτάζ Τάκη Σακελλαρίου.
"Αθλητική Ημέρα", 3-08-1936, σ. 3.
Αθλητική Ημέρα, 6 και 13 Αυγ. 1936

Μετάλλια της πρώην ανεξάρτητης Κορέας συνυπολογίζονται στα ιαπωνικά μετάλλια.

Δείτε επίσης

Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή
Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες
Κατάλογος κωδικών χωρών ΔΟΕ
Ολυμπιακό Στάδιο (Βερολίνο)
Ολυμπιακοί Αγώνες
Ολυμπία (φιλμ 1938)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Σελίδα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής με θέμα τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936
United States Holocaust Memorial Museum - Online Exhibition: Nazi Olympics: Berlin 1936
United States Holocaust Memorial Museum - Library Bibliography: 1936 Olympics
Τελετή αφής και μεταφοράς ολυμπιακής φλόγας στην Ελλάδα. Εφημερίδα "Αθλητική Ημέρα", 20-7-1936. (σελ. 238 του φυλλομετρητή)

Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες
1896 1900 1904 1906 1 1908 1912 1916 2 1920 1924 1928 1932 1936 1940 3 1944 3 1948 1952 1956 1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2024 2028
Ολυμπιακοί κύκλοι
Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες
1924 1928 1932 1936 1940 3 1944 3 1948 1952 1956 1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022 2026
1 Ακυρώθηκαν εκ των υστέρων από τη ΔΟΕ. 2 Ματαιώθηκαν λόγω Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. 3 Ματαιώθηκαν λόγω Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.