.
Ο Νίκος Σαμψών (16 Δεκεμβρίου 1935 - 10 Μαΐου 2001) ήταν ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της Κύπρου. Έμεινε στην ιστορία επειδή ανέλαβε δοτός «Πρόεδρος» της Κύπρου κατά το πραξικόπημα κατά του Μακάριου στις 15 Ιουλίου 1974.
Το πραγματικό του όνομα ήταν Νίκος Γεωργιάδης. Ξεκίνησε ως δημοσιογράφος και εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ. Για τη δράση του καταδικάστηκε από τους Άγγλους σε θάνατο, ποινή η οποία μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη. Μετήχθη στις φυλακές της Μ. Βρετανίας για να εκτίσει την ποινή του. Μετά την ίδρυση του κυπριακού κράτους χορηγήθηκε γενική αμνηστία και επέστρεψε στην Κύπρο, όπου συνέχισε ως παραστρατιωτικός την ένοπλη δράση κατά των Τουρκοκυπρίων. Φέρεται να προέβη σε στυγερά εγκλήματα. Η αιματηρή δράση του ως επικεφαλής ομάδας πολιτοφυλακής τον Δεκέμβριο του 1963 στο τουρκοκυπριακό προάστιο της Λευκωσίας Ομορφίτα, στην αρχή των ενδοκοινοτικών ταραχών 1963-1964, τού έδωσε το προσωνύμιο «χασάπης της Ομορφίτας». Το 1970 εξελέγη βουλευτής στην κυπριακή Βουλή. Στη συνέχεια έγινε μέλος της παραστρατιωτικής οργάνωσης ΕΟΚΑ Β' υπό τον Γρίβα, επιθυμώντας πάση θυσία την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα και αντιτιθέμενος στην πολιτική του Μακάριου.
Κατά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του 1974, το οποίο είχε υποκινήσει ο Δημήτριος Ιωαννίδης, τότε επικεφαλής της Χούντας στην Αθήνα, με σκοπό την ανατροπή και δολοφονία του Μακάριου και την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, ανέλαβε δοτός Πρόεδρος της Κύπρου. Το πραξικόπημα αυτό οδήγησε στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο, η πρώτη φάση της οποίας έγινε πέντε ημέρες αργότερα, στις 20 Ιουλίου. Οκτώ ημέρες μετά τη βίαιη κατάληψη της εξουσίας αναγκάστηκε υπό το βάρος των εξελίξεων να παραιτηθεί και να παραδώσει την Προεδρία στον νόμιμα εκλεγμένο Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ο οποίος στο μεταξύ μέσω της βρετανικής βάσης του Ακρωτηρίου είχε διαφύγει στο εξωτερικό. Την ίδια ημέρα κατέρρεε και στην Αθήνα η Χούντα των Συνταγματαρχών και αποφάσιζε να παραδώσει την εξουσία στους πολιτικούς. Το 1976 ο Σαμψών καταδικάστηκε σε κάθειρξη 20 ετών για τη συμμετοχή του στο πραξικόπημα. Τρία χρόνια αργότερα μετέβη στη Γαλλία για ιατρική περίθαλψη, όπου και παρέμεινε ως το 1990. Στις 22 Μαρτίου 1992 του απονεμήθηκε χάρη από τον τότε Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιώργο Βασιλείου. Μετά την αποφυλάκισή του επέστρεψε στον δημοσιογραφικό χώρο εκδίδοντας δύο εφημερίδες, τη «Μάχη» και το «Θάρρος». Πέθανε το 2001. Είχε δύο παιδιά. Ο γιος του Σωτήρης είναι βουλευτής με το ΔΗΣΥ.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License